Survival Rates of Lambs, Greasy Fleece Weight and Live Weight at Parturition of Fat-Tailed Hamdani Sheep Grown in East Anatolia Region of Turkey

Year 2016, Volume: 27 Issue: 1, 1 - 4, 20.04.2016

Erdal Bingöl Mehmet Bingöl

Abstract

This research has been carried out to determine the survival rates of lambs, greasy fleece weight and live weight at parturition of fat-tailed 125 Hamdani ewes under extensive village conditions in Çığlı village of Çukurca province in Hakkari, Turkey. The survival rates (SRs) for lambs were found to be 98.5%, 96.2%, 96.2%, 94.6%, 93.9%, 93.9%, 93.9%, 99.2% and 99.2% for from birth (SR1), from birth to 1^th (SR2), from birth to 2^th (SR3), from birth to 3^th(at weaning) (SR4), from birth to 4^th(SR5), from birth to 5^th (SR6), from birth to 6^th(SR7), from 3^thto 5^thmonth (SR8) and from 3^thto 6^thmonth (SR9), respectively. The adjusted values related to average greasy fleece weight (GFW) and average live weights at parturition (LWP) of Hamdani ewes were found to be 2.29 ± 0.13 kg and 71.57 ± 1.28 kg, respectively. Significant effect of age and birth type on LWP of ewes were found (P<0.05). As a result, it was determined that SRs of lambs, average GFW and average LWP of Hamdani ewes with this study. Hamdani sheep had a better performance for mentioned traits compared with Turkish native sheep breeds and some certain cross breeds developed recently known in Turkey.

Keywords

Greasy fleece, Hamdani ewes, Lamb, Parturition weight

Doğu Anadolu’da Yetiştirilen Hamdani Koyunlarında Kirli Yapağı Verimi, Doğum Zamanı Canlı Ağırlık ve Kuzularda Yaşama Gücü Özellikleri

Abstract

Bu çalışma, Hakkari ili Çukurca ilçesi Çığlı bölgesinde ekstansif köylü koşullarda yetiştirilen 125 baş Hamdani koyununun doğumdaki canlı ağırlık özellikleri, kirli yapağı verimleri ve kuzularda yaşama gücü özelliklerinin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Kuzularda, doğumda (SR1), doğum-30. gün (SR2), doğum-60. gün (SR3), doğum-sütten kesim (90. gün) (SR4), doğum-120. gün (SR5), doğum-150. gün (SR6), doğum-180. gün (SR7), sütten kesim-150. gün (SR8) ve sütten kesim-180. gün (SR9) yaşama gücü oranları (SRs) sırasıyla %98.5, %96.2, %96.2, %94.6, %93.9, %93.9, %93.9, %99.2 ve %99.2 olarak hesaplanmıştır. Ortalama kirli yapağı verimi (GFW) ve doğumdaki canlı ağırlık (LWP) sırasıyla 2.29 ± 0.13 ve 71.57 ± 1.28 kg olarak bulunmuştur. Doğum dönemi canlı ağırlık değerleri üzerine koyun yaşı ve doğurma tipi faktörlerinin etkilerinin önemli (P<0.05) olduğu belirlenmiştir. Sonuç olarak bu çalışmada Hamdani koyunların GWF ve LWP verimleri ile kuzularda yaşama gücü değerleri tanımlanmıştır. Hamdani koyunlarının gerek yerli ve gerekse bazı melez koyun ırklarıyla karşılaştırılabilir özelliklere sahip olduğu sonucuna varılmıştır.

