Cerrahi Yoğun Bakım Hemşirelerinde Psikolojik Dayanıklılık, Algılanan Stres ve Tükenmişlik Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Year 2024, Volume: 28 Issue: 3, 138 - 146, 30.12.2024

Selin Akan , Fatma Demir Korkmaz

https://doi.org/10.62111/ybhd.1458971

Abstract

Amaç: Bu araştırma cerrahi yoğun bakım hemşirelerinde psikolojik dayanıklılık, algılanan stres ve tükenmişlik arasındaki ilişkinin incelenmesi amacıyla yapıldı.
Gereç ve Yöntemler: Tanımlayıcı tipte olan araştırma Haziran-Aralık 2020 tarihleri arasında İzmir ilinde dört farklı hastanenin üçüncü düzey cerrahi yoğun bakım ünitelerinde yürütüldü. Araştırmanın örneklemini araştırmanın yürütüldüğü yoğun bakım ünitelerinde çalışan, deneyimi en az 6 ay olan 167 hemşire oluşturdu. Veriler birey tanılama formu, Psikolojik Dayanıklılık Ölçeği, Algılanan Stres Ölçeği ve Tükenmişlik Ölçeği aracılığı ile toplandı. Verilerin analizi için varyans analizi, Student’s t-testi, Mann–Whitney U testi, Kruskal Wallis ve korelasyon analizleri kullanıldı.
Bulgular: Araştırma sonucunda yoğun bakım hemşirelerinin psikolojik dayanıklılık ölçeği puan ortalamasının 57.20±8.55, algılanan stres ölçeği puan ortalamasının 27.67±6.93 ve tükenmişlik ölçeği puan ortalamasının 3.44±1.04 olduğu bulundu. Bu araştırmada psikolojik dayanıklılık ve algılanan stres (r=-0.526, p:0,000), psikolojik dayanıklılık ve tükenmişlik (r=-0.557, p:0,000), algılanan stres ve tükenmişlik (r=0.723, p:0,000) arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki bulundu.
Sonuç: Bu araştırmada yoğun bakım hemşirelerinin psikolojik dayanıklılık ve algılanan stres seviyelerinin orta düzeyde, tükenmişlik seviyelerinin tehlike sinyalinde olduğu bulundu. Araştırmaya göre yoğun bakım hemşirelerinde psikolojik dayanıklılık düzeyi arttıkça algılanan stres ve tükenmişlik düzeyinin azaldığı, tükenmişlik düzeyi arttıkça algılanan stres düzeyinin arttığı görüldü.
Anahtar Kelimeler: Cerrahi yoğun bakım üniteleri, psikolojik dayanıklılık, stres, tükenmişlik, yoğun bakım hemşireliği.

Keywords

psikolojik dayanıklılık, stres, tükenmişlik, yoğun bakım hemşireliği, cerrahi yoğun bakım üniteleri

Investigation of The Relationship Between Psychological Resilience, Perceived Stress and Burnout In Surgical Intensive Care Nurses

Abstract

Aim: This study sought to examine the correlation between psychological resilience, perceived stress and burnout in surgical intensive care nurses.
Material and Methods: The descriptive type research was conducted between June and December 2020 in the third level intensive intensive care units of four different hospitals in Izmir province.
The sample of the study comprised 167 nurses who work in the intensive care units where the study was conducted, have an experience of at least six months. We collected the data via an individual identification form, the Psychological Resilience Scale, Perceived Stress Scale and Burnout Scale. Data was anlayzed by using variance analysis, Student’s t-test, Mann-Whitney U test, Kruskal Wallis and correlation analysis.
Results: As a result of the study the mean Psychological Resilience Scale score of the intensive care nurses was 57.20±8.55, the mean Perceived Stress Scale score was 27.67±6.93 and the mean Burnout Scale score was 3.44±1.04. In the study there was a statistically significant correlation between psychological resilience and perceived stress (r=-0.526, p:0.000), psychological resilience and burnout (r=-0.557, p:0.000), perceived stress and burnout (r=0.723, p:0.000).
Conclusion: In the study the intensive care nurses had a medium level of psychological resilience and perceived stress and a dangerous level of burnout. According to the study as psychological resilience level of the intensive care nurses increased, perceived stress and burnout level decreased and as burnout level increased, perceived stress level increased.
Keywords: Burnout, intensive care nursing Psychological Resilience, stress, , surgical intensive care units,

Keywords

burnout, intensive care nursing, Psychological Resilience, stress, surgical intensive care units

References

• 1. Karabulut N, Çetinkaya F. Cerrahi kliniklerinde çalışan hemşirelerin hasta bakımında karşılaştıkları güçlükler ve motivasyon düzeyleri. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi. 2011;14(1):14–23.
• 2. Karahan A, Gürpınar K, Özyürek P. Hizmet sektöründeki işletmelerin örgüt içi stres kaynakları: Afyon il merkezindeki hastanelerinin stres kaynaklarının belirlenmesi. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi. 2007;3(1):27–44.
• 3. Guo YF, Luo YH, Lam L, Cross W, Plummer V, Zhang JP. Burnout and its association with resilience in nurses: A cross-sectional study. J Clin Nurs. 2018;27(1–2):441–449.
• 4. Yu F, Raphael D, Mackay L, Smith M, King A. Personal and work-related factors associated with nurse resilience: A systematic review. Int J Nurs Stud. 2019;93:129–140.
• 5. Ang SY, Uthaman T, Ayre TC, Mordiffi SZ, Ang E, Lopez V. Association between demographics and resilience – a cross-sectional study among nurses in Singapore. Int Nurs Rev. 2018;65(3):459–466.
• 6. Çam O, Büyükbayram A. Nurses’ resilience and effective factors. J Psychiatr Nurs. 2017;118–126.
• 7. Peñacoba C, Velasco L, Catalá P, Gil-Almagro F, García-Hedrera FJ, Carmona-Monge FJ. Resilience and anxiety among intensive care unit professionals during the COVID-19 pandemic. Nurs Crit Care. 2021;26(6):501–509.
• 8. Işık Ş. Psikolojik Dayanıklılık Ölçeği’nin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Developing the Psychological Hardiness Scale : The validity and reliability study. 2016;4(2):165–182.
• 9. Arrogante O, Aparicio-Zaldivar E. Burnout and health among critical care professionals: The mediational role of resilience. Intensive Crit Care Nurs. 2017;42:110–115.
• 10. Zhai X, Ren LN, Liu Y, Liu CJ, Su XG, Feng BE. Resilience training for nurses: A Meta-analysis. J Hosp Palliat Nurs. 2021;23(6):544–550.
• 11. Şanlıtürk D. Perceived and sources of occupational stress in intensive care nurses during the COVID-19 pandemic. Intensive Crit Care Nurs. 2021;67(103107):1-6.
• 12. Andolhe R, Barbosa RL, De Oliveira EM, Costa ALS, Padilha KG. Stress, coping and burnout among intensive care unit nursing staff: Associated factors. Rev Esc Enferm USP. 2015;49 (SpecialIssue):57–63.
• 13. Silva JL, Soares RS, Costa FS, Ramos DS, Lima FB, Teixeira LR. Psychosocial factors and prevalence of burnout syndrome among nursing workers in intensive care units. Rev Bras Ter Intensiva. 2015;27(2):125–133.
• 14. Aragão NSCD, Barbosa GB, Santos CLC, et al. Burnout syndrome and associated factors in intensive care unit nurses. Rev Bras Enferm. 2021;74(3):1–7.
• 15. Bruyneel A, Smith P, Tack J, Pirson M. Prevalence of burnout risk and factors associated with burnout risk among ICU nurses during the COVID-19 outbreak in French speaking Belgium. Intensive Crit Care Nurs. 2021;65.
• 16. Fernandes LS, Nitsche MJT, De Godoy I. Burnout syndrome in nursing professionals from an intensive care unit. Rev Fund Care Online. 2017;9(2):551–557.
• 17. Turan N. An investigation of the effects of an anger management psychoeducation programme on psychological resilience and affect of intensive care nurses. Intensive Crit Care Nurs. 2020;61:1–9.
• 18. Inoue KC, Versa GLGS, Matsuda LM. Stress level among intensive care nurses in the municipality of Paraná (Brazil). Invest Educ Enferm. 2013;31(3):69–77.
• 19. Meng L, Peng L, Dai T, Li P. An analysis of the mediating effect of self-compassion on perceived stress and prosocial behavior among Intensive care unit nurses. ICPHDS. 2020;389–393.
