Biyokütle Enerjisi ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkinin Ampirik Bir Analizi: Türkiye Örneği

Yıl 2018, Cilt: 8 Sayı: 17, 1 - 17, 23.10.2018

Hüseyin Naci Bayraç , Başak Özarslan

Öz

Dünya nüfusundaki artışla beraber çoğalan enerji ihtiyacını karşılamada, fosil yakıtların
yetersiz kalması dikkatleri yenilenebilir enerji kaynaklarına çevirmektedir. Biyokütle enerjisi ise son
yıllarda dünyada en yaygın kullanılan yenilenebilir enerji kaynakları arasında bulunmaktadır.
Türkiye’nin enerji konusunda yaşadığı sorunlar ve enerji ithalatında yüksek oranda dışa bağımlı
olması, alternatif enerji kaynaklarının önemini daha da artırmaktadır. Türkiye’de tarımsal
potansiyelin yüksek olmasından dolayı, biyokütle enerjisinin söz konusu enerji sorunlarına bir çözüm
getireceği düşünülmektedir. Bu bağlamda, çalışmada ekonomik büyüme ile biyokütle enerjisi
arasındaki ilişkinin varlığı, 1991-2015 yılları verilerini kapsayan ARDL modeli ile sınanmaktadır.
Çalışmada, biyokütle enerjisi, reel sabit sermaye yatırımları ve işgücü değişikliklerin reel GSYH
üzerindeki etkisi incelenmektedir. Elde edilen tahmin sonuçlarına göre, Türkiye’de, biyokütle
enerjisi, reel sabit sermaye yatırımları ve işgücünün ekonomik büyüme üzerinde pozitif ve anlamlı bir
etkisi bulunmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Yenilenebilir Enerji, Biyokütle, Enerji, Türkiye, ARDL

