KÜLTÜRLERARASI İLETİŞİM VE UZAKTAN EĞİTİM PERSPEKTİFİNDE DİLİN ÖNEMİ: Türkçe İçin Olası Tehditler

Yıl 2021, Cilt: 4 Sayı: 2, 99 - 120, 20.12.2021

Çetin Polat , Funda Râna Adaçay

Öz

Dil kullanımı ve tarzı, bir bireyin kişiliğinin yanı sıra kültürünü de yansıtır. Bir dil öğrenilirken aslında o dilin temsil ettiği toplumun kültürü de öğrenilmektedir. Böylece toplumlar, birbirlerini, değerlerini, inançlarını, yaşam şekillerini anlayabilmekte ve yakınlık kurabilmek için olanak elde edebilmektedirler. Günümüzde, farklı dillerin yaşamasında ve öğrenilmesinde pek çok ulusal ve uluslararası faaliyetler söz konusudur. Bu faaliyetlere eklenen en önemli süreç, Bilgi ve İletişim Teknolojilerinin (BİT) gelişimi paralelinde ortaya çıkan, internet kullanımı ve dolayısıyla uzaktan eğitim sistemleridir. Bu çalışma, öncelikle dilin ulusal kültürdeki önemine ve kültürlerarası etkileşim yoluyla bazı etkilerine dikkat çekiyor. Sonrasında, kültür emperyalizminin aracı olarak sayılan ve hâkim dil olan İngilizcenin, diğer dünya dilleri ve Türkçe özelinde yarattığı tehditleri tartışıyor. Bu tartışmalar sırasında İngilizcenin sanal ortamdaki egemenliğini vurguluyor. Özellikle COVİD-19 pandemi döneminde Türkiye’de de örgün eğitim yerine seçilmiş ve genele yayılmış olan uzaktan eğitim sürecinde, olası bu tehditlerin ve Türk dilindeki erozyonun artacağı öngörüsüne yer veriliyor. Çalışma ilgili kuramsal yaklaşımlara, deneysel çalışma sonuçlarına, istatistiklere ve Almanca ve Kazakça örneklerine yer veriyor.

Anahtar Kelimeler

Türkçe, dil, kültür, dil emperyalizmi, uzaktan eğitim, iletişim, COVID-19

THE IMPORTANCE OF LANGUAGE IN THE CONTEXT OF INTERCULTURAL COMMUNICATION AND DISTANCE EDUCATION: Possible Threats for Turkish

Öz

The way and the manner an individual use the language not only echo one’s personality but also reflects his/her culture. When we learn a language, we also learn about the culture of the society that language represents. In this way, people from different cultures not only acquire the values, beliefs and life styles of other cultures but also learn to appreciate and relate to people from other cultures. In today’s contemporary world, there are national and international activities that play an important role in keeping world languages alive and promote the learning of different languages. One of the most important processes that is added to these aforementioned activities is the distance or online education systems that have come to live parallel to the advancement in Information and Communication Technologies (ICTs). This study, for most, draws attention to the importance of language in one’s native culture and the impact of that language on one’s native culture in the context of intercultural communication. Secondly, the study also discusses the treats of cultural imperialism on world languages in general and more specifically on Turkish, caused by English as the lingua franca or as the medium and dominant means of communication in virtual environments. The study, in turn, discusses the possibility of an increased erosion in Turkish language caused by these threats, especially in the COVID-19 pandemic situation, when Turkey also implements a widespread online education rather than face-to-face education. The study addresses related theoretical approaches, results of experimental studies, statistics and such as German and Kazakh examples.

Anahtar Kelimeler

Turkish, Language, Distance Education, Communication, Communication, Culture, Language imperialism, COVID-19

