Keçilerin evciltme tarihinin mtDNA yoluyla aydınlatılması

Year 2010, Volume: 81 Issue: 2, 33 - 36, 01.04.2010

Bengi ÇINAR Kul Okan Ertuğrul

Abstract

Üç milyon yıldan beri süregelen insanlık tarihi için Tarım çağı, Sanayi çağı ve Bilgi çağı olmak üzere üç önemli adım vardır. Bu süreç düşünüldüğünde yakın sayılabilecek bir zamanda yaklaşık 11.000 yıl önce yani Neolitik dönemde avcı-toplayıcı insan, doğadaki bitkilerden ve yabani hayvanlardan nasıl faydalanabileceğinin farkına varmış ve Tarım çağının başlangıcı olan “evciltme” işine girişmiştir. Bu girişim “Bereketli Hilal-Fertile Crescent” olarak bilinen topraklarda başlamıştır. İnsanoğlunun evciltmede keçi, koyun, domuz ve sığıra öncelik verdiği düşünülmektedir. Tüm hayvan türlerinde olduğu gibi keçilerle ilgili olarak da; “Evciltme ne zaman başladı? Nerede başladı? Hangi ırklar ilk olarak ortaya çıktı?” gibi sorular arkeoloji ve genetik biliminin çalışmaları ile aydınlatılmaya çalışılmaktadır. Bu amaçla keçilerle ilgili filogenetik çalışmalarda mitokondrial DNA gibi moleküler belirteçler sıklıkla kullanılmaktadır. Sunulan derlemede, mitokondrial DNA’nın filogenetik çalışmalarda ve keçinin evciltme tarihinin aydınlatılmasında kullanımı hakkında bilgi verilmiştir

Keywords

Bereketli hilal, evciltme, filogenetik, keçi, mtDNA

Illumination of the domestication history of goats through mtDNA

Abstract

During the three million years of human history, there are three important steps: Agricultural age, Industrial age and Information age. This process can be considered, close to a given time period about 11.000 years ago, the Neolithic hunter-gatherer people have become aware of how to use nature, plants and wild animals and domestication of the beginning of the Agriculture age has begun in the lands known as “Fertile Crescent”. The human being gave priority to goat, sheep, cattle and swine in the domestication. As with all animal species in relation to the goats; questions such as “When did the domestication? Where did it start? Which breed was first?” tried to be illuminated by studies of archaeology and genetic science. For this purpose, molecular markers such as mitochondrial DNA markers are frequently used in the phylogenetic studies related with goats. This review provides information on the usage of mitochondrial DNA markers in the phylogenetic studies and illuminating of the domestication history of the goats

Keywords

Domestication, Fertile Crescent, Goat, Phylogenetics, mtDNA.