GELİŞMİŞ VE GELİŞMEKTE OLAN ÜLKE ÖRNEKLERİ BAZINDA MALİ ALAN ÜZERİNE KARŞILAŞTIRMALI BİR ANALİZ

Year 2021, Issue: 33, 83 - 102, 31.10.2021

Bünyamin Aydemir Nagihan Birinci

https://doi.org/10.18092/ulikidince.1015570

Cited By: 1

Abstract

Küresel mali kriz sonrasında ekonomik faaliyetleri destekleme ihtiyacı, hükümetlerin etkin mali önlem uygulama yeteneklerinin önemini artırmıştır. Bu yetenek ise esas itibariyle mali alanın mevcudiyetine bağlı bulunmaktadır. Mali alan, mali sürdürülebilirliği olumsuz yönde etkilemeden bütçede oluşturulabilecek bir tür manevra kabiliyeti olarak nitelendirilmektedir. Ekonomik, sosyal ve politik araçlarla etkileşimi her geçen gün artan mali alan, hem gelişmiş ve hem de gelişmekte olan ülke ekonomilerinde ekonomik büyümenin artırılması için maliye politikasının önemine yönelik tartışmaların odak noktasını oluşturmaktadır. Gelişmişlik seviyeleri başta olmak üzere her ülkenin bütçesinde ek finansman oluşturma potansiyeli, bu ülkelerin sahip oldukları mali alan olanakları dâhilinde farklılaşmaktadır. Bu çalışmada bazı gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin mali alanlarının literatürdeki kavramsal çerçeveyle bağdaştırılan uygulamaları ele alınmakta ve hangi ülke grubunun daha avantajlı konumda olduğu değerlendirilmektedir. Çalışmada, gelişmiş ülkelerin gelişmekte olan ülkelere kıyasla sahip oldukları mali alan kapasitesini daha verimli şekilde kullanarak bütçelerine ek finansman kazandırabildiği sonucuna ulaşılmıştır.

