BALKAN ULUS MİTLERİNDE OSMANLI ETKİSİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME: KOSOVA’DAN KRBAVA’YA

Year 2019, Volume: 12 Issue: 2, 54 - 68, 31.12.2019

Gaye Yavuzcan

Abstract

Bu
çalışma Balkan ulus mitlerinin oluşumu ve tarihselliğini konu almaktadır. Ulus
mitleri, siyasî birim oluşturma ve bunu sürdürme azmindeki toplulukların bu
hedeflerini meşrulaştırmanın temel araçlarından addedilmektedir. Kolektif “biz”
kimliğinin karşısına “öteki”ni yerleştirmek, pek çok ulus mitinin ortak
özelliğidir. Balkanlarda, çeşitli ulusların “öteki” algısının yansımasını
Osmanlı Türklerinde bulduğu anlaşılmaktadır. Bu çalışmada mitleştirilmiş ulusal
tarihlerin ötekileştirme süreçlerinin bir ürünü olarak Osmanlı Türkleri ile
ilişkilerin, tarihsel zeminde vuku bulan ilişkilerle mukayeseli olarak
değerlendirilmesi hedeflenmektedir. Bu bağlamda, Kosova ve Krbava Savaşı gibi
belirleyici savaşlar ve çeşitli Balkan ulus mitlerinde öne çıkan bazı tarihsel
şahsiyetler üzerinde bir değerlendirme yapılmaya çalışılacaktır. 

Keywords

Ulus mitleri, Balkanlar, Osmanlılar, Kosova Savaşı (1389)

