KRİPTO PARALARIN MUHASEBELEŞTİRİLMESİNDEKİ YAKLAŞIMLAR

Year 2023, Issue: C-iasoS 2022 Özel Sayısı, 11 - 28, 30.03.2023

Aysel Güney Asil Servan Şavlı

https://doi.org/10.18092/ulikidince.1229876

Abstract

Şeffaflık, hesap verebilirlik ve güvenilirliğin sağlanmasında önemli yenilikler getireceği düşünülen blok zincir teknolojisinin etkilediği alanlardan biri de muhasebedir. Blok zincir teknolojisinin alt yapılarından biri kripto paralardır. Kripto paraların finansal tablolarda hangi hesap sınıfı içinde sunulacağı önem taşımaktadır. Kripto paraların muhasebe ilke ve standartlarını kullanarak nasıl kayda alınması gerektiği gündemdeki tartışma konularından biridir. Kripto paralar değerlendirilir ve kayda alınırken kabul gören yaklaşımlardan birine göre kayda alınabilirler. Bu yaklaşımlar, kripto paraların emtia alarak ele alınması, nakit ve nakit benzerleri olarak ele alınması, hazır değerler olarak ele alınması ve maddi olmayan duran varlıklar olarak ele alınmasıdır. Değerlendirme ve kayda almadaki bu çeşitlilik kripto paraların varlığının tam olarak tespit edilememesinden kaynaklanmaktadır. Bu yaklaşımlardan herhangi birinin tercih edilmesinde kripto paranın ne amaçla alındığı veya elde ne amaçla tutulduğu önem taşımaktadır Bu doğrultuda bu çalışmanın amacı, kripto para birimlerinin kayda alınmasındaki yaklaşımları birlikte incelemek, kayıt şekillerini ve kullanılan hesapları ortaya koyarak yaklaşımları irdelemektir.

Keywords

Muhasebe, Blockchain, Kripto para

APPROACHES TO ACCOUNTING OF CRYPTOCURRENCY

Abstract

One of the areas affected by blockchain technology, which is thought to bring important innovations in ensuring transparency, accountability and reliability, is accounting. One of the most well-known tools in this technology is cryptocurrencies. At the same time, there are opinions that this system allows accounting transactions to be kept securely. In addition, since this system ensures that the parties agree with each other in the accounting of cryptocurrencies, it makes it possible to discard error-free records. In accounting, cryptocurrencies are evaluated and recorded as commodities, cash, liquid assets and intangible assets. The reason for this difference is that the form of existence of cryptocurrencies cannot be determined exactlyThe aim of the research is to reveal how to account for cryptocurrencies in the most accurate way. In this direction, the aim of this study is to examine the approaches in the registration of cryptocurrencies together, to examine the approaches by revealing the forms of registration and the accounts used.

