ROY ADAPTASYON MODELİ’NE GÖRE COVID-19 ŞÜPHELİ BİR HASTANIN BAKIMI

Yıl 2021, Cilt: 25 Sayı: 2, 102 - 107, 28.08.2021

Tuğba Hatice Çaylar , Banu Terzi

Öz

Son aylarda ortaya çıkan COVID-19 salgını nedeniyle hastalık şüphesi olan ve hasta olan bireyler karantinaya alınmaktadır. Bu süreç yüksek düzeyde adaptasyonu gerektirmektedir. Hemşire Callista Roy tarafından geliştirilen Adaptasyon Modeli’nde birey, çeşitli uyaranlara uyum sağlayabilmek için baş etme mekanizmalarını kullanmakta ve birey uyaranlara davranışlarıyla yanıt vermektedir. Uyumlu yanıtlar bireyin bütünlüğünü geliştirmeye yönelik iken, uyumsuz yanıtlar bu bütünlüğü olumsuz etkilemektedir. Roy’a göre, hemşireliğin amacı bireyde uyumlu yanıtların geliştirilmesidir. Bu olgu sunumunda, 73 yaşında beş gündür COVID-19 şüphesiyle hastanede yatışı yapılan bireyin uyum sorunlarının çözümüne yönelik hemşirelik bakımında Roy Adaptasyon Modeli kullanımına yer verilmiştir.

Anahtar Kelimeler

COVID-19, Roy adaptasyon modeli, Olgu sunumu

Kaynakça

• 1. He, F., Deng, Y., & Li, W. (2020). Coronavirus Disease 2019 (COVID19): What we know? J Med Virol, 92, 719-725.
• 2. Lu, R., Zhao, X., Li, J., Niu, P., Yang, B., Wu, H., et al. (2020).Genomic characterisation and epidemiology of 2019 novel coronavirus: implications for virüs origins and receptor binding. Lancet, 395, 565-574.
• 3. Wu, Z., & McGoogan, J.M. (2020). Characteristics of and Important Lessons From the Coronavirus Disease 2019 (COVID-19) Outbreak in China: Summary of a Report of 72314 Cases From the Chinese Center for Disease Control and Prevention. JAMA, 323(13), 1239-1242.
• 4. Rollas, K., & Şenoğlu, N. (2020). Covid-19 Hastalarının Yoğun Bakım Ünitesinde Yönetimi. Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi Dergisi, 30(Ek sayı), 142-155.
• 5. Wu, D., Wu, T., Liu, Q., & Yang. Z. (2020). The SARS-CoV-2 outbreak: What we know. Int J Infect Dis, 94, 44–48. 6. Roy, C. (2011). Extending the Roy adaptation model to meet changing global needs. Nurs Sci Q, 24, 345–351.
• 7. Pearson, A., Vaughan, B., & FitzGerald, M. (2005). Nursing models for practice, 3rd edit, Elsevier Health Sciences. China.
• 8. Uzun, Ş. (2017). Sister Callistta Roy: Adaptasyon modeli, in: Karadağ, A., Çalışkan, N., & Baykara, Z.G. (Ed.), Hemşirelik teorileri ve modelleri, 1st edit, Akademi Basın ve Yayıncılık. İstanbul.
• 9. Phillips, K.D., & Harris, R. (2014). Roy’s adaptation model in nursing practice, in: Alligood, M.R., & Tomey, A.M. (Ed.), Nursing theory: utilization and application, 5st edit, Elsevier Mosby. United States.
• 10. Hanna, D.R., & Roy, C. (2001). Roy Adaptation Model and Perspectives on The Family. Nurs Sci Q, 14(1), 9-13.
• 11. Velioğlu, P. (2012). Hemşirelikte kavram ve kuramlar. Esen Ofset. 1.baskı. İstanbul.
• 12. Sayar, S., & Vural, F. (2017). Rektum Kanseri Nedeni ile Kolostomi Açılan Olgunun Roy Uyum Modeli'ne Göre Hemşirelik Bakımı. Turkiye Klinikleri J Nurs Sci, 9(1), 91-98.
• 13. Ursavaş, F.E., Karayurt, Ö., & İşeri, Ö. (2014). Nursing Approach Based on Roy Adaptation Model in a Patient Undergoing Breast Conserving Surgery for Breast Cancer. J Breast Health, 10(3), 134-140.
• 14. Özkaraman, A., Özer, S., & Alpaslan, G.B. (2012). Romatoid Artritli Bir Vakanın Hemşirelik Bakımında Roy Adaptasyon Modelinin Kullanımı. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 1(3), 138–152.
• 15. Jennings, K.M. (2017). The Roy Adaptation Model: A Theoretical Framework for Nurses Providing Care to Individuals With Anorexia Nervosa. ANS, 40(4), 370-383.