COVID-19 İLE GELEN KAYIP NESNE, YAS VE DEPRESYON

Yıl 2020, Cilt: 10 Sayı: 21, 90 - 99, 15.10.2020

Betül Çubuk

Öz

Toplumsal travma olarak adlandırılan salgılan hastalıklardan biri olan covıd-19’un Çin’in Wuhan kentinde ortaya çıkmasının ardından dünya çapında hızla yayılması bu travmanın şiddetini ve kolektifliğini de arttırmıştır. Bu toplumsal travma ile bireyler birçok şeyi kaybetmekte ve kolektif yas tutmaktadır. Yasın süresinin uzaması da kronikleşerek depresyona dönüşmesine yol açmaktadır. Bir bakıma dünya, hiç deneyimlemediği bu travmatik durumda farkında bile olmadan bir yas ve depresyonun içine girmektedir. Bu noktada nesne kaybının getirdiği yas ve depresyonun farkında olmak önemlidir. Bu çalışmada toplumsal travmanın bireye yansıması olan COVİD-19 salgınının risk grubunda yer alan üniversite öğrencilerindeki kayıp nesne, yas ve depresyon ilişkisini ortaya koymak amaçlanmaktadır. Bu amaca yönelik olarak çalışmada nitel analiz yöntemi olarak Yorumlayıcı Fenomenolojik Analiz (YFA) yöntemi kullanılmıştır. Araştırmaya Doğuş Üniversitesi’nde okuyan ve COVİD-19 süreci için online seanslarla terapi alan 13 öğrenci katılmıştır. Öğrencilerin COVİD 19 sürecine yönelik deneyimlerinden yola çıkarak kayıp nesnelerinin neler olduğu ve bu kayıplara verilen tepkiler üzerine nasıl yansıdığı incelenmiştir. Araştırma sonucunda; danışanların en çok rollerini ve öteki’nin bakışını kaybettikleri tespit edilmiştir. Bu kayıp nesneler ile birlikte özgürlük, güvenli alan ve yaşam/sağlık nesnelerinin de kaybedildiği gözlenmiştir. Üniversite öğrencilerinin kayba verdikleri tepkilere bakıldığında çoğunun depresyon tepkileri olduğu tespit edilmiştir. Bu süreçte verilen sağlık hizmetlerinin yanı sıra özellikle risk grubu içerisinde yer alan üniversite öğrencilerine verilecek online terapi desteğinin kayıp nesnenin yasını sağlıklı biçimde tutulması ve yeni nesneler edinerek depresyon tepkilerinin azaltılmasında destek olabileceği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

