TÜRKİYE KROM POTANSİYELİ, ÜRETİMİ VE İHRACATININ GENEL BİR DEĞERLENDİRMESİ

Yıl 2023, Cilt: 6 Sayı: 1, 92 - 101, 13.07.2023

Behzat Gökçen Demir , Ali Koray Özdoğan , Akın Akbulut

Öz

Krom, doğada bulunan önemli elementlerden birisidir. Krom elementi içeren birçok mineral bilinmesine rağmen madencilik açısından üretilebildiği mineral kromittir. Kromit mineralinin kristal ve/veya tanelerinin miktarı, sundukları dokusal ve yapısal özellikler krom cevherleşmesinin tanımlanması için önemlidir. Krom madenciliği Türkiye açısından önemli bir faaliyet alanıdır. Anadolu’da bugünkü anlamıyla krom işletmeciliğine yönelik ilk adımlar 19. yüzyılda başlamıştır. Günümüzde Türkiye sınırları içerisinde birçok bölgede, madencilik faaliyetleri ile krom üretimi gerçekleştirilmektedir. Son on yıl (2012-2021) içerisinde maden üretimi yönüyle dalgalanmalar olsa da, krom üretim miktarı 2021 yılında bir önceki yıla göre artış göstermiştir. Krom, endüstriyel olarak birçok alanda kullanılmakla birlikte bu alanların en önemlisi ferrokrom üretimidir. Son yıllarda düşüş eğiliminde olan krom cevherleri ve ferrokrom ihracatı değerleri, 2021 yılı itibariyle önemli bir artış göstermiştir. Türkiye 2021 yılı krom cevherleri ihracatında ilk sırayı Çin Halk Cumhuriyeti alırken, ferrokrom ihracatında ilk sırada İtalya yer almıştır.

Anahtar Kelimeler

Ferrokrom, İhracaat, Krom, Madencilik., Ferrochrome, Export, Chromium, Mining

Teşekkür

Görsel katkılarından dolayı Eti Krom A.Ş. Maden Hakları Müdürü Nurullah BOĞRUL’a teşekkür ederiz.

THE GENERAL EVULATION OF POTANTIAL, PRODUCTION AND EXPORT IN TURKİYE

Öz

Chromium is one of the important elements found in nature. Although many minerals containing chromium are known, the mineral that can be produced in terms of mining is chromite. The amount of crystals and/or grains of the chromite mineral and the textural and structural features they present are important for the definition of chromium mineralization. Chromium mining is an important field of activity for Turkiye. The first steps towards the chrome business known in Turkiye started in the 19th century. Today, mining activities and chrome production are carried out in many regions of Turkiye. Although there have been fluctuations in mineral production in the last ten years, the amount of chrome production increased in 2021 compared to the previous year. Although chromium is used in many areas in the industrial area, the most important one of these areas is ferrochrome production. Chrome ores and ferrochrome exports, which have been on a downward trend in recent years, have increased significantly as of 2021. While the People’s Republic of China took the first place in Turkiye’s export of chrome ores in 2021, Italy took the first place in Turkiye’s export of ferrochrome.

Anahtar Kelimeler

Ferrochrome, Export, Chromium, Mining

Kaynakça

• [1] Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK), Krom, Erişim Linki: https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/periyodik-tablo/krom. Erişim Tarihi: Kasım-Aralık.2022.
• [2] Devlet Planlama Teşkilatı (DPT). (2001). Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı, Madencilik Özel İhtisas Komisyonu Raporu, Metal Madenler Alt Komisyonu Krom Çalışma Grubu Raporu (DPT: 2626 - ÖİK: 637). ISBN: 975-19-2862-1. Ankara. s.66
• [3] Türkiye Cumhuriyeti Kalkınma Bakanlığı. (2018). On Birinci Kalkınma Planı (2019-2023), Madencilik Özel İhtisas Komisyonu Raporu. Ankara. s.218
• [4] Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü (MTA), 2022, Krom, Erişim Linki: https://www.mta.gov.tr/v3.0/metalik-madenler/krom. Erişim Tarihi: Kasım-Aralık.2022.
• [5] Fırat Kalkınma Ajansı. (2020). Elâzığ İli Yüksek Karbonlu Ferrokrom Üretim Tesisi Ön Fizibilite Raporu. Malatya. s.48
• [6] Bekişoğlu, K.A. (1961). Türkiye’de Krom Madenciliği. Bilimsel Madencilik Dergisi. cilt:2, sayı:5, 305-315.
• [7] Demir, Ö. (2018). Tek Partili Yılların Ekonomi Politiğinde Etibank’ın Krom Madenciliği. Asya StudiesAcademicSocialStudies/Akademik Sosyal Araştırmalar, sayı:6, 31-38. DOI: 10.31455/asya.486064
• [8] Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü (MTA), 2022, Türkiye Krom Yatakları, Erişim Linki: https://www.mta.gov.tr/v3.0/sayfalar/hizmetler/images/b_h/krom.jpg. Erişim Tarihi: Kasım-Aralık.2022.
• [9] Türkiye Cumhuriyeti Mevzuat Bilgi Sistemi, 2022, 3213 sayılı Maden Kanunu, Erişim Linki: https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.5.3213.pdf. Erişim Tarihi: 18.12.2022.
• [10] Maden ve Petrol İşleri Genel (MAPEG), Maden Üretim Değerleri, Erişim Linki: https://www.mapeg.gov.tr/Custom/Madenistatistik. Erişim Tarihi: Kasım-Aralık.2022.
• [11] İstanbul Maden İhracatçıları Birliği (İMİB). (2016). 2016 Yılı Çalışma Raporu. İstanbul. s.212. Demir ve ark., Uluborlu Mesleki Bilimler Dergisi 6:1 (2023) 92-101
• [12] İstanbul Maden İhracatçıları Birliği (İMİB). (2019). 2019 Yılı Çalışma Raporu. İstanbul. s.134.
• [13] İstanbul Maden İhracatçıları Birliği (İMİB). (2021). 2021 Yılı Çalışma Raporu. İstanbul. s.186.