Kaynakça

• [1] Gencan T. N. (1979). Dil Bilgisi (4. Baskı). Türk Dil Kurumu Yayınları No: 418, Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi.
• [2] Özkırımlı A. (2002). Türk Dili – Dil ve Anlatım Becerisi, 4. Baskı, Editör: Turhan Baraz, Anadolu Üniversitesi Yayınları No: 649, Eskişehir: Açıköğretim Fakültesi Yayınları No: 324.
• [3] Shaul D. L. ve Furbee N. L. (1998). Language and Culture. Illinois: Waveland Press, Inc.
• [4] Sputnik Türkiye, (2019, 16 Ekim). Oxford İngilizce Sözlüğü, yeni güncellemesinde ‘Star Wars’ filmine özgü kavramlara da yer verdi. Erişim adresi: https://tr.sputniknews.com/kultur/201910161040406854-oxford-ingilizce-sozlugu-yeni-guncellemesinde-star-Wars-filmine-ozgu-kavramlara-da-yer-verdi.
• [5] Eğitim ve Bilim Emekçileri Sendikası – Eğitimsen (2010). Anadilinin Önemi Anadilinde Eğitim. Ankara: Eğitim Sen Yayınları, Erişim adresi: http://egitimsen.org.tr/wp-content/uploads/2016/03/Anadilinin-%C3%96nemi-Anadilde-E%C4%9Fitim.pdf.
• [6] Kaplan M. (2008). Kültür ve Dil. İstanbul: Dergâh Yayınları.
• [8] Duvar gazetesi (2019, 21 Şubat), 21 Şubat Dünya Anadili Günü: Türkiye'de 39 dil konuşuluyor, Erişim adresi: https://www.gazeteduvar.com.tr/gundem/2019/02/21/21-subat-dunya-anadil-gunu-turkiyede-39-dil-konusuluyor
• [9] UNESCO, (2019). Dünya Tehlike Altındaki Diller Atlası, (Atlas of the World's Languages in Danger) , Erişim adresi: http://www.unesco.org/languagesatlas/index.php?hl=en&page=atlasmap.
• [10] Atatürk, M. K. (1931). Medeni Bilgiler / Türk Milletinin El Kitabı (2. Basım). -2010, Derleyen: Prof. Dr. Afet INAN, Editör: Mehmet Sabri KILIÇ, , İstanbul: Toplumsal Dönüşüm Yayınları
• [11] Türk Dil Kurumu (2021). 2020 İdare Faaliyet Raporu. Türk Dil Kurumu Başkanlığı, Strateji Geliştirme Müdürlüğü, Erişim adresi: https://www.tdk.gov.tr/wp-content/uploads/2016/11/2020-Y%c4%b1l%c4%b1-Faaliyet-Raporu-1.pdf,
• [12] Karakuş İ. (t.y). Güneş Dil Teorisi. Atatürk Araştırma Merkezi Başkanlığı, Atatürk Ansiklopedisi. Erişim adresi: https://ataturkansiklopedisi.gov.tr/bilgi/G%C3%BCne%C5%9F_Dil_Teorisi
• [13] Elmes D. (2013). The Relationship between Language and Culture. Kanoya, Japan: National Institute of Fitness and Sports in Kanoya International Exchange.
• [14] Samovar L. A., Porter R. E. ve McDaniel E. R. (2007). Communication Between Cultures (6th Edition). Belmont: Thomson Wadsworth, Thomson Learning, Inc.
• [15] Kramsch C. (2009). Language and Culture. Editor: H.G. Widdowson, Oxford: Oxford University Press
• [16] Göçer A. (2012). Dil Kültür İlişkisi ve Etkileşimi Üzerine. Türk Dili - Dil ve Edebiyat Dergisi, Cilt: CIII, Sayı: 729, Ankara: Türk Dil Kurumu.
• [17] McLuhan M. (1962). The Gutenberg Galaxy – The Making of Typographic Man. Canada: University of Toronto Press.
• [18] Elissavet G. (1995). Marshall McLuhan’s ‘ Global village’ and the Internet, Thesis for: Master of Arts, Advisor: Bernard Sharratt, Doi:10.13140/RG.2.1.1490.1282.
• [19] Agarwal R. (2015). Hinduism”, Religions in Southeast Asia: An Encyclopedia of Faiths and Cultures. ABC-CLIO, Editors: Jesudas M Athyal, 104-108.
• [20] Korom F. J. (2000). Holy Cow! The Apotheosis of Zebu, or Why the Cow Is Sacred in Hinduism. Asian Folklore Studies, Vol. 59, No. 2, pp. 181-203.
• [21] Ergin M. (1976), Türk Dili Dersleri I, İstanbul: Millî Eğitim Bakanlığı Devlet Kitapları.
• [22] Dolunay S. K. (2010). Dil Bilgisi Öğretiminin Amacı ve Önemi. TÜBAR-XXVII-/2010-Bahar.
• [23] Sinanoğlu O. (2002). Bir Nev-York Rüyası “Bye Bye” Türkçe (4. Basım). İstanbul: Otopsi Yayınevi.
• [24] Harya T. D. (2016). Language Change And Development: Historical Linguistics. Premise Journal of English Education, Volume: 5, No: 1, April 2016, ISSN: 2442-482x (cetak) ISSN: 977244248DD3 (electronic), p.105 – 110, DOI: 10.24127/pj.v5i1.418.
