CLASSIFICATION THE EFFECTS OF SUSTAINABLE DEVELOPMENT ORIENTED DIGITIZATION DETERMINANTS ON PRODUCTIVITY USING ARTIFICIAL NEURAL NETWORKS

Year 2022, DİJİTAL DÖNÜŞÜM VE VERİMLİLİK, 30 - 47, 12.01.2022

Senem Demirkıran Ayça Beyoğlu Mehmet Kenan Terzioğlu Aysu Yaşar

https://doi.org/10.51551/verimlilik.988286

Cited By: 1

Abstract

Purpose: It is aimed to examine.the situation of digitalization and the effects of digitalization on productivity in the digital transformation process both in theoretically and practically.

Methodology: The order of importance of the variables that characterize the digitalization process, which is effective on productivity in Turkey, is examined, in the 2005-2020 annual periods, within the framework of the artificial neural network architecture.

Findings: Within the framework of the digitalization process, it is found that inclusive sustainable development potential can contribute as a result of both the creation of the socio-economic environment and the promotion of productivity increase based on the importance levels.

Originality: It is expected that this empirical study on the effects of digitalization will make a contribution to the literature, as it differs from the studies carried out with the way of examining the subject with the feature of being the first in its field as a result of the different modeling techniques within the scope of detailed empirical analyzes.

Keywords

Digitization, Productivity, Sustainable Development, Artificial Neural Networks

SÜRDÜRÜLEBİLİR KALKINMA ODAKLI DİJİTALLEŞME BELİRLEYİCİLERİNİN VERİMLİLİK ÜZERİNDEKİ ETKİLERİNİN YAPAY SİNİR AĞLARI İLE SINIFLANDIRILMASI

Abstract

Amaç: Dijital dönüşüm sürecinde dijitalleşme ve dijitalleşmenin verimlilik üzerindeki etkisinin teorik ve pratik olarak incelenmesi amaçlanmaktadır.

Yöntem: 2005-2020 yıllık dönemleri kapsamında, Türkiye’de verimlilik üzerinde etkili olan dijitalleşme sürecini niteleyen değişkenlerin ortaya konması ve önem sıralamalarının gerçekleştirilmesinde yapay sinir ağ mimarisi kulanılmaktadır.

Bulgular: Dijitalleşme süreci çerçevesinde hem sosyo-ekonomik ortamın oluşturulması hem de önem düzeylerinden yola çıkılarak verimlilik artışının teşvik edilmesi sonucunda kapsayıcı sürdürülebilir kalkınma potansiyeline katkı sağlanabileceği bulgusu elde edilmektedir.

Özgünlük: Dijitalleşmenin etkilerine ilişkin bu ampirik çalışmanın, konuyu inceleme şekli ve yapılan detaylı ampirik analizler kapsamında farklı modelleme tekniğinin ele alınması sonucunda alanında ilk olma özelliği ile literatüre katkı sağlaması beklenmektedir.

