YOĞUN BAKIM HEMŞİRELERİNİN YASALARDA BELİRTİLEN GÖREV VE SORUMLULUKLARINI BİLME VE UYGULAMA DURUMLARININ İNCELENMESİ: NİTEL BİR ÇALIŞMA

Yıl 2020, Cilt: 24 Sayı: 2, 111 - 120, 19.09.2020

Buket Çimen Düşova , Fatma Eti Aslan

Öz

Amaç: Bu araştırma, yoğun bakım hemşirelerinin yasalarda belirtilen görev ve sorumluluklarını bilme ve uygulama durumlarının incelenmesi amacıyla yapıldı.
Gereç-Yöntem: Nitel araştırma yöntemlerinden fenomenolojik ve tanımlayıcı tipte yapılan bu araştırmaya, yoğun bakım ünitesinde çalışan 12 hemşire katıldı. Araştırmacı tarafından, çalışmanın amaçları doğrultusunda oluşturulan yarı yapılandırılmış derinlemesine görüşme formları ile yüz yüze görüşüldü. Görüşmeler ses kayıt cihazına kaydedildi. Veriler analiz edilerek, temalar oluşturuldu ve değerlendirildi.
Bulgular: Araştırmada elde edilen bulgulara göre; araştırma kapsamındaki tüm hemşirelerin, yönetmelikte belirtilen görev ve sorumluluklarını bildikleri, büyük çoğunluğunun ise görev ve sorumluluklarını uyguladığı belirlendi. Yoğun bakım hemşirelerinin, yasa ile kendilerine verilen yetkiyi kullanıp kullanmadıkları açısından incelendiğinde; hemşirelerin büyük çoğunluğunun kendilerine verilen yetkiyi kullandığı belirlendi. Yönetmelikte kendilerine verilen yetkiyi kullanmayan hemşirelerin gerekçeleri; “tedavi uygulamalarında bağımsız karar veremedikleri ve doktora bağlı kalmaları” idi. Hemşirelerin bireysel özelliklerinin yönetmelikte yer alan görev ve sorumluluklarını bilme ve uygulama açısından etkili olmadığı görüldü.
Sonuç: Bu araştırmada, araştırma kapsamına alınan YB hemşirelerinin görev, yetki ve sorumluluklarını bildikleri, bildiklerini uyguladıkları bulunurken; yasa ile kendilerine verilen yetkiyi kullanamayanların doktorun direktifleri dışına çıkamadıkları bulundu. Özellikli üniteler olan ve burada çalışan hemşirelerin özel eğitime tabi tutulmalarına karşın tamamının yetkilerini kullanması beklenirken, bir kısmının kullanamıyor olması, yasa ve yönetmeliklerin kendilerine verdikleri gücü kullanamadıklarını düşündürmektedir.

Anahtar Kelimeler

Yoğun Bakım Hemşiresi

Destekleyen Kurum

Bulunmamaktadır araştırmacılar kendi olanakları ile çalışmayı sürdürmüşlerdir.

Proje Numarası

Proje numarası bulunmamakta ancak etik kurul numarası gereç-yöntemlerde belirtilmiştir.

Teşekkür

Araştırmamın her aşamasında kıymetli bilgilerini benimle paylaşan, değerli zamanını ayırıp, ilgiyle ve sabırla beni en üst seviyeye çıkarmak için elinden gelenin fazlasını sunan, her aklıma takılan problemde kendisine çekinmeden ulaşabildiğim, samimiyetini ve hoşgörüsünü esirgemeden, gelecekteki mesleki hayatımda da engin bilgilerinden faydalanacağımı düşündüğüm sevgili hocam Prof. Dr. Fatma ETİ ASLAN'a, Beni daima destekleyen, başarılarımla gurur duyan, saygı kelimelerinin anlamlarını bilecek şekilde yetiştiren değerli annem Serpil ÇİMEN ve babam Ergün ÇİMEN'e, Tezimin her aşamasında haftasonları da dahil tüm zamanımı kullanmada desteklerini, sabrını ve sevgisini eksik etmeyen, yaşamıma anlam katan yaşam sevincim sevgili eşim Barış DÜŞOVA'ya, Araştırma sürecimde desteklerini esirgemeyen, araştırmamı gerçekleştirdiğim İstanbul İl Sağlık Müdürlüğü’ne bağlı kamu hastanesinde çalışan hemşire meslektaşlarıma tüm kalbimle teşekkürlerimi sunarım.

