John Heartfield’ın “Başkalaşım” Adlı Fotomontajında Yer Alan Metaforik Yapılanma Üzerine Göstergebilimsel Çözümlemeler

Yıl 2018, Sayı: 20, 75 - 86, 23.07.2018

Meral Bostancı

https://doi.org/10.17484/yedi.446838

Öz

Alman sanatçı John Heartfield (1891-1968), 20. yüzyılın politik sanatçılarının önde gelenlerinden ve günümüzde ‘photoshop’ olarak

bilinen modern fotomontaj tekniğinin öncülerinden biridir. Bu çalışmanın amacı John Heartfield’ın en bilinen yapıtlarından biri

olan “Başkalaşım” (Alm. Metamorphose) adlı fotomontaj çalışmasını çözümlemeye yöneliktir. Göstergebilimsel yaklaşımın kimi

verilerden faydalanarak ve tablolarla harmanlayarak sunacağımız bu çalışmada yeri geldiğinde metinlerarası ve göstergelerarası

ilişkilendirilmelere de yer verilerek çoğul bir okuma yapılması hedeflenmektedir. Bu bağlamda öncelikle imgeler, simgeler ve

alegoriler üzerinden çalışmada var olan metaforik yapılanmayı çözümlemek, devamında yapıtın ve sanatçının içinde bulunduğu

kültür kodları da çalışmaya dâhil edilerek yapıtı yorumlamak temel esas olacaktır.

Anahtar Kelimeler

John Heartfield, Fotomontaj, Başkalaşım, Metafor, İmge, Göstergebilim

Kaynakça

• Aktulum, K. (2011). Metinlerarasılık/ Göstergelerarasılık. Ankara: Kanguru Yayınları.
• Anker, S. (2000). “Gene Culture: Molecular Metaphor in Visual Arts” Leonardo, Vol. 33 No. 5. The MIT Press: Cambridge. [371- 375]
• Anker, S. (2011). “Temelde İnsan- Çağdaş Sanat ve Nörobilim”. Sergi kataloğu yazısı. Çeviren: Kemal Atakay. İstanbul: Pera Müzesi Yayınları. [23-53]
• Anonim (2008). “John Heartfield VS. NAZI GERMANY” adlı sergi broşürü. Akron Sanat Müzesi, Akron: ABD. 30 Ağustos-30 Ekim 2008 tarihinde Akron Sanat Müzesi’nde düzenlenmiş olan “John Heartfield VS. NAZI GERMANY” adlı serginin eğitimci rehber broşürü.
• Barthes, R. (1979). Göstergebilim İlkeleri. Çevirenler: Berke Vardar-Mehmet Rifat. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları, 337.
• Barthes, R. (1988). Anlatıların Yapısal Çözümlemesine Giriş. Çevirenler: Mehmet- Sema Rifat. İstanbul: Gerçek Yayınevi.
• Barthes, R. (1993). Göstergebilimsel Serüven. Çeviren: Mehmet- Sema Rifat, 2. Baskı. İstanbul: YKY.
• Bostancı, M. (2018). John Heartfield ve Politik Fotomontajları. İstanbul: Mimar Sinan Üniversitesi Yayınları.
• Bostancı, M. (2012). John Heartfield ve Nesne Yorumu. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Işık Üniversitesi, SBE.
• Brunel, P. (2004). Le Mythe de la Métamorphose. Librairie. Paris: Jose Corti.
• Cömert, B. (1999). Mitoloji ve İkonografi. 2. Baskı. Ankara: Ayraç Yayınları.
• Cuevas-Wolf, C. (2009). “John Heartfield’s Insects and the ‘Idea’ of Natural History”, Elective Affinities: Testing Word and Image Relationships. Word & Image Interactions 6. Editörler: Catriona MacLeod, Ve ́ronique Plesch, Charlotte Schoell- Glass. NY-Amsterdam: Radopi. [337- 353]
• Durand, G. (1998). Sembolik İmgelem. Çeviri: Ayşe Meral.İstanbul: İnsan Yayınları.
• Evans, D. (1992). John Heartfield AIZ/ VI 1930–38. NY: Kent Fine Art Inc.
• Günay, V. D. (2012). “Görsel Göstergebilim ve İmgenin Anlamlandırılması”, Görsel Göstergebilim. İstanbul: Es Yayınları. [11-54]
• Hawes, G. (2008), “Metamorphosis and Metamorphic Identity: the Myth of Actaeon in works of Ovid, Dante and John Gower”, Iris, vol. 21, pp. 21-42.m
• Herzfelde, W. (1986). John Heartfield, Leben und Werk. Dargestellt von seinem Bruder Wieland Herzfelde. Dresden: VEB Verlag Der Kunst.
• http://classicsvic.files.wordpress.com/2014/01/hawesvol21.pdf Erişim tarihi: 14.03.2018.
• https://books.google.com.tr/books/reader?printsec=frontcover&output=reader&id=Xb9DCgAAQBAJ#v=onepage&q&f=false Erişim tarihi: 14.03.2018.
• https://cora.ucc.ie/bitstream/handle/10468/215/Kriebel_HeartieldSuture.pdf?sequence=1&isAllowed=y Erişim tarihi: 14.03.2018.
• https:// l h . j o u r n a l s .yorku.ca/index.php/lh/article/view/6982/6166 Erişim tarihi: 14.03.2018.
• https://muse.jhu.edu/article/608267/pdf Erişim tarihi: 14.03.2018.
• https://www.academia.edu/7789725/John_Heartfield_s_Insects_and_the_Idea_of_Natural_History Erişim tarihi: 14.03.2018.
• https://www.amazon.com/John-Heartfield-AIZ-VI-1930 38/dp/1878607286#reader_1878607286 Erişim tarihi:14.03.2018.
• Kafka, F. (2016), Dönüşüm, 5. Basım, Çeviri: Alper Hasanoğlu, Remzi Kitabevi A.Ş.:İstanbul.
• Kay, C. (1996) “Art and Politics in Interwar Germany The Photomontages of John Heartfield”, Left History an Interdisciplinary Journal of Historical Inquiry and Debate, Vol.4 No.2. [11- 50]
• Kıran, Z. -Kıran, A. (2001). Dilbilime Giriş. İstanbul: Seçkin Yayıncılık.
• Kriebel, T. S. (2009). John Heartfield Mass Medium, “Manufacturing Discontent: John Heartfield’s Mass Medium”, New German Critique 107, Vol. 36, No. 2. [53- 88]
• Öztokat, N. (2008). “Görsellik, Retorik, Göstergebilim” Dipnot Sanat ve Tasarım Yazıları, sayı 3. İstanbul: MSÜ. [30- 37
• Panofsky, E. (1995). Gotik Mimarlık ve Skolastik Felsefe. Çeviri: Engin Akyürek, 2. Baskı, İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
• Panofsky, E. (1995a). İkonografi ve İkonoloji. Çeviri: Engin Akyürek, İstanbul: Afa Yayıncılık A.Ş.
• Rifat, M. (2008). XX. Yüzyılda Dilbilim ve Göstergebilim Kuramları. 1.Cilt, Tarihçe ve Eleştirel Düşünceler, 4. Baskı. İstanbul: YKYYayınları.
• Zervigon, A. M. (2007).“Agitated İmages: John Heartfield & Germen Photomontage 1920- 1938” başlıklı sergi broşürü. The Wolfsonian, LA: Florida International University.