Keywords

Dijitalleşme, Verimlilik, Sürdürülebilir Kalkınma, Yapay Sinir Ağları

References

• Agricola, G., (1556). “De Re Metallica, Translated from the First Latin Edition (1912), RareBooks”, https://scholarsmine.mst.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1000&context=rare-books, (Erişim Tarihi: 07.08.2021).
• Akarsu, Y., Kurt, S. ve Alacahan, N.D. (2020). “OECD Ülkelerinde Bilgi ve İletişim Teknolojilerinin İşgücü Verimliliği Üzerine Etkisi”, Journal of Life Economics, 7(4), 309-322.
• Albon, C. (2018).” Python Machine Learning Cookbook: Practical Solutions from Preprocessing to Deeplearning”, O'Reilly Media, Sebastopol.
• Aly, H. (2020). “Digital Transformation, Development and Productivity in Developing Countries: Is Artificial Intelligence a Curse or a Blessing?”, Review of Economics and Political Science, DOI: 10.1108/REPS-11-2019-0145.
• Andriushchenko, K., Buriachenko, A., Rozhko, O., Lavruk, O., Skok, P., Hlushchenko, Y., Muzychka, Y., Slavina, N., Buchynska, O. ve Kondarevych, V. (2020). “Peculiarities of Sustainable Development of Enterprises in the Context of Digital Transformation”, Journal of Entrepreneurship and Sustainability Issues, 7(3), 2255-2270.
• Ateş, G. ve Halisçelik, E. (2014). “Pareto Optimumu Çerçevesinde Keynes’den Piketty’e Liberallerin Devletçi Politika Açmazları”, Mülkiye İktisadi ve Sosyal Araştırmalar Merkezi Politika Öneri Raporu/1, 1-5.
• Aydın, M. (2016). “Enerji Verimliliğinin Sürdürülebilir Kalkınmadaki Rolü: Türkiye Değerlendirmesi”, Yönetim Bilimleri Dergisi, 14(28), 409-441.
• Bassanini, A., Scarpetta, S. ve Visco, I. (2000). “Knowledge, Technology and Growth: Recent EvidencE from OECD Countries”, National Bank of Belgium Working Paper, No. 6.
• Becker, J., Bergener, P., Kleist, S., Pfeiffer, D. ve Räckers, M. (2008). “Business Process Model-Based Evaluation of ICT Investments in Public Administrations”, Fourteenth Americas Conference on Information Systems, Toronto, ON, Canada, 1-10.
• Bertani, F., Raberto, M., Teglio, A. (2020). “The Productivity and Unemployment Effects of the Digital Transformation: An Empirical and Modelling Assessment”, Review of Evolutionary Political Economy, 1, 329-355.
• Bertini, P. (2016). “Focus on Technology Inders True Digital Transformation”, https://www.brandknewmag.com/focus-on-technology-hinders-true-digital-transformation/ (Erişim Tarihi: 2. 09. 2020).
• Beyoğlu, A. (2021). “Yerel Kalkınmada Turizmin Rolü: Yabancı Ziyaretçilerin Etkisi Üzerinden Edirne İli Örneği”, İktisadi ve İdari Bilimlerde Araştırma ve Değerlendirmeler, Editör: Vatansever, K., Cilt 2, Gece Kitaplığı, Ankara, 21-42.
• Bhutani, S. ve Paliwal, Y. (2015). “Digitalization: A Step Towards Sustainable Development”, OIDA International Journal of Sustainable Development, 8(12), 11-24.
• Bocutoğlu, E. (2012). “İktisat Teorisinde Emeğin Öyküsü: Değerin Kaynağı Olan Emekten Marjinal Faydanın Türevi Olan Emeğe Yolculuk”, Hak-İş Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi, 1(2), 127-150.
• Bondarenko, S., Liganenko, I. ve Mykytenko, V. (2020). “Transformation of Public administration in Digitalconditions: World Experience”, Prospects of Ukraine, Socialdevelopment&Security, 10(2), 76-89.
• Camba, A.L. ve Camba, A.C. (Jr). (2020). “The Cointegration Relationship and Causal Link of Internet Penetrationand Broadb and Subscription on Economic Growth: Evidence from ASEAN Countries”, Journal of Economicsand Business, 3(1), 1-8.
• Cheng, B. ve Titterington, D.M. (1994). “Neural Networks: A Reviewfrom a Statistical Perspective”, Statistical Science, 9(1), 2-30.
• Czernich, N., Falck, O., “Kretschmer, T. ve Woessmann, L. (2011). Broadband Infrastructure and Economic Growth”, The Economic Journal, 121(552), 505-532.
• Çağlar, E. ve Koyuncu, E. (2018). “Toplam Faktör Verimliliği İçin Politika Çerçevesi Geliştirilmesine Destek Projesi Beyaz Kitap”, https://www.tr.undp.org/content/turkey/tr/home/library/poverty/toplam-faktoer-verimlilii-projesi-beyaz-kitap.html (Erişim Tarihi: 24.07.2021).