Keywords

Mali alan, Kamu gelirleri, Kamu harcamaları, Ülke uygulamaları

References

• Afonso, A. ve Jalles, J. T. (2015). Euro Area Time Varying Fiscal Sustainability. Lisbon School of Economics & Management, 13, 1-18.
• Aizenman, J. ve Jinjarak, Y. (2010). De Facto Fiscal Space and Fiscal Stimulus: Definition and Assessment. National Bureau of Economic Research, 1-15, Erişim Adresi https://www.nber.org/papers/w16539.
• Aizenman, J. ve Jinjarak, Y. (2012). The Fiscal Stimulus of 2009-2010: Trade Openness, Fiscal Space, and Exchange Rate Adjustment. Jeffrey Frankel ve Christopher Pissarides (Haz.), NBER International Seminar on Macroeconomics 2011, University of Chicago Press, Chicago, 301-342.
• Bohn, H. (1998). The Behavior of U. S. Public Debt and Deficits. The Quarterly Journal of Economics, 950-963.
• Buhur, S. (2017). Türkiye’nin Kamu Sektörü Borç Trendinin İncelenmesi ve Değerlendirilmesi. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20(38), 163-177.
• Calderon, C., Chuhan-Pole, P. ve Some, Y. M. (2018). Assessing Fiscal Space in Sub-Saharan Africa. Policy Research Working Paper, 8390, 1-29.
• Cuttaree, V. ve Mandri-Perrot, C. (2011). Public-Private Partnerships in Europe and Central Asia: Designing Crisis-Resilient Strategies and Bankable Projects. The World Bank, 1, Erişim Adresi https://documents.worldbank.org/en/publication/documentsreports/document detail/936481468283466115/public-private-partnerships-ppps-in-europe-and-central-asia-designing-crisis-resilient-strategies-and-bankable-projects.
• Development Committee (2006). Fiscal Policy For Growth and Development: An Interim Report. Erişim Adresi https://www.devcommittee.org/sites/dc/files/download/Documentation/ DC2006-0003%28E%29-FiscalPolicy.pdf.
• Development Committee (2007). Fiscal Policy For Growth and Development. Erişim Adresi http://www1.worldbank.org/publicsector/pe/pfma07/FiscalPolicyDC2007.pdf.
• Doherty, J., Kirigia, D., Okoli, C., Chuma, J., Ezumah, N., Ichoku, H., Hanson, K. Ve McIntyre, D. (2018). Does Expanding Fiscal Space Lead to İmproved Funding of The Health Sector in Developing Countries?: Lessons From Kenya, Lagos State (Nigeria) and South Africa. Global Health Action, 11, 1-11.
• Eroğlu, E. (2019). Mali Alan: Gelişmekte Olan Ülkelerde Mali Sürdürülebilirlik Üzerine Bir Değerlendirme. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kayseri.
• Europoean Commission (2003). Guidelines for Successful Public – Private Partnerships. Erişim Adresi https://ec.europa.eu/regional_policy/sources/docgener/guides/ppp_en.pdf.
• Gashenko, İ. V., Zima, Y. S., Stroiteleva, V. A. ve Shiryaeva, N. M. (2018). The Mechanism of Optimization of the Tax Administration System with the Help of the New Information and Communication Technologies. Elena G. Popkova (Ed.), The Impact of Information on Modern Humans, içinde (291-297), Springer International Publishing, Cham.
• Ghosh, A. R., Kim, J. I., Mendoza, G., Ostry, J. D. Ve Qureshi, M. S. (2011). Fiscal Fatigue, Fiscal Space and Debt Sustainability in Advanced Economies. Nber Working Paper Series (16782), Erişim Adresi https://www.nber.org/papers/w16782.
• Gottschalk, J., Le, V. M., Lofgren, H. ve Nouve, K. (2009). Analyzing Fiscal Space Using MAMS: An Application to Burkina Faso. IMF Working Paper, 227, 1-60.
• Guillaumont, P. ve Chauvet, L. (2001). Aid and Performance: A Reassessment. Journal of Development Studies, 37(6), 66-92.
• Güneysu Balaban, K. (2012), Kurallı Maliye Politikası ve Türkiye’de Kurallı Maliye Politikası Uygulamasına İlişkin Model Önerisi. (Uzmanlık Yeterlilik Tezi). Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası İletişim ve Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü.