Keywords

Kirli yapağı, Hamdani koyun, Kuzu, Doğum ağırlığı

References

• Aktaş R (2003). Varto yöresi Morkaraman koyunlarının büyüme-gelişme ve dış yapı özellikleri. Thesis (MSc). Yuzuncu Yil University, Van, Turkey. Al-Barzinji YMS (2009). A study of some economical traits with breeding value in Hamdani sheep using molecular genetics techniques. Ph.D. Thesis, Salahaddin University, Iraq. Alkass JE, Juma KH (2005). Chapter 3. Small Ruminant breeds of Iraq. In: Iniguez L (ed), Characterization of Small Ruminant Breeds in West Asia and North Africa. Vol. 1. West Asia. International Center for Agricultural Research in Dry Areas (ICARDA), Aleppo, Syria, p. 63-101. Aziz KO (1993). Some wool quality traits of Hamadani sheep. Mezopotamia J Agric, 25, 5-9. Aziz KO, Al-Oramary R (2005). A study on fleece characterization of Hamadani sheep in Erbil plain. Mezopotamia J Agric, 33, 5-9. Ceyhan A, Torun O, Erdoğan I (2003). Imroz, Kıvırcık ve Merinos koyun irklarinda canli ağirlik ve yapaği özellikleri. Çukurova Univ J Agric Sci, 18, 101-108. Ceyhan A, Erdoğan I, Sezenler T (2007). Gen kaynaği olarak korunan Kıvırcık, Gökçeada ve Sakız koyun ırklarının bazı verim özellikleri. J Tekirdağ Agric Faculty, 4, 10-12. Demirel M, Aygün T, Altın T, Bingöl M (2000). Hamdani ve Karakaş koyunlarında gebeliğin son döneminde farklı düzeylerde beslemenin koyunlarda canlı ağırlık, kuzularda doğum ağırlığı ve büyüme üzerine etkileri. Turk J Vet Anim Sci, 24, 243-249. Demirel M, Kurbal ÖF, Aygün T, Erdoğan S, Bakıcı Y, Yılmaz A, Ülker H (2004). Effect of different feding levels during mating period on the reproductive performance of Norduz ewes and growth and survival rate of their lambs. J Biol Sci, 4, 283-287. Düzgüneş O, Kesici T, Gürbüz F (1987). Araştırma ve Deneme Metodları (İstatistik Metodları-II). Ankara Üniv. Ziraat Fak. Yay.1021, Ders Kit. 295. Esen F, Bozkurt T (2001). Akkaraman ırkı koyunlarda flushing ve östrus senkronizasyonu uygulamasinin döl verimi üzerine etkisi. Turk J Vet Anim Sci, 25, 365-368. Fahmy MH, Bernard CS (1973). Effects of crossbreeding a certain environmental factors on multiple births. Wool production and growth in sheep. Anim Prod, 16, 147-155. Gökdal Ö (1998). Karakaş koyunlarının süt ve döl verimleriyle dışyapı ve büyüme-gelişme özellikleri. Thesis (PhD). Yuzuncu Yil University Institute of Sciences, Van, Turkey. Gökdal O, Oto MM, Ulker H, Temur C, Budag C (2000). Köylü koşullarında yetiştirilen Karakaş koyunlarının çeşitli verim özellikleri ve vücut ölçüleri. YYU J Agr Sci, 10, 103-111. Güney O (1979). Akkaraman koyunlarının İvesi koçlar ile çeşitli verimler yönünden ıslahı olanakları. Thesis (PhD). Çukurova University, Institute of Sciences, Adana Turkey. Güngör I, Akçapınar H (2013). Bafra genotipinin Ankara şartlarinda verim özellikleri. J Lalahan Livestock Res Inst, 53, 59-73. Kaymakçı M (2006). İleri koyun yetiştiriciliği, Bornova – İzmir, Turkey. Kaymakçı M, Sönmez R (1996). İleri koyun yetiştiriciliği kitabı. I. Baskı, Dizgi-Baskı: Ege Üniv. Basımevi, İzmir. 359. Kaymakçı M, Sönmez R, Karaca O, Özder M (1995). Türkiye koyunculuk işletmelerinin yapisal özellikleri ve verilecek yön: Türkiye Hayvancılığının Yapısal ve Ekonomik Sorunları Sempozyumu, 27-29 Eylül 1995. İzmir. Turkey, 206-210. Koyuncu M, Tuncel E, Ferik A (1996). Anadolu Merinosu, Kıvırcık, Türkgeldi koyunlarinin yapaği verim ve özellikleri üzerine bir araştırma. Uludağ of University, J Agric Sci, 12, 101-108. Magid SA, Al-Murrani WK, Alkas JI (2003). Iraq Country Report on Animal Genetic Resources. ftp://ftp.fao.org/docrep/fao/010/a1250e /annexes/CountryReports/Iraq.pdf (Access date: 12.05.02014). Örkiz M, Kaya F, Calta H (1984). Kangal tipi Akkaraman koyunlarinin bazı önemli verim özellikleri. J Lalahan Livestock Res Inst, 24, 15-34. Özsoy MK (1974). Atatürk Üniversitesi Merinos sürüsünde yapağı verimi ile ilgili vasıflara tescil eden faktörlerin parametre tahminleri. Univ Atatürk J Agric Sci, 5, 11-64. Özsoy MK, Vanlı Y (1986). Merinos, Morkaraman ve İvesi Irkları ile bunlarin iki-ırk ve üç-ırk melezlerinin koyun verim özellikleri bakımından değerlendirilmesi. Turk J Vet Anim Sci, 10, 178-192. Öztürk Y (1998). Van ve yöresinde Hamdani koyunlarinin verimleri ve morfolojik özelliklerinin araştırılması. Thesis (PhD). University of Yuzuncu Yil, Institute of Health Sciences, Van, Turkey. Öztürk Y, Odabaşıoğlu F (2011). Van ve yöresinde Hamdani koyunlarının verimleri ve morfolojik özelliklerinin araştırılması; II. kuzularda büyüme, yaşama gücü, besi performansi kesim ve karkas özellikleri. Van Vet J, 22, 81-87. Raaof SO (2005). Estimation of genetic and phenotypic parameters for lambs growth and evaluation of Hamdani ewes for productive traits. Dissertation (PhD). Salahaddin University, Iraq. SAS (2006). PC SAS User’s Guide: Statistics. SAS İnst. Cary. NC, USA. Tuncer SS (2008). Norduz ve Karakaş koyunlarında kıl follikülü ile yapağı özellikleri arasındaki ilişkiler. Thesis (PhD). Yuzuncu Yil University Institute of Sciences, Van, Turkey. TÜİK (2014). Turkish Statistical Institute. http://www.tuik.gov.tr /PreTablo.do?alt_id=1002. (Access date: 12.05.02014). Üstüner H, Oğan MM (2013). Main productive performance of Awassi sheep in the Central Anatolian Region of Turkey. Turk J Vet Anim Sci, 37, 271-276. Yakan A, Ünal N, Dalcı MT (2012). Ankara şartlarında Akkaraman, İvesi ve Kıvırcık ırklarında döl verimi, büyüme ve yaşama gücü. J Lalahan Livestock Res Inst, 52, 1-10. Yılmaz A, Özcan M, Ekiz B, Ceyhan A, Altınel A (2003). The body weights and wool characteristics of the indigenous İmroz and Kıvırcık sheep breeds of Turkey. Int J Sheep and Wool Sci, 51, 26-13.