Transmedya Anlatısıyla Mekânın Üretimi: Performatif Çizim Serisi

Year 2025, Issue: 33, 119 - 129

Sevgi Aslantaş , Pelin Yıldız

https://doi.org/10.17484/yedi.1552888

Abstract

Mimarlık ve Anlatı temelde kurgusal dünyalar inşa eden ve günümüzde etkileşimi giderek arttan benzer iki disiplindir. Son yıllarda tasarım eğitiminde anlatıyı bir tasarım yöntemi olarak öneren akademik çalışmaların arttığı ve mimari pratikte de anlatıyla mekânın yeniden üretildiği uygulamalar görülmektedir. Bu uygulamalardan biri de Piknik Works ekibinin Performatif Çizim Serisi'dir. Bu seride farklı işlevlerdeki mekânlarda anlatılar kurgulanmakta ve anlatının mekânı dönüştürme potansiyeli sorgulanmaktadır. Günümüzün anlatı pratiği olan transmedya hikâye anlatımı ise, bir hikâye kurgusunun farklı medya kanallarında üretilen yeni hikâyelerle genişletilmesidir. Bu anlamda bu seri, mekânlar aracılığıyla bir transmedya hikâye evreni oluşturmaktadır. Literatürde güncel anlatı pratiklerini ve mimarlık ortamlarını birlikte bütünleştirerek ele almanın tasarımın öğrenme ortamlarına katkı sağlayacağı vurgulanmaktadır. Buradan hareketle, çalışmada Performatif Çizim serisi bir örnek olay (vaka) incelemesi olarak transmedya hikâyeciliği bağlamında ele alınmış; Herry Jenkins'ın bir transmedya hikâyesinin taşıması gereken yedi temel ilkesine göre analiz edilmiştir. Çalışmanın sonucunda bu serinin genişlemesinin transmedya hikâye anlatımına uygunluk gösterdiği tespit edilmiştir.

Keywords

Transmedya hikâye anlatımı, performatif çizim serisi, mekânsal deneyim

Production of Space with Transmedia Narrative: Performative Drawing Series

Abstract

Architecture and narrative are disciplines that fundamentally construct fictional worlds. Narrative can be used as a method the production of space. In recent years, academic studies that propose narrative as a design method in design education and applications where space is produced with narrative in architectural practice have been seen. One of these is Performative Drawing Series of Piknik Works. This series, narratives are constructed in different functional spaces and the potential to transform space is questioned. Transmedia storytelling is the expansion of storytelling with stories produced in media channels. this series creates a transmedia story universe through spaces. Integrating narrative practices with architectural environments contributes to design learning environments. Therefore, the Performative Drawing series was considered as a case study in the context of transmedia storytelling; It was examined according to Herry Jenkins' seven basic principles. İn conclusion, it was determined that the series was suitable for transmedia storytelling.

