Research Article
BibTex RIS Cite

İŞ YAŞAMINDA TOPLUMSAL CİNSİYETİN ETKİSİ: TÜRKİYE ÜNİVERSİTELERİ ÖRNEĞİ

Year 2017, 16. UIK Special Issue, 879 - 892, 29.11.2017
https://doi.org/10.18092/ulikidince.321868

Abstract

Bu çalışma, akademik istihdamdaki cinsiyet dinamiklerini
anlamayı hedeflemektedir. Türkiye genelinde 505 akademisyenle yürütülen
araştırmaya dayanarak a
kademideki görece yüksek kadın
istihdamının sebepleri ve kadınların üniversitelerdeki varlık biçimleri
açıklanmaya çalışılmıştır. Farklı
bölgelerdeki üniversiteleri ve bölümleri içeren temsiliyet değeri olan bir
örneklem ile Türkiye’deki akademik istihdamın toplumsal cinsiyet ile ilişkisi
üzerine genellemeye müsait bilgi üretmiştir.

References

  • Adler, P. S. ve Kwon, S. (2002). Social capital: Prospects for a new concept. Academy of Management Review, 27(1), 17-40.
  • Acar, F. (1993). “Women and university education in Turkey”. Higher Education in Europe, 18(4), 65-77 . Bildirici, M., Anafarta, N., ve Aykaç, E. (2003). “Türkiye üniversitelerinde kadın emek gücü”. Iktisat Isletme ve Finans, 18(206), 92-108.
  • Bacanlı, F. (2012). Kariyer karar verme güçlükleri ve meslek seçimine ilişkin akılcı olmayan inançların ilişkisi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4(37), 86-95.
  • Bağlı M. ve Sever, A. (2005). Tabulaştırılan/tabulaşan kurumun (ailenin) kurbanlıklar edinme pratiği. Aile ve Toplum, Eğitim, Kültür ve Araştırma Dergisi, 2 (8), 9-22.
  • Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP), İnsani Gelişme Raporu (Human Development Reports), Toplumsal Cinsiyet Eşitsizlik Endeksi (Gender Inequality Index). Erişim Tarihi 6 Haziran 2014, https://data.undp.org/dataset/Table-4-Gender- Inequality-Index/pq34-nwq7.
  • Bozgeyikli, H. (2004). Meslek Kararı Verme Yetkinlik Ölçeğinin Geliştirilmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (11), 221-234.
  • Brass, D. J. (1992). Power in organizations: A social-network perspective. Research in Politics and Society, 4, 295-323.
  • Burt, R. S. (1997): The Contingent Value of Social Capital , Administrative Science Quarterly, 42: 339-365 .
  • Burt, R. S. (1998): The Gender of Social Capital,Rationality and Society 10(1): 5-46,
  • Coleman, J. S. (2000): Social capital in the creation of human capital. Dasgupta, P. ve Serageldin, I. (Ed.) Social Capital: A Multi-Faceted Perspective (ss. 13-39) içinde. World Bank: Washington DC.
  • Çimen, L. K. (2012). Bir Faktör Olarak Eğitimin Kadının Aile İçi Kararlara Katılımı Üzerine Etkisi. International Journal of New Trends in Arts, Sports & Science Education, 1(2), 78-90.
  • Di Leo, J. R. (2003). Understanding affiliation. içinde J. R. Di Leo (Ed.), Affiliations: Identity in academic culture (ss. 1-16). Lincoln, University of Nebraska Press.
  • Dikmen N. ve Maden, D. (2012) “Kadın akademisyenlerin görünmeyen emeği üzerine bir araştırma: Ordu Üniversitesi örneği”, İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(21), 257-288.
