Problems Caused by Alcohol Consumption in the Ottoman Public Life: Samples from the Second Constitutional Period and Afterwards

Year 2021, Volume: 6 Issue: 2, 478 - 497, 29.09.2021

Fatih Arslan

https://doi.org/10.24186/vakanuvis.932500

Cited By: 2

Abstract

Alcohol, which gives people a state of intoxication for a while when used, has been known and consumed by many civilizations in the historical process. Alcohol, which causes various problems when used unconsciously and out of control, II. During the Second Constitutional Period and the Armistice years, it caused some socio-economic problems within the borders of the Ottoman Empire. These problems have also spread to public life, and civil servants working in various institutions of the state have caused some violations of public order because of alcohol. Many public employees, from a student at a state school to a soldier in the army, from the police in the police station to the soldier in the navy, were involved in the events under the influence of alcohol and were punished for their crimes. In this article II. With some examples from the Constitutional Monarchy Period and the Armistice years, the public order incidents caused by the effects of the alcohol consumed by the civil servants in the Ottoman state were explained, and the problems they faced as a result and the punishments they suffered were mentioned. In addition, the main purpose of the study, II. It has been written in order to indicate the public order incidents caused by alcohol during and after the Constitutional Monarchy Period and to draw attention to the fact that these incidents were caused by the civil servants themselves.

Keywords

Alcohol, Public Order, Officer, Crime, Punishment

Alkol Tüketiminin Osmanlı Kamusal Hayatında Yarattığı Sorunlar: İkinci Meşrutiyet Dönemi ve Sonrasından Örnekler

Abstract

Kullanıldığında insanlara bir süreliğine sarhoşluk hali veren alkol, tarihsel süreç içerisinde pek çok medeniyet tarafından bilinmiş ve tüketilmiştir. Bilinçsiz ve kontrol dışı kullanıldığında çeşitli problemlere neden olan alkol, Osmanlı Devleti sınırları içerisinde de bazı sosyo-ekonomik sıkıntılara sebebiyet vermiştir. Bu sıkıntılar kamusal hayata da sirayet etmiş ve devletin çeşitli kurumlarında görev yapan memurlar içki yüzünden bazı asayiş ihlallerine neden olmuştur. Devletin okulundaki öğrenciden ordusundaki askere, karakolundaki polisten bahriyesindeki nefere kadar pek çok kamu çalışanı alkolün tesiriyle olaylara karışmış ve işledikleri suçlardan ötürü cezalandırılmıştır. Bu makalede birtakım örneklerle, Osmanlı devletinde görev yapan memurların, aldıkları alkolün etkisiyle birlikte çıkardığı asayiş olayları anlatılarak bunun sonucunda karşılaştıkları sorunlar ile çektikleri cezalara değinilmiştir.

Keywords

Alkol, Asayiş, Memur, Suç, Ceza.