COVID-19,, toplumsal travma, kayıp nesne, yas, depresyon

Destekleyen Kurum

Doğuş Üniversitesi

Kaynakça

• Aker, T. A.(2012).Sağlık hizmetlerinde ruhsal travmaya yaklaşım (1. Baskı).Ankara:Türk Psikiyatri Derneği.
• Arpin, D.(2020).Virüs Ötekidir. C. Özkan(çev.). Lacancı Psikanaliz Çalışmaları. https://www.lacancipsikanaliz.com/singlepost/2020/04/15/Vir%C3%BCs-%C3%96tekidir, Erişim Tarihi:07.06.2020.
• Bahadır,E.(2019). Erken dönem uyumsuz şemaları ile savunma mekanizmaları arasındaki ilişkilerin çocukluk çağı travmaları açısından incelenmesi.Yüksek Lisans Tezi. Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
• Brenner, C.(1991).A psychoanalytic perspective on depression.Journal of the American Psychoanalytic Association, 39(1), 25-43.
• Brooks, S. K., Webster, R. K., Smith, L. E., Woodland, L., Wessely, S., Greenberg, N. and Rubin, G. J. (2020). The psychological impact of quarantine and how to reduce it: Rapid review of the evidence. The Lancet,395(14),912-920.
• Centers for Disease Control and Precention (CDC) (2020). Tips for survivors: Coping with grıef after a disaster or traumatic Event.Samhsa,7,1-4.
• Choi, E. P. H., Hui, B. P. H. and Wan, E. Y. F. (2020). Depression and anxiety in Hong Kong during COVID-19. International Journal of Environmental Research and Public Health, 17(10), 1-11.
• Cesur, G.(2017). Kayıp yaşantılarının sonrası: tartışmalı bir kavram “karmaşık yas”. Nesne Psikoloji Dergisi,5(10),289-310.
• Creswell, J. W. (2013). Nitel araştırma yöntemleri: beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve araştırma deseni. M. Bütün ve S.B. Demir (Çev.) Ankara: Siyasal Yayınları.
• Ekiz, T., Ilıman, E. ve Dönmez, E.(2020). Bireylerin sağlık anksiyetesi düzeyleri ile COVİD-19 salgını kontrol algısının karşılaştırılması. Uluslararası Sağlık Yönetimi ve Stratejileri Araştırma Dergisi,6(1),139-154.
• Ettman, C. K., Abdalla, S. M., Cohen, G. H., Sampson, L., Vivier, P. M. and Galea, S. (2020). Prevalence of Depression Symptoms in US Adults Before and During the COVID-19 Pandemic. JAMA Network Open, 3(9),1-12.
• Freud, S.(1917).Mourning and melancholia. In General Psychology Theory (pp. 243-258)(1.Press). New York: Touchstone.
• Freud,A.(1993).The ego and the mechanism of defence.London:Karnac Book.
• Freud, S.(2008).Cinsellik üzerine üç deneme (5.Baskı).E. Kapkın (Çev.).İstanbul:Payel Yayınları.
• Freud, S.(2018).Psikanalize giriş (3.Baskı). K. Şipal (Çev.). Ankara: Say Yayınları.
• Freud, S.(2020).Yas ve melankoli.(2.Baskı).L. Uslu (Çev.).İstanbul:Cem Yayınları.
• Islam, A., BarnaI,D.S. , Raihan, H. , Khan, A.N. ve Hossain,T.(2020). Depression and anxiety among university students during the COVID-19 pandemic in Bangladesh: A web-based crosssectional survey. PLoS ONE 15(8),1-12.
• İlal, G.(1999). Psikodinamik açıdan depresyon. İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Eğitimi Etkinlikleri,53-58. Kang L., Li Y., Hu S., Chen M. et al.(2020).The mental health of medical workers in Wuhan, China dealing with the 2019 novel coronavirus. Lancet Psychiatry,7(3),14.
• Klein,M.(2008). Yas tutmak ve manik depresif durumlarla ilişkisi. Sevgi,Suçluluk, Onarım içinde (ss.259-279). Z. Koçak (Çev.).İstanbul:Kanat Yayınları.
• Onur,H.F.(2003Öteki sorunsalının “alterite” kavramı çerçevesinde yeniden okunması üzerine bir deneme.H.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi,21(2),255-277.
• Özer, Y.(2017). Psikolojik travmanın insanlık kadar eski tarihi.The Journal Social Science,1(2),104-117.
• Rajkumar, R. P. (2020). COVID-19 and mental health: A review of the existing literature. Asian Journal of Psychiatry,1-5.
• Rothaupt, J. and Becker, K. (2007). A literature review of Western bereavement theory: From Decathecting to Continuing Bonds. The Family Journal: Counseling and Therapy for Couples and Families,15(1), 6-15.
• United Nations Population Fund (UNPF)(2020). Adolescents and Young People and Coronavirus Disease (COVID-19) UPDATED.UNFPA Technical Briefs,1-3.
• Uslu, E. ve Berksun, O.(1993).Yas ve melankoli çevirisi.Kriz Dergisi,1(2),98-103.
• Wang C., Pan R., Wan X., Tan Y. et al.(2020). Immediate psychological responses and associated factors during the initial stage of the 2019 coronavirus disease (COVID-19) epidemic among the general population in China. Int. J. Environ. Res. Public Health,17(5),1729.