Damgalanma Üzerinden Öteki Konumuna Yerleşen Kadın Figürlere Karşılaştırmalı Bir Yaklaşım: Kızıl Damga ve Medusa

Year 2025, Volume: 6 Issue: 1, 1 - 13, 30.06.2025

Osman Karakuş

https://doi.org/10.58306/wollt.1571552

Abstract

Nathaniel Hawthorne’un öne çıkan eserlerinden biri olan Kızıl Damga’nın ana karakteri Hester Prynne’nin Püriten bir düzen etrafında şekillenmiş katı kuralları olan toplumda birtakım olaylar ile damgalanması ve bunu takiben toplumdan soyutlanması mitolojiden bir figür olan Medusa’nın da birtakım olaylar sonucu damgalanarak lanetlenmesine benzerlik gösterir. Bu benzerliklerin her iki anlatıda da erkek egemen bir toplumda oluşum göstermiş namus kavramı üzerinden kadın karakterlere atfedildiğine çalışmada yer verilen çeşitli irdelemeler sonucu ortaya koyulur. Her iki anlatıda damgalanmanın karakterlere maddi ve manevi olarak farklı biçimlerde nasıl aktarıldığı üzerinde durulmuş ve sebep olduğu etkiler üzerinde tartışılmıştır. Bu bilgiler ışığında incelemesi yapılan çalışmanın amacının Hawthorne’un kaleminden çıkan Kızıl Damga’nın protagonisti Hester Prynne ile Yunan mitolojisine ait Medusa figürünün patriyarkal çarkın kadın üzerinde her dönem yaratmış olduğu olumsuz sirayete ışık tutmak olduğu görülmektedir. Edebiyat ve mitoloji ilişkisine değinmesi ile disiplinlerarası karşılaştırmalı bir çalışma niteliği taşıyan inceleme, kadının toplumdaki yerini sorgulayarak okura farklı bakışlar sunar.

Keywords

Kızıl Damga , Medusa , Mitoloji , Kadın , Damgalanma

A Comparative Approach to Female Figures Who Become the Other through Stigmatization: The Scarlet Letter and Medusa

Abstract

The stigmatization of Hester Prynne, the main character of The Scarlet Letter, one of Nathaniel Hawthorne's most prominent works, by certain events in a society with strict rules shaped around a Puritan order and her subsequent isolation from society is similar to the stigmatization and cursing of Medusa, a figure from mythology, as a result of certain events. As a result of various examinations in the study, it is revealed that these similarities are attributed to female characters in both narratives through the concept of honor, which has been formed in a male-dominated society. In both narratives, it is emphasized how stigmatization is transferred to the characters materially and morally in different ways and the effects it causes are discussed. In the light of this information, it is seen that the aim of this study is to shed light on the negative effects of the patriarchal wheel on women in every period with the figure of Medusa belonging to Greek mythology and Hester Prynne, the protagonist of The Scarlet Letter by Hawthorne. The analysis, which is an interdisciplinary comparative study by touching on the relationship between literature and mythology, offers different perspectives to the reader by questioning the place of women in society.

Keywords

The Scarlet Letter , Medusa , Mythology , Woman , Stigmatization

References

• Albay, N. (2022). “Hester Prynne’s Transformation In Nathaniel Hawthorne’s The Scarlet Letter”. World Language Studies. Cilt: 2. Sayı: 1.
• Aytaç, G. (2019). Karşılaştırmalı Edebiyat Bilimi. Doğu Batı Yayınları: Ankara. Başkan, F. B. (2011). “Canavardan Kızkardeşe: Medusa Mitinin 20. Yy Kadın Şairleri Tarafından Tekrar Yazımı”. Ankara: Edebiyat ve Bilim-1, 2. Uluslararası Edebiyat ve Bilim-1 Sempozyumu Bildirileri.
• Beauvoir, S. (2019). İkinci Cinsiyet. Koç Üniversitesi Yayınları: İstanbul.
• Butler, J. (2014). Cinsiyet Belası. Metis Yayınları: İstanbul.
• Chanter, T. (2022). Toplumsal Cinsiyet. Fol Kitap: Ankara.
• Cixous, H. (1975). “The Laugh of the Medusa.” Petroleuse Press, University of Paris VIIIVincennes.
• Çoruk, H. (2021). Medusa Miti Üzerinden Sanatta Yeniden Anlamlandırma ve Yeniden Üretim”. ViraVerita E-Dergi. Vol: 13.
• Derrida, J. (1997). Of grammatology. Baltimor & Lonon: Johns Hopkins University Press.
• Goffman, E. (1963). Stigma: Notes on the management of spoiled identity. Englewood Cliff NJ: Prentice Hall. Hawthorne, N. (2005). Kızıl Damga. Bilge Sanat Yapım Yayınları: İstanbul.
• Irzık, S. – Parla, J. (2021). Kadınlar Dile Düşünce. İletişim Yayınları: İstanbul.
• Kristeva, J. (1986). The Kristeva Reader, Toril Moi (ed.). Oxford: Blackwell.
• Mengü, G. (2020). “Kadın ve Mitoloji Bakımından Sylvia Plath’ın Medusa Şiiri Üzerine Bir Değerlendirme”. Edebiyatta Kadın ve Mit (Derleyen: Ayten Er – Yavuz Çelik). Bilgin Kültür Sanat Yayınları.
• Sivri, M. – Köylü, I. (2013). “Karşılaştırmalı Edebiyat ve Mitoloji İlişkisi”. HUMANITAS Dergisi. Sayı: 2.