• Dang, G. ve Pheng, L. S. (2015). “Theories of Economic Development, In Infrastructure Investments in Developing Economies”, Springer, Singapore.
• Degada, A., Thapliyal, H. ve Mohanty, S. P. (2021). “Smart Village: An IoT Based Digital Transformation”, IEEE 7th World Forum on Internet of Things (WF-IoT), New Orleans.
• Demirkıran, S., Yücel, M.A., Terzioğlu, M.K. ve Selvi, A. (2021). “Dijital Dönüşüm Sürecinde Akıllı Yönetişim”. Tesam Akademi Dergisi, 8(2), 489-519.
• Demirkıran, S. (2020). “Dijital Kamu Yönetimini Anlamak, Yönetim, Liderlik ve Pazarlama”, İksad Yayınevi, Ankara.
• Dobrolyubova, E. (2021). “Measuring Outcomes of Digital Transformation in Public Administration: Literature Review and Possible Steps Forward”, The NISPAcee Journal of Public Administration, 14(1), 61-86. Eberhart, R.C. ve Shi, Y. (2007). “Computational Intelligence: Concepts to Implementations”, Elsevier/Morgan Kaufmann Publishers.
• Ekren, N., Erdoğan, M.F. ve Bildik, K.H. (2020). “Makro Ekonomik Performansın Kişi Başına Düşen Göstergelerle Alternatif Analizi”, İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(37), 493-514.
• Elmassah, S. ve Mohieldin, M. (2020). “Digital Transformation and Localizing the Sustainable Development Goals (SDGs)”, Ecological Economics, 169, 1-12.
• Elmas, Ç. (2011). “Yapay Zekâ Uygulamaları: Yapay Sinir Ağı, Bulanık Mantık, Genetik Algoritma”, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
• Erçakar, M.E. ve Çolakoğlu, H. (2019). “Bilgi Ekonomisinin Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkileri: Bricks Ülkeleri ve Türkiye İçin Bir Analiz”, Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 17(4), 248-268.
• Gerşil, M. (2007). “APC (Amerikan Verimlilik Merkezi) Çok Faktörlü Verimlilik Ölçme Modeli ve Bir Uygulama”, Ege Akademik Bakış, 7(2), 527-542.
• Göcenoğlu, G. (2016). “BİT Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri İçin Ne Sunar?”, https://hbrturkiye.com/blog/bilgi-ve-iletisim-teknolojileri-surdurulebilir-kalkinma-hedefleri-icin-ne-sunar, (Erişim Tarihi:19.07.2021).
• Gust, C. ve Marquez, J. (2004). “International Comparisons of Productivity Growth: The Role of Information Technology and Regulatory Practices”, Labour Economics, 11(1), 33-58.
• Griliches, Z. (1987). “Productivity: Measurement Problems”, The New Palgrave: A Dictionary of Economics, Editor: J. Eatwell, M. Milgateand P. Newman, Palgrave MacMillan, Basingstoke.
• Güner, A. (2018). “Endüstri 4.0 Ekseninde İşletmelerde Yüksek Potansiyelli Verimliliğin Sağlanmasında İnsan Kaynakları Yönetiminin Rolü”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
• Haykin, S. (2008). “Neural Networks and Learning Machines”, Pearson Education, New Jersey.
• Henriette, E., Feki, M. ve Boughzala, I. (2016). “Digital Transformation Challenges”, MCIS 2016 Proceedings,1-8. İnan, M. (2018). “Kamu Ekonomisi ve Dışsallıkların İçselleştirilmesi”, Harran Üniversitesi İİBF Dergisi, 2(2), 76-107.
• Jovanović, M., Dlačić, J. ve Okanović, M. (2018). “Digitalization and Society’s Sustainable Development-Measures and Implications”, Zbornik radova Ekonomskog fakulteta u Rijeci :časopis za ekonomsku teoriju i praksu, 36, 905-928.
• Kaelblıng, L.P., Littman, M.L. ve Moore, A.W. (1996). “Reinforcement Learning: A Survey”, Journal of Artificial Intelligence Research, 4, 237-285.
• Kamu BİT Yatırımları (KBİTY) Raporu, https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2021/06/2021-Yili-Kamu-BIT-Raporu.pdf, (Erişim Tarihi: 16.07.2021).
• Kepil, K.S. (2010). “İnsan Kaynakları Yönetimi”, http://dso.org.tr/userFiles/File/insan_kay_yon_.pdf, (Erişim Tarihi: 19.07.2021).
• Khotamov, I.S. (2019). “World Tendencies and Development of the Digital Economy in Uzbekistan”, Архивнаучныхисследований, 1(1), 1-5.