Keywords

Blockchain, Accounting, Cryptcurrency

References

• Akiz, E. H. (2019). Kripto Paranın Vergilendirilmesi, Muhasebeleştirilmesi ve Denetimi, İstanbul Ticaret Üniversitesi Dış Ticaret Enstitüsü Working Paper Series (İTİCU-WPS).
• Aslan, Ü. ve Türün, Ş. C. (2018). Blok Zincir Teknolojisi ve Üç Yanlı Muhasebe Sistemi. İzmir İktisadi ve İdari Bilimler Konferansı, 6-7 Aralık.
• Arslantaş, B. (2016). Kripto Para Birimleri, Bitcoin ve Muhasebesi. Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. İ7(1), 349–366.
• Biyan, Ö. ve Carda, H. (2021). Türk Vergi Hukukunda Geleceğe Dair Öngörüler: Blok Zincir Teknolojisinin Olası Etkileri, Maliye Dergisi, (180), 93-114.
• Çiçek, N. ve Sağlık, Ö. (2019). Elektronik İmzalı Belgelerin Delil Değerinin Korunmasında Mevzuatta Öngörülen Delil Özelliklerinin İncelenmesi. Bilgi Yönetimi, 3(2), 120-142.
• Deloitte (2018). Blockchain Technology and Its Potential Impact on the Audit and Assurance Profession,[Erişim:21.06.2022, https://www2.deloitte.com/content/dam/Deloitte/global/Documents/Audit/gx-audit-blockchain-technology-and-its-potential-impact-on-the-audit-and-assurance profession.pdf]
• Deloitte (2018). Blokzincir Potansiyelinin Keşfi, Erişim adresi:ttps://www2.deloitte.com/content/dam/Deloitte/tr/Documents/consulting/blokzincir- potansiyelinin-kesfi.pdf Erişim tarihi: 16.06.2022,
• Gökgöz, A. ve Dizkırıcı ,S. A. (2018). Kripto Para Birimleri ve Türkiye’de Bitcoin Muhasebesi. Journal of Accounting, Finance and Auditing Studies, 92–105.
• Dinçel, C. (2020). Blok Zinciri Teknolojisinin Muhasebe ve Denetim Mesleğine Etkisi, (Doktora Tezi), İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Doğan, M., ve Ertugay, E. (2019). Blokzinciri ve Muhasebe Alanındaki Uygulamaları, Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi, 54(4), 1654-1670.
• Dulupçu, M., Yiyit, M. ve Genç, A.G. (2017). Dijital Ekonominin Yükselen Yüzü: Bitcoin’in Değeri ile Bilinirliği Arasındaki İlişkinin Analizi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 22(Kayfor 15 Özel Sayısı), 2241-2258.
• Ergül, Y. (2021). Dijital Paralar ve Dijital Para İşlemlerinin Muhasebeleştirilmesi Üzerine Öneriler. (Yüksek Lisans Tezi). Işık Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Karahan, Ç. ve Tüfekci, A. (2019). Blokzincir Teknolojisi ve Kamu Kurumlarınca Verilen Hizmetlerde Blokzincirin Kullanım Durumu. Verimlilik Dergisi, (4), 157-193.
• Kripto Para Çeşitleri (2022). Erişim adresi https://coinmarketcap.com, erişim tarihi 20.08,2022
• Kızıl, E. (2019). Türkiye’de Kripto Paranın Vergilendirilmesi ve Muhasebeleştirilmesi. Mali Çözüm. 29(155), 179–196.
• Meriç, A. (2022). Blockchain Teknolojisinin Muhasebe ve Denetim Mesleğine Etkisi. Ankara: İksad Yayınevi.
• Özkul, F. ve Baş, E. (2020). Dijital Çağın Teknolojisi Blokzincir ve Kripto Paralar: Ulusal Mevzuat ve Uluslararası Standartlar Çerçevesinde Mali Yönden Değerlendirme. Muhasebe ve Denetime Bakış, 20(60), 57-74.
• Özkul, F. ve Alkan, B. (2020). Dijital Çağda Muhasebenin Dönüşümü: “Blockchain” Teknolojisinde Muhasebe ve Mali Kontroller. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 22(2), 218-236.
• Pehlivan, İ. (2020). Kripto Paraların Muhasebeleştirilmesi ve Raporlanması (Yüksek Lisans Tezi), Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir.
• Procházka, D. (2018). Accounting for bitcoin and other cryptocurrencies under IFRS: A Comparison And Assessment Of Competing Models. International Journal of Digital Accounting Research, 18, 161–188.
• Raiborn, C. ve Sivitanides, M. (2015). Accounting İssues Related To Bitcoins. 'e Journal of Corporate Accounting & Finance, 25–35.
• Serçemeli, M. (2018). Kripto Para Birimlerinin Muhasebeleştirilmesi ve Vergilendirilmesi. Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 33–66.
• Simoyama, F. D. O., Grigg, I., Bueno, R. L. P., & Oliveira, L. C. D. (2017). Triple Entry Ledgers with Blockchain for Auditing, International Journal of Auditing Technology, 3(3), 163-183.
• Şahin, O.N. (2018). “TMS & TFRS Işığında Muhasebe, Vergi Ve Denetim Açısından Bitcoin Ve Diğer Kripto Para Birimleri. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 20(4), 898–923.
• Uysal, Ü. (2019). Kripto Para ve Kripto Paranın Ticarette kullanımı: Girişimcilerin ve Yatırımcıların Kripto Paraya İlişkin Tutumlarının İncelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Muğla.
• Uysal, T. ve Ganite, K. (2018). Muhasebede ve Denetimde Blok Zinciri Teknolojisi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 23(2), 467-481.
• Ünal, G. ve Uluyol, Ç. (2020). Blok Zinciri Teknolojisi. Bilişim Teknolojileri Dergisi, 13(2), 167-175.
• V.U.K. (1961), Vergi Usul Kanunu. 04.01.1961 tarihindeki Resmi Gazete Sayı:10703.3476- 3538.
• Yumuşaker, M. (2019). Kripto Para ve Tipleri, Bitcoin Olgusu Ve Muhasebesi. Uluslararası Toplum Araştırma Dergisi, 9(12), 1008–102