ENGELLİ ÇOCUKLARA DOST OYUN ALANI VE DIŞ MEKÂN TASARIMI

Yıl 2008, Sayı: 1, 67 - 86, 01.05.2008

Aysel Uslu

Öz

Oyun alanları ve kentsel dış mekânın engelli çocuklara uygun olarak tasarımı ve kolay erişim olanakları bu makalenin temel konusudur. Bu çalışmada, özellikle farklı yeteneklere sahip çocuklara ortak oyun alanında oyun imkanı veren tasarım kriterleri araştırılmaktadır. Engelli ya da “ normal” her çocuğun oyun hakkı vardır. Oyun alanı, farklı potansiyel ve farklı fiziksel ya da zihinsel yeteneğe sahip çocuklar için tasarlanmalıdır. Bu alanlar, aynı zamanda çocuğun oyun ihtiyacını karşılayacak yapısal detaylar ve uygun bitkisel materyalleri içermelidir. Çalışma sonucunda, kentsel peyzajda yer alan oyun alanları ve duyu bahçeleri ya da iyileştirme bahçeleri olarak adlandırılan bahçelere sahip hastahane ve tedavi merkezlerinden örnekler verilmektedir

Anahtar Kelimeler

engelli, oyun alanı tasarımı, engelli çocuk dostu tasarım, evrensel tasarım, duyumsal bahçe

THE DISABLED CHILDREN FRIENDLY DESIGN OF PLAYGROUND AND OUTDOOR

Öz

The main subject of this paper is the adequate design of playground and outdoor in urban environment and their easily accessibilities for children with disabilities. In this study, especially the design criteria of playground, which gives opportunity children have different abilities in the common play area, has been investigated. Both disabled and “normal” children have the right of game. Playground area should be designed for every child which has different mentally or physically ability and different potential. These areas also should be included with both appropriate planting materials and constructional details responding to the need of game for children. The result of the study, the selection criteria of plant materials, the accessibility of playground areas and the characteristics of playground equipments in both play ground areas in urban landscapes and the gardens of hospitals and therapy centers, which have gardens which are called as healing gardens and sensory gardens have been given

Anahtar Kelimeler

disabled, playground design, disabled child friendly design, universal design, sensory garden

Kaynakça

• Akın, Z. Şebnem ve Arslan, Mükerrem. ” Çocuklar İçin İyileştirme Bahçeleri”. Uluslararası Kent ve Sağlık Sempozyumu, Bursa, Bildiri Sunumları web sitesi. http: //www. nilüfer. bel. tr/kentsaglik/3_gun%5cslaon_Sebnem. pdf. 2006 son erişim tarihi: 14. 02. 2009.
• Al-Qudah, Muhammed M. Yahia, “Çocuğun Gelişiminde Oyun Alanlarının Rolü”. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Basılmamış Yüksek Lisans Seminer Notları, Ankara. 2003.
• Backwith, Jay,. Schoolyard Big Toys: Playground Planning and Fun Raising Guide. Tacoma, Washington; Nortwest Design Products, İnc. 1979.
• Bowers, Louis, “ Towards A Science of Playground Design: Principles of Design For Play Centers For all Children”. Joper, American Allience For Health Physical Edition, Recreation and Dance, pp. 41-54, October 1979.
• Fishbeck, Gary,. ” Outdoor Accessibility”. Section 240, Time- Saver Standards for Landscape Architectere: Desgin and Construction Data. (Edited by Nicholas T. Dines) Page 240-2, 240-24. McGraw–Hill Publishing Company, New York. 1998.
• Heseltine, Peter ve Holborn, John 1987. Playgrounds, The Planning, Design and Construction of Play Environments page: 11.
• Gülveren, Evrim Şehirde Çocuk Olmak, Oyun Oynamak: İstanbul Metropol Örneği, http: //www. metropolistanbul. com/ public/ temamakale. aspx?mid=22&tmid=8, 2007 Kim, T. 2001. Kid’s garden. M. F. A. Design and technology Parsons school of Design, may 2001, New York USA).
• Korkmaz, Elif. Oyunun Çocuk Gelişimine Etkisi ve Çocuk Oyun Alanları Tasarımı Kriterleri, http: //www. planlama. org/new/makaleler/oyunun- cocuk- gelisimine-etkisi-ve-cocuk-oyun-alanlari-tasarim-kriterleri. html.
• Uslu, Aysel. , “Kent Ekolojisi”. Genel Ekoloji Kitabı (Editör: Sabri Özmen), Nobel Yayın No: 1160, Nobel Bilim ve Araştırma Merkezi yayın No: 1, Fen ve Biyoloji Yayınları Dizisi: 37, 1. Basım, Nisan 2007. Ankara. 2007.
• Uslu, Aysel. , “Kentsel tasarımda Engelli Dostu Yaklaşımı”, Engelli Dostu Belediye Sempozyumu Bildirileri Kitabı, Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı ve Keçiören Belediyesi İşbirliği İle Hazırlanan Sempozyum 27 Mayıs 2008. p: 58-77, Ankara, 2008.
• Wilson, Edward, O. , ” Biophilia”, Cambridge: Harvard Üniversity Press ISBN 0-674-074442-4, 1984.
• Yılmaz, Sevgi ve Bulut, Zöhre, Kentsel mekânlarda Çocuk Oyun Alanlarının Yeri ve Önemi: Erzurum Örneği, Milli Eğitim Dergisi sayı: 158, 2003. http: //yayim. meb. gov. tr/dergiler/158/yilmaz. htm adresinden erişilebilir. (son erişim tarihi: 28. 2. 2009)
• http: // playgrounddesigns. blogspot. com (son erişim tarihi 12 şubat 2009) 14. http: //schools. norflk. gov. uk/myportal/custom/files_uploaded/img_library/ Kings_ Lynn_Alderman_jackson_School_sensory_garden. jpg (son erişim tarihi: 28. 02. 2009).
• http: // seattlepi. nwsource. com/nwgardens/147978_ wingatels3 (son erişim tarihi: 21. 02. 2009).