KAİROPOLİTİK: KAPİTALİZMİN ZAMANSAL BİR ELEŞTİRİSİNE DOĞRU

Year 2018, Issue: 7, 15 - 28, 31.05.2018

Mustafa Çağlar Atmaca

Abstract

Zaman ve mekân, yaşamımızın varoluşsal gerçeklikleri, ontolojik temelleri olarak sosyalliği ve evreni kavrayışımızı şekillendiriyor, aynı zamanda onları nasıl kavradığımızla da şekilleniyor. Statik, doğal, tarih ve toplum dışı bir şey olmaktan ziyade sosyal olarak inşa edilen olgular olarak zaman ve mekân, yaşadığımız toplumsallığın en temel belirleyicisi olan kapitalizmde de hiç şüphesiz belli bir zamansallık ve mekânsallık biçiminde deneyimleniyor. Bu yazı da, geç kapitalizm çağında giderek yaygınlaşan ve pervasızlığını daha da yayılarak sürdüreceğini öngörmenin hiç de hatalı olmayacağı güncel iki ‘‘insanlık hali’’, iki öznellik biçimi, borçluluk ve güvencesizlik durumlarından hareketle, kökenlerini Antik Yunan’a kadar sürebileceğimiz iki farklı zamansallığa, iki farklı gelecek tahayyülüne ve dolayısıyla dünyayla girilen iki farklı ilişkiye tekabül eden iki kavram, khronos ve kairos üzerinden bir zaman (ve özgürleşme) politikası inşa etmenin imkânlarını da sorgulayarak, kapitalizm ve zaman ilişkisi üzerine düşünüyor.

Keywords

Zaman, kairos, güvencesizlik, borçluluk, zaman politikası

Kairopolitics: Towards a Temporal Critique of Capitalism

Abstract

As existential realities and ontological foundations of our lives, time and space shape our perception toward the social and the universe; they are also shaped by this perception. Time and space, as phenomena that are socially constructed rather than being static, natural ahistorical and non-social are undoubtedly experienced as certain temporality and spatiality in capitalism which is the fundamental determinant of sociality we live in. This article, by focusing on two contemporary concepts, two different forms of subjectivity, indebtedness and precarity which are becoming increasingly widespread in the age of late capitalism thinks on the relation between capitalism and time by questioning the possibilities of constructing a time (and emancipation) politics through two concepts corresponding to two different temporalities, two different future imaginations that can be traced back to the ancient Greeks, khronos and kairos.

Keywords

Time, kairos, precarity, indebtedness, time politics

References

• Baker, U. (1996). Ignoramus=Bilmiyoruz: Bilinçdışının bir eleştirisine doğru. Toplum ve Bilim (70), s. 7-63.
• Baker, U. (2000). Aşındırma Denemeleri. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Baker, U. (2012). Sovyet İktidarının Soykütüğü. Berensel, E. (der.), Dolaylı Eylem içinde, İstanbul: Birikim Yayınları.
• Baudrillard, J. (1994). Simulacra and Simulation. (Sheila Farsa Glaser, Çev. ). Ann Arbor: University of Michigan Press.
• Benjamin, W. (1996). Capitalism as Religion. Eiland, H. ve Jennings, M. (der.), Selected Writings, volume 1: 1913-1926 içinde, Cambridge: The Belknap Press of Harvard University Press.
• Benjamin, W. (2003). Paralipomena to ‘On the Concept of History’. Eiland, H. ve Jennings, M. (der.), Selected Writings, volume 4: 1938-1940 içinde, Cambridge: The Belknap Press of Harvard University Press.
• Bergson, H. (2001). Time and Free Will: An Essay on the Immediate Data of Consciousness. (F.L. Pogson, Çev.). New York: Dover Publications.
• Bourdieu, P. (1998). La précarité est aujourd’hui partout. Contre-feux: Propos pour servir à la résistance contre l’invasion néo-libérale içinde. Paris: Raisons d’Agir.
• Carroll, L. (1976). Alice’s Adventures in Wonderland. The Complete Works of Lewis Carroll içinde, New York: Random House.
• Deleuze, G. (2004). Proust ve Göstergeler. (Ayşe Meral, Çev.). İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
• Jameson, F. (2005). Archeologies of the Future: The Desire Called Utopia and Other Science Fictions. Londra: Verso.
• Karaağar, X.N. (2013). Kayıp Zamanın İzinde’ nin Üzerinden Bir Yüzyıl Geride Kalırken... erişim: http://www.birikimdergisi.com/guncel-yazilar/919/kayip-zamanin-izinde-nin-uzerinden-bir-yuzyil-geride-kalirken#.WnXPeq5l-M9
• Lefebvre, H. (1991). Production of Space. (Donald Nicholson-Smith, Çev.). Oxford: Blackwell Publishing.
• Lawrence, D.H. (1936). Love. McDonald, E. (der.), Phoenix: The Posthumous Papers of D.H. Lawrence içinde, London: William Reinemann.
• Marx, K. (1993). Grundrisse. (Martin Nicolaus, Çev.). London: Penguin Books.
• Negri, A. (2008). The Specter’s Smile. Sprinker, M. (der.), Ghostly Demarcations: A Symposium on Jacques Derrida’s Specters of Marx içinde, London: Verso.
• Tarkovski, A. (1994). Zaman Zaman İçinde: Günlükler, 1970-1986. (Seda Kervanoğlu, Çev.). İstanbul: AFA Yayıncılık.
• Wood, E.M. (1981). The Separation of the Economic and the Political in Capitalism. New Left Review (127), p.66-95.