İŞLETMELERDE SÜRDÜRÜLEBİLİR LİDERLİK ÖLÇEĞİNİN TÜRKÇE UYARLAMA GÜVENİRLİK VE GEÇERLİLİK ÇALIŞMASI

Year 2025, Issue: 49, 89 - 104

Artür Yetvart Mumcu

https://doi.org/10.18092/ulikidince.1637619

Abstract

Bu çalışmanın amacı, işletme alanında geliştirilmiş olan Avery ve Bergsteiner’in (2011) sürdürülebilir liderlik ölçeğinin Türkçeye uyarlanması ve ölçeğin psikometrik özelliklerinin değerlendirilmesidir. Sürdürülebilir liderlik ölçeğinin Türkçe versiyonunun oluşturulması, Türkiye’de sürdürülebilir liderlik uygulamalarını anlamak ve ölçmek açısından önemli bir katkı sunmaktadır. Araştırma yöntemi kapsamında, özel ve kamu sektöründe çalışan bireylerden oluşan iki farklı örnekleme toplam 432 anket uygulanmıştır. Ölçek maddeleri çeviri-ters çeviri yöntemiyle Türkçeye uyarlanmış ve geçerlilik ile güvenilirlik analizleri gerçekleştirilmiştir. Araştırma bulguları, ölçeğin üç boyutlu yapısının Türkiye örnekleminde geçerli olduğunu ortaya koymuştur. Alt boyutların güvenirlik katsayıları sırasıyla temel uygulamalar için 0,944, üst düzey uygulamalar için 0,890 ve kritik performans faktörleri için 0,905 olarak hesaplanmıştır. Bu bulgular doğrultusunda, madde toplam korelasyon değerleri, Cronbach alfa katsayıları ve uyum indeksleri temel alınarak ölçeğin güvenilir olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Çalışma, sürdürülebilir liderlik alanında gerçekleştirilecek gelecekteki araştırmalara rehberlik edebilecek önemli bir katkı sağlamaktadır.

Keywords

Sürdürülebilirlik , Liderlik , Sürdürülebilir Liderlik , Ölçek Uyarlama , Sürdürülebilir Liderlik Ölçeği

RELIABILITY AND VALIDITY STUDY OF THE TURKISH ADAPTATION OF THE SUSTAINABLE LEADERSHIP SCALE IN BUSINESSES

Abstract

The aim of this study is to adapt Avery and Bergsteiner’s (2011) sustainable leadership scale into Turkish and to evaluate its psychometric properties. Developing a Turkish version of the sustainable leadership scale will provide a significant contribution to understanding and measuring sustainable leadership practices in Turkey. As the research method, a total of 432 participants from two different samples, consisting of employees from private and public institutions, were surveyed. The original scale items were translated into Turkish using the translation-back translation method, and validity and reliability analyses were conducted. The findings of this study indicate that the three-dimensional structure of the scale is valid in the Turkish sample. The reliability coefficients for the sub-dimensions were found to be 0.944 for fundamental practices, 0.890 for advanced practices, and 0.905 for critical performance factors. Based on these findings, the scale was determined to be reliable in terms of item-total correlation values, Cronbach’s alpha coefficients, and fit indices. This study provides valuable guidance for future research in the field of sustainable leadership.

Keywords

Sustainability , Leadership , Sustainable Leadership , Scale Adaptation , Sustainable Leadership Scale