Kaynakça

• 1. Ergün YA, Demir H, Sağnak N. Yoğun bakım hemşirelerinin görev tanımları ile ilgili çalışma. Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi 2007;11(2):102-113.
• 2. Güney Kızıl E, Beyece İncazlı S, Erken S, Güntürkün F, Özkan B. Hemşirelerin görevlerini bilme, benimseme ve yerine getirme durumları: İzmir örneği. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi 2015;12(3):215-223.
• 3. Filizöz B, Mesci G, Aşcı A, Bağcıvan E. Hemşirelerde etik duyarlılık: Sivas ili merkez kamu hastanelerinde bir araştırma. İş Ahlakı Dergisi 2015;8(1):47-66.
• 4. T.C. Resmi Gazete, 02 Mart 1954, Sayı:8647.
• 5. T.C. Resmi Gazete, 02 Mayıs 2007, Sayı: 26510.
• 6. T.C. Resmi Gazete, 8 Mart 2010, Sayı: 27515.
• 7. T.C. Resmi Gazete, 19 Nisan 2011, Sayı: 27910.
• 8. Aylaz R, Şahin F, Yıldırım H. Hemşirelerin hastane enfeksiyonu konusuna ilişkin bilgi düzeylerinin belirlenmesi. Balıkesir Sağlık Bilimleri Dergisi 2018;7(2):67-73.
• 9. Erden S, Bayrak Kahraman B, Bulut H. Yoğun bakım ünitelerinde çalışan doktor ve hemşirelerin izolasyon önlemlerine uyumlarının değerlendirilmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2015;4(3):388-398.
• 10. Çelik Y, Karadaş C, Akdağ C, Özkeçeci G. Acil ve yoğun bakım servislerinde çalışan hemşirelerin EKG bilgi düzeylerinin değerlendirilmesi. Türk Kardiyoloji Derneği Kardiyovasküler Hemşirelik Dergisi 2015; 6(9):75-85.
• 11. Karagözoğlu Ş, Arıkan Dönmez A, Özden D, Tel H. Hemşirelerin göğüs fizyoterapisine yönelik bilgi ve uygulamaları. İzmir Göğüs Hastanesi Dergisi 2013; 27(2):95-104.
• 12. Kıra T, Arslan Özdemir E, Yüksel Kaçan C. Yoğun bakım ünitesinde çalışan hemşirelerin göğüs fizyoterapisi hakkındaki bilgi ve davranışlarının incelenmesi. Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi 2019;23(1):18-26.
• 13. Rızalar S, Tural Büyük E, Kaplan Uzunkaya G, Şahin R, As T. Hemşirelerin yara bakım uygulamaları; Üniversite Hastanesi örneği. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi 2019;12(3):163-169.
• 14. Koca Kutlu A, Dıramalı A, Temiz C, Onur E, Miskioğlu M. Yatağa bağımlı hastalarda egzersizin kan değerleri ve yaşam bulguları üzerine etkisi. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi 2011;2(1):25-36.
• 15. Şahin AS, Şahin M, Kavrut Öztürk N, Kızılateş E, Karslı B. Yoğun bakım ünitelerinde nörolojik durumun değerlendirilmesinde kullanılan GKS ve FOUR skorlarının karşılaştırılması. Journal of Contemporary Medicine 2015;5(3):167-172.
• 16. Göktaş Baltacı S, Yıldız T, Koşucu SN, Urcanoğlu ÖB. Kan transfüzyonunda hemşirelik uygulamalarının değerlendirilmesi. International Anatolia Academic Online Journal 2015;3(2): 10-20.
• 17. Al-Hawaly MNM, Ibrahim MH, Qalawa SAA. Assessment of nurses’ knowledge and performance regarding feeding patients with nasogastric tube in Ismailia General Hospital. Medical Journal Cairo University 2016;84(2):99-105.
• 18. Alaca Ç, Yiğit R, Özcan A. Yoğun bakım ünitesinde yatan hastaların hastalık sürecinde yaşadığı deneyimler konusunda hasta ve hemşire görüşlerinin karşılaştırılması. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi 2011;2(2):69-74.