ROBOT VERGİSİ: UYGULAMA YÖNTEMLERİ VE ELDE EDİLEN GELİRLERİN KULLANIM ALANLARINA İLİŞKİN BİR DEĞERLENDİRME

Year 2025, Issue: 49, 349 - 368, 29.10.2025

Berna Kılıç , Nagihan Birinci

https://doi.org/10.18092/ulikidince.1722962

Abstract

Robot teknolojilerinin hızlı gelişimi ve üretim süreçlerine entegrasyonu, teknolojik işsizlik, vergi gelirlerinde azalma ve gelir dağılımında bozulma gibi sorunları beraberinde getirerek istihdam yapısı, kamu gelirleri ve toplumsal refah üzerinde önemli etkiler yaratmaktadır. Bu çalışma, robotlaşmanın işgücü piyasasında yol açtığı ya da açması olası sosyoekonomik sorunlara çözüm olarak önerilen “robot vergisini” ele almaktadır. Robot teknolojilerinin üretim süreçlerinde yaygınlaşması, geleneksel iş gücüne olan ihtiyacı azaltmakta ve bu durum toplumsal eşitsizlikleri derinleştirme riski taşımaktadır. Bu bağlamda çalışmanın amacı, robot vergisinin uygulanabilirliğini ve potansiyel uygulama yöntemlerini inceleyerek, bu vergiden elde edilecek kamu gelirlerinin hangi alanlarda değerlendirilebileceğini ortaya koymak ve söz konusu uygulamanın sağlayabileceği fayda ile karşılaşabileceği zorlukları değerlendirmektir. Kısa vadede robot vergisinin küresel ölçekte uygulanması çeşitli hukuki, ekonomik ve teknik engeller nedeniyle güç görünse de robotlaşmanın ivme kazandığı günümüz koşullarında bu vergi önerisi, kamu maliyesi açısından sürdürülebilir ve anlamlı bir gelir kaynağı oluşturma potansiyeline sahiptir.

Keywords

Robot Vergisi , İşgücü Piyasası , İşsizlik , Vergi Gelirleri

ROBOT TAX: AN EVALUATION OF IMPLEMENTATION METHODS AND USAGE AREAS OF THE REVENUES OBTAINED

Abstract

The rapid development of robotic technologies and their integration into production processes create significant impacts on employment structure, public revenues and social welfare, bringing with it problems such as technological unemployment, reduction in tax revenues and deterioration in income distribution. This study examines the “robot tax” proposed as a solution to the socioeconomic problems that robotization has caused or is likely to cause in the labor market. The widespread use of robotic technologies in production processes reduces the need for traditional labor, and this poses the risk of deepening social inequalities. In this context, the aim of the study is to examine the applicability of the robot tax and potential implementation methods, to reveal in which areas the public revenues to be obtained from this tax can be utilized, and to evaluate the benefits that the application in question may provide and the difficulties it may encounter. Although the implementation of the robot tax on a global scale seems difficult in the short term due to various legal, economic, and technical obstacles, in today's conditions where robotization is gaining momentum, this tax proposal has the potential to create a sustainable and meaningful source of revenue for public finance.