References

• Ahsan, M. J., ve Khawaja, S. (2024). Sustainable Leadership Impact on Environmental Performance: Exploring Employee Well-Being, Innovation, and Organizational Resilience. Discover Sustainability, 5(1), 317.
• Avery, G. C., ve Bergsteiner, H. (2011). Sustainable Leadership Practices. Routledge.
• Balezina, M., ve Zakharova, S. (2024). Measuring Attitudes Towards Rape in Russia: Translation and Validation of The Illinois Rape Myths Acceptance Scale. Current Psychology, 43(5), 4611–4621.
• Bennis, W. (2003). Frank Gehry: Artist, Leader, and “Neotenic”. Journal of Management Inquiry, 12(1), 81–87.
• Bollen, K. A. (2002). Latent Variables in Psychology and The Social Sciences. Annual Review of Psychology, 53(1), 605–634.
• Brislin, R. W. (1970). Back-Translation for Cross-Cultural Research. Journal of Cross-Cultural Psychology, 1(3), 681–92.
• Byrne, B. M. (2001). Structural Equation Modeling: Perspectives on the Present and the Future. International Journal of Testing, 1(3–4), 327–334.
• Cascio, W. F. (2002). Responsible Restructuring: Creative and Profitable Alternatives to Layoffs. Berrett-Koehler Publishers.
• Çayak, S., ve Çetin, M. (2018). Sürdürülebilir Liderlik Ölçeği: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Turkish Studies, 13(11).
• Çetin, F., ve Basım, H. N. (2012). Örgütsel Psikolojik Sermaye: Bir Ölçek Uyarlama Çalışması. Amme İdaresi Dergisi, 45(1), 121–137.
• Cronbach, L. J. (1951). Coefficient Alpha and the Internal Structure of Tests. Psychometrika, 16(3), 297–334.
• Davies, B. (2011). Leading the Strategically Focused School: Success and Sustainability. SAGE Publications Ltd.
• Dess, G. G., ve Shaw, J. D. (2001). Voluntary Turnover, Social Capital, and Organizational Performance. Academy of Management Review, 26(3), 446–456.
• Ensink, C. J., Keijsers, N. L. W., ve Groen, B. E. (2024). Translation and Validation of the System Usability Scale to a Dutch version: D-SUS. Disability and Rehabilitation, 46(2), 395–400.
• Ertaş Dağdeviren, B., ve Özdemir, M. (2021). Okullarda Sürdürülebilir Liderlik Ölçeği’nin (OSLÖ) Geliştirilmesi. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(2), 851–862.
• Field, A. (2013). Discovering Statistics Using IBM SPSS Statistics. Sage Publications Ltd.
• Gereffi, G., ve Christian, M. (2009). The Impacts of Wal-Mart: The Rise and Consequences of the World’s Dominant Retailer. Annual Review of Sociology, 35(1), 573–591.
• Goulet, M.-H., Desmarais, M., Pariseau-Legault, P., Larue, C., Jean-Baptiste, F., Turcotte, J.-S., ve Crocker, A. G. (2021). Violence Prevention Climate Scale: Translation, Adaptation, and Psychometric Assessment of the French Canadian Version. Science of Nursing and Health Practices, 4(2), 67–85.
• Grice, J. W. (2001). Computing and Evaluating Factor Scores. Psychological Methods, 6(4), 430–450.
• Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B. J., Anderson, R. E., ve Tatham, R. L. (2006). Multivariate Data Analysis (6th (ed.)). Prentice-Hall.
• Hajian, M., ve Kashani, S. J. (2021). Evolution of the Concept of Sustainability. From Brundtland Report to Sustainable Development Goals. Içinde Sustainable Resource Management (ss. 1–24). Elsevier.
• Hargreaves, A., ve Fink, D. (2012). Sustainable Leadership. John Wiley & Sons.
• Ibrahim, A. A., Akindele, M. O., Kaka, B., ve Mukhtar, N. B. (2021). Development of the Hausa Version of the Pain Catastrophizing Scale: Translation, Cross-cultural Adaptation and Psychometric Evaluation in Mixed Urban and Rural Patients with Chronic Low Back Pain. Health and Quality of Life Outcomes, 19, 1–14.
• Kaplan, D. (2000). Structural Equation Modeling: Foundations and Extensions. Sage Publications.
• Kramer, M. R., ve Porter, M. (2011). Creating Shared Value (C. 17). FSG Boston, MA, USA.
