Düşük Yoğunluklu Polietilen Geri Dönüşüm Proseslerine Yalın Üretim Tekniklerinin Uygulanması: Değer Akış Haritalandırma Yaklaşımı

Year 2025, Volume: 59 Issue: 3, 715 - 742, 21.07.2025

Emre Can Temiz , Emel Yontar

https://doi.org/10.51551/verimlilik.1684673

Abstract

Amaç: Bu çalışmanın amacı, düşük yoğunluklu polietilen (LDPE) geri dönüşüm sürecinde yalın üretim yaklaşımıyla israfı azaltmak ve süreç verimliliğini artırmaktır.
Yöntem: Üretim sürecindeki ana faaliyetler olan Ön Hazırlık Hattı, Granül Ekstrüzyon Hattı, Film Ekstrüzyon Hattı ve Film Kesim Makinesi analiz edilmiştir. Değer Akış Haritalama (VSM) tekniğiyle mevcut durum haritası oluşturulmuş, süreçteki israflar tespit edilmiş ve yalın üretim araçları kullanılarak gelecekteki durum haritası tasarlanmıştır.
Bulgular: Analizler sonucunda; beklemeler, gereksiz taşıma ve fazla üretim gibi israflar ortaya çıkmıştır. Uygulanan iyileştirme çalışmaları sayesinde üretim süresi kısalmış, darboğazlar azalmış ve kaynak kullanımı daha verimli hale gelmiştir. Mevcut ve gelecek durum haritaları karşılaştırıldığında performansta gözle görülür bir artış elde edilmiştir.
Özgünlük: Bu çalışma, plastik geri dönüşüm sektöründe nadiren uygulanan Değer Akış Haritalama yöntemini kullanarak sektöre özel ve yenilikçi bir çözüm sunmaktadır. Saha verilerine dayalı öneriler, benzer işletmelere yol gösterici niteliktedir.

Keywords

Yalın Üretim; Değer Akış Haritalama , Düşük Yoğunluklu Polietilen , Süreç İyileştirme

Application of Lean Manufacturing Techniques to Low Density Polyethylene Recycling Processes: A Value Stream Mapping Approach

Abstract

Purpose: The aim of this study is reducing waste and improve process efficiency in the recycling of low-density polyethylene (LDPE) by applying lean manufacturing principles.
Method: Main stages in the production process Preliminary Preparation Line, Granule Extrusion Line, Film Extrusion Line, and Film Cutting Machine were examined. The current state was mapped using the Value Stream Mapping (VSM) technique. Identified wastes were addressed with lean tools, and a future state map was developed accordingly.
Findings: The analysis showed types of waste including waiting periods, unnecessary transportation, and overproduction. Improvement efforts led to reduced cycle time, fewer bottlenecks, and more efficient use of resources. The comparison between current and future states demonstrated a notable increase in overall performance and productivity.
Originality: This study offers a unique and sector-specific approach by implementing the VSM technique, which is rarely used in the plastic recycling industry. Its originality lies in adapting lean principles to recycling. Moreover, practical improvement suggestions based on actual field data provide guidance for similar businesses aiming to enhance operational effectiveness.

Keywords

Lean Manufacturing , Value Stream Mapping , Low Density Polyethylene , Process Improvement