Keywords

Robot Tax , Labor Market , Unemployment , Tax Revenues

References

• Abbott, R. B. ve Bogenschneider, B. (2017). Should Robots Pay Taxes? Tax Policy in the of Automation. Harvard Law and Policy Review, 12, 145-175. Erişim Adresi https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=2932483
• Acemoğlu, D. ve Restrepo, P. (2017). Robots and Jobs: Evidence from US Labor Markets. Nber Working Paper Series, 23285. Erişim Adresi https://www.nber.org/papers/w23285
• Acemoğlu, D. ve Restrepo, P. (2019). Automation and New Tasks: How Technology Displaces and Reinstates Labor. Journal of Economic Perspectives 33(2), 3-30.
• Ahmed, S. (2017). Cryptocurrency and Robots: How to Tax and Pay Tax on Them. South Carolina Law Review, 69(3), 1-68.
• Baggaley, J. (2010). The Luddite Revolt Continues. Distance Education, 31(3), 337-343.
• Carbonero, F., Ernst, E. ve Weber, E. (2018). Robots Worldwide: The Impact of Automation on Employment and Trade. International Labour Organization Research Department Working Paper, 36, Erişim Adresi https://www.ilo.org/sites/default/files/wcmsp5/groups/public/ %40dgreports/%40inst/documents/publication/wcms_648063.pdf
• Cerda, F. O. (2020). Taxation on Robots? Challenges for Tax Policy in the Era of Automation. Revista Chilena de Derecho y Tecnología, 9(2), 187-219.
• Coşkun, K. ve Yetkin, E. G. (2021). Endüstri 5.0 (Toplum 5.0) ve Mimarlık. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, 27, 347-353.
• Çetin, M. S. (2021). Yapay Zekânın Cezai Sorumluluğu. İstanbul Barosu Dergisi, 95(5), 122-173.
• Damijan, J. P., Damijan, S. ve Vrh, N. (2021). Tax on Robots: Whether and How Much. Growinpro Working Paper, 39, Erişim Adresi https://www.growinpro.eu/wp-content/uploads/2021/03/working_paper_2020_39.pdf
• Dünya Halleri. (2017). “Bill Gates’ten Robot Vergisi Önerisi”. Erişim Adresi: https://www. dunyahalleri.com/bill-gatesten-robot-vergisi-onerisi/
• Ela, M. (2019). Teknolojik İşsizlik Problemine Mali Çözüm: Robot Vergisi ve Türkiye’deki Potansiyeli. Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Dergisi, 12(3), 885-906.
• Ercan Çataklı, C. (2019). Robotların Fiillerinden Doğan Hukuki Sorumluluk-Sözleşme Dışı Sorumluluk Hallerinde Çözüm Önerileri. Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, 11(40), 19-51.
• Frey, C. B. ve Osborne M. (2013). The Future of Employment: How Susceptible Are Jobs to Computerisation?, Oxford Martin Programme on Technology and Employment, Working Paper, 1-79.
• Gedik, G.(2020). Robotlara Karşı Gerçek Kişilerin Korunması Açısından Robot Vergisi Önerisi. Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, 26(1), 24-48.
• Gücenmez, T. (2023). Türkiye’de Dijital Dönüşümün İş Gücü Piyasalarına Etkisi ve Gelir Dağılımı İlişkisi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20(3), 995-1005.
• Gür, N., Solak, Y., ve Taşlı, M. Akıllı Otomasyon Çağında Ulusların Rekabeti Yapay Zekâ, Robotlar ve Gelişen Ülkeler. İstanbul Ticaret Odası Stratejik Araştırmalar Merkezi (İTOSAM), Sektörel Araştırmalar Yayın No: 2024-18.
• Haridy, R. (2017). Robot Taxes and Universal Basic Income: How Do We Manage Our Automated Future? New Atlas, Erişim Adresi https://newatlas.com/robot-tax-universal-basic-income-future-work/48014/
• International Federation of Robotics (IFR). (2024). World Robotics Report 2024. Erişim Adresi https://ifr.org/img/worldrobotics/Press_Conference_2024.pdf
• ISO. (2012). Robots and Robotic Devices – Vocabulary. Erişim Adresi https://www.iso.org/obp/ ui/#iso:std:iso:8373:ed-2:v1:en
• Kara, M. (2017). Bill Gates: "Robotlar da İnsanlar Gibi Vergi Ödemeli. Erişim Adresi https://webrazzi .com/2017/02/20/bill-gates-robotlar-da-insanlar-gibi-vergi-odemeli/
• Keynes J. M. (1963). Economic Possibilities for our Grandchildren. In Essays in Persuasion. 358-373. New York: W. W. Norton & Company
• Kireçtepe, B. O. (2022). Robot Vergisi: Teorik Bir Tartışma. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 71(2), 779-802.