• Lakshman, C. (2006). A Theory of Leadership for Quality: Lessons From TQM for Leadership Theory. Total Quality Management & Business Excellence, 17(1), 41–60.
• Liao, Y. (2022). Sustainable Leadership: A Literature Review and Prospects for Future Research. Frontiers in Psychology, 13, 1045570.
• Luedi, M. M. (2022). Leadership in 2022: A Perspective. Best Practice & Research Clinical Anaesthesiology, 36(2), 229–235.
• Mumcu, A. Y. (2017). Çok Uluslu İşletmelerin Kurumsal Sürdürülebilirlik Uygulamalarının Eşbenzeşmesi: Gelişmiş ve Gelişmekte Olan Ülkelerde Karşılaştırmalı Bir Analiz. [Marmara University]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi
• Mumcu, A. Y. (2024a). Leadership Traits, Social Capital, And Perceived Social Value: Analyzing The Interplay In Entrepreneurship. 12. Kobi’ler ve Verimlilik Kongresi, 51.
• Mumcu, A. Y. (2024b). Sustainable Leadership on a Global Scale: A Bibliographic Analysis and the Evolution of Key Concepts. Anadolu Strateji Dergisi, 6(2), 273–290.
• Mumcu, A. Y. (2025). A review of translation processes in scale adaptation studies: A guide for scale translation. Business Economics and Management Research Journal, 8(2), 128–145.
• Mumcu, A. Y., ve Bakoğlu, R. (2022). Otomotiv Sektöründe Kurumsal Sürdürülebilirlik Uygulamalarının Eşbenzeşmesi Üzerine Bir Araştırma: BMW, Ford, Toyota Örneği (A Study on the Isomorphism of Corporate Sustainability Practices in the Automotive Industry: The Case of BMW, Toyota, Ford). Global Journal of Economics and Business Studies, 11(21), 48–59.
• Podsakoff, P. M., MacKenzie, S. B., Lee, J.-Y., ve Podsakoff, N. P. (2003). Common Method Biases in Behavioral Research: A Critical Review of the Literature and Recommended Remedies. Journal of Applied Psychology, 88(5), 879.
• Sahin, K., ve Mert, K. (2023). Institutional Theory in International Business Studies: the Period of 1990–2018. International Journal of Organizational Analysis, 31(5), 1957–1986.
• Suhr, D. D. (2006). Exploratory or Confirmatory Factor Analysis? Statistics and Data Analysis, 200(31).
• Udin, U. (2024). Transformational Leadership and Organizational Citizenship Behavior: The Role of Person-Job Fit and Person-Organization Fit in Social Exchange Perspective. Human Systems Management, 43(3), 325–339.
• Vintilă, F., ve Vătămănescu, E.-M. (2024). The Importance of Sustainable Leadership Towards Employee Engagement and Wellbeing. Içinde G. Dominici (Ed.), Great Reset. Opportunity or Threat?” (s. 63). University of Palermo.
• Waqar, A., Houda, M., Khan, A. M., Qureshi, A. H., ve Elmazi, G. (2024). Sustainable Leadership Practices in Construction: Building A Resilient Society. Environmental Challenges, 14, 100841.
• Watkins, M. W. (2021). A Step-by-step Guide to Exploratory Factor Analysis with SPSS. Routledge.
• Yangil Mısırdalı, F., ve Şahin Dil, M. (2019). Sürdürülebilir Liderlik Ölçeği: Geçerlik ve Güvenirlik Analizi. Business & Management Studies: An International Journal, 7(5), 2124–2147.
• Yaşlıoğlu, M. M. (2017). Sosyal Bilimlerde Faktör Analizi ve Geçerlilik: Keşfedici ve Doğrulayıcı Faktör Analizlerinin Kullanılması. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 46, 74–85.
• Zatzick, C. D., ve Iverson, R. D. (2006). High-Involvement Management and Workforce Reduction: Competitive Advantage or Disadvantage? Academy of management Journal, 49(5), 999–1015.
• Zijlmans, E. A. O., Tijmstra, J., Van der Ark, L. A., ve Sijtsma, K. (2019). Item-Score Reliability as a Selection Tool in Test Construction. Frontiers in Psychology, 9, 2298.
• Zorlu, K., ve Korkmaz, F. (2020). Sürdürülebilir Liderlik Ölçeğinin Türkçe’ye Uyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Gazi Akademik Bakış, 13(26), 199–213.