References

• Akın, N.G. (2020). “Değer Akış Haritalama Yöntemi ile Yalın Uygulamalar: Tekstil Sektörü Örneği”, Uluslararası Ekonomi İşletme ve Politika Dergisi, 4(2), 477-492. https://doi.org/10.29216/ueip.787227
• Aktaş O. (2022). “Çok Çeşitli Az Hacimde Atölye Tipi Üretim Yapan İşletmelerde Değer Akış Haritalama ve Bir Üretim İşletmesinde Uygulama”, Master’s Thesis, Dokuz Eylül University Graduate School of Social Sciences, İzmir.
• Alaca H. (2010). “Değer Akış Haritalama Araçları ile Değer Zinciri Analizi: Beyaz Eşya Sektöründe Bir Uygulama”, Master’s Thesis, İstanbul Techical University Graduate School of Natural and Applied Sciences, İstanbul.
• Alanyüz E. (2023). “Zeytinyağı İşletmesinde Yalın Üretimde Değer Akış Haritalama Uygulaması”, Master’s Thesis, Dokuz Eylül University Graduate School of Social Sciences, İzmir.
• Alp, F. and Akalın, B. (2023). “Yalın Yönetim Alanında Yürütülen Lisansüstü Tezlerin Bibliyometrik Analizi (1996-2022)”, Sağlık ve Sosyal Refah Araştırmaları Dergisi, 5(1):114-125. https://doi.org/10.55050/sarad.1217336
• Bakhshayesh F.G. (2024). “Reducing Pre-Production Lead Time and Cost Through Value Stream Mapping and The Cut-To-Box System: A Footwear Industry Study”, Master's Thesis, Graduate School of Natural and Applied Sciences, Istanbul.
• Başak, E.E., Yılmaz, İ.S. and Deniz, N. (2019). “Endüstriyel Ürün İmalatı Yapan Bir İşletmede Yalın Üretim Uygulaması”, Endüstri Mühendisliği, 30(3), 157-172.
• Başer H. (2011). “Lean Manufacturing, Value Stream Mapping and a Case Study in A Production Company”, Master's Thesis, Fatih University Graduate School of Natural and Applied Sciences, İstanbul.
• Bilici S. (2019). “Değer Akış Haritalama Yöntemi Kullanılarak Tekstil sektöründe Yalın Üretim Uygulaması”, Master's Thesis, Yalova University Graduate School of Natural and Applied Sciences, Yalova.
• Bilici, S., ve Kosanoğlu, F. (2021). “Değer Akış Haritalama ve FMEA Yöntemleri Kullanılarak Tekstil Sektöründe Yalın Üretim Uygulaması”, International Journal of Advances in Engineering and Pure Sciences, 33(1), 131-142. https://doi.org/10.7240/jeps.784530
• Birgün, S., Gülen, K. G. and Özkan, K. (2006). “Yalın Üretime Geçiş Sürecinde Değer Akışı Haritalama Tekniğinin Kullanılması: İmalat Sektöründe Bir Uygulama”, İstanbul Ticaret Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 5(9), 47-59.
• Birol G.N. (2021). “Nonconforming Material Flow Analysis Via Value Stream Mapping: A Case Study in Automotive Industry”, Master's Thesis, Dokuz Eylül University Graduate School of Natural and Applied Sciences, İzmir.
• Bulut, F. and Yıldız, M.S. (2018). “Sağlık Profesyonellerinin Yalın Uygulamalara Direncini Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma”, İşletme Bilimi Dergisi, 6(3), 239-272. https://doi.org/10.22139/jobs.439994
• Büyükarıkan, U. (2021). “Elma Üretimi Yapan Bir Tarım İşletmesinde Değer Akış Maliyetleme Yöntemine Göre Örnek Uygulama”, Alanya Akademik Bakış, 5(1), 161-175. https://doi.org/10.29023/alanyaakademik.807959
• Collao-Diaz, M., Alvarado-Siancas, V. and Urrunaga-Ochante, Y. (2023). “Integrated Lean and TPM Model to İncrease the Level of Service in A Plastics Company in Peru”, 4th Asia Pacific International Conference on Industrial Engineering and Operations Management. https://doi.org/10.46254/AP04.20230106
• Coşkun, E., ve Özcan, S. (2023). “Değer Akış Haritalama Yöntemi ve Bir İmalat İşletmesinde Uygulanması”, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 26(4), 881-894. https://doi.org/10.17780/ksujes.1313680
• Coşkun E. (2023). “Değer Akış Haritalama ve Ayakkabı Yan Sanayisinde Uygulanması”, Master's Thesis, The Institute of Graduate Programs, Karabük.
