Çalışan Bireylerin Otomobil Sahipliğini Etkileyen Faktörler: Bursa Örneği

Yıl 2018, Cilt: 8 Sayı: 16, 1 - 19, 22.04.2018

Mehmet Çınar

Öz

Otomotiv sektörü her geçen gün gelişmeye devam eden ve
sanayileşmiş ülkelerde ekonominin lokomotifi görevi üstlenen bir sektördür.
Diğer bir ifadeyle, otomotiv sektörünün alıcısı ve satıcısı olduğu sektörlerle
olan ticareti ekonomiyi sadece üretim yönüyle değil aynı zamanda istihdam
yönüyle de desteklemektedir. Bu çalışmada sosyoekonomik ve demografik
faktörlerin tüketicilerin otomobil sahipliği üzerindeki etkileme dereceleri
araştırılmıştır. Bu amaçla, Bursa’da çalışan 2000 kişiye anket uygulanmıştır. Çalışmada
kullanılan lojistik regresyon modeli tahmin sonuçları, otomobil sahibi olma
üzerinde en önemli faktörünün ev sahipliği değişkeni olduğunu göstermektedir. İkinci
ve üçüncü sırada önemli olan değişkenler ise sırasıyla cinsiyet ve medeni durum
değişkenleridir. Bir diğer sonuç, gelir değişkeninin otomobil sahibi olma
üzerine anlamlı bir etkisi olmasına rağmen, diğer değişkenlerle kıyaslandığında
daha az etkiye sahip olduğu görülmektedir. 