Keywords

Transmedia storytelling, performative drawing series, spatial experience

References

• Abay, B. (2020, Nisan 24). Piknik works. Mimarizm Mimarlık ve Tasarım Yayın Platformu. https://www.mimarizm.com/hobi/piknik-works_131231?ysclid=m16w92l59z790191611
• Aggündüz, A. (2020). Bir uzlaşma ortamı olarak tuval-mekân (Tez no: 637418) [Yüksek lisans tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
• Atılgan, D. (2006). Gelişen tasarım araç ve teknolojilerinin mimari tasarım ürünleri üzerindeki etkileri (Tez no: 202709) [Doktora tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
• Aydın, N. (2023). Nitel araştırma yöntemleri. Özgür Yayınları.
• Barut, B. (2020). Architecture and cinema: Analysıs of the relatıonship between narrative and architectural space in Christopher Nolan’s The Dark Knight trilogy (Tez no: 654041) [Yüksek lisans tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
• Coates, N. (2012). Narrative architecture. Wiley-Academy.
• EKA Creative Studio, (2023). Piknik Works 2023. EKA Creative Studio. https://www.ekaistanbul.com/blog/portfolio-item/4583/
• Ferhan Yalçın, D. (2022). Mimari tasarım stüdyosunda anlatının kullanılmasına yönelik bir yöntem önerisi (Tez no: 758361) [Doktora tezi, İstanbul Arel Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
• Gambarato, R. R. (2013). Transmedia project design: Theoretical and analytical considerations, Baltic Screen Media Review, 1(1), s. 80–100. https://doi.org/10.1515/bsmr-2015-0006
• Gür, P. (2023). Narratıve act in an architectural desıgn studio: Studio altı | üstü (Tez no: 803285) [Yüksek lisans tezi, TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
• Hacıömeroğlu, T.N. (2015). The transformation of architectural narrative from literature to cinema: Differences, continuities and limits of representation in different media (Tez no: 416685) [Doktora tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
• Hiz, G. (2020). Servet-İ Fünûn’da toplumsal mekânın anlatılar ile üretimi: Tahayyüller, inşalar ve deneyimler atlası (1891-1910) (Tez no: 620662) [Doktora tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
• Jenkins, H. (2006). Convergence culture: Where old and new media collide. New York University Press.
• Keleş, H. (2019). Mimari tasarlama yaklaşımı olarak anlatıyı araçsallaştırmak (Tez no: 588397) [Doktora tezi, Eskişehir Teknik Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
• Kinder, M. (1991). Playing with power in movies, television, and videogames: From muppet babies to teenage mutant ninja turtles, University of California Press.
• Long, G. (2007). Transmedia storytelling: Business, aesthetics and production at the Jim Henson Company [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Massachusetts Institute of Technology.
• Piknik Works, (2019, Ocak 18-21). The chapel [performative drawing #01]. Piknik Works. https://piknik.works/performativedrawing01
• Piknik Works, (2020, Ağustos 28). Welcome to Drawing Disco by Piknik Works in collab. with @artibir Akaretler No+1 [Video eklentili] [Durum güncellemesi]. Facebook. https://www.facebook.com/watch/?v=2379619129014234
• Piknik Works, (2020, Ocak 14). Çizim ile mekânları yeniden kurgulamak. In Between. https://in- between.online/tr/portreler/piknikworks
• Piknik Works, (2022, Haziran 23-30). Piknik salon [performative drawing no.4]. Piknik Works. https://piknik.works/pikniksalon
• Piknik Works, (2023). Piknik x today at apple. Piknik Works. https://piknik.works/apple
• Piknik Works, (2024). Piknik Works Work. https://piknik.works/work
• Phillips, A. (2012). A creator’s guide to transmedia storytelling: How to captivate and engage audiences across multiple platforms. McGraw Hill.
• Pratten, R. (2011). Getting started in transmedia storytelling: A practical guide for beginners. CreateSpace Independent Publishing Platform.
• Psarra, S. (2009). Architecture and narrative: The formation of space and cultural meaning. Routledge.
• Scolari, C., Bertetti, P., and Freeman, M. (2014). Transmedia archaeology: Storytelling İn the borderlines of science fiction, comics and pulp magazines. Palgrave Macmillan.
• Sipahioğlu N., Gürer, E. (2024). Mimari eskizlerde renk ve anlatı: İki aşamalı protokol çalışması, XVIII. Mimarlıkta Sayısal Tasarım Ulusal Sempozyumu (s. 465-481) içinde. Balıkesir Üniversitesi Yayınları.
• Tanrıverdi Çetin, Ç. (2021). Bir tasarım araştırması olarak eğrisel çizgiyi araçlaştırmak, JCoDe: Journal of Computational Design, 4(1), (s. 145-166). https://doi.org/10.53710/jcode.1246451
• Tseng, C.P. (2015). Narrative and the substance of architectural spaces: the design of memorial architecture as an example, Athens Journal of Architecture, 2(1), s. 121–136.
• Turan, B. O. (2011). 21. yüzyıl tasarım ortamında süreç, biçim ve temsil ilişkisi. Megaron, 6(3), s. 162-170.
• Vural, R.A. ve Cenkseven, F. (2005). Eğitim araştırmalarında örnek olay (vaka) çalışması: Tanımı, türleri, aşamaları ve raporlaştırılması. Burdur Eğitim Fakültesi Dergisi, s. 126-139.
• Vural, R.A. ve Cenkseven, F. (2005). Eğitim araştırmalarında örnek olay (vaka) çalışması: Tanımı, türleri, aşamaları ve raporlaştırılması. Burdur Eğitim Fakültesi Dergisi, s. 126-139.
• Yetkin, H. N. (2023). Mimari anlatılarda mekân-zamansal okumalar: Zaha Hadid’in erken dönem çizimlerinde deneyim (Tez no: 815278) [Yüksek lisans tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
• Yılmaz, M.S. (2023). Medya çalışmaları bağlamında dönüşen hikâye anlatıcılığı: Transmedya hikâye anlatısı, Middle Black Sea Journal of Communication Studies, 8(1), s. 49-66. https://doi.org/10.56202/mbsjcs.1192909
• Yin, R. K. (2009). Case study research: Design and methods (4th Ed.). Thousand Oaks.