  • Dinç Kahraman, S. (2010). Kadınların Toplumsal Cinsiyet Eşitsizliğine Yönelik Görüşlerinin Belirlenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi, 3 (1), 30-35.
  • Dünya Ekonomi Forumu 2013, Cinsiyet Ayrımcılığı Raporu (Global Gender Gap Report). Erişim tarihi 4 Haziran 2014, http://www3.weforum.org/docs/WEF_GenderGap_Report_2013.pdf.
  • Ergöl, Ş., Koç, G., Eroğlu, K., Taşkın, L. (2012). “Türkiye’de kadın araştırma görevlilerinin ev ve iş yaşamlarında karşılaştıkları güçlükler”, Yükseköğretim Dergisi, 2(1), 43-49.
  • Fischer, H. M.ve Pollock, T. G. (2004). Effects of social capital and power on surviving transformational change: The case of initial public offerings. Academy of Management Journal, 47(4), 463-481.
  • Kahraman L., Kahraman, A.B., Ozansoy, N., Akıllı, H., Kekillioğlu, A., Özcan, A. (2014) “Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi toplumsal cinsiyet algısı araştırması.” Turkish Studies 9/2, 811–31.
  • Kalaycıoglu, E. (2002). “State and civil society in Turkey: Democracy, development and protest”. (der. A.B. Sajoo) Civil society in the Muslim world: Contemporary perspectives, içinde 247-272, Londra: IB Tauris.
  • Kandiyoti, D. (1997). Cariyeler, Bacılar, Yurttaşlar: Kimlikler ve Toplumsal Dönüşümler. İstanbul: Metis Yayınları. Karadal, H. ve Akyazı, O.T.E. (2015): Girişimcilik Sürecinde Sosyal Sermayenin Etkisi Üzerine Bir Örnek Olay Çalışması: Altuntaş Örneği, 14. Ulusal İşletmecilik Kongresi, Bildiriler Kitabı, Aksaray.
  • Köroğlu, Ö. (2014). Meslek Seçimi ile Kişilik Özellikleri Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi: Turizm Rehberliği Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 19(2).
  • Krackhardt, D. (1990). Assessing the political landscape: Structure, cognition, and power in organizations. Administrative Science Quarterly, 35, 342-369.
  • Lin, N. (1999): Building a network theory of social capital. Connections, 22(1): 28-51.
  • Lin, N., Ensel, W. M. ve Vaughn, J. C. (1981). Social resources and strength of ties: Structural factors in occupational status attainment. American Sociological Review, 46, 393-405.
  • Mitchell, J. M. (1987). The association of the oldboy network with productivity and career satisfaction of women academicians, and antecedents to the oldboy network. Doctoral Thesis, University of California, Los Angeles.
  • ÖSYM İstatistikleri, Erişim Tarihi 10 Aralık 2013 http://www.osym.gov.tr/belge/1-128/sureli-yayinlar.html Özbilgin, M. F. & Healy, G. (2004). The Gendered Nature of Career Development of University Professors: The Case of Turkey. Journal of Vocational Behavior, 64 (2), 358-371. Özdemir, D. & Tanyıldız, Z. E. (2011). Bilim Kadını Olmak: Bilimsel İşgücünde Kadın ve Cam Tavan. Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı. Erişim Tarihi 18 Aralık 2013, http://www.tepav.org.tr/upload/files/1303976716- 8.Turkiyede_Bilim_Kadini_Olmak_Bilimsel_Isgucunde_Kadin_ve_Cam_Tavan.pdf Özdemir, A. A. (2008). Sosyal Ağ Özellikleri Bakış Açısıyla Sosyal Sermaye ve Bilgi Yaratma İlişkisi: Akademisyenler Üzerinde Yapılan Bir Alan Araştırması, 81-102. Özgüç, N. (1998). Türkiye Üniversitelerinde Kadın Coğrafyacılar. N. Arat (Ed.), Aydınlanmanın Kadınları içinde (ss. 177–201). İstanbul: Cumhuriyet Kitap Kulübü. Özkanlı, Ö., ve White, K. (2008). Leadership and strategic choices: Female professors in Australia and Turkey. Journal of Higher Education Policy and Management, 30(1), 53-63.
  • Öztemel, K. (2012). Kariyer kararsızlığı ile mesleki karar verme öz yetkinlik ve kontrol odağı arasındaki ilişkiler. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(2). Özyürek, R., & Atıcı, M. K. (2016). Üniversite öğrencilerinin meslek seçimi kararlarında kendilerine yardım eden kaynakların belirlenmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 2(17). Parsons, F. (1909): Choosing a vocation, Houghton Mifflin. Patton, W. ve McMahon, M. (2014): Career Development and systems theory: a new relationship. Pacific Grove: Brooks/Cole Publishing Company. Peluchette, J. V. E. (1993). Subjective career success: The influence of individual difference, family, and organizational variables. Journal of Vocational Behavior, 43(2), 198-208.
  • Pifer M. J. (2010). “Such A Dirty Word”: Networks And Networking In Academic Departments, Doctoral Dissertation. The Pennsylvania State University,The Graduate School: College of Education.
  • Podolny, J. M. ve Baron J. N. (1997): Social Networks and Mobility, American Sociological Review 62:673-93 .
  • Poole, M. Ve Bornholt, L. (1998). Career development of academics: Cross-cultural and lifespan factors. International Journal of Behavioral Development, 22(1), 103-126.
  • Poyraz, B. ( 2013). “Akademi kadınların cenneti mi? Ankara Üniversitesi örneği”, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4 (2)
  • Sarıkaya, T. ve Khorshid, L. (2009). Üniversite Öğrencilerinin Meslek Seçimini Etkileyen Etmenlerin İncelenmesi: Üniversite Öğrencilerinin Meslek Seçimi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(2).
  • Sözen, H. C., & Basım, H. Nejat (2015). Örgüt Kuramları, içinde Sözen, H. C. ve Gürbüz S. Örgütsel Ağlar (ss.317-341), Beta Yayınları, 3. Baskı, İstanbul.
  • Şimşek, S. (2004). “The transformation of civil society in Turkey: from quantity to quality.” Turkish Studies, 5(3), 46-74.
  • Uzzi, B. (1996). The sources and consequences of embeddedness for the economic performance of organizations: The network effect. American Sociological Review, 61, 674-698.
  • Zeytinoğlu, I. U. (1999). Constructed Images as employment restrictions: Determinants of female labour in Turkey. Z. F. Arat (Ed.) Deconstructing images of ‘‘The Turkish Woman’’ içinde. New York: Palgrave.
Year 2017, 16. UIK Special Issue, 879 - 892, 29.11.2017
https://doi.org/10.18092/ulikidince.321868