• Çalışkan, Z. (2018).” Su Armatürü Üretiminde Değer Akış Haritalama”, Master's Thesis, Dokuz Eylül University Graduate School of Social Sciences, İzmir.
• Çavmak, D.Ç. (2018). “Sağlık Hizmetlerinde Yalın Yönetim: Bir Özel Hastane Koroner Yoğun Bakımı Değerlendirmesi”, International Journal of Health Management and Strategies Research, 4(1), 54-73.
• Çelebi, G. and Yıldız, MS (2020). “Bir İmalat İşletmesinde Ahp Tabanlı Yalın Üretim Tekniği Seçimi”, İşletme Bilimi Dergisi, 8(2), 227-256. https://doi.org/10.22139/jobs.674846
• Çelenk, O., Topoyan, M. and Kaynak, K.K. (2019). “Yalın Düşünce Bakış Açısıyla Acil Servis İş Akışlarının Değerlendirilmesi”, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(2), 585-604. https://doi.org/10.16953/deusosbil.426561
• Demir, S. (2024). “Temizlik Kâğıt Ürünleri Sektöründe Değer Akış Haritalama Yöntemiyle Süreç İyileştirme Çalışması”, Master’s Thesis, Kocaeli University Graduate School of Natural and Applied Sciences, Kocaeli.
• Demirci, Ö. (2017). “Tekstil Sektöründe Değer Akış Haritalama ve MTM-UAS Metotlarının Uygulamalı Kombinasyonu”, Master’s Thesis, Uludağ University Graduate School of Natural and Applied Sciences, Bursa.
• Doğan, N.Ö. and Ersoy, Y. (2016). “Hizmet Sektöründe Değer Akış Haritalama Uygulaması: Bir Üniversite Araştırma ve Uygulama Merkezi Örneği”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 48, 103-116.
• Doğan, N.Ö. and Yağlı, B.Ş. (2019). “Sağlık Sektöründe Yalın Düşünce: Bir Literatür Derlemesi”, Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 22(2), 467-490.
• Duman B. (2019). “Asansör Montajında Yalın Üretim Uygulaması ve Değer Akış Haritalaması”, Master’s Thesis, Sakarya University Graduate School of Natural and Applied Sciences, Sakarya.
• Duzdar Argun, İ. ve Çelik, S. (2023). “Değer Akışı Haritalama Yöntemiyle Otomotiv Sektöründe Faaliyet Gösteren Bir Firmanın Teslimat Süresinin Azaltılması”, İstanbul Ticaret Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 22(43), 94-112. https://doi.org/10.55071/ticaretfbd.1252423
• Duzdar, İ. and Asan, C. (2024). “Yapı Malzemeleri Üretimi Yapan Bir Firmada Değer Akış Haritalama Yapılması ve Bayes Yöntemi ile Analizi”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 29(3), 149-162.
• Efe, Ö.F. and Engin, O. (2012). “Yalın Hizmet - Değer Akış Haritalama ve Bir Acil Serviste Uygulama”, Verimlilik Dergisi, 4, 79-107.
• Emir, O. and Gergin, Z. (2021). “Yalın Sistem Tasarımı İçin Simülasyon Destekli Değer Akış Haritalama”, Endüstri Mühendisliği, 32(1), 108-126. https://doi.org/10.46465/endustrimuhendisligi.792304
• Erdem, S. (2023). “Yazılım Geliştirme Sürecinde Değer Akış Haritalama Yöntemi Uygulama Çalışması”, Aselsan A.Ş., Ankara, 488-493.
• Eser, S. and Yıldız, M.S. (2017). “Denim Pantolonu Üretiminde Değer Akış Haritalandırma Yönteminin Uygulaması”, İşletme Bilimi Dergisi, 5(3), 1-23. https://doi.org/10.22139/jobs.315916
• Fidan Türkön, B. and Toraman, A. (2023). “Sağlık Kurumlarında Yalın Yönetim: Bursa İlinde Bir Uygulama Örneği”, Verimlilik Dergisi, 57(1), 211-238. https://doi.org/10.51551/verimlilik.1120145
• Gönen, K. (2013). “Otomotiv Endüstrisinde Yalın Üretim ve Eşzamanlı Mühendislik Yaklaşımıyla Değer Akış Haritalandırma”, Master’s Thesis, Uludağ University Graduate School of Natural and Applied Sciences, Bursa.
• Guillen, K., Umasi, Karer, Quispe, Gianella ve Raymundo, Carlos. (2018). “Lean Model for Optimizing Plastic Bag Production in Small and Medium Sized Companies in the Plastics Sector”, International Journal of Engineering Research and Technology, 11, 1713-1734.