• Heller, P. (2005a). Back to Basics- Fiscal Space: What It Is and How to Get It. Finance and Development, 42(2), 1-5.
• Heller, P. (2005b). Understanding Fiscal Space. IMF Policy Discussion Paper, 5(4), 1-18.
• Heller, P. (2006). The Prospects of Creating ‘Fiscal Space’ For the Health Sector”, Health Policy and Planning, 21(2), 75-79.
• Heller, P. (2007). Fiscal Policy for Growth and Development: The Fiscal Space Debate. Erişim Adresi http://petersheller.com/documents/publications/6.doc.
• Huidrom, R., Kose, M. A. ve Ohnsorge, F. L. (2018). Challenges of Fiscal Policy in Emerging and Developing Economies. Emerging Markets Finance and Trade, 54(9), 1927-1945.
• IEG (2012). Tax Modernization Project. Erişim Adresi https://documents1.worldbank.org/ curated/en/401541474628191025/text/00002005120140625191436.txt.
• IMF. Tax Revenue in Percent of GDP. Erişim Adresi https://data.imf.org/?sk=77413F1D-1525-450A-A23A-47AEED40FE78
• IMF. General Govermant Debt. Erişim Adresi https://www.imf.org/external/datamapper/GG_DEBT_GDP@GDD/DEU/ITA/JPN/GBR/USA/HND
• IMF (2004). Public-Private Partnerships. Erişim Adresi https://www.imf.org/external/np/fad/2004/ pifp/eng/031204.htm.
• IMF (2007). Public Investment and Public-Private Partnerships. IMF Publications, Washington DC.
• IMF (2012). Fiscal Monitor: Balancing Fiscal Policy Risks. 3. Basım, Washington D.C.
• IMF (2016). Assessing Fiscal Space- An Initial Consistent Set of Considerations. Erişim Adresi https://www.imf.org/en/Publications/Policy-Papers/Issues/2017/01/13/pp5080-Assessing Fiscal-Space-An-Initial-Consistent-Set-of-Considerations.
• IMF(2018). Assessing Fiscal Space: An Update and Stocktaking. Erişim Adresi https://www.imf.org/en/Publications/PolicyPapers/Issues/2018/06/15/pp041118assessing fiscal-space.
• Karaca, C. (2012). İlave Mali Alan Oluşturmada Hükümet Politikaları. Maliye Dergisi, (163), 416-430.
• Karunarathne, W. (2017). Age Related Pension Expenditure and Fiscal Space: Modelling Techniques and Case Studies from East Asia. Asian-Pacific Economic Literature, 31(2), 165-167.
• Kim, J. ve Ostry, J. D. (2018). Boosting Fiscal Space The Roles of GDP-Linked Debt and Longer Maturities. IMF Departmantal Paper, 18(4), 1-47.
• Ko, H. (2019). Measuring Fiscal Sustainability in the Welfare State: Fiscal Space as Fiscal Sustainability. International Economics and Economic Policy, 17, 531-554.
• Mendoza, E. G. ve Ostry, J. D. (2008). International Evidence on Fiscal Solvency: Is Fiscal Policy ‘‘Responsible’’?. Journal of Monetary Economics, 55, 1081-1093.
• Nangır, E. O. ve Kıral, H. (2014). Performans Esaslı Bütçeleme, Harcama Gözden Geçirimleri ve Orta Vadeli Harcama Çerçeveleri: Mali Alan Açısından Bir Değerlendirme. Ahmet Kesik vd. (Ed.), Mali Alan: Teori ve Uygulama, 1. Baskı içinde (321-332), Seçkin Yayıncılık, Ankara.
• Nerlich, C. ve Reuter, W. H. (2015). Fiscal Rules, Fiscal Space and Procyclical Fiscal Policy. European Central Bank Working Paper Series, 1872, 1-29.
• OECD (2016). OECD Economic Surveys Germany”, Erişim Adresi https://www.oecd.org/economy/surveys/2016%20Germany%20survey%20%20Overview%20in%20ENGLISH.pdf.
• OECD (2018). OECD Economic Surveys Ireland. Erişim Adresi https://www.oecd.org/economy/surveys/Ireland-2018-OECD-economic-survey-overview.pdf.
• OECD (2019). OECD Economic Surveys Norway. Erişim Adresi https://www.oecd.org/economy /surveys/Norway-2019-OECD Economic%20Survey_Overview.pdf.
• Ortiz, I., Chai, J. ve Cummins, M. (2011). Identifying Fiscal Space: Options for Social and Economic Development for Children and Poor Households in 182 Countries. UNICEF Social and Economic Policy Working Paper, 1-55.