• Krugman, P. (1994). “The Age of Diminished Expectations”, The MIT Press Cambridge Massachusetts, London. Layton, R. A. (2009). “On Economic Growth, Marketing Systems, and the Quality of Life”, Journal of Macromarketing, 29(4), 349-362.
• Lee, J.W., Song, E. ve Kwak, D.W. (2020). “Aging Labor, ICT Capital, and Productivity in Japan and Korea”, Journal of the Japanese and International Economies, 58, 101095.
• Liu, S.M. ve Yuan, Q. (2015). “The Evolution of Information and Communication Technology in Public Administration”, Public Administration and Development, 35, 140-151.
• Luo, Y. ve Bu, J. (2016). “How Valuable is Information and Communication Technology? A Study of Emerging Economy Enterprises”, Journal of World Business, 51(2), 200-211.
• Maheswar, R. ve Kanagachidambaresan, G. R. (2020). “Sustainable Development Through Internet of Things”, Wireless Network, 26, 2305-2306.
• Mckinsey Global Institute. (2017). “Report, Jobs Lost, Jobs Gained: Workforce Transitions in a Time of Automation,” ttps://www.mckinsey.com (Erişim Tarihi: 4.09.2021).
• Mete, M.H. (2010). “İmalat Sanayi İşletmelerinde Verimlilik Yönetimi ve Karşılaştırmalı Bir Alan Araştırması”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Mittelstaedt, J.D., Shultz, C.J., Kilbourne, W.E. ve Peterson, M. (2014). “Sustainability as Megatrend: Two Schools of Macromarketing Thought”, Journal of Macromarketing, 34 (3) 253-264.
• Mlitz, K. (2021). “Global ICT Market Share by Country 2013-2021”, https://www.statista.com/statistics/263801/global-market-share-held-by-selected-countries-in-the-ict-market/, (Erişim Tarihi: 8.09.2021).
• Mofleh, S., Wanous, M. ve Strachan, P. (2008). “Developing Countries and Ict Initiatives: Lessons Learnt from Jordan’s Experience”, The Electronic Journal on Information Systems in Developing Countries, 34(5),1-17.
• Müller, A.C. ve Guido, S. (2016). “Introductionto Machine Learning with Python: A Guide for Data Scientists”, O'Reilly Media, Sebastopol.
• Nizetic, S., Solic, P., Artaza, D. L. I. G. ve Patrono, L. (2020). “Internet of Things (IoT): Opportunities, is Sues and Challenge Stowards a Smart and Sustainable Future”, Journal of Cleaner Production, 274, 1-32.
• OECD, (2021). “Productivity”, https://www.oecd-ilibrary.org/economics/productivity/indicator-group/english_0bb009ec-en, (Erişim Tarihi: 30.07.2021).
• Öztemel, E. (2012).” Yapay Sinir Ağları”, Papatya Yayıncılık, İstanbul.
• Prokopenko, J. (1998). “Verimlilik Yönetimi”, (Çev: Olcay Baykal, Nevda Atalay ve Erdemir Fidan), Milli Prodüktivite Merkezi Yayınları, 476, Ankara.
• Russel, R.R. (2019). “Neural Networks for Beginners: An Easy Text Book for Machine Learning Fundamentals to Guide You Implementing Neural Networks with Python and Deep Learning, (Artificial Intelligence)”, ‎ Zanshin Honya Ltd, Brentford.
• Sabbagh, K., Friedrich, R., Darwiche, B., Singh, M. ve Ganediwalla, S. (2015). “Maximizing the Impact of Digitization, the Global Information Technology Report 2012”, World Economic Forum.
• Samargandi, N. (2018). “Determinants of Labor Productivity in MENA Countries”, Emerging Markets Finance and Trade, 54(5), 1063-1081.
• Schwertner, K. (2017). “Digital Transformation of Business”, Trakia Journal of Sciences, 15(1),388-393. Serin, D. (2015). “Bilgi ve İletişim Teknolojilerinin Verimlilik Üzerine Etkisi: Türkiye Örneği”, Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
• Silva, I.N., Spatti, D.H., Flauzino, R.A., Liboni, L.H.B. ve Reıs Alves, S.F. (2016). “Artificial Neural Networks: A Practical Course, Springer, Berlin.
• Solow, R.M. (1957). “Technical Change and the Aggregate Production Function”, The Review of Economics and Statistics, 39(3), 312-320.
• Suiçmez, H. (2002a), “Türkiye Ekonomisinin Verimlilik Performansı”, https://content.csbs.utah.edu/~ehrbar/erc2002/pdf/P445.pdf, (Erişim Tarihi: 19.07.2021). Suiçmez, H. (2002b),” Verimlilik ve Etkinlik Terimleri (Tarihsel Bakış)”, Mülkiye Dergisi, 26(234), 169-183.
