PERFORMANSA DAYALI ÜCRET SİSTEMİ VE HEKİMLERİN MOTİVASYON ALGILARI ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ

Yıl 2017, Cilt: 3 Sayı: 3, 340 - 353, 22.12.2017

Gürkan Kolaylı Fatma Lorcu

Öz

Bu araştırmada, Kırklareli ilinde bulunan ikinci basamak sağlık kurumlarında çalışan hekimlerin, performansa dayalı ücret sistemine göre motivasyon algılarındaki farklılıkları çeşitli sosyo-demografik özelliklere göre incelenmiştir. Araştırmanın evrenini Kırklareli’ndeki 5 devlet hastanesinde çalışan 164 hekim oluşturmaktadır. Ancak hekimlerin tamamına ulaşılamamış ve 119 anket analize dahil edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre performansa dayalı ücret sisteminde hekimlerin motivasyon algılarında cinsiyet, medeni durum, özel sektör deneyimi, eşin çalışma durumu, eşin hekim olma durumu ve elde edilen sabit maaş geliri değişkenleri açısından bir farklılık bulunmamıştır. Yaş ve unvan değişkenleri, hekimlerin motivasyon algılarında ekonomik, sosyo-psikolojik ve örgütsel-yönetsel araçlar açısından anlamlı farklılık oluşturan faktörler olarak belirlenmiştir. Aylık performansa dayalı elde edilen ek gelir faktörünün ise hekimlerin motivasyon algılarında sadece ekonomik araçlar açısından farklılık oluşturduğu, sosyo-psikolojik ve örgütsel-yönetsel araçlar açısından bir farklılık yaratmadığı görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Performansa Dayalı Ücret Sistemi, Motivasyon, Hekim, Sağlık Kurumları

THE INVESTIGATION OF THE RELATIONSHIP BETWEEN PHYSICIANS’ MOTIVATION PERCEPTION AND THE PERFORMANCE-BASED PAYMENT SYSTEM

Öz

In this research, differences of physicians’ motivation perceptions according to socio-demographic characteristics in terms of performance-based payment system are investigated among physicians who work in second-line healthcare institutions in Kırklareli. The universe of the research is consists of 164 physicians work in 5 public hospitals in Kırklareli city. However, all of the physicians were not reached and only 119 questionnaires were included in the analysis. Results show that the perceptions of physicians regarding motivation under the performance-based payment system are not significantly different for the variables: gender, marital status, experience in working private sector, having a spouse/partner with a job, being married to a physician and the fixed salary earned by physicians. On the other hand, when we consider the motivations of the physician with respect to the economic, social-psychology and organizational and management instruments, we observe that the effect of performance system is significantly different for age and specialty variables. Moreover, the variable, the monthly promotions earned by physicians, has a significant effect on the motivations of the physicians with respect to the economic factor, but do not have a significant effect with respect to the social-psychology and organizational and management instruments. 