Anahtar Kelimeler

Otomobil sahipliği, Lojistik regresyon, Hosmer-Lemeshow testi, Bursa

Kaynakça

• Agresti, A. (2002), Categorical Data Analysis, New Jersey: John Wiley and Sons Inc.
• Akın, F. (2002), Ekonometri, Bursa: Ekin Kitapevi.
• Arabacı, Ö. (2002), “Lojistik Regresyon Analizi ve Bir Uygulama Denemesi”, Uludağ Üniversitesi Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa.
• Aslan, H. (2006) “Bireylerin Otomobil Seçiminin Çoklu Tercih Modelleri İle Analizi”, Marmara Üniversitesi Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Clark, S. D., (2009), “The Determinants Of Car Ownership In England And Wales From Anonymous 2001 Census Data”, Transportation Research Part C: Emerging Technologies, 17, 526-540.
• Çağlayan, Akay, E. ve Tümsel, B. (2015), “Hanehalkı Otomobil Sahipliğinin İncelenmesi: Ardışık Logit Modeli”, Social Sciences Research Journal, Volume 4, Issue 4, ss. 35-45.
• Çidimal, B. (2009), “İstanbul’da Otomobil Kullanımın Belirlenmesi”, İstanbul Teknik Üniversitesi Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Çodur, M. Y. (2007), “Otomobil Sahipliğinin Yapay Sinir Ağlarıyla Modellenmesi”, Atatürk Üniversitesi Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Dargay, J, Gately, D., and Sommer, M. (2007), “Vehicle Ownership and Income Growth, Worldwide: 1960-2030”, The Energy Journal, Vo. 28, No.4, pp. 143-170.
• Daştan, H. (2016), “Türkiye’de İkinci El Otomobil Fiyatlarını Etkileyen Faktörlerin Hedonik Fiyat Modeli İle Belirlenmesi”, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt:18, Sayı: 1, ss. 303-327.
• Dinç, Y. (2010), “Konjoint Analizi ve Otomobil Seçim Kriterleri Üzerine Bir Uygulama”, Marmara Üniversitesi Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Durmuş, S. (2014), “Otomotiv Sektörünün İktisadi Analizi; Erzurum İl Merkezinde Otomobil Talebi ve Talebinin Belirleyicileri Üzerine Bir Uygulama”, Atatürk Üniversitesi Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Ecer, F. (2013), “Türkiye’de 2. El Otomobil Fiyatlarının Tahmini ve Fiyat Belirleyicilerinin Tespiti”, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: 13, Sayı: 4, ss. 101-112.
• Erdoğan, C. (2006) “Tüketicinin Otomobil Tercihinin Konjoint Analizi İle Belirlenmesi”, Gazi Üniversitesi Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara
• Gujarati, D. N.(1999), Temel Ekonometri, Çev. Ümit Şenesen, Gülay. G. Şenesen, İstanbul: Literatür Yayıncılık.
• Gündüz, G. G. (2009), “Otomobil Satın Alma Davranışında Cinsiyet Faktörünün Önemi ve Bir Uygulama”, Marmara Üniversitesi Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Güven, Ö. Z. ve Davudov, G. (2012) “Türkiye ve Azerbaycan’da Tüketicilerin Otomobil Satın Alımına Etki Eden Faktörlerin Belirlenmesi ve Karşılaştırılmasına Yönelik Bir Araştırma”, Akademik Bakış Dergisi, Sayı 30, ss. 1-20.
• Hosmer, D. W. and Lemeshow S. (2000), Applied Logistic Regression, New York: John Wiley and Sons.
• Luke, R. (2018), “Car Ownership Perceptions and Intentions Amongst South African Students”, Journal of Transport Geography, Vol. 66, pp. 135-143.
• Nolan, A. (2010), “A Dynamic Analysis Of Household Car Ownership”, Transportation Research Part A: Policy and Practice, Vol. 44, pp. 446-455.
• Oktay, E. ve Orçanlı, K. (2014), “Atatürk Üniversitesinde İnternet Bankacılığının Kullanımını Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi”, Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı:18, ss. 57-91.
• Özatmaca Erden E. (2015), “Kocaeli’de Otomobil Sahipliğinin Lojit Model ile İncelenmesi”, İstanbul Teknik Üniversitesi Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Power, Daniel A. and Yu Xie, (2000), Statistical Methods for Cateorical Data Analysis, San Diego: Academic Press.
• Saydan, R. (2008) “Otomobil Seçiminde Etkili Olan Hedonik ve Rasyonel Yararlar Demografik Faktörlere Göre Değişiklik Gösteriyor Mu? Van İli Uygulaması”, Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, Cilt:45, Sayı:525.
• Sungur, D. (2016), “Otomobil Pazarında, Pazarlama Amaçlı Halkla İlişkiler Araçlarının Satın Alma Kararlarına Etkisi ve Otomobil Sektöründe Bir Uygulama”, Atatürk Üniversitesi Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Şener, U. (2015), “Türkiye’de Binek Otomobili Endüstrisinin Talebine Kantitatif Bir Yaklaşım”, İstanbul Aydın Üniversitesi Basılmamış Doktora Lisans Tezi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Tezcan, H. O., Öğüt K. S. ve Çidimal, B. (2011).“A Multinomial Logit Car Use Model for A Megacity of the Developing World: Istanbul”, Transportation Planning and Technology, Vol. 34, No. 8, pp. 759-776.
• Otomotiv Sektör Raporu (2017),“Türkiye Otomotiv Sanayii Rekabet Gücü ve Talep Dinamikleri Perspektifinde 2020 İç Pazar Beklentileri”, Türkiye Sinai Kalkınma Bankası, Ocak 2017, ss. 1-94.
• www.surveysystem.com.
• www.tuik.gov.tr.
• Yamane, T. (1973), Statistics an Introductory Analysis, New York: Harper International.
• Yang, Z., Jia, P., Liu, W., and Yin, H. (2017), “Car Ownership And Urban Development In Chinese Cities: A Panel Data Analysis”, Journal of Transport Geography, Vol. 58, pp. 127-134.
• Yayar, R., Çoban, M. N. ve Tekin, B. (2015), “Otomobil Sahipliğini Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi: Tokat İli Kentsel Alanda Bir Uygulama”, Yönetim ve Ekonomi, Cilt 22, Sayı 2, ss. 603-617.
• Yayar, R. ve Yılmaz, E. (2016), “Dünya ve Türkiye Otomotiv Sanayi Üzerine Genel Bir Değerlendirme”, Selçuk Üniversitesi Akşehir Meslek Yüksekokulu Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 2, Sayı 7, ss. 71-85.
• Wu, N., Zhao, S. and Zhang, Q. (2016), “A Study on The Determinants of Private Car Ownership In China: Findings From the Panel Data”, Transportation Research Part A: Policy and Practice, 85, pp. 186-195.
• Zhang, Y., C. Li, Q. E. Liu, and W. Wu, (2018), “The Socioeconomic Characteristics, Urban Built Environment and Household Car Ownership in a Rapidly Growing City: Evidence from Zhongshan, China”, Journal of Asian Architecture and Building Engineering, 17(1), pp. 133-140.