Effects of Short-Term High Altitude On Blood Coagulation Tests

Yıl 2025, Cilt: 18 Sayı: 2, 101 - 107, 30.08.2025

Fehim Korkmaz , Elçin Özgür , Mehmet Samakli

https://doi.org/10.52976/vansaglik.1635156

Öz

Kısa Süreli Yüksek İrtifanın Kan Pıhtılaşma Testleri Üzerindeki Etkileri

Öz

Amaç: Bu çalışma, kısa süreli yüksek irtifaya (Yİ) maruz kalmış sağlıklı bireylerde kanın pıhtılaşma parametreleri olan protrombin zamanı (PZ), aktive parsiyel tromboplastin zamanı (aPTZ), D-dimer (DD) ve fibrinojen (Fbg) seviyelerindeki değişiklikleri araştırmak amacıyla, kısa süreli ve 5000 m üzeri rakımlardaki çalışmaların nadir olması sebebiyle yapılmıştır.
Materyal ve Metot: Deneysel tipte yapılan bu araştırma, 1 Ocak ile 7 Ocak 2024 tarihleri arasında Ağrı Dağı zirvesine çıkan sağlıklı dağcılar arasında yürütülmüştür. 5 günlük zirve yapan dağcı gruptan çıkış ve iniş kan örnekleri alınarak pıhtılaşma testleri, öncesi ve sonrası olarak karşılaştırılarak analiz edildi.
Bulgular: Bireylerin Çıkış-İniş ortalamaları incelendiğinde; Fbg (3.28’den 3.68’e çıkmış, p=0.041) anlamlı artmış ve aPTZ ise (38.08’den 30.21’e aktive olmuş yani kısalmış, p=0.002), hem Fbg, hem de aPTZ ortalamaları arasındaki farkın istatistiksel olarak anlamlı olduğu saptanmıştır.
Sonuç: Bulgularımız, kısa süreli yüksek irtifa (5137m) öncesi ile sonrası kıyaslamada, pıhtılaşma sisteminin aktive olduğu görüldü. Bu koagülasyon testlerindeki aktivenin, süreden ziyade yüksek rakım ve iklim şartları ile bağlantılı olduğu kanısına vardık.

Anahtar Kelimeler

Fibrinolitik aktivite , , Hipoksi , , İrtifa , , Pıhtılaşma testleri , , Tromboz riski

Etik Beyan

Gazi Üniversitesi Klinik Araştırmalar Etik kurulu 25.12.2023 tarih. 1048 sayılı kararla alınmıştır.

Destekleyen Kurum

Yok

Teşekkür

yok

Kaynakça

• Bajzar L. (2000). Thrombin activatable fibrinolysis inhibitor and an antifibrinolytic pathway. Arteriosclerosis, Thrombosis, and Vascular Bioogy, 20, 2511-8.
• Bendz B, Rostrup M, Sevre K, Andersen TO, Sandset PM. (2000). Association between acute hypobaric hypoxia and activation of coagulation in Human beings. The Lancet, 356(9242), 1657-1658.
• Champigneulle B, Caton F, Seyve L, Stauffer É, Pichon A, at al. (2024). Are coagulation profiles in Andean highlanders with excessive erythrocytosis favouring hypercoagulability? Experimental Physiology, 109(6), 899-914.
• Chicharro JL, Sanchez O, Bandres F, Vaquero AF, Perez M, Lucía A et al. (1995). Blood coagulability changes during exercise and its relationship with the anaerobic threshold. Thrombosis Research, 79(5-6), 515-522.
• Gupta N, Ashraf MZ. (2012). Exposure to high altitude: a risk factor for venous thromboembolism. Seminars in Thrombosis and Hemostasis, 38, 156-163.
• Jha SK, Anand AC, Sharma V, Kumar N, Adya CM. (2002). Stroke at high altitude: Indian experience. High Altitude Medicine-Biology, 3, 21-27.
• Jiang P, Wang Z, Yu X,Qin Y, Shen Y, Yang C,et al.(2021). Effects of long-term high-altitude exposure on fibrinolytic system. Hematology, 26(1), 503-509.
• Johari V, Loke C.(2012). Brief overview of the coagulation cascade. Disease A Month, 58(8), 421-423.
• Kammerer T, Walzl A, Müller T, Groene P, Roveri G, Turner R et al. (2023). Effects of hypobaric hypoxia on coagulation in healthy subjects exposed to 3,500 m altitude. High Altitude Medicine -Biology, 24(2), 94-103.
• Kotwal J, Apte CV, Kotwal A, Mukherjeed B, Jayaram J (2007). High altitude: a hypercoagulable state: results of a prospective cohort study. Thrombosis Research, 120, 391–397.
• Laguë SL (2017). High-altitude champions: birds that live and migrate at altitude. Journal of Applied Physiology, 123(4), 942-950.
• Li M, Tang X, Liao Z, Shen C, Cheng R, Fang M et al. (2022). Hypoxia and low temperature upregulate transferrin to induce hypercoagulability at high altitude. Blood, 140(19), 2063-2075.
• Mannucci PM, Gringeri A, Peyvandi F, DiPaolantonio T, Mariani G (2002). Short-term exposure to high altitude causes coagulation activation and inhibits fibrinolysis. Thrombosis and Haemostasis, 87(02), 342-343.
• Monge C, Leon-Velarde F. (1991). Physiological ´ adaptation to high altitude: oxygen transport in mammals and birds. Physiological Reviews, 71(4),1135-1172.
• PichlerHefti J, Risch L, Hefti U, Scharrer I, Risch G, Merz T et al. (2010). Changes of coagulation parameters during high altitude expedition. Swiss Medical Weekly, 140(7-8), 111-117.
• Rocke AS, Paterson GG, Barber MT, Jackson A, Main S, Stannett C et al. (2018). Thromboelastometry and platelet function during acclimatization to high altitude. Thrombosis and Haemostasis, 118(1), 63-71. Schobersberger W, Hoffmann G, Gunga HC (2005). Interaction of hypoxia and haemostasis. Wiener medizinische Wochenschrift, 155(7-8), 157-162.
• Smallman DP, McBratney CM, Olsen CH, Slogic KM, Henderson CJ (2011). Quantification of the 5-year incidence of thromboembolic events in US Air Force Academy cadets in comparison to the US Naval and Military Academies. Military Medicine, 176(2), 209-213.
• Sun H. (2006). The interaction between pathogens and the host coagulation system. Physiology, 21(4), 281-288. Tabachnick BG, Fidell LS, Ullman JB. (2007). Using multivariate statistics. Boston, MA: Pearson Education, 481-498.
• Treml B, Wallner B, Blank C,Fries D, Schobersberger W. (2022). The influence of environmental hypoxia on hemostasis-A systematic review. Frontiers in Cardiovascular Medicine, 9,8135-8150.
• Vaughan DE (2001). Angiotensin, fibrinolysis, and vascular homeostasis. The American Journal of Cardiology, 87(8),18-24.
• Venemans-Jellema A, Schreijer AJM, Le Cessie S, Emmerich J, Rosendaal FR, Cannegieter SC (2014). No effect of isolated long-term supine immobilization or profound prolonged hypoxia on blood coagulation. Journal of Thrombosis and Haemostasis, 12(6),902–909.
• Vij AG (2009). Effect of prolonged stay at high altitude on platelet aggregation and fibrinogen levels. Platelets, 20, 421-427.
• Wang Z, Liu H, Dou M, Du X, Hu J, Su N et al. (2017). The quality changes in fresh frozen plasma of the blood donors at high altitude. PLoSOne, 12(4), e0176390.