Abstract

References

  • Adler, P. S. ve Kwon, S. (2002). Social capital: Prospects for a new concept. Academy of Management Review, 27(1), 17-40.
  • Acar, F. (1993). “Women and university education in Turkey”. Higher Education in Europe, 18(4), 65-77 . Bildirici, M., Anafarta, N., ve Aykaç, E. (2003). “Türkiye üniversitelerinde kadın emek gücü”. Iktisat Isletme ve Finans, 18(206), 92-108.
  • Bacanlı, F. (2012). Kariyer karar verme güçlükleri ve meslek seçimine ilişkin akılcı olmayan inançların ilişkisi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4(37), 86-95.
  • Bağlı M. ve Sever, A. (2005). Tabulaştırılan/tabulaşan kurumun (ailenin) kurbanlıklar edinme pratiği. Aile ve Toplum, Eğitim, Kültür ve Araştırma Dergisi, 2 (8), 9-22.
  • Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP), İnsani Gelişme Raporu (Human Development Reports), Toplumsal Cinsiyet Eşitsizlik Endeksi (Gender Inequality Index). Erişim Tarihi 6 Haziran 2014, https://data.undp.org/dataset/Table-4-Gender- Inequality-Index/pq34-nwq7.
  • Bozgeyikli, H. (2004). Meslek Kararı Verme Yetkinlik Ölçeğinin Geliştirilmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (11), 221-234.
  • Brass, D. J. (1992). Power in organizations: A social-network perspective. Research in Politics and Society, 4, 295-323.
  • Burt, R. S. (1997): The Contingent Value of Social Capital , Administrative Science Quarterly, 42: 339-365 .
  • Burt, R. S. (1998): The Gender of Social Capital,Rationality and Society 10(1): 5-46,
  • Coleman, J. S. (2000): Social capital in the creation of human capital. Dasgupta, P. ve Serageldin, I. (Ed.) Social Capital: A Multi-Faceted Perspective (ss. 13-39) içinde. World Bank: Washington DC.
  • Çimen, L. K. (2012). Bir Faktör Olarak Eğitimin Kadının Aile İçi Kararlara Katılımı Üzerine Etkisi. International Journal of New Trends in Arts, Sports & Science Education, 1(2), 78-90.
  • Di Leo, J. R. (2003). Understanding affiliation. içinde J. R. Di Leo (Ed.), Affiliations: Identity in academic culture (ss. 1-16). Lincoln, University of Nebraska Press.
  • Dikmen N. ve Maden, D. (2012) “Kadın akademisyenlerin görünmeyen emeği üzerine bir araştırma: Ordu Üniversitesi örneği”, İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(21), 257-288.
  • Dinç Kahraman, S. (2010). Kadınların Toplumsal Cinsiyet Eşitsizliğine Yönelik Görüşlerinin Belirlenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi, 3 (1), 30-35.
  • Dünya Ekonomi Forumu 2013, Cinsiyet Ayrımcılığı Raporu (Global Gender Gap Report). Erişim tarihi 4 Haziran 2014, http://www3.weforum.org/docs/WEF_GenderGap_Report_2013.pdf.
  • Ergöl, Ş., Koç, G., Eroğlu, K., Taşkın, L. (2012). “Türkiye’de kadın araştırma görevlilerinin ev ve iş yaşamlarında karşılaştıkları güçlükler”, Yükseköğretim Dergisi, 2(1), 43-49.
  • Fischer, H. M.ve Pollock, T. G. (2004). Effects of social capital and power on surviving transformational change: The case of initial public offerings. Academy of Management Journal, 47(4), 463-481.
  • Kahraman L., Kahraman, A.B., Ozansoy, N., Akıllı, H., Kekillioğlu, A., Özcan, A. (2014) “Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi toplumsal cinsiyet algısı araştırması.” Turkish Studies 9/2, 811–31.
  • Kalaycıoglu, E. (2002). “State and civil society in Turkey: Democracy, development and protest”. (der. A.B. Sajoo) Civil society in the Muslim world: Contemporary perspectives, içinde 247-272, Londra: IB Tauris.
  • Kandiyoti, D. (1997). Cariyeler, Bacılar, Yurttaşlar: Kimlikler ve Toplumsal Dönüşümler. İstanbul: Metis Yayınları. Karadal, H. ve Akyazı, O.T.E. (2015): Girişimcilik Sürecinde Sosyal Sermayenin Etkisi Üzerine Bir Örnek Olay Çalışması: Altuntaş Örneği, 14. Ulusal İşletmecilik Kongresi, Bildiriler Kitabı, Aksaray.
  • Köroğlu, Ö. (2014). Meslek Seçimi ile Kişilik Özellikleri Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi: Turizm Rehberliği Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 19(2).
  • Krackhardt, D. (1990). Assessing the political landscape: Structure, cognition, and power in organizations. Administrative Science Quarterly, 35, 342-369.
  • Lin, N. (1999): Building a network theory of social capital. Connections, 22(1): 28-51.
  • Lin, N., Ensel, W. M. ve Vaughn, J. C. (1981). Social resources and strength of ties: Structural factors in occupational status attainment. American Sociological Review, 46, 393-405.
