Duygusal Zekâ Ve İş Stresi İlişkisi: Van Otel İşletmeleri Örneği

Yıl 2020, Cilt: 5 Sayı: 10, 1 - 25, 29.12.2020

Burcu Turan Torun Ömer Günsan

Öz

Duygusal zekâ kişilerin kendilerinin ve diğerlerinin duygularını anlayabilmeleri ve tanımlayabilme yeteneği olarak ifade edilebilmektedir. Duygusal zekânın iş performansı, insan ilişkileri, ruh sağlığı gibi pek çok konu üzerinde etkisi bulunmaktadır. Bunlardan birini de iş stresi oluşturmaktadır. Duygusal zekânın iş stresini yönettiği bilinmektedir. Yani işletmelerde çeşitli sebeplerle ortaya çıkabilecek iş stresinin kontrol edilmesinde duygusal zekânın önemli bir etken olduğu söylenebilmektedir. Bu açıklamalardan hareketle mevcut araştırmanın amacı Van ilinde bulunan konaklama işletmelerinde çalışanların duygusal zekâ düzeylerinin iş stresleri üzerinde etkisinin bulunup bulunmadığının tespit edilmesi olarak belirlenmiştir.
Kullanılabilir 230 adet anket formunun analizi sonucunda Van konaklama işletmelerinde çalışanların duygusal zekâ ve iş stresi düzeylerinin araştırma kapsamında ele alınan sosyo-demografik değişkenlerden bazıları açısından farklılık gösterdiği tespit edilmiştir. Duygusal zekâ ve iş stresi arasında herhangi bir ilişki saptanmamış olup, aynı zamanda duygusal zekânın iş stresi üzerinde etkisinin bulunmadığı da görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Duygu, Duygusal Zekâ, Stres, İş Stresi, Van İli, Konaklama İşletmeleri

Kaynakça

• Atabek, E. (2000). Bizim Duygusal Zekâmız. (2. Baskı). İstanbul: Altın Kitaplar Yayınevi.
• Bagby, R. M., Parker, J. D., ve Taylor, G. J. (1994). The twenty-item Toronto alexithymia scale-I. Item selection and cross-validation of the structure. Journal of Psychosomatic Research 38 (1), 23-32.
• Büyüköztürk, Ş. (2019). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı İstatistik, Araştırma Deseni SPSS Uygulamaları ve Yorum. Geliştirilmiş 26. Baskı. Ankara: Pegem Akademi.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç-Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2018). Eğitimde Bilimsel Araştırma Yöntemleri. 25. Baskı. Ankara: Pegem Akademi.
• Cherniss, C. (2002). “Liderler için sosyal ve Duygusal Öğrenme”, (Çev. C. Gülten). Milli Eğitim Dergisi, (155-156), 1-2.
• Çakar, U. ve Arbak, Y. (2004). “Modern Yaklaşımlar Işığında Değişen Duygu-Zekâ İlişkisi ve Duygusal Zekâ”, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,6(3), 23-48.
• Drezner, Z.,Turel, O., ve Zerom, D. (2010). A modified Kolmogorov-Smirnov test fornormality. Communications in Statistics-Simulation an Computation, 39 (4), 693-704.
• Ertekin, Y. (1993). Stres ve Yönetim. Ankara: Todaie, Yayıncılık.
• Goleman, D. (2005). Duygusal Zeka Neden IQ’dan Daha Önemlidir?.(Çev. B. Seçkin Yüksel). İstanbul: Varlık Yayınları.
• Güçlü, N.(2001). “Stres Yönetimi”, G.Ü. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(1), 91-109.
• İslamoğlu, A. H. ve Alnıaçık, Ü. (2016). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri (SPSS Uygulamalı). Gözden Geçirilmiş ve Genişletilmiş 5. Baskı. İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım.
• Jamal, M. (2005). “Short Communication: Personal and Organizational Outcomes Related to Job Stres and Type-A Behavior: A Study of Canadian and Chinese Employees”, Stres and Health, 21, 129-137.
• Kozak, M. (2018). Bilimsel Araştırma: Tasarım, Yazım ve Yayım Teknikleri. 4. Baskı. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Mayer, D. and John, G. G. (1996). “Emotional Intelligence and the Identification of Emotion”, Intelligence, 22, 89-113.
• Nunnally, J. C., Ve Bernsteın, I. H. (1994). Psychometric Theory. Third Edition. Tata Mcgraw-Hill Education.
• Özmutaf, N. M. (2006). “Örgütlerde İnsan Kaynakları ve Stres: Ampirik Bir Yaklaşım”, Ege Üniversitesi Su Ürünleri Dergisi, 23(1-2), 75-81.
• Pamukoğlu, E. (2004). Duygusal Zekânın Yönetici Etkinliğindeki Rolünün Kadın Yöneticiler Bağlamında İncelenmesi ve Bir Araştırma. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kocaeli.
• Pallant, J. (2001). SPSS survival manual. First Published. USA, Philadelphia: Open University Press. Steinskog, D. J.,Tjostheim, D. B., ve Kvamsto, N. G. (2007). A cautionary note on theuse of the Kolmogorov-Smirnov test fornormality. Monthly Weather Review, 135 (3), 1151–1157.
• Streiner, D. L., Norman, G. R., Ve Caırney, J. (2015). Health Measurement Scales: A Practical Guide To Their Development And Use. Fifth Edition. Oxford University Press, Usa.
• Shukla, A.,&Srivastava, R. (2016). Examining the effect of emotional intelligence onsocio-demographic variable and job stress among retail employees. Cogent Business & Management, 3 (1), 1-18.
• Şenyiğit, G. (2004), Çalışma Hayatında Stres, Verimlilik Dergisi,3, 103-120.
• Tabachnick, B. G., ve Fidell, L. S. (2007). Using Multivariate Statistics. Fifth Edition. Boston, MA: Pearson. Yazıcı, B., ve Yolacan, S. (2007). A comparison of various tests of normality. Journal of Statistical Computation and Simulation, 77 (2), 175-183.
• Yurtseven, H. R., Erkul, H., ve Kekeç-Morkoç, D. (2013). Örneklerle Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntem ve Teknikleri. 1. Baskı. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Yükselen, C. (2017). Pazarlama Araştırmaları. Gözden Geçirilmiş 7. Baskı. Ankara: Detay Yayıncılık.