Risk Yönetimi ve İşletmelerde Uygulanabilirliği

Year 2012, Issue: 3, 53 - 82, 01.10.2014

Demet Harmankaya

Abstract

Küresel rekabetin ve koşulların çok güçlü olduğu günümüzde iç ve dış nedenlerden dolayı rekabete karşı koyamayan işletmelerin karşılaştığı finansal ve ekonomik sıkıntılar, bu işletmeleri mali başarısızlığa uğratıp sonuçta iflasa kadar götürebil- mektedir. Mali başarısızlık hem işletme ile doğrudan ilgili gruplar hem de ülke eko- nomisi üzerinde olumsuz etkilere sahip olabilmektedir. Dolayısıyla işletmeler için mali başarısızlıklarını tahmin edebilmek; önlem alabilmeleri ve finansal sorunların maliyetlerini engelleyebilmeleri veya azaltabilmeleri açısından oldukça önem ka- zanmıştır. Bu nedenle, mali başarısızlığın ve mali başarısızlığa neden olan faktörle- rin öngörülmesi, risk yönetimi alanında önemli araştırma konularından biri olmuş- tur. Bu çalışmada risk, risk yönetimi, işletme riskleri, mali başarısızlık riski üzerinde durulmuş ve işletmeleri mali başarısızlığa uğratabilecek bazı finansal oranlar tah- min edilmeye çalışılmıştır.

Uzun yıllar boyunca, farklı yöntemler kullanılarak mali başarısızlığı ve mali başarı- sızlığa neden olan faktörleri tahmin edebilecek modeller geliştirilmeye çalışılmıştır. Bu kapsamda, çalışmada mali başarısızlığa neden olan faktörleri belirlemek ama- cıyla lojistik regresyon analizi kullanılmıştır.

Çalışmanın amacı, mali başarısızlık riski olan işletmeleri saptayacak bir model ge- liştirmek ve işletmelerin mali başarısızlıklarına neden olan finansal oranlarını be- lirlemektir.

Çalışmayı gerçekleştirmek amacıyla, 2001-2008 yılları arasında TCMB’de kayıtlı Türkiye’de faaliyet gösteren; gıda sektöründen 278, tekstil sektöründen 312 ve ana metal sektöründen 174 olmak üzere toplam 764 işletme verisinden elde edilen 9 adet mali oran kullanılmıştır. 2001-2008 yılları; 2001-2002 Kriz Dönemi, 2003-2007 Genişleme Dönemi ve 2008 Kriz Dönemi şeklinde üç dönem olarak incelenmiştir.

Lojistik regresyon analizi sonucunda, bahsedilen sektörlerin her dönem için mali başarısızlık tahmin modeli oluşturulmuş ve mali başarısızlığı etkileyen faktörler ve bu faktörlerin etkileri belirlenmiştir. Araştırma sonunda elde edilen bulgular yo- rumlanmıştır. Modellerin tahmin güçlerine bakıldığında, mali başarısızlık tahmin- lerinde lojistik regresyon yönteminin tahmin gücünün yüksek olduğu görülmüştür. 

Keywords

-