Kaynakça

• Adewuyi, A. O., ve Awodumi, O. B. (2017). Biomass energy consumption, economic growth and carbon emissions: Fresh evidence from West Africa using a simultaneous equation model. Energy, 119, p: 453-471.Acaroglu, M. (1998). Energy from biomass, and applications. University of Selcuk, Graduate School of Natural and Applied Sciences. Textbook (unpublished-Turkish).Ali, H. S., Law, S. H., Yusop, Z., & Chin, L. (2017). Dynamic implication of biomass energy consumption on economic growth in Sub-Saharan Africa: evidence from panel data analysis. GeoJournal, 82 (3), p: 493-502.Aslan, A. (2016). The causal relationship between biomass energy use and economic growth in the United States. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 57, p: 362-366.Bayraç, H. N., Çelikay, F., Çildir, M. (2018), Küreselleşme Sürecinde Sürdürülebilir Enerji Politikaları, Ekin Yayınevi, Bursa.Payne, J. E. (2011). On biomass energy consumption and real output in the US. Energy Sources, Part B: Economics, Planning, and Policy, 6 (1), p: 47-52.Dağdelen, D. (2015). Küresel Biyoyakıt Politikalarının AB ve Türkiye Açısından Değerlendirilmesi, T.C. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Avrupa Birliği ve Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü, AB Uzmanlık Tezi, AnkaraBildirici, M. E. (2013). Economic growth and biomass energy. Biomass and bioenergy, 50, p: 19-24.ETKB, Çevrimiçi, http://www.enerji.gov.tr/tr-TR/Sayfalar/Biyokutle.ETKB, (2018). http://www.enerji.gov.tr, Erişim Tarihi: 06.05.2018.Eriçok, R. E. ve Yılancı V. (2013). “Eğitim Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Sınır Testi Yaklaşımı”, Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi, C:8, No:1, s: 87-101.IEA, (2012). “Technology Roadmap-Bioenergy for Heat and Power”, (http://www.iea.org/publications/freepublications/publication/2012_Bioenergy_ Roadmap_2nd_Edition_WEB.pdf, Erişim Tarihi: 03.06.2018).IEA, (2012). World Energy Outlook (WEO) Executive Summary 2012, http://www.iea.org/Textbase/npsum/weo2012sum.pdf, Erişim Tarihi: 04.06.2018).IEA (2013). World Energy Outlook (WEO) Executive Summary 2013, http://www.iea.org/Textbase/npsum/WEO2013SUM.pdf, Erişim Tarihi: 04.06.2018).IEA and FAO, (2017). Technology Roadmap: How Guide for Bioenergy Roadmap-Development and Implementation, (www.iea.org, Erişim Tarihi: 03.06.2018).Kapluhan, E. (2014). Enerji coğrafyası açısından bir inceleme: biyokütle enerjisinin dünyadaki ve Türkiye’deki kullanım durumu.Karagöl, E. T. ve İ. Kavaz (2017). Dünya’da ve Türkiye’de Yenilenebilir Enerji, SETA Analiz, Sayı: 197, Ankara.Narayan, P. K. ve S. Narayan (2005).“Estimating Income and Price Elasticities of Imports For Fiji in a Cointegration Framework”, Economic Modelling, C: 22, p: 423-438.Narayan, P. K. ve R. Smyth (2005). “Trade Liberalization and Economic Growth in Fiji. An Empirical Assessment Using the ARDL Approach”, Journal of The Asia Pacific Economy, C: 10, No: 1, ss: 96-115.Ozturk, I. ve A. Acaravcı (2013). “The long-run and causal analysis of energy, growth, openness and financial development on carbon emissions in Turkey”, Energy Economics, 36, 262-267.Ozturk, I., ve Bilgili, F. (2015). Economic growth and biomass consumption nexus: Dynamic panel analysis for Sub-Sahara African countries. Applied Energy, 137, p: 110-116.Pamuk, M., ve H. Bektaş, (2014). “Türkiye’de Eğitim Harcamaları ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki: ARDL Sınır Testi Yaklaşımı”, Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, C:2, No:2, s: 77-90.Pesaran, M. H., ve Y. Shin ve R.J. Smith (2001). “Bounds Testing Approaches to The Analysis of Level Relationships”, Journal of Applied Econometrics, C: 16, p: 289-326.Shahbaz, M., ve G. Rasool ve K. Ahmed, ve M.K.Mahalik (2016). Considering the effect of biomass energy consumption on economic growth: Fresh evidence from BRICS region. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 60, p: 1442-1450.Shahbaz, M.,ve S.A. Solarin ve S. Hammoudeh ve S.J.H. Shahzad (2017). Bounds Testing Approach to Analyzing the Environment Kuznets Curve Hypothesis: The Role of Biomass Energy Consumption in the United States with Structural Breaks.Tarı, R. ve D. Ç. Yıldırım (2009). “Döviz Kuru Belirsizliğinin İhracata Etkisi: Türkiye İçin Bir Uygulama”, Yönetim ve Ekonomi Dergisi, C: 16, No: 2, s: 95- 105.Toklu, E. (2017). Biomass Energy Potential and Utilization in Turkey. Renewable Energy, 107, p: 235-244.WBA (World Bioenergy Association), (2017). Global Bioenergy Statistics 2017. (www. worldenergy. Org, Erişim Tarihi: 18.05.2018).WEC, (2016). World Energy Resources: Bioenergy. (www. worldbioenergy.org, Erişim Tarihi: 18.05.2018).Yıldırım, E. ve Ş. Saraç ve A. Aslan (2012). Energy consumption and economic growth in the USA: Evidence from renewable energy. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 16 (9), p: 6770-6774.https://enerjienstitusu.org, Erişim Tarihi: 04.06.2018.http://www.irena.org/bioenergy, Erişim Tarihi: 04.06.2018http://resourceirena.irena.org/gateway/dashboard/?topic=7&subTopic=10, Erişim Tarihi: 04.06.2018.https://evds2.tcmb.gov.tr, Erişim Tarihi: 05.06.2018.http://www.tuik.gov.tr/PreIstatistikTablo.do?istab_id=631, Erişim Tarihi: 05.06.2018.