• Swingler, K. (2001). Applying Neural Networks: A Practical Guide, (3. Printing), Kaufman. Şaf, M.Y. (2015). “BİT Sektörünün Makroekonomik Etkileri: Uluslararası Karşılaştırma ve Türkiye Değerlendirmesi”, T.C. Kalkınma Bakanlığı, Yayın No: 2918, Ankara.
• Şoltan, T. (2009). “Enerji Tüketimi ile GSYİH Arasındaki Nedensellik İlişkisinin Granger, Toda-Yamamoto ve ARDL Testleri ile İncelenmesi”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Ekonometri Anabilim Dalı, İstanbul.
• Talas, C. (1997). “Toplumsal Ekonomi Çalışma Ekonomisi”, İmge Kitabevi, Ankara. Tayyar, A. E. (2021). “BİT ve Enerji: Teledensite Enerji Yoğunluğunu Azaltıyor mu? Türkiye’den Kanıtlar”, 6. İKSAD International Congress on Social Sciences, 4, 281-294.
• Terzioğlu, M. K., Yücel, M. A., Demirkıran, S. ve Acaroğlu, D. (2020). “Kentsel İnovasyonun Kentleşme Üzerine Mekânsal Etkisi”, İdealkent, 11(30), 592-620.
• Terzioğlu, M. K., Bulut, M. ve Erkut, E. N. (2018). “Göç: Girişimcilik ve Bilgi Teknolojilerinin Etkisi”, IV. International Conference on Applied Economics and Finance &Extended With Social Sciences (ICOAEF’18), Kuşadası, Turkey, 1227-1240.
• Tüzel, B. G. (2018). “Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri ve Toplam Faktör Verimliliği”, Miki Matbacılık, Ankara. Ünsal, M. E. (2017). “Eğitim, Sağlık ve Ar-Ge Harcamalarının İşgücü Verimliliği Üzerindeki Etkileri: OECD Ülkeleri Üzerine Bir Panel Regresyon Analizi”, Uluslararası Ticaret ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 1(1), 17-28.
• Walkowiak, E. (2021). “Neurodiversity of the Work Force and Digital Transformation: The Case of Inclusion of Autistic Workers at the Workplace”, Technological Forecasting & Social Change, 168, 120739.
• Wu, B., Tian, F., Zhang, M., Zeng, H. ve Zeng, Y. (2020). “Cloud Services with Big Data Provide a Solution for Monitoring and Tracking Sustainable Development Goals”, Geography and Sustainability, 25-32.
• Varlamova, J. ve Larionova, N. (2020). “Labor Productivity in the Digital Era: A Spatial-Temporal Analysis”, International Journal of Technology, 11(6), 1191-1200.
• Yakut, E. (2020). “Veri Madenciliği ve Yapay Sinir Ağları: İşletmelerde Finansal Başarısızlık Tahminlemesi”, Akademisyen Kitapevi, Ankara.
• Yiğitcanlar, T. ve Cugurullo, F. (2020). “The Sustainability of Artificial Intelligence: An Urbanistic Viewpoint from the Lens of Smart and Sustainable Cities”, Sustainability, 1-24.
• Yılmaz, Y. (2021). “Dijital Ekonomiye Geçiş Süreci, Ölçümü ve Dijitalleşme Verimlilik İlişkisi”, İstanbul İktisat Dergisi, 71, 283-316.
• Yıldız, S. (2017). “Sürdürülebilir Kalkınma İçin Karbon Vergisi”, Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Dergisi, 10(3), 367-384.
• Zheng, L., Batuo, M.E. ve Shepherd, D. (2017). “The Impact of Regional and Institutional Factors on Labor Productive Performance: Evidence from the Township and Village Enterprise Sector in China”, World Development, 96, 591-598.
• Ziyadin, S.T., Shaikh, A. ve Ismail, G.Zh. (2019), “Digital Transformation of Public Administration: Proactive Customer Support”, The Journal of Economic Research & Business Administration, 4(130), 127.
• YASED (Uluslararası Yatırımcılar Derneği). (2012). “2023 Hedefleri Yolunda Bilgi ve İletişim Teknolojileri”, https://www2.deloitte.com/tr/tr/pages/technology-media-and-telecommunications/articles/2023-hedefleri-yolundabilgiveletiimteknolojilerideloittetuerkiye.html, (Erişim Tarihi: 17.07.2021).
• ITU (International Telecommunication Union), (2021). “World Telecommunication/ICT Indicators Database”, https://www.itu.int/en/ITU-D/Statistics/Pages/publications/wtid.aspx, (Erişim Tarihi: Ağustos,2021).
• WB (World Bank), (2021). World Bank nationalaccounts Data, and OECD NationalAccounts data files, https://data.worldbank.org/indicator/NY.GDP.MKTP.CD, (Erişim Tarihi: Ağustos,2021).