References

• Afyoncu, A. (2006), Osmanlı İdaresinde Sırbistan. Balkanlar’da Osmanlılar: Fetih ve İskân. Balkanlar El Kitabı C I: Tarih içinde (ss. 350-358), Çorum-Ankara: Karam & Vadi.Ančić, M. (2006), Nastava pojivesti između narativa “kolektivne memorije” i historijske znanosti, Povijesno naslijeđe i nacionalni identiteti içinde(ss. 71-78), Marijana Marinović (Ed.), Zagreb: Zbornik. Anhegger, R. (1942), Martoloslar Hakkında. Türkiyat Mecmuası, C. VII içinde (ss.281-320), İstanbul: Maarif Matbaası. Antov, N. (2017), The Ottoman “Wild West” – The Balkan Frontier in the Fifteenth and Sixteenth Centuries, Cambridge ve New York: Cambridge University Press.Anzulovic, B. (2000), Heavenly Serbia, From Myth to Genocide, Londra: Hurst&Company. Başar, F. (1998), Çirmen Savaşı’nın Balkan Tarihindeki Yeri. Güneydoğu Avrupa Araştırmaları Dergisi içinde (ss. 51-55). S. 12, Prof. Dr. Cengiz Orhonlu Hatıra Sayısı, İstanbul.Bayram M. ve Emiroğlu H. (2015), Hırvat Milliyetçiliğinde Dil Unsurunun Rolü. Uluslararası Hukuk ve Politika içinde (ss. 39-67), C. 11, S. 43. Blumi, İ. (2011), Reinstating the Ottomans, Alternative Balkan Modernities, 1800-1912). New York: Palgrave Macmillan.Cassirer, E. (1984). Devlet Efsanesi. İstanbul: Remzi Kitabevi. Cimeša, M. (2012), Kosovo as a Memorial Site and its Importance for the Collective Memory of the Serbs. From Collective Memoires to Intercultural Exchanges içinde (ss. 71-84), Marija Wakounig (Ed.), Münster: LIT Verlag. Ćorović, V. (1938), Vuk Karadžić (1787-1864), The Slavonic and East European Review içinde (ss. 667-677), Vol. 16, No. 48.Dimitras, P. E. (2000), Writing and Rewriting History in the Context of Balkan Nationalism, Southeastern European Politics içinde (ss.41-59), Vol. 1, No. 1.Djokić, D. (2009), Whose Myth? Which Nation? The Serbian Kosovo Myth Revisited, Uses and Abuse of the Middle Ages: 19th-21st Century içinde (ss. 215-233), Ed. Janos M. Bak, Jörg Jarnut vd., Munich: Wilhelm Fink. Grigin, B. (2002), Povijesni prilozi içinde (87-104). 23. Gürbüz, M.V. (2009), Emergence of Bulgarian Nationalism, Güneydoğu Araştırmaları Dergisi, S. 16, ss. 27-51. Hajdinjak, M. (2006), From Organized Oblivion to Forced Remembering: Memory and Identity among Serbs and Croats, International Symposium: “The Memory of Violence/Genocide: Its Meaning in the Process of Peace Building,” içinde (ss. 1-24), March 18, 2006, University of Tokyo, Tokyo, https://core.ac.uk/download/pdf/11870307.pdf, erişim tarihi:02.07.2019.İnalcık, H. (1954), Ottoman Methods of Conquest, Studia Islamica içinde (ss. 103-129), No. 2.İnalcık, H. (1996), Stefan Duşan’dan Osmanlı İmparatorluğu’na XV. Asırda Rumeli’de Hıristiyan Sipahiler ve Menşeleri. Osmanlı İmparatorluğu, Toplum ve Ekonomi içinde (ss. 67-108), İstanbul: Eren.İnalcık, H. (2000), İskender Bey, TDVİA C. 22 içinde (ss. 561-563), İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı. İnalcık, H. (2011), Balkanlar’da Osmanlı Fetihleri’nin Sosyal Koşulları, Adam Akademi içinde (ss. 1-10), S. 1.İnalcık, H. (2019), Osmanlı İmparatorluğu Klasik Çağ 1300-1600. İstanbul: Kronik.İnbaşı, M. (2006), Balkanlar’da Osmanlılar: Fetih ve İskân. Balkanlar El Kitabı C I: Tarih içinde (ss. 287-300), Çorum-Ankara: Karam & Vadi.Jelavich, B. (2013), Balkan Tarihi: 18. ve 19. Yüzyıllar. İstanbul: Küre Yayınları.Jelavich, B. (2009), Balkan Tarihi: 20. Yüzyıl. İstanbul: Küre Yayınları. Karpat, K. (1997), The Balkan Nationalist States and Nationalism: Image and Reality. Islamic Studies içinde (ss. 329-359), Vol. 36, No 2/3, Special Issue: Islam in the Balkans (Summer/Autumn 1997).Kekez, H. (2018), The Consequences of the Battle of Krbava (1493) as seen by its Contemporaries, Review of Croatian History içinde (ss. 63-90), S. 14.Kužič, K, (2014), Bitka Hrvata – bitka na Krbavskom polju 1493. godine, Historijski Zbornik içinde (ss. 11-63), God. LXVII, br. 1.Lord, A. B. (1972), The Effect of The Turkish Conquest on Balkan Epic Tradition. Aspects of the Balkans, Continuity and Change içinde (ss.298- 318), Contributions to the Balkan International Conferance held at UCLA, October 23-28, 1969, Henrik Birnbaum ve Speros Vryonis Jr. (Ed.), Lahey: Mouton.Lord, A. B. (1991), Epic Singers and Oral Tradition. Londra: Cornel University Press. Luttrell, A. (2000), 1389 Öncesi Osmanlı Genişlemesine Latin Tepkileri. Osmanlı Beyliği (1300-1389) içinde (ss. 129-148), Ed. Elizabeth Zachariadou, İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.Miljan S. ve Kekez H. (2015), The Memory of the Battle of Krbava (1493) and the Collective Identity of the Croats. Hungarian Historical Review içinde (ss. 283-313), 4, no. 2.Misha, P. (2002), Invention of a Nationalism: Myth and Amnesia. Albanian Identities: Myth and History içinde (ss. 33-48), Stephanie Schwandner-Sievers, Bernd Jürgen Fischer (Eds.), Indianapolis: Indiana University Press.Nixon, N. (2010), Always already European: The figure of Skënderbeg in contemporary Albanian nationalism. National Identities içinde (ss. 1-20), Vol. 1, Issue 1.Obućina, V. (2011), A War of Myths: Creation of the Founding Myth of Kosovo Albanians. Contemporary Issues içinde (ss. 30-44), Vol. 4, No. 1.Ortaylı, İ. (2005), Osmanlılar’da Millet Sistemi. TDVİA, C. 30 içinde (ss.66-70), İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı.Pappas, N. C. J. (1994), Between Two Empires: Serbian Survival in the Years after Kosovo, Serbian’s Historical Heritage içinde (ss. 17-37), Ed., Alexander N. Dragnich, Los Angeles: East European Monographs. Ragaru, N. (2008), The Political Uses and Social Lives of “National Heroes”: Controversies over Skanderbeg’s Statue in Skopje. Südosteuropa içinde (ss. 522-525), 56 (4).Ređep, J. (1991), The Legend of Kosovo. Oral Tradition içinde (ss.253-265), 6/23.Rose, J. (2003), Government Advertising and the Creation of National Myths: The Canadian Case. International Journal of Nonprofit and Voluntary Sector Marketing içinde (ss. 153-165), Vol. 8, No. 2.Schnapper, D. (2005), Sosyoloji Düşüncesinin Özünde Öteki ile İlişki. İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları. Solak, M. (2018), Sınırların Hapsettiği Tarih: Osmanlı İmparatorluğu’na Karşı Hırvat Askeri Sınır Bölgesinin Örgütlenmesi (1553-1664). Yayınlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü: Ankara.Stoianovich, T. (2015), Balkan Worlds, The First and Last Europe, Londra ve New York: Routledge.Stolz, B.A. (1969), On Two Serbo-Croatian Oral Epic Verses: The “Bugarštica” and the “Deseterac”. The Bulletin of the Midwest Modern Language Association içinde (ss. 153-164), Vol. 2, Papers of the Midwest Modern Language Association, Number 1. Poetic Theory/Poetic Practice. Terzic, A., Krivosejev V. & Bjeljac Z. (2015), Cross-cultural Exchange: Saint George’s day customs as a common heritage of Balkan nations. Anthropological Notebooks içinde (ss. 71-88), XXI/2.Özcan, A., Martolos, TDVİA, C. 28 içinde (ss.64-66), Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı.Vickers, M. (1998), Between Serb and Albanian, A History of Kosovo. New York: Columbia University Press. Vladiv, S. M. (1989), The Kosovo Cult in Serbian Literature. Serbian Studies içinde (ss. 33-44), Vol. 5, No 2, Fall 1989. Wheatcroft, A. (2009), The Enemy at the Gate, Habsburgs, Ottomans and the Battle for Europe. New York: Basic Books.Yavuzcan, G. (2017), Realiteden Mite: Kosova Savaşı (1389) ve Efsanesi. Uluslararası Balkan Tarihi ve Kültürü Sempozyumu, 6-8 Ekim 2016, Çanakkale, Bildiriler, C. I içinde (ss. 103-118), Ed. Aşkın Koyuncu, Çanakkale: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Balkan ve Ege Uygulama ve araştırma Merkezi. Zuchrer, E. J. (2005), Savaş, Devrim ve Uluslaşma, Türkiye Tarihinde Geçiş Dönemi, 1908-1928. İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları.