EVALUATION OF HEALTHY LIFE STYLE BEHAVIOUR OF VOCATIONAL SCHOOL OF HEALTH SERVICES’ STUDENTS: A CROSS SECTIONAL RESEARCH

Yıl 2019, Cilt: 5 Sayı: 3, 257 - 270, 29.12.2019

Sait Söyler Doğancan Çavmak , Emine Atalay

Öz

Health is a multi-faceted concept both in terms of individuals and social sense. It is observed that the welfare of societies increases with increasing health levels. Therefore, almost every country makes efforts to improve health status. In this context, the elements expressed as determinants of health are important. In addition to the factors such as the quality of health services and the the environment in a country, the social environment, cultural habits and the effects of these elements on individual behaviors cannot be ignored. These behaviors, which are expressed as healthy lifestyle behaviors, are one of the most important determinants of health status of individuals and therefore of society. In this context, the aim of this study is to evaluate the healthy lifestyle behaviors of university students at a Vocational School of Health Services and to make suggestions. “Healthy Lifestyle Behaviors II” scale and demographic information form have been used as data collection tools. The research has been conducted in a vocational school of health services at a foundation university, and 309 students who voluntarily agreed to participate in the study have been included. In the study, it has been found that the scores of healthy lifestyle behaviors of the students are average or below the average and there are statistically significant differences according to maternal education status and whether or not to receive health education (p<0.05). It has also been determined that the students with high maternal education level and those received health education have higher mean scores than the other students. In this direction, it is recommended that family, community and educational institutions should make a holistic approach in order to promote healthy lifestyle behaviors of young individuals and especially university students.

Anahtar Kelimeler

Health, Healty Lifestyle Behaviors, University Students

SAĞLIK HİZMETLERİ MESLEK YÜKSEKOKULU ÖĞRENCİLERİNİN SAĞLIKLI YAŞAM BİÇİMİ DAVRANIŞLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ: KESİTSEL BİR ARAŞTIRMA

Öz

Sağlık hem bireyler açısından hem de toplumsal anlamda çok yönlü etkisi olan bir kavramdır. Toplumların sağlık düzeylerinin yükselmesi ile beraber refahının arttığı da gözlenmektedir. Dolayısıyla hemen her ülke sağlık statüsünün yükseltilmesi için çaba sarf etmektedir. Burada sağlığın belirleyicileri olarak ifade edilen unsurlar önem arz etmektedir. Zira bir ülkede sağlık hizmetlerinin kalitesi, çevresel koşulların sağlıklı olması gibi unsurların yanı sıra sosyal çevre, kültürel alışkanlıklar ve bu unsurların bireysel davranışlar üzerinde etkisi de göz ardı edilmemelidir. Sağlıklı yaşam biçimi davranışları olarak ifade edilen bu davranışlar bireylerin ve dolayısıyla toplumun sağlık düzeyinin en önemli belirleyicilerinden bir tanesidir. Bu kapsamda bu çalışmanın amacı sağlık hizmetleri meslek yüksekokulunda öğrenim gören üniversite öğrencilerinin, sağlıklı yaşam biçimi davranışlarını değerlendirmek ve bu doğrultuda öneriler geliştirmektir. Araştırmada veri toplama aracı olarak “Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları II” ölçeği ve demografik bilgi formu kullanılmıştır. Araştırma bir vakıf üniversitesinin sağlık hizmetleri meslek yüksekokulunda gönüllü olarak araştırmaya katılmayı kabul eden 309 öğrenci ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmada öğrencilerin sağlıklı yaşam biçimi davranış puanlarının ortalama veya ortalamanın altında olduğu, anne eğitim durumu ve sağlık eğitimi alıp almama durumuna göre istatistiksel olarak anlamlı farklılıklar gösterdiği tespit edilmiştir (p<0.05). Anne eğitim seviyesi yüksek olan öğrencilerin ve sağlık eğitimi alan öğrencilerin diğer öğrencilere göre daha yüksek puan ortalamalarına sahip olduğu tespit edilmiştir. Bu doğrultuda genç bireylerin ve özellikle üniversite öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının teşvik edilmesi için aile, toplum ve eğitim kurumlarının bütüncül bir yaklaşımla çaba göstermesi önerilir.

Anahtar Kelimeler

Sağlık, Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları, Üniversite Öğrencileri