• [25] Adaçay F. R. (2014). Toplumsal Cinsiyet ve Kalkınma, Bursa: Ekin Basım Yayın Dağıtım.
• [26] Genç, S. ve Cin, A. (2016). Türkiye Türkçesi Ağızlarında “Domates, Kedi, Patates” Kelimeleri ve Bir Kelime Haritası Denemesi. Mediterranean Journal of Humanities, mjh.akdeniz.edu.tr VI/1, 185-205.
• [27] Summer Institute of Linguistics (t.y). Ethnologue: Languages of the World, Summer Institute of Linguistics. Inc, Erişim adresi: https://www.ethnologue.com/world
• [28] Ethnologue Guides, Erişim adresi: https://www.ethnologue.com/guides
• [29] Erdoğan I. (2019, 21 Şubat). 21 Şubat Dünya Anadil Günü: 'Her iki haftada bir dil yok oluyor’. Erişim adresi: https://www.bbc.com/turkce/haberler-47311366.
• [30] Kültür Servisi, (t.y). 21 Şubat Dünya Anadili Günü. Erişim adresi: https://www.kulturservisi.com/p/21-subat-dunya-anadili-gunu-her-iki-haftada-bir-dil-yok-oluyor/
• [31] Braçaj C. M. (2014). Reflection on Language, Culture and Translation and Culture as a Challenge for Translation Process. Journal of Educational and Social Research, MCSER Publishing, Vol. 4, No.4, June,, Rome-Italy, 333 – 334.
• [32] Akalın Ş. H. (t.y). Türkçenin Güncel Sorunları. Çukurova Üniversitesi Türkoloji Araştırmaları Merkezi, Erişim adresi: http://turkoloji.cu.edu.tr/DIL%20SORUNLARI/02.php
• [33] Şenyuva E., Ertüzün F., Turhan K. ve Demir N. (2017). Türk Diline İlişkin Sorunlar, Çözüm Önerileri ve Türkçe Bilinci: Kuşaklararası Karşılaştırma. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, Cilt 6, Sayı 3, 1384 - 1397
• [34] Arıcı, A. F. ve Kaldırım, A. (2015). 21. Yüzyılda Bir Medeniyet Ve Bilim Dili Olarak Türkçe: Sorunlar Ve Çözümler. Erzincan Üniversitesi SBE Dergisi (ERZSOSDE), Cilt:9, S.: 2, 269 – 284.
• [35] Eskişehir Mustafa Kemal Ortaokulu Türkçe öğretmeni Uğur ŞAHİNLİ.
• [36] Türk Dil Kurumu, (2021). Alıntı Kelimelerin Yazılışı. Erişim adresi: https://www.tdk.gov.tr/icerik/yazim-kurallari/alinti-kelimelerin-yazilisi/
• [37] Karasu G. ve Sarı Y. E. (2019). Uzaktan Eğitim ve Yabancı Dil Öğrenme Özerkliği. Diyalog Interkulturelle Zeitschrift Für Germanistik, Cilt 7, Sayı 2, 321 – 334
• [38] Kahraman M. E. (2020). COVID-19 Salgınının Uygulamalı Derslere Etkisi ve Bu Derslerin Uzaktan Eğitimle Yürütülmesi: Temel Tasarım Dersi Örneği. Medeniyet Sanat – İMÜ Sanat Tasarım ve Mimarlık Fakültesi Dergisi, Cilt: 6, Sayı: 1, 44-56
• [39] Tuncer M. ve Taşpınar M. (2008), Sanal Ortamda Eğitim ve Öğretimin Geleceği ve Olası Sorunlar. Sosyal Bilimler Dergisi / Cilt: X, Sayı 1, Haziran 2008
• [40] Keleş, M. (2020). Uzaktan Eğitim Platformlarının Avantajları ve Dezavantajları, Erişim adresi: https://binbiriz.com/blog/uzaktan-egitim-platformlarinin-avantajlari-dezavantajlari
• [41] Tekin, O. (2020). Uzaktan Eğitim Kullanılan Hizmet içi Eğitim Programlarına Yönelik Öğretmen Görüşlerinin İncelenmesi. Eğitimde Kuram ve Uygulama (EKU), Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Yıl 2020, Cilt 16, Sayı 1, 20 – 35.
• [42] Enfiyeci T. ve Büyükalan F.S. (2019). Uzaktan Eğitim Yüksek Lisans Öğrencilerinin Topluluk Hissinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. TÜBAV Bilim Dergisi, Cilt 12, Sayı 1, 20 – 32.
• [43] Tudorache I. C., Iordache A. M. ve Iordache M. T. (2012). The Advantages And The Disadvantages Of E-Learning In European Union. Romanian Economic Business Review, Romanian-American University, Vol. 6 (2), December, 389-395.
• [44] Can, E. (2020). Coronavirüs (Covid-19) pandemisi ve pedagojik yansımaları: Türkiye’de açık ve uzaktan eğitim uygulamaları. AUAd, 6(2), 11-53.
• [45] Robinson D. J. ve Ikeda T. (2002). Is On-Line education the future for universities?. Nagoya Higher Education Research No. 2, 131-145, Erişim adresi: http://www.cshe.nagoya-u.ac.jp/publications/journal/no2/09.pdf.
• [46] Yeşilay, (2021). Bağımlılık. Erişim adresi: https://www.yesilay.org.tr/tr/bagimlilik/teknoloji-bagimliligi