  • Mitchell, J. M. (1987). The association of the oldboy network with productivity and career satisfaction of women academicians, and antecedents to the oldboy network. Doctoral Thesis, University of California, Los Angeles.
  • ÖSYM İstatistikleri, Erişim Tarihi 10 Aralık 2013 http://www.osym.gov.tr/belge/1-128/sureli-yayinlar.html Özbilgin, M. F. & Healy, G. (2004). The Gendered Nature of Career Development of University Professors: The Case of Turkey. Journal of Vocational Behavior, 64 (2), 358-371. Özdemir, D. & Tanyıldız, Z. E. (2011). Bilim Kadını Olmak: Bilimsel İşgücünde Kadın ve Cam Tavan. Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı. Erişim Tarihi 18 Aralık 2013, http://www.tepav.org.tr/upload/files/1303976716- 8.Turkiyede_Bilim_Kadini_Olmak_Bilimsel_Isgucunde_Kadin_ve_Cam_Tavan.pdf Özdemir, A. A. (2008). Sosyal Ağ Özellikleri Bakış Açısıyla Sosyal Sermaye ve Bilgi Yaratma İlişkisi: Akademisyenler Üzerinde Yapılan Bir Alan Araştırması, 81-102. Özgüç, N. (1998). Türkiye Üniversitelerinde Kadın Coğrafyacılar. N. Arat (Ed.), Aydınlanmanın Kadınları içinde (ss. 177–201). İstanbul: Cumhuriyet Kitap Kulübü. Özkanlı, Ö., ve White, K. (2008). Leadership and strategic choices: Female professors in Australia and Turkey. Journal of Higher Education Policy and Management, 30(1), 53-63.
  • Öztemel, K. (2012). Kariyer kararsızlığı ile mesleki karar verme öz yetkinlik ve kontrol odağı arasındaki ilişkiler. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(2). Özyürek, R., & Atıcı, M. K. (2016). Üniversite öğrencilerinin meslek seçimi kararlarında kendilerine yardım eden kaynakların belirlenmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 2(17). Parsons, F. (1909): Choosing a vocation, Houghton Mifflin. Patton, W. ve McMahon, M. (2014): Career Development and systems theory: a new relationship. Pacific Grove: Brooks/Cole Publishing Company. Peluchette, J. V. E. (1993). Subjective career success: The influence of individual difference, family, and organizational variables. Journal of Vocational Behavior, 43(2), 198-208.
  • Pifer M. J. (2010). “Such A Dirty Word”: Networks And Networking In Academic Departments, Doctoral Dissertation. The Pennsylvania State University,The Graduate School: College of Education.
  • Podolny, J. M. ve Baron J. N. (1997): Social Networks and Mobility, American Sociological Review 62:673-93 .
  • Poole, M. Ve Bornholt, L. (1998). Career development of academics: Cross-cultural and lifespan factors. International Journal of Behavioral Development, 22(1), 103-126.
  • Poyraz, B. ( 2013). “Akademi kadınların cenneti mi? Ankara Üniversitesi örneği”, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4 (2)
  • Sarıkaya, T. ve Khorshid, L. (2009). Üniversite Öğrencilerinin Meslek Seçimini Etkileyen Etmenlerin İncelenmesi: Üniversite Öğrencilerinin Meslek Seçimi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(2).
  • Sözen, H. C., & Basım, H. Nejat (2015). Örgüt Kuramları, içinde Sözen, H. C. ve Gürbüz S. Örgütsel Ağlar (ss.317-341), Beta Yayınları, 3. Baskı, İstanbul.
  • Şimşek, S. (2004). “The transformation of civil society in Turkey: from quantity to quality.” Turkish Studies, 5(3), 46-74.
  • Uzzi, B. (1996). The sources and consequences of embeddedness for the economic performance of organizations: The network effect. American Sociological Review, 61, 674-698.
  • Zeytinoğlu, I. U. (1999). Constructed Images as employment restrictions: Determinants of female labour in Turkey. Z. F. Arat (Ed.) Deconstructing images of ‘‘The Turkish Woman’’ içinde. New York: Palgrave.
There are 36 citations in total.

Details

Journal Section Articles
Authors

Burcu Şentürk

Nazlı Ayşe Ayyıldız Ünnü

Julide Kesken

Publication Date November 29, 2017
Published in Issue Year 2017 16. UIK Special Issue

Cite

APA Şentürk, B., Ayyıldız Ünnü, N. A., & Kesken, J. (2017). İŞ YAŞAMINDA TOPLUMSAL CİNSİYETİN ETKİSİ: TÜRKİYE ÜNİVERSİTELERİ ÖRNEĞİ. Uluslararası İktisadi Ve İdari İncelemeler Dergisi879-892. https://doi.org/10.18092/ulikidince.321868

______________________________________________________

Address: Karadeniz Technical University Department of Economics Room Number 213  

61080 Trabzon / Turkey

e-mail : uiiidergisi@gmail.com