Kaynakça

• Aksoy, T., Uçar, H. (2014). Hemşirelik Öğrencilerinin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi. 53-67.
• Altay, B., Çavuşoğlu, F., Güneştaş, İ. (2015). Tıp Fakültesi Hastanesi’nde Çalışan Hemşirelerin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları ve Etkileyen Faktörler. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 8(1), 12-18.
• Ardahan, M., Temel, A.B. (2006). Prostat kanserli hastalarda yaşam kalitesi ile sağlıklı yaşam biçimi davranışı ilişkisi. Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 22(2), 1-14.
• Arslan, C., Ceviz, D. (2007). Ev hanımı ve çalışan kadınların obezite prevalansı ve sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının değerlendirilmesi. Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 21(5), 211-220.
• Bahar, Z., Beşer, A., Gördes, N., Ersin, F., Kıssal, A. (2008). C.Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 12(1), 1-13.
• Bozhüyük, A.(2010) Öğrencilerinin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlarının Değerlendirilmesi. Çukurova Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Uzmanlık tezi.
• Çakır, M., Piyal, B., Aycan, S. (2015). Hekimlerde sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve yaşam kalitesi: tıp fakültesi tabanlı kesitsel bir çalışma. Ankara Medical Journal, 15(4), 209-219.
• Çoban, A., Adana, F., Taşpınar, A., Arslantaş, H. (2017). Üniversite Öğrencilerine Verien Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Dersinin Etkinliğinin Ölçülmesi. Balıkesir Sağlık Bilimleri Dergisi, 6(1):16-21.
• Demir, G., Arıöz, A. (2014). Göç eden kadınların sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve etkileyen faktörler. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 1(2), 1-8.
• Ege, E., Zincir, H., Güneş, G., Bilgin, N. (2003). Birinci basamak sağlık hizm etlerinde çalışan sağlık personelinin sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve öz-etkililik-yeterlik düzeylerinin incelenmesi. Toplum ve Sosyal Hizmet, 14(2), 83-92.
• Ertop, N. G., Yılmaz, A., Erdem, Y. (2012). Üniversite öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimleri. Kırıkkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 14(2), 1-7.
• Exworthy, M(2008). Policytotacklethesocialdeterminants of health: usingconceptualmodelstounderstandthepolicyprocess. HealthPolicyand Planning. 23:318-327.
• Farhud, D.D.(2015). Impact of Lifestyle on Health. Iran Journal of PublicHealth. 44(1):1442-1444.
• İlhan, N., Batmaz, M., Akhan, L.U. (2010). Üniversite Öğrencilerinin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi. 3:16-22.
• Karadeniz, Gülten., Uçum, Emre. Yanıkkerem., Dedeli, Özden., Karaağaç, Öznur. (2008).
• Üniversite Öğrencilerinin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları, TAF PrevMedBull, 7 (6), 497- 502.
• Kocaakman, M. (2010). İstanbul ilindeki hemşirelik yüksekokulu öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışları. SDÜ Tıp Fakültesi Dergisi, 17(2), 19-24.
• Kostak, M. A., Kurt, S., Süt, N., Akarsu, Ö., Ergül, G. D. (2014). Hemşirelik ve Sınıf Öğretmenliği Öğrencilerinin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları. TAF Preventive Medicine Bulletin, 13(3), 189-196.
• Küçükberber, N., Özdilli, K., Yorulmaz, H. (2011). Kalp hastalarında sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve yaşam kalitesine etki eden faktörlerin değerlendirilmesi. Anadolu Kardiyol Dergisi, 11, 619-26.
• Özkan, S., Yılmaz, E(2008). Hastanede Çalışan Hemşirelerin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi.3: 89-105.
• Özyazıcıoğlu, N., Kılıç, M., Erdem, N., Yavuz, C., & Afacan, S. (2011). Hemşirelik öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının belirlenmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 8(2), 277-289. Savaşan, A., Ayten, M., Ergene, O. (2013). Koroner Arter Hastalarında Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları ve Umutsuzluk. Journal of Psychiatric Nursing/Psikiyatri Hemsireleri Dernegi, 4(1), 1-6.
• Softa, H., Bayraktar, T., Uğuz, C. (2016). Yaşlı bireylerin algılanan sosyal destek sistemleri, sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve etkileyen faktörler. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi, 9(1), 1-12.
• Şen, M. A., Ceylan, A., Kurt, M. E., Palancı, Y., Adın, C. (2017). Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Öğrencilerinin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları ve Etkileyen Faktörler. Dicle Tıp Dergisi, 44(1), 1-12.
• Şimşekoğlu, N., Mayda, A. (2016). Bir üniversite hastanesinde görevli hemşirelerin sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve sağlık kaygısı düzeyleri. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 6(1), 19-29.
• Tambağ, H. (2011). Hatay sağlık yüksekokulu öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve etkileyen faktörler. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 18(2), 47-58.
• Tuğut, N., Bekar, M. (2008). Üniversite öğrencilerinin sağlığı algılama durumları ile sağlıklı yaşam biçimi davranışları arasındaki ilişki. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 11(3), 17-26.
• Ünalan, D., Şenol, V., Öztürk, A., Erkorkmaz, Ü. (2007). Meslek yüksekokullarının sağlık ve sosyal programlarında öğrenim gören öğrencilerin sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve öz-bakım gücü düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 14(2), 101-109.
• Vural, P.I. Bakır, N. (2015). Meslek Yüksekokulu Öğrencilerinin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları ve Etkileyen Faktörler. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 6(1):36-42.
• WHO(1999). What Is A HealthyLifestyle. WHO Regional Office for Europe Copenhagen. Yalçınkaya, M., Özer, G.F., Karamanoğlu, A.Y. (2007). Sağlık Çalışanlarında Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlarının Değerlendirilmesi. TSK Koruyu Hekimlik Bülteni, 6(6):409-420.
• Yalçınkaya, M., Özer, G.F., Karamanoğlu, A.Y. (2007). Sağlık Çalışanlarında Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlarının Değerlendirilmesi. TSK Koruyu Hekimlik Bülteni, 6(6):409-420.