• Gür T. (2019). “Atölye Tipi Üretim Sistemlerinin Toplam Ekipman Etkinliği, Değer Akış Haritalama ve Matematik Programlama Modeli Kullanılarak Çizelgelenmesi”, Master’s Thesis, Çukurova University Graduate School of Natural and Applied Sciences, Adana.
• Jones, D. ve Womack, J. (2002). “Seeing the Whole: Mapping the Extended Value Stream”, Lean Enterprise Institute, Expanded Second Edition 2.0, October 2011, Cambridge, USA. Kahrıman M. (2013). “Otomotiv Endüstrisinde Simülasyon Bütünleşik Değer Akış Haritalama Uygulaması”, Master’s Thesis, Erciyes University Graduate School of Natural and Applied Sciences, Kayseri.
• Kama, A. and Doğan, N.Ö. (2021). “Tedarik Zincirinde Değer Katmayan Faaliyetlerin Ortadan Kaldırılması: İmalat Sektöründe Bir Değer Akış Haritalama Uygulaması”, Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 10 (1), 91-99. https://doi.org/10.28948/ngumuh.590637
• Kapucugil İkiz, A. and Abacı, E. (2022). “Otel İşletmeciliğinde Yalın İlkelerin 14001:2015 Çevre Yönetim Sistemine Entegrasyonu”, Uluslararası Güncel Turizm Araştırmaları Dergisi, 6(2), 137-147. https://doi.org/10.30625/ijctr.1219201
• Karlı, H. and Tanyaş, M. (2020). “Lojistik Yönetiminin Dijital Dönüşümü: Akıllı Lojistik Üzerine Sistematik Literatür Haritalaması”, Optimum Ekonomi ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 7(2), 613-632. https://doi.org/10.17541/optimum.718622
• Keskin, C., Asan, U. and Kayakutlu, G. (2013). “Value Stream Maps for Industrial Energy Efficiency”, Assessment and Simulation Tools for Sustainable Energy Systems, Editor: Fausto Cavallaro Green Energy and Technology (GREEN, Volume 129), 357-379, Springer, London.
• Khalilov, M.C.K. and Gündebahar, M. (2012). “Kritik Finansal Sistem Dönüşümlerine Süreç Optimizasyonlarının Etkisi”, Ekonomi Bilimleri Dergisi, 4(1), 55-64.
• Kılıç E. (2025).” Süreç İyileştirmede Değer Akış Haritalama ve Narenciye Paketleme Tesisinde Uygulama”, Master’s Thesis, Çukurova University Graduate School of Natural and Applied Sciences, Adana.
• Kiriş M. (2021). “Değer Akış Haritalama ve Bir Üretim İşletmesinde Uygulaması”, Master’s Thesis, Dokuz Eylül University Graduate School of Social Sciences, İzmir.
• Kökten, E.S. (2021). “Değer Akış Haritalama Yöntemi ile İşletmelerde Üretim Kayıplarının Azaltılması: Ahşap Sektöründe Bir Uygulama”, Doctoral Thesis, The Institute of Graduate Programs, Karabük.
• Kuğu, S. and Köse, R. (2021). “Isı Değiştirici Üretim Hattında Değer Akış Haritalama Uygulamasının Etkileri”, Kirklareli University Journal of Engineering and Science, 7(1), 135-146. https://doi.org/10.34186/klujes.947052
• Manos, T. (2006). “Value Stream Mapping-An Introduction”, Quality Progress, 39(6), 64-69.
• Maraşlı, H., Akça, C. and Kama, A. (2016). “Yalın Düşünce ve Değer Akış Haritalamasının Dondurma Üretim İşletmesinde Uygulanması”, International Journal of Academic Values Studies, (5),106-120.
• Meier D. ve Liker J.K., (2006). “The Toyota Way Fieldbook: A Practical Guide for Implementing Toyota’s 4Ps”, Editor: S. Irawan, McGraw-Hill Companies, New York.
• Nefes, K.F. (2019). “Mevcut Üretim Sürecinin Yalın Üretim Teknikleri ile Yeniden Yapılandırılması ve Bir Uygulama”, Master’s Thesis, Dokuz Eylül University Graduate School of Social Sciences, İzmir.
• Ömürgönülşen, M. and Çatman, R. (2018). “Bir Kamu Kurumunda Değer Akış Haritalama ve Simülasyon Yöntemiyle Hizmet Sürelerinin Değerlendirilmesi”, Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar, 636, 47-70.
• Özkan, O., Bayın, G. and Yeşilaydın, G. (2015). “Sağlık Sektöründe Yalın Tedarik Zinciri Yönetimi”, AJIT-E: Academic Journal of Information Technology, 6(18),71-94. https://doi.org/10.5824/1309-1581.2015.1.005.x
• Öztürk, H. and Elevli, B. (2017). ”Madencilik Sektöründe Yalın Üretim Felsefesi”, Mühendis Beyinler Dergisi, 1(2),24-32.