• Ostry, J. D., Ghodh, A. R., Kim, J. I. ve Qureshi, M. S. (2010). Fiscal Space. International Monetary Fund, Erişim Adresi https://www.imf.org/external/pubs/ft/spn/2010/spn1011.pdf.
• Oxford Economics (2017). Risk-Weighting Debt Implies More Fiscal Space. United Kingdom Economic Outlook, 41(3), 25-28.
• Park, S. G. (2012). Quantifying Impact of Aging Population on Fiscal Space. IMF Working Paper, 164, 1-24.
• Radar PPP (2015). International Meeting Infrastructure and PPPs Business Opportunities in Infrastructure and PPPs: Meeting With The World References on The Theme. Erişim Adresi https://radarppp.com/wp-content/uploads/201504-cbic-a-situacao-do-mercado-brasileiro-de-ppp-en-us.pdf.
• Rahman, J. (2010). Absorption Boom and Fiscal Stance: What Lies Ahead in Eastern Europe?. IMF Working Paper, 97, 1-31.
• Rahman, S. A. (2017). Egypt: VAT Raised to 14%. Erişim Adresi https://www.internationaltaxreview.com/article/b1f7n8llh00ydh/egypt-vat-increased-to-14.
• Roy, R., Heuty, A. ve Letouzé, E. (2007). Fiscal Space For What? Analytical Issues From A Human Development Perspective. UNDP, Erişim Adresi https://www.undp.org/content/dam/ aplaws/publication/en/publications/povertyreduction/poverty-website/fiscal-space-for-what/FiscalSpaceforWhat.pdf.
• Roy, R. Abu-Ismail, K. Ve Almedia Ramos, R. (2012). Is There Fiscal Space For Financing an Arab Development Transformation?. International Policy Centre for Inclusive Growth Working Paper, 88, 1-28.
• SARPN (2007). Primer: Fiscal Space for MDGs. Erişim Adresi https://sarpn.org/documents/d0002584/Fiscal_Space_UNDP_Jun2007.pdf.
• Strateji ve Bütçe Başkanlığı (2019). On Birinci Kalkınma Planı (2019-2023). Erişim Adresi https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2019/07/OnbirinciKalkinmaPlani.pdf.
• Şahin, M. (2014). Altyapı Yatırımları İçin Mali Alan Oluşturmada Kamu Özel Sektör Ortaklıkları. Ahmet Kesik vd. (Ed.), Mali Alan: Teori ve Uygulama, 1. Baskı içinde (169-186), Seçkin Yayıncılık, Ankara.
• UNCTAD (2014). Trade and Development Report. Erişim Adresi https://unctad.org/system/files/official-document/tdr2014_en.pdf. United Nations Economic Commission. (2019). Economic Report Of Africa: Fiscal Policy For Financing Sustainable Development in Africa. Erişim Adresi https://www.uneca.org/economic-report-africa-2019.
• Uxó, J., Álvarez, I. ve Febrero, E. (2018). Fiscal Space on The Eurozone Periphery and The Use of The (Partially) Balanced-Budget Multiplier: The Case of Spain. Journal of Post Keynesian Economics, 41(1), 99-125.
• Ünsal, H. ve Durucan, A. (2014). Kriz Ortamında Büyümenin Sağlanmasına İlişkin Yeni Bir Politika Önerisi: Mali Alan Uygulamaları ve Değerlendirilmesi. Ahmet Kesik vd. (Ed.), Mali Alan: Teori ve Uygulama, 1. Baskı içinde (273-298), Seçkin Yayıncılık, Ankara.
• World Bank (2015). Global Economic Prospects: Having Fiscal Space and Using It. Washington DC.
• World Bank (2019). World Development Report: The Changing Nature of Work. Washington DC.
• World Bank. Projects. Erişim Adresi https://projects.worldbank.org/en/projects-operations/projects-list?os=0&qterm=Turkey
• Hazine ve Maliye Bakanlığı. (2019). Yeni Ekonomi Programı (2020-2022). Erişim Adresi https://www.hmb.gov.tr/haberler/yeni-ekonomi-programi-2020-2022.
• Yılmaz, G (2014). Kurala Dayalı Maliye Politikası İle “Mali Alan” Kavramı İlişkisi ve Mali Alan Kavramının Örnekli Olarak Değerlendirilmesi. Ahmet Kesik vd. (Ed.), Mali Alan: Teori ve Uygulama, 1. Baskı içinde (333-355), Seçkin Yayıncılık, Ankara.
• Zandi, M., Cheng, X. ve Packard, T. (2011). Fiscal Space. Moody's Analytics, Erişim Adresi https://www.economy.com/mark-zandi/documents/2011-12-13-Fiscal-Space.pdf.