SİYASİ PARTİLERİN İSİM, AMBLEM VE RUMUZLARININ SİYASİ PARTİ SİCİLİNDEN TERKİN EDİLMESİ

Yıl 2021, Sayı: 43, 87 - 114, 16.09.2021

Fatih Güler

Öz

Siyasi partilerin isim, amblem ve rumuzları, siyasi partileri diğer siyasi partilerden ayırt etmeye yarayan önemli bir unsurdur. Bazı siyasi partilerin isim, amblem ve rumuzlarında yer alan genel ifadeler dahi zaman içerisinde sadece o siyasi partinin tüzel kişiliği ile anılır duruma gelebilir. Siyasi partiler için hayati önemi olan isim, amblem ve rumuzların hukuk düzeni tarafından korunması esastır. Siyasi Partiler Kanununun sistematiği ilk önce “orantılılık” ilkesine aykırı şekilde siyasi partilerin isim, amblem ve rumuzları ile ilgili aykırılıkları “kapatma” ile müeyyidelendirmiş sonra da “elverişlilik” ilkesine aykırı şekilde “ihtar” ile müeyyidelendirmiştir. 2014 yılında yapılan düzenleme ile “gereklilik” ilkesi uyumlu “terkin” müeyyidesi benimsenmiştir. Çalışmada siyasi partilerin isim, amblem ve rumuzlarının siyasi parti sicilinden terkin edilmesi konusu, Anayasa Mahkemesi içtihatları ışığında ele alınmıştır.

