ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNDE SOSYAL MEDYA BAĞIMLILIĞI YAŞAM DOYUMU VE PSİKOLOJİK SAĞLAMLIK ARASINDAKİ İLİŞKİLER

Yıl 2024, Cilt: 8 Sayı: 2, 1 - 12

Mustafa Yılmaz , Murat Üner , Ayşe Duygu Akal , Fatmanur Tatlısu

https://doi.org/10.58201/utsobilder.1573445

Öz

Bu çalışmanın amacı üniversite öğrencilerinin sosyal medya bağımlılıkları, yaşam doyumları ve psikolojik sağlamlıkları arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Bu doğrultuda 222’si kadın 103’ü erkek toplam 325 katılımcıdan veri toplanmıştır. Örneklem grubundan toplanan veriler SPSS Statistics23 programı ile analiz edilmiş olup, tanımlayıcı istatistikler, bağımsız örneklem T testi, One-Way ANOVA, Pearson Korelasyon, Post Hoc (Scheffe) yöntemleri kullanılmıştır. Elde edilen bulgular; sosyal medya bağımlılığı ile yaşam doyumu arasında negatif yönlü, sosyal medya bağımlılığı ile psikolojik sağlamlık arasında negatif yönlü, yaşam doyumu ve psikolojik sağlamlık arasında pozitif yönlü anlamlı ilişkiler olduğu bulunmuştur. Bu bulgulara ek olarak, sosyal medya bağımlılığı ve psikolojik sağlamlık düzeylerinde cinsiyete göre anlamlı farklılık bulunurken, yaşam doyumu düzeylerinde cinsiyete göre anlamlı farklılık olmadığı görülmüştür. Sosyal medya bağımlılığı ve psikolojik sağlamlık düzeylerinde bireylerin gelir durumuna göre anlamlı farklılık olmadığı, yaşam doyumunda ise düşük düzey gelirle yüksek düzey gelir arasında anlamlı farklılık olduğu görülmüştür. Günlük internet kullanım süresine göre sosyal medya bağımlılığı anlamlı şekilde farklılık gösterirken, yaşam doyumu ve psikolojik sağlamlıkta anlamlı farklılık olmadığı belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Üniversite öğrencileri, bağımlılık, sosyal medya bağımlılığı yaşam doyumu, psikolojik sağlamlık

Kaynakça

• 1. Aboujaoude, E. (2010). Problematic Internet use: an overview. World Psychiatry, 9(2), 85-90.
• 2. Akdeniz, H., Savtekin, G., & Köylü, K. (2021). Üniversite öğrencilerinin yaşam doyumlarının, psikolojik sağlamlık düzeylerine etkisinin incelenmesi. Spor ve Rekreasyon Araştırmaları Dergisi, 3(1), 36-52.
• 3. Aksaray, S., Yıldız, A., & Ergün, A. (1998). Huzurevi ve evde yaşayan yaşlıların umutsuzluk düzeyleri. Ulusal Evde Bakım Kongresi, Program Özet Kitabı, 301-303.
• 4. Aktan, E. (2018). Üniversite öğrencilerinin sosyal medya bağımlılık düzeylerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Erciyes İletişim Dergisi, 5(4), 405-421.
• 5. Alibekiroğlu, P. B., Akbaş, T., Ateş, F. B., & KIRDÖK, O. (2018). Üniversite Öğrencilerinde Yaşam Doyumu İle Psikolojik Sağlamlik Arasindaki İlişkide Öz Anlayişin Araci Etkisi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 27(2), 1-17.
• 6. Altınok, M. (2021). Lise öğrencilerinin dijital bağımlılık ve yaşam doyumunun incelenmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 19(1), 262-291.
• 7. Arslan, H. (2018). Psikolojik danışmanların mutluluk, psikolojik sağlamlık ve bağımlılık durumları arasındaki ilişkiler. Sağlık Bilimlerinde Eğitim Dergisi, 1(1), 17-35.
• 8. Aydoğan, A. (2021). Şehirdeki yeşil alan, dışarıda geçirilen zaman, sosyal medya bağımlılığı ile psikolojik dayanıklılık arasındaki ilişki (Master's thesis, Hasan Kalyoncu Üniversitesi).
• 9. Bayhan, V. (2013). Gençlik, sosyal medya ve internet bağımlılığı. Düşünce Dünyasında Türkiz Siyaset ve Kültür Dergisi, 23, 61-80.
• 10. Bilgin, M. (2018). Ergenlerde sosyal medya bağımlılığı ve psikolojik bozukluklar arasındaki ilişki. The Journal of International Scientific Researches, 3(3), 237-247.
• 11. Bilgin, O., & Taş, İ. (2018). Effects of perceived social support and psychological resilience on social media addiction among university students. Universal journal of educational research. 6(4): 751-758.
• 12. Blachnio, A., Przepiorka, A., & Rudnicka, P. (2016). Narcissism and self-esteem as predictors of dimensions of Facebook use. Personality and Individual Differences, 90, 296–301.
• 13. Cavga, Z. (2019). Lise öğrencilerinde aile yaşam doyumu ile psikolojik dayanıklılık ve sosyal medya kullanım bozukluğu arasındaki ilişkinin incelenmesi (Master's thesis, İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı).
• 14. Çayırlı, E. (2017). Sosyal medya kullanım özelliklerinin kişilik yapılanmaları, yaşam doyumu ve depresyon açısından incelenmesi (Master's thesis, Işık Üniversitesi).
• 15. Demir, İ., Özköklü, D. P., & Turğut, B. A. (2015). Ergenlerin problemli internet kullanımının yordanmasında denetim odağı ve yaşam doyumunun rolü. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(3), 720-731.
• 16. Demirel, S., & Canat, S. (2004). Ankara'daki beş eğitim kurumunda kendini yaralama davranişi üzerine bir çalişma. Kriz Dergisi, 12(3), 1-9.
• 17. Diener, E. D., Emmons, R. A., Larsen, R. J., & Griffin, S. (1985). The satisfaction with life scale. Journal of personality assessment, 49(1), 71-75.
• 18. Dilsiz, N. B., & Kandemir, M. (2020). Lise öğrencilerinde sosyal medya bağımlılığının bağlanma stilleri ve yaşam doyumu ile ilişkisinin incelenmesi. Online Journal of Technology Addiction and Cyberbullying, 7(2), 32-51.
• 19. Dorin, M. (2007). Online education of older adults and its relation to life satisfaction. Educational Gerontology, 33(2), 127-143.
• 20. Durak, İ. (2021). Psikolojik sağlamlık ile yaşam doyumu arasındaki ilişkide öz yeterliğin aracı etkisi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 20(78), 1175-1190.
• 21. Eren, F. (2020). 18-30 yaş arasındaki bireylerin sosyal medya bağımlılığı ve yaşam doyumu düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Master's thesis, İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı).
• 22. Fletcher, D., & Sarkar, M. (2013). Psychological resilience. European psychologist, 18(1), 12–23.
• 23. Gölcü, A., BALCI, Ş., & Gölcü, A. A. (2019). Sosyal medya kullanımı ile kendini gizleme ve yaşam doyumu arasında bir bağlantı var mı?. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21(1), 173-190.
• 24. Herrman, H., Stewart, D. E., Diaz-Granados, N., Berger, E. L., Jackson, B., & Yuen, T. (2011). What is resilience?. The Canadian Journal of Psychiatry, 56(5), 258-265.
• 25. Hodgson, D., McDonald, J. L., & Hosken, D. J. (2015). What do you mean,‘resilient’?. Trends in ecology & evolution, 30(9), 503-506.
• 26. Hong, F. Y., Huang, D. H., Lin, H. Y., & Chiu, S. L. (2014). Analysis of the psychological traits, Facebook usage, and Facebook addiction model of Taiwanese university students. Telematics and Informatics, 31, 597–606. https://doi.org/10.1016/j.tele.2014.01.001