• Papadopoulou, T.C. and Özbayrak, M. (2005). “Leanness: Experiences from the Journey to Date”, Journal of Manufacturing Technology Management, 16(7), 784-807. https://doi.org/10.1108/17410380510626196
• Pekin, E. (2015). “Kauçuk Sektöründe Bir Yalın Üretim Uygulaması”, Master’s Thesis, Sakarya University Graduate School of Natural and Applied Sciences, Sakarya.
• Quiroz Flores, J.C. and Vega-Alvites, M.L. (2022). “Revıew Lean Manufacturıng Model Of Productıon Management Under The Preventıve Maıntenance Approach To Improve Effıcıency In Plastıcs Industry SMEs: A Case Study”, The South African Journal of Industrial Engineering, 33(2), 143-156. https://doi.org/10.7166/33-2- 2711
• Rosnah, M.Y. and Othman, A. (2012). “Lean Manufacturing Implementation in A Plastic Molding Industry”, Asian International Journal of Science and Technology in Production and Manufacturing Engineering, 5(4), 43-52. https://ph02.tci-thaijo.org/index.php/ijast/article/view/67311
• Rother, M. and Shook, J. (1999). “Görmeyi Öğrenmek: Değer Yaratmak ve İsrafı Ortadan Kaldırmak İçin Değer Akışı Haritalama”, Yalın Enstitü Yayınları, İstanbul.
• Sarı, E.B. (2018). “Üretim Hattı Tasarımında Değer Akış Haritalama Tekniğinin Kullanılması”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 56, 67-81.
• Sarı, E.B. (2022). “Endüstri 4.0 ile Şekillenen Üretim Sistemlerinde Değer Akış Haritalama: Sistematik Literatür Analizi ve Kavramsal Model Önerisi”, Journal of Business in the Digital Age, 5(2), 76-84. https://doi.org/10.46238/jobda.1172825
• Serdarasan, Ş. and Ertek, E. (2021). ”Yazılım Geliştirme Sürecinde Değer Odaklı İyileştirme” Endüstri Mühendisliği, 32(1), 90-107. https://doi.org/10.46465/endustrimuhendisligi.809438
• Sevgili, A. and Antmen, Z.F. (2019). “Yalın Üretim Tekniklerinden Değer Akış Haritalandırmanın Bir Metal İşleme Fabrikasında Süreç İyileştirme Amacıyla Uygulanması”, Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, 16, 219-228. https://doi.org/10.31590/ejosat.555940
• Shalnev, M.O. and Denisova, Y.V. (2023). “Applying Lean Manufacturing Practices to İmprove Process Control in A Chemical Plant”, Omsk State Technical University, Federal State Autonoumos Educational Institution of Higher Education.
• Sheykhli N. (2024). “Değer Akış Haritalama ve Bir Üretim İşletmesinde Uygulaması”, Master’s Thesis, Dokuz Eylül University Graduate School of Social Sciences, İzmir.
• Timurtas, M. (2020). “Hastanelerde Yalın Altı Sigma Uygulamalarının Verimlilik ve Performansa Etkisi; Bir Sistematik Derleme”, Sağlıkta Kalite ve Akreditasyon Dergisi, 3(2), 1-9.
• Uygun, M., Taş, Ü. and Pak, E. (2019). “Değer Akışı Haritalandırma Yöntemi ile Verimliliğin Artırılması: Otomotiv Sektöründe Bir Vaka Çalışması”, Verimlilik Dergisi, 3, 7-39.
• Uzun M. (2024). ”Savunma Sanayi Sektöründe Faaliyet Gösteren Bir Firmaya Değer Akış Haritalama İle Bulanık HTEA Entegrasyonu”, Master’s Thesis, Sakarya University Graduate School of Natural and Applied Sciences, Sakarya.
• Yıldız, S. and Yalman, A.G.F. (2015). ”Sağlık İşletmelerinde Yalın Uygulamalar Üzerine Genel Bir Literatür Taraması”, Uluslararası Sağlık Yönetimi ve Stratejileri Araştırma Dergisi, 1(1), 5-20.
• Yılmaz A. (2019). ”Değer Akış Haritalama Sürecinde Kriter ve Alternatiflerin Değerlendirilmesinde Bulanık Karar Verme ve Bir Uygulama”, Yüksek Lisans Tezi, Konya Technical University The Institute of Graduate Programs, Konya.
• Yurtseven, Ç., Aydın, D., Ekici, M., Aktepe, S., Yürek, E.E and Orbak, A.Y. (2024).” Değer Akış Haritalama Tekniğinin Otomotiv Sektöründe Bir Uygulaması”, Uludağ Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dergisi, 29(1), 19-36. https://doi.org/10.17482/uumfd.1364297