Anahtar Kelimeler

Siyasi Parti, amblem, Rumuz, Terkin, İltibas

Kaynakça

• ASLAN, Düzgün Ülgen, "İltibas Suretiyle Markaya Tecavüz", Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, No:36, 2018, ss. 143-170.
• BAKIRCI, Fahri, "TBMM'nin Askeri Güç Kullanması ve Kabulüne İlişkin Tezkereyi Görüşme Yöntemi Üzerine" Mülkiye Dergisi, C:29 No:247, 2009, ss.87-97.
• BAKIRCI, Fahri, "Yasama Sürecinin Hızlandırılması ve Sakıncaları", Kanun Yapma Tekniği, Ankara, Türkiye Barolar Birliği, 2015, ss. 21-63.
• BAYKAL, Sanem, "Avrupa Birliği Katılım Süreci Bağlamında Kanun Yapım Süreci Ve Avrupa Birliği Genel Sekreterliğinin Rolü" Kanun Yapım Süreci Sempozyumu, ,Ankara, Türkiye Büyük Millet Meclisi, 2011, ss. 50-65,
• BİLGE, Mehmet Emin, "Marka ve Ticaret Ünvanı Arasında İltibas", Ticaret ve Fikri Mülkiyet Hukuku Dergisi, C:1, No:2, 2015, ss. 7-22.
• DANIŞMA MECLİSİ, Sıra Sayısı:333, Siyasî Partiler Kanunu Tasarısı Ve Anayasa Komisyonu Raporu (1/624), 4 Şubat 1983, https://www.tbmm.gov.tr/tutanaklar/TUTANAK/DM__/d02/c014/dm__02014055ss0333.pdf, (erişim tarihi 10.02.2021),
• DİLBER, Fadime, "Siyasal Katılımda Siyasi Partilerin Amblem, Logo, Bayrak Ve İsimlerinin Oy Verme Davranışı Üzerindeki Etkilerine Yönelik Seçmen Algıları: Karaman İli Seçmenleri", International Social Sciences Studies Journal, C:6, No:62, 2020, ss. 1973-1987.
• EREN, Fikret, Mülkiyet Hukuku, (Gözden Geçirilmiş 4. Baskı), Yetkin, Ankara, (2016).
• ERTAŞ, Şeref, SERDAR, İlknur, GÜRPINAR, Damla, Eşya Hukuku (Zilyetlik, Tapu Sicili, Taşınmaz), (Gözden Geçirilmiş ve Güncelleştirilmiş 11. Baskı), Barış Yayınları, İzmir, (2014).
• KAYA, Asım, “Amaçsal Yorum”, Ankara Barosu Dergisi, No:4, 2014, ss. 363-384.
• GÖZLER, Kemal, Türk Anayasa Hukuku Dersleri, 13. Baskı, Ekin, Bursa, 2012.
• GÖZLER, Kemal, “Realist Yorum Teorisi ve Mekanist Anayasa Anlayışı”, Anayasa Yargısı, Cilt 15, 1998, ss.207-243.
• GÜLER, Fatih. “Yüksek Seçim Kurulunun Yapısal ve İşlevsel Sorunlarını Giderci Çözümler ”, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Bursa Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2020.
• KARAKOÇ, Yusuf, Genel Vergi Hukuku (Vergi Usul Hukuku- Vergi Ceza Hukuku- Kamu İcra Hukuku- Vergi Yargılaması Hukuku), (Gözden Geçirilmiş ve Genişletilmiş 7. Baskı), Yetkin, Ankara, 2014.
• MERT, Yener Lütfü. “Siyasal Partilerde Kurumsal Kimlik Çalışmaları: Web Siteleri Üzerinden Bir Analiz”, Akdeniz İletişim Fakültesi Dergisi, No:25, 2016, ss. 319-345.
• METİN, Yüksel, “Temel Hakların Sınırlandırılması ve Ölçülülük (Ölçülük İlkesi Evrensel Bir Anayasal İlke Midir?)”, Süleyman Demirel Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C: 7, No:1, 2017, .ss.1-74.
• MİLLİ GÜVENLİK KONSEYİ, Sıra Sayısı:562, Siyasî Partiler Kanunu Tasarısının Danışma Meclisince Kabul Olunan Metni ve Millî Güvenlik Konseyi Anayasa Komisyonu Raporu. (Danışma Meclisi: 1/624; Milli Güvenlik Konseyi: 1/486), 4 Mart 1983,https://www.tbmm.gov.tr/tutanaklar/TUTANAK/MGK_/d01/c008/mgk_01008141ss0562.pdf, (erişim tarihi 10.02.2021).
• OKTAR, Ateş, Vergi Hukuku, 10.Baskı, Türkmen Kitabevi, İstanbul, 2014.
• ÖNCEL, Mualla, KUMRULU, Ahmet, ÇAĞAN, Nami, Vergi Hukuku, 24. Baskı, Turhan Kitabevi, Ankara, 2015.
• ŞENYÜZ, Doğan, YÜCE, Mehmet, GERÇEK, Adnan, Vergi Hukuku (Genel Hükümler), 6.Baskı, Ekin, Bursa, 2016.
• TAŞÇIOĞLU, Raci. “Seçim Kampanyalarındaki Dönüşüm: ‘Amerikanlaşma’ Bağlamında 3 Kasım 2002 Genel Seçimlerinde Genç Parti Seçim Kampanyası ”, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2007.
• TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ, Adalet Komisyonu Tutanak Dergisi, Dönem 24, Yasama Yılı 4, 29 Mayıs 2014, https://www.tbmm.gov.tr/develop/owa/komisyon_tutanaklari.goruntule?pTutanakId=722, (erişim tarihi 10.02.2021).
• TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ, Adalet Komisyonu Tutanak Dergisi, Dönem 24, Yasama Yılı 4, 28 Mayıs 2014, https://www.tbmm.gov.tr/develop/owa/komisyon_tutanaklari.goruntule?pTutanakId=720, (erişim tarihi 10.02.2021).
• TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ, Kanun Teklifi, Kırıkkale Milletvekili Ramazan Can ve İstanbul Milletvekili Bülent Turan ile 1 Milletvekilinin Türk Ceza Kanunu ile Siyasi Partiler Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi, Esas No: 2/2149 (27.05.2014), https://www2.tbmm.gov.tr/d24/2/2-2149.pdf, (erişim tarihi 10.02.2021)
• TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ, Tutanak Dergisi, Dönem 24, Yasama Yılı 4, 100. Birleşim, 10 Haziran, https://www.tbmm.gov.tr/develop/owa/tutanak_g_sd.birlesim_baslangic?P4=22167&P5=H&PAGE1=1&PAGE2=101, (erişim tarihi 10.02.2021).
• TURHAN, Mehmet, “Siyasi Partilere İhtar”, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, C: 57, No:1, 2002, ss. 137-155.
• YARGITAY CUMHURİYET BAŞSAVCILIĞI, 11.02.2019 tarihli Faaliyette Olan Siyasi Partiler Listesi https://www.yargitaycb.gov.tr (erişim tarihi 10.02.2021).
• YARGITAY CUMHURİYET BAŞSAVCILIĞI, 26.02.2015 tarihli Faaliyette Olan Siyasi Partiler Listesi https://www.yargitaycb.gov.tr (erişim tarihi 10.02.2021).
• YARGITAY CUMHURİYET BAŞSAVCILIĞI, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı Faaliyetleri (22.05.2015- 31.12.2017), https://www.yargitaycb.gov.tr/documents/YCBS_Faaliyet_Raporu2.pdf, (erişim tarihi 10.02.2021).
• YANIK, Murat, ÖZCAN, Hüseyin, Siyasi Partiler Hukuku, Der Yayınları, İstanbul, 2011
• Yeniden Genç Parti' kuruluyor... https://www.hurriyet.com.tr/gundem/yeniden-genc-parti-kuruluyor-40130244, (erişim tarihi 10.02.2021).
• YİĞİT, Uğur (2008). “Siyasi Partilerin Temelli Kapatılması ve Kapatılması Arasındaki Farklar ve Kapatılan Partilerin Yeniden Açılması”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, No:75, 2008, ss. 165-176.