• Koca, D. (2020). Sanayi Devrimlerinin Tarihsel Arka Planı ve İşgücü Becerileri Üzerindeki Yansımaları. Opus Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 16(31), 4531- 4558.
• Kochhar, R. (2023). Which U.S. Workers are More Exposed to AI on Their Jobs? Pew Research Center, Erişim Adresi https://www.pewresearch.org/social-trends/2023/07/26/which-u-s-workers-are-more-exposed-to-ai-on-their-jobs/
• Lewis Silkin. (2019). Robot Tax: The Pros and Cons of Taxing Robotic Technology in the Workplace. Erişim Adresi https://www.lewissilkin.com/our-thinking/future-of-work-hub/insights/ 2019/12/04/robot-tax-the-pros-and-cons-of-taxing-robotic-technology-in-the-w
• Mańko, R. (2017). Civil Law Rules on Robotics. European Parliament Report, Erişim Adresi https://www.europarl.europa.eu/RegData/etudes/ATAG/2017/599250/EPRS_ATA(2017)599250_EN.pdf
• Matari´c, J. M. (2007). The Robotics Primer. Massachusetts Institute of Technology Press. Erişim Adresi https://pages.ucsd.edu/~ehutchins/cogs8/mataric-primer.pdf
• Mazur, O. (2019). Taxing the Robots. Pepperdine Law Review, 46(2), 277-330.
• McGoogan, C. (2017). South Korea Introduces World's First “Robot Tax”. The Telegraph, Erişim Adresi https://www.telegraph.co.uk/technology/2017/08/09/south-korea-introduces-worlds-first-robot-tax/
• McKinsey Global Institute. (2017). Jobs Lost, Jobs Gained: Workforce Transitions in a Time of Automation. New York: McKinsey Global Institute.
• Merola, R. (2022). Inclusive Growth in the Era ef Automation and AI: How can Taxation Help? Frontiers in Artificial Intelligence, 5. Erişim Adresi https://www.frontiersin.org/journals /artificial-intelligence/articles/10.3389/frai.2022.867832/full
• Mitha, S. (2017). Robots, Technological Change and Taxation. Tax Journal, Erişim Adresi https://www.taxjournal.com/articles/robots-technological-change-and-taxation-14092017
• Muro, M., Maxim, R. ve Whiton, J. (2019). Automation and Artifical Intelligence: How Machines are Affecting People and Places. Brookings, Erişim Adresi https://www.brookings.edu /articles/automation-and-artificial-intelligence-how-machines-affect-people-and-places/
• Oberson, X. (2017). Taxing Robots? From the Emergence of an Electronic Ability to Pay to a Tax on Robots or the Use of Robots. World Tax Journal, 9(2), 247-261.
• Oxford Learner’s Dictionaries. (2024). “Definition of robot noun from the Oxford Advanced Learner's Dictionary” Erişim Adresi https://www.oxfordlearnersdictionaries.com/
• Öztürk, İ. ve Ozansoy, A. (2011). Ücret Gelirleri Üzerindeki Vergi Yükünün Analizi. Maliye Dergisi, 161, 197-214.
• Seamans, Robert (2021), Tax not the Robots, Brookings, Erişim Adresi Https://Www.Brookings. Edu/Articles/Tax-Not-The-Robots/#Footnote-1
• Softtech. (2021). Teknoloji Raporu. Erişim Adresi https://terminal.turkishairlines.com/softtech-2021-teknoloji-raporu/
• Turan, D. (2020). Ekonomik ve Mali Boyutlarıyla Robot Vergisi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20(1), 57-70.
• Turna, Fatma (2022), Robotlar Vergilendirilmeli Mi? Şahin Karabulut, Teorik Anlamda İktisadi ve Finansal Olaylara Akademik Yaklaşımlar. 1. (315-337), Ekin Yayınevi.
• Türk Dil Kurumu. (2022). Güncel Türkçe Sözlük. Erişim Adresi https://sozluk.gov.tr/
• Yıldız, Y. (2019). Robot Vergisi: Yeni Nesil Bir Maliye Politikası Aracı. Maliye Dergisi, 177, 299-329.
• Yılmaz, F. (2018). Robotlar Hayatımızda. Fatih Sultan Mehmet İlmî Araştırmalar İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisi, 12, 109-120.
• World Economic Forum (WEF). (2023). The Future of Jobs Report 2023, Erişim Adresi https://www.weforum.org/publications/the-future-of-jobs-report-2023/
• World Economic Forum (WEF). (2025). The Future of Jobs Report 2025, Erişim Adresi https://www.weforum.org/publications/the-future-of-jobs-report-2025/
• Zhang, Q., Zhang, F. ve Mai, Q. (2023). Robot Adoption and Labor Demand: A New Interpretation from External Competition. Technology in Society, 74, Erişim Adresi https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0160791X2300115X?via%3Dihub