Yaşam Sonu Bakıma Farklı Dinlerden Bakış

Yıl 2011, Cilt: 15 Sayı: 2, 67 - 71, 01.12.2011

Sibel Kiper Ayşe Uçak Figen Alp Yılmaz

Öz

Farklı dinlerin; hastalık, kayıp, ölme ve ağıt zamanlarında destek sağlayabilecek ve önemli
olabilecek inançları, öğretileri ve uygulamaları mevcuttur. Örneğin İslamiyette, maddi dünya sadece
bir testtir ve bir sonraki dünyaya giden bir yoldur. Eğer bir hasta komadaysa, yüzünün kıbleye
doğru çevrilmesi tercih edilir. Kişi öldüğünde gözleri kapanır ve ailesi tarafından dualar okunur.
Hristiyanlıkta, hastanın kutsal yağlarla kutsanması, kötülüklerden arınması ve kuvvetlenmesi için
yapılmaktadır. Dini törenler güç ve merhamet kaynağıdır. Yahudilikte, kişinin hastalığının iyileş-
tirilmesinin mümkün olmadığı durumlarda, pek çok haham yaşam destek ünitelerinin, suni hidrasyon
ve beslenme ünitelerinin çekilmesine izin verebilir. Ölüme yakınken, hastanın kendisine dua
edilir ve Tanrı’dan af dilenir. Hinduizmde, reenkarnasyona olan inanç yaygındır ve bundan dolayı
bu durum Hinduların yaşam sonu tercihlerini nasıl yapacaklarını etkilemektedir. Budistlerde meditasyon
uygulaması, sağlıklı olmayı ve iyileşmeyi teşvik eder. Budistler, ölümü bir geçiş olarak
gördükleri için doğal ölüm sürecini desteklerler. Yaşam sonu dönemde sağlık bakım profesyonelleri;
hastanın ve ailesinin dini ve manevi inançlarını dikkate almalı ve hasta ve ailesiyle inançları,
ayinleri ve gelenekleri hakkında konuşmalı ve bu uygulamaları ‘eğer hasta isterse’ klinik bakımla
birleştirmelidir

Anahtar Kelimeler

Yaşam sonu bakım, İslamiyet, Hristiyanlık, Yahudilik, Hinduizm, Budizm

Views from the Different Religions in the End-of-Life Care

Öz

Different religions have beliefs, teachings and practices that may be important and
provide support during time of illness, loss, dying and grief. For example, in Islam, the earthly world
is but a test and a path to the next world. If a patient is in a coma, it is preferred that the patient be
turned to face Mecca. When the person dies, the eyes are closed and prayers are said by the family.
In Christianity, the Sacrament of the Anointing of the Sick is make for pure and strengthen. The
sacrament is a source of grace and strength. In Judaism, when it is clear that one’s disease is incurable,
most rabbis would permit withholding life-support systems and artificial hydation and nutrition.
Close to death, the prayer is said for the patients in which the patient asks for God’s forgiveness.
Hinduism, belief in reincarnation is prevalent and thus affects how Hindus may make end-of-life
choices. In Buddhists, practice of meditation promotes wellness and healing. They see dying as a
transition and support the natural dying process. In end of life, as health care professionals, we
should think about the religious and spiritual beliefs of the patient and family, talk with the patient
and family about their belief, rituals and customs and try to incorporate those practices, if the patient
desires, into their clinical care.

Anahtar Kelimeler

End-of-life care, Islam, Christianity, Judaism, Hinduism, Buddhism

Kaynakça

• Puchalski C, O’Donnell E. Religious and spiritual beliefs in end of life care: how major religions view death and dying. Techniques in Regional Anesthesia and Pain Management 2005;9:114- 21.
• Çetinkaya B, Altundağ S, Azak A. Spiritüel Bakım ve Hemşirelik. ADÜ Tıp Fakültesi Dergisi 2007; 8(1): 47-50.
• Bostancı Daştan N, Buzlu S. Meme Kanseri Hastalarında Maneviyatın Etkileri ve Manevi Bakım. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi 2010;3(1):73-8.
• Ergül Ş, Bayık A. Hemşirelik ve Manevi Bakım. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2004;8(1):37-45.
• Sağlık Kurtuluş S. http://manevibakim.com/ bilim_alanlari/manevi_sosyal_hizmetler/makale_ 05.asp. Maneviyat Ekseninde Bakım ve Manevi Sosyal Hizmetler. Erişim Tarihi: 22.12.2011.
• Cimete G. Yaşam Sonu Bakım ‘Ölümcül Hasta- larda Bütüncül Yaklaşım’. Nobel Tıp Kitabevleri. İstanbul, 2002.
• Görmez M. Yaşayan Dünya Dinleri. Diyanet İş- leri Başkanlığı Yayınları. Ankara. 2007: 21.
• http://tr.wikipedia.org/wiki/%C4%B0slam İslam. Erişim Tarihi: 19.03.2011
• http://www.health.qld.gov.au/multicultural/sup- port_tools/8MCRS_hlth_relgn.pdf Multicultural Clinical Support Resource Helath&Religion. Er- işim Tarihi: 05.06.2011.
• Gulam FL. Care of the Muslim Patient. ADF Health 2003; 4:81-3.
• Rady M, Verheijde J, Ali M. Islam and End-of- Life Practices in Organ Donation for Transplan- tation: New Questions and Serious Sociocultural Consequences. HEC Forum 2009;21(2):175- 205.
• http://www.diyanet.gov.tr/turkish/basiliyayin/ web_kitap.asp?id=898&yid=36 İlmihal II İslam ve Toplum. Diyanet İşleri Başkanlığı. Erişim Tarihi: 02.12.2011.
• http://tr.wikipedia.org/wiki/H%C4%B1ris- tiyanl%C4%B1k Hristiyanlık. Erişim Tarihi: 19.03.2011.
• United States Conference of Catholic Bishops, Ethical and Religious Directives for Catholic Health Care Services. 5thed. (Washington, DC: United States Conference of Catholic Bishops); 2009.
• http://tr.wikipedia.org/wiki/Musevilik Musevilik. Er- işim Tarihi: 19.03.2011
• Dorff E. End-of-life: Jewish perspectives. View- point. Lancet 2005; 366:862-5.
• Loike et al. The Critical Role of Religion: Caring for the Dying Patient from an Orthodox Jewish Perspective. Journal of Pallative Medicine. 2010; 13(10): 1267-71.
• http://tr.wikipedia.org/wiki/Hinduizm Hinduizm. Er- işim Tarihi: 19.03.2011
• Thrane S. Hindu End of Life: Death, Dying, Suf- fering and Karma. Journal of Hospice and Palla- tive Nursing. 2010;12(6): 337-42..
• http://tr.wikipedia.org/wiki/Budizm Budizm. Erişim Tarihi: 19.03.2011
• Smith-Stoner M. End-of-Life Needs of Patients Who Practice Tibetan Buddhism. Journal of Hos- pice and Palliative Nursing. 2005; 7(4): 228-33.