Cevşen Duası -Kaynakları Hakkında Bir İnceleme-

Year 2011, Volume: 15 Issue: 15, 7 - 29, 01.06.2011

Prof. Dr. Abdullah Aydınlı

Abstract

Okuyan veya yazılı nüshasını üzerinde taşıyan kimseye zırh gibi koruma sağladığına inanılan bir dua olan Cevşen Duasının Cevşen-i Kebîr (Büyük Cevşen) veCevşen-i Sağîr (Küçük Cevşen) şeklinde iki çeşidi bulunmaktadır. Büyük Cevşenduası, bazı Sünni ve şii Müslümanlar arasındaki yaygın inanışa göre Yüce Allah'ınCebrâîl vasıtasıyla Hz. Peygamber'e -sallellahu aleyhi ve sellem- gönderdiği söylenen bir dua, Küçük Cevşen ise, şîî Müslümanlara göre 12 imamdan biri olanMûsa el-Kâzım'ın yaptığı bir duadır. Bu yazıda Büyük Cevşen Duasının kaynakları araştırılmış, bunun sonucunda duanın 7.-10./13.-15. asırlar arasında ortaya çıktığı ve ilk olarak Şii bir yazar olan el-Kef’amî’nin(ö. 905/1499) bir dua kitabındagörüldüğü, daha sonra Sünni İslam dünyasında el-Gümüşhanevî’nin Mecmû’atulAhzâb isimli eserinde yer aldığı, ardından Said Nursî’nin eserlerinde bahsi geçtiğive risale-i nur müntesipleri arasında meşhur olduğu tesbiti yapılmıştır. Sonuç olarak da hakkında; “mütevatir olduğu”, “Şazeli'nin tasdik ettiği", “Gazali’nin birşerh yazdığı” ve “bir ehlullah tarafından Efendimizden keşif yoluyla alındığı” şeklinde asılsız iddialar ortaya atılan bu duanın Hz. Peygamber’le –sallellahu aleyhive sellem- hiçbir alakasının olmadığı kanaatine varılmıştır

Keywords

Cevşen duası, Şîa, Gümüşhanevî, Mecmûatu’l-Ahzâb, Bediüzzaman, Abdullah Aydınlı