Anahtar Kelimeler

Performance-based Payment System, Motivation, Physician, Healthcare Instutions

Kaynakça

• Akçakanat, T. (2013). “Üniversite Hastanelerinde Çalışan Öğretim Üyelerinin Performansa Dayalı Ek Ödeme Sistemine Yönelik Tutumları Üzerine Bir Araştırma”. Doktora Tezi. Süleyman Demirel Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü. İşletme Anabilim Dalı. Isparta.
• Armstrong, M. (2009). Armstrong’s Handbook of Performance Management. Kogan Page. London.
• Ataay, İ.D. ve Acar, A.C. (2015). İnsan Kaynakları Yönetimi, İstanbul: Beta Yayınevi.
• Aydın,S. ve Demir, M. (2007). Sağlıkta Performans Yönetimi; Performansa Dayalı Ek Ödeme Sistemi. Ankara: Onur Matbaa.
• Başar, E. (2014). “Sağlık Bakanlığı Kamu Hastanelerinde Performansa Dayalı Ek Ödeme Sisteminin Sağlık Personelinin Motivasyon ve Hizmet Kalitesine Olan Etkisinin Bursa Örneğinde İncelenmesi”. Yüksek Lisans Tezi. Beykent Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü. İşletme Yönetimi Anabilim Dalı. İstanbul.
• Baker, S.C. (2002). Sex and Age Effects on Willingness to Communicate, Anxiety, Perceived Competence and Motivation Among Junior High School French Immersion Students, Language Learning, 52(3), 543.
• Bolat, G. (2012). “Performansa Dayalı Ücret Sisteminin İşgören Motivasyonuna Etkisi”. Yüksek Lisans Tezi, Atılım Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Bilim Dalı, Ankara.
• Byars L.L. and Rue L.W. (2004). Human Resource Management. McGraw-Hill Companies. New York.
• Colquitt, J., Lepine, J. and Wesson, M. (2013). Organizational Behaviour. McGraw-Hill Companies. New York.
• Çelik, T.Z. (2013). “Performansa Dayalı Ek Ödeme Sistemi ve Dicle Üniversitesi Hastanesinde Bir Uygulama”. Yüksek Lisans Tezi. Trakya Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü. İşletme Anabilim Dalı. Edirne.
• Dinçer, Ö. ve Fidan, Y. (1996). İşletme Yönetimi. İstanbul: Beta Yayınevi.
• Erbaş,H. ve Platin, N. (2009). Hekimlerin Değerlendirmesi ile Performansa Dayalı Ödeme. Ankara: Türk Tabipleri Birliği Yayınları. 54-58.
• Eren, E. (2012). Örgütsel Davranış ve Yönetim Psikolojisi. İstanbul: Beta Yayınevi.
• Erkan, A. (2011). Performansa Dayalı Ödeme: Sağlık Bakanlığı Uygulaması, Maliye Dergisi, Sayı: 160, 424.
• Erşahan, B., Bakan, İ. ve Eyitmiş, A.M. (2011). Performansa Göre Ücretlendirmenin Doktorlar Tarafından Algılanan Negatif Yönleri, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 25, 101-118.
• Fettah, K. ve Şahin, B. (2009). Birinci Basamak Sağlık Kuruluşlarında Çalışan Personelin Performansa Dayalı Döner Sermaye Ek Ödeme Uygulamasına İlişkin Değerlendirmeleri, Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 12(2), 177-198.
• Genç, N. (2009). Yönetim ve Organizasyon. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Gibson, J.L., Ivancevich, J.M., Donnely, J.H. and Konopaske, R. (2012). Organizations; Behaviour, Structure, Processes, McGraw-Hill Companies. New York.
• Halloran, J. (1986). Personnel and Human Resource Management. Pearson Education Inc. New Jersey.
• Kakan, G. (2010). “Kamu Yönetiminde Performans Değerlendirmesi ve Sağlık Sektöründe Performansa Dayalı Ücretlendirme Sistemleri”. Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi. Kamu Yönetimi Bilim Dalı. Ankara.
• Karakaya, A. ve Ay, F.A. (2007). Çalışanların Motivasyonunu Etkileyen Faktörler: Sağlık Çalışanlarına Yönelik Bir Araştırma, Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 31(1). 64-65
• Karatepe, S. (2005). Ödüllendirme Yönetimi: Örgütlerde Güdülemeye Duyarlı Bir Yaklaşım, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 60(4), 126.
• Kinicki, A. and Kreitner, R. (2006). Organizational Behavior; Key Concepts, Skills and Best Practices. McGraw-Hill Companions. New York.
• Köroğlu, Ö. (2011). “İş Doyumu ve Motivasyon Düzeylerini Etkileyen Faktörlerin Performanslar İlişkisi”. Doktora Tezi. Balıkesir Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü. Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Anabilim Dalı. Balıkesir.
• Luthans, F. (1992). Organizational Behaviour, McGraw-HillCompanies. New York.
• Mannion, R.and Davies, H. (2008). Payment For Performance in Health Care, British Medical Journal, 336, 307-308.
• McNamara, P. (2006). Foreword: Payment Matters? Next Chapter, Medical Care Research and Review, 63(1), 1.
• Miner, J.B. (2005). Organizational Behaviour: Essential Theories of Motivation and Leadership. M.E. Sharpe INC. New York.
• Önen, L. ve Tüzün, B. (2005). Motivasyon. İstanbul: Epsilon Yayıncılık.
• Özer, M. ve Bakır, B. (2003). Sağlık Personelinin Motivasyonuyla İlgili Etmenlerin Belirlenmesi, Gülhane Tıp Dergisi, 45(2), 117-118.
• Peker, D. (2013). “Performansa Dayalı Ek Ödeme Yapılmasının Çalışan Motivasyonu Üzerindeki Etkileri”. Yüksek Lisans Tezi.
• Sosyal Bilimler Enstitüsü. İşletme Yönetimi Anabilim Dalı. İstanbul. Robbins, S.P. and Coulter, M. (2012). Management. Pearson Education Inc. New Jersey.
• Robbins,S.P. and Judge T.A. (2013). Organizational Behaviour. Pearson Education Inc. New Jersey.
• Tengilimoğlu, D. (2013). İşletme Yönetimi. Ankara: Seçkin Yayınevi. Tesone, D. (2008). Handbook of Hospitality Human Resources Management. Elsevier Ltd. Oxford.
• Tortop, N. (1994). Personel Yönetimi. Ankara: Yargı Yayınları. Uçkun, G. ve Pelit, E. (2003). Hizmet İşletmelerinde İşgören Motivasyonunun Önemi ve Verimliliğe Etkisi, Standard Dergisi, 493, 49-50.
• Vroom, H.V. (1964). Work and Motivation. Wiley Publishing. New York.
• Warr, P. (2008). Work Values: Some Demographic and Cultural Correlates, Journal of Occupational and Organizational Psychology, 81, 753-754.
• Zaim, H. (2007). Performansa Dayalı Ücret Uygulamasının Doktor Memnuniyeti Üzerindeki Etkileri, Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, 53, 365-368.