References

• Arşiv Belgeleri Bâb-ı Âli Evrak Odası Evrakı (BEO.) Başbakanlık Osmanlı Arşivi (BOA). Belge numaraları metin içerisinde verilmiştir. Dâhiliye Emniyet-i Umûmiye Sicil Kalemi Evrakı (DH. EUM. SCL.) Dâhiliye Nezâreti Emniyet-i Umumiye Asayiş Kalemi (DH. EUM. AYŞ.) Zaptiye Nezâreti Evrakı (ZB.)
• Kitap ve Makaleler “İçki Yasağı”, Ana Britannica, Cilt: 11, s.461.462.
• “İçki”, Büyük Larousse Sözlük ve Ansiklopedisi, Cilt: 11, s.5559-5560.
• “İçki”, Dünden Bugüne İstanbul Ansiklopedisi, Tarih Vakfı Yayınları, İstanbul, 1993, Cilt:4, s.132-134.
• AKBULUT, İlhan, “İslam Hukukunda Suçlar ve Cezalar”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Ankara 2003, Cilt: 52, Sayı:1, s.167-181.
• AKBULUT, Uğur, “Meyhanelerle Mukaddes Mekânlar Arasında Mesafe Tayini: Sultan II. Abdülhamid Devri İstanbul’undan Örnekler”, Karadeniz Araştırmaları, Bahar 2016, Sayı: 49, s.211-224.
• AKGÜNDÜZ, Ahmed, Osmanlı Kanunnâmeleri ve Hukukî Tahlilleri, I. Kitap/ Osmanlı Hukukuna Giriş ve Fatih Devri Kanunnameleri, FEY Vakfı Yayınları, İstanbul, 1990.
• AKGÜNDÜZ, Ahmed, Osmanlı Kanunnâmeleri ve Hukukî Tahlilleri, II. Kitap/ II. Bâyezid Devri Kanunnameleri, FEY Vakfı Yayınları, İstanbul, 1990.
• Âşıkpaşazâde Tarihi, Osmanlı Tarihi (1285-1502), (Haz: Necdet Öztürk), Bilge Kültür Sanat, İstanbul, 2013.
• BAKTIR, Mustafa, “İslam’da İçki”, Diyanet İslam Ansiklopedisi, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, Cilt:21 İstanbul, 2000, s.458-462.
• BAYINDIR, Abdülaziz, “İslam Açısından Sarhoş Edici İçkiler”, İslam Medeniyeti Mecmuası, Cilt:4, Sayı:3, İstanbul, Haziran 1980, s.3-17.
• BOZKURT, Fuat, Türk İçki Geleneği, Kapı Yayınları, İstanbul, Ağustos 2006.
• BOZKURT, Nebi, “İçki”, Diyanet İslam Ansiklopedisi, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, İstanbul, 2000, Cilt 21, s.455-456.
• DEVELLİOĞLU, Ferit, Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat, Aydın Kitabevi, 24.Baskı, Ankara, 2007.
• DOĞAN, Cem, “Osmanlı Men’-i Müskirat Cemiyeti ve Men’-i Müskirat Kanunu” Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt 6, Sayı 26, Bahar 2013, s.161-181.
• DURMUŞ, İlhami, “Türk Kültür Çevresinde Kımız”, Milli Folklor Dergisi, 2014, Yıl 26, Sayı 104, s.75-84.
• EMİROĞLU, Kudret, Gündelik Hayatımızın Tarihi, 3. Baskı, Dost Yayınları, Ankara, 2002
• ENGİN, Vahdettin, Sultan Abdülhamid ve İstanbul’u, Simurg Yayınları, İstanbul, 2001.
• ERDAL, Serkan, DEMİRCİ, Hasan, SİVRİ, Pir Murat, Meşrutiyet’ten Cumhuriyet’e Türkiye’de İçki İle Mücadele ve Hilâl-i Ahdar Cemiyeti (1908-1927), Kitabevi Yayınları, İstanbul, 2019.
• İNALCIK, Halil, Fatih Devri Üzerine Tetkikler ve Vesikalar, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara, 2014.
• İNALCIK, Halil, Has-Bağçede ‘Ayş u Tarab: Nedîmler, Şâîrler, Mutrîbler, 4. Baskı, İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul, Mart 2018.
• İNCE, Erdal, “İkinci Meşrutiyet Döneminde Müskirat ve Müskirat Satan Yabancı Esnafa İzin Verilmesi, Tarih ve Günce Atatürk ve Türkiye Cumhuriyeti Tarihi Dergisi, II/5, 2019 Yaz, s.411-430.
• KOÇU, Reşad Ekrem, Tarihimizde Garip Vakalar, Doğan Kitap, 5. Baskı, İstanbul, 2016.
• KOÇU, Reşad Ekrem, Tarihimizde Garip Vakalar, Doğan Kitap, 5. Baskı, İstanbul, 2016.
• KÖKNEL, Özcan, Alkol ve Madde Bağımlılığı, Altın Kitaplar Yayınevi, İstanbul, 1998.
• KÖSE, Osman, “XVIII. Yüzyıl Sonlarına Doğru Rus ve Avusturya Savaşları Esnasında Osmanlı Devleti’nde Bir Uygulama: İstanbul’da Fuhuş ve İçki Yasağı”, Turkish Studied Türkoloji Araştırmaları Dergisi, Volume 2/1, Winter 2007, s.104-123.
• Naima Mustafa Efendi, Naima Tarihi, I, (Çev. Zuhuri Danışman) Bahar Matbaası, İstanbul, 1967.
• Naima Mustafa Efendi, Naima Tarihi, II, (Çev. Zuhuri Danışman) Bahar Matbaası, İstanbul,1968.
• Naima Mustafa Efendi, Naima Tarihi, III, (Çev. Zuhuri Danışman) Bahar Matbaası, İstanbul,1968.
• ÖGEL, Bahaeddin, Türk Kültür Tarihine Giriş IV, Kültür Bakanlığı, Ankara, 1991.
• ÖNCÜ, Fatih, ÖGEL, Kültegin, ÇAKMAK, Duran, “Alkol Kültürü-2: İçki Kültürü Ve Edebiyatta İçki” Bağımlılık Dergisi, Sayı 3, 2002, s.31-36.
• ÖZTÜRK, Yeter, XIX. Yüzyıl Arşiv Belgelerine Göre Osmanlı Devleti’nde İçki Yasakları” (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Anabilim Dalı, Ordu, 2017.
• SEVENGİL, Refik Ahmet, İstanbul Nasıl Eğleniyordu?, İletişim Yayınları, İstanbul , 1985.
• SÜLKER, Kemal, Osmanlı’dan Günümüze İçki ve Toplum, Süreç Yayıncılık, Ankara, 1985.