• 20. Üzen Ş, Karabacak Ü, Doğu Ö, Duyan A. Yoğun bakımda çalışan hemşirelerin örgütsel stres düzeylerinin belirlenmesi. J Intensive Care Nurs. 2015;19(1):15–20.
• 21. Kılınç T, Sis Çelik A. Relationship between the social support and psychological resilience levels perceived by nurses during the COVID-19 pandemic: A study from Turkey. Perspect Psychiatr Care. 2020;(June):1–9.
• 22. Tabakakis C, McAllister M, Bradshaw J, To QG. Psychological resilience in New Zealand registered nurses: The role of workplace characteristics. J Nurs Manag. 2019;27(7):1351–1358.
• 23. Zheng Z, Gangaram P, Xie H, Chua S, Ong SBC, Koh SE. Job satisfaction and resilience in psychiatric nurses: A study at the Institute of Mental Health, Singapore. Int J Ment Health Nurs. 2017;26(6):612–619.
• 24. Şentürk S. Yoğun bakım hemşirelerinin tükenmişlik düzeyleri ile uyku kalitesi arasındaki ilişkinin incelenmesi. Bozok Tıp Derg. 2014;4(3):48–56.
• 25. Kekeç D, Tan M. Yoğun bakım ünitelerinde çalışan hemşirelerin tükenmişlik düzeyinin belirlenmesi. Online Türk Sağlık Bilimleri Dergisi. 2021;6(1):64–72.
• 26. Karabacak Z, Beydağ KD. Pandemi hastanelerinde çalışan hemşirelerin psikolojik sağlamlık düzeyi ve etkileyen faktörler. Sağlık ve Toplum. 2022;32(2):145-151.
• 27. Eskin M, Harlak H, Demirkiran F, Dereboy Ç. Algılanan stres ölçeǧinin Türkçe’ye uyarlanması: Güvenirlik ve geçerlik analizi. Yeni Symposium. 2013;51(3):132–140.
• 28. Çapri B. Tükenmişlik ölçeğinin Türkçe uyarlaması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Mersin University Journal of the Faculty of Education. 1992;2(1):62–77.
• 29. Guo YF, Cross W, Plummer V, Lam L, Luo YH, Zhang JP. Exploring resilience in Chinese nurses: a cross-sectional study. J Nurs Manag. 2017;25(3):223–230.
• 30. Abdulmohdi N. The relationships between nurses' resilience, burnout, perceived organisational support and social support during the second wave of the COVID-19 pandemic: A quantitative crosssectional survey. Nurs Open. 2024;11(1):e2036.
• 31. Alcan AO, Yıldız K. Pandemi sürecinde yoğun bakım hemşireliği: Algılanan stresin merhamet yorgunluğuna etkisi. Forbes J Med. 2021;2(3):175-181.
• 32. Hegney DG, Rees CS, Eley R, Osseiran-Moisson R, Francis K. The contribution of individual psychological resilience in determining the professional quality of life of Australian nurses. Front Psychol. 2015;6(1613):1–8.
• 33. Rushton CH, Batcheller J, Schroeder K, Donohue P. Burnout and resilience among nurses practicing high-intensity settings. Am J Crit Care. 2015;24(5):412–420.
• 34. Tahghighi M, Brown JA, Breen LJ, Kane R, Hegney D, Rees CS. A comparison of nurse shift workers’ and non‐shift workers’ psychological functioning and resilience. J Adv Nurs. 2019;75(11):2570–2578.
• 35. Uçar N, Aygin D, Uzun E. Yoğun bakım ünitelerinde çalışan hemşirelerin tükenmişlik ve iş doyumunun değerlendirilmesi. Online Türk Sağlık Bilimleri Dergisi. 2016;1(4):18–37.
• 36. Yıldız E. Psychopathological factors associated with burnout in intensive care nurses: A cross-sectional study. J Am Psychiatr Nurses Assoc. 2021;29(2):122-135.
• 37. Odacı N, Kalanlar B. Covid-19 pandemisinde yoğun bakım ünitesinde çalışan hemşirelerde iş-aile çatışmasını yönetme öz-yeterliği, psikolojik sağlamlık, tükenmişlik düzeyleri ve ilişkili faktörler. Sağlık Bilimleri Üniversitesi Hemşirelik Dergisi. 2022;4(2):77-84.
• 38. Yıldırım ÖD, Sıvacı R, Taşdemir Mecit BB, Doğan Bakı E. Yoğun bakımda çalışan sağlık personelinde tükenmişlik düzeyinin sosyodemografik değişkenlerle ilişkisi. Kocatepe Tıp Dergisi. 2023;24(2):154-160.