POSTMODERN MUSIC AESTHETICS AND QUOTING

Year 2025, Volume: 8 Issue: 3, 1174 - 1200

Özgüç Acun Arslan

https://doi.org/10.51576/ymd.1712077

Abstract

ABSTRACT
This article examines postmodern music aesthetics within the context of Western classical music. Accordingly, it first highlights the significance of aesthetics in the arts and explains the relationship between art aesthetics and various philosophical movements that emerged throughout history. Drawing on this connection, the concepts of modernism and postmodernism are analyzed with reference to political and historical factors, and their reflections in art are discussed under the broader framework of artistic aesthetics. The study comparatively examines modern and postmodern art aesthetics, identifies the characteristics of postmodern art aesthetics, and elaborates on the subject specifically within the field of music. In this context, particular attention is given to quoting, which is redefined under postmodern music aesthetics. Music, as an art form, has always included quotations from earlier works. However, in the last quarter of the 20th century, quoting began to acquire a different quality, which has been acknowledged as a manifestation of postmodernism in music. Along with the significance that postmodernism attaches to the historical, references to the past have found their place in postmodern music aesthetics. These quotations, which play a significant role in the critique of modern music, may be drawn from the works of past composers as well as from local musical traditions. Therefore, quotations from earlier music occupy an essential place in postmodern music production. To contextualize the discussion, the article presents examples from the classical guitar repertoire. Through these examples, it aims to highlight the presence of postmodernism in contemporary guitar music in Turkey and ultimately to contribute to the literature on the subject.

Keywords

Music, postmodernism, postmodern art aesthetics, postmodern music aesthetics, guitar

POSTMODERN MÜZİK ESTETİĞİ VE ALINTILAMA

Abstract

ÖZ
Bu makalede postmodern müzik estetiği, klasik Batı müziği ekseninde incelenmiştir. Dolayısıyla önce estetiğin sanat içerisindeki önemine değinilmiş ve tarihin çeşitli dönemlerinde gelişen düşünce akımları ile sanat estetiği arasındaki bağlantı açıklanmıştır. Bu bağlantıdan yola çıkılarak modernizm ile postmodernizm kavramları da siyasi ve tarihsel etkenler göz önüne alınarak incelenmiştir; bu kavramların sanattaki yansımaları sanat estetiği çatısı altında değerlendirilmiştir. Modern ve postmodern sanat estetiğinin karşılaştırmalı bir şekilde incelendiği bu makalede postmodern sanat estetiğinin özellikleri ortaya konulmuş ve ilgili konu müzik özelinde detaylandırılmıştır. Bu bağlamda postmodern müzik estetiğinin farklı bir nitelik kazandırdığı alıntı unsuruna ayrıca yer verilmiştir. Müzik, alıntı unsurunu her dönem bünyesinde barındırmış bir sanattır. Ancak 20. yüzyılın son çeyreğinde gözlemlenen alıntılar farklı bir nitelik elde etmeye başlamış ve bu nitelik postmodernizmin müzikteki bir yansıması olarak görülmüştür. Postmodernizmin tarihsel olana verdiği önemle birlikte geçmişe yapılan göndermeler postmodern müzik estetiğinde de karşılığını bulmuş bir olgudur. Modern müziğe karşı alınan tavırda önemli bir role sahip olan bu alıntılar, daha önce yaşamış bestecilerin eserlerinden olduğu kadar yerel müziklerden de yapılabilmektedir. Dolayısıyla postmodern müzik üretiminde önceki müziklerden yapılan alıntılar önemli bir yere sahiptir. Makalede konuyu somutlaştırmak bağlamında klasik gitar edebiyatından örnekler sunulmuştur. Bu örnekler aracılığıyla, günümüz gitar müziği için ülkemizde yapılacak olan akademik çalışmalarda postmodernizm kavramının varlığına dikkat çekilmiş ve sonuçta konu ile ilgili literatüre katkı sunulması amaçlanmıştır.

Keywords

Müzik, postmodernizm, postmodern sanat estetiği, postmodern müzik estetiği, gitar

References

• Akan, N. (2012). Platon’da Müzik (1. Baskı). Ankara: Bağlam Yayıncılık.
• Akan, N. (2018). Postmodern Dönem Müziğinde Estetik Nesne Olarak Sanat Yapıtı Sorunsalı: 4'33 Örneği. (Yayımlanmamış doktora tezi). T.C. Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Felsefe Ana Bilim Dalı Sistematik Felsefe Bilim Dalı, Bursa.
• Akarsu, B. (2016). Felsefe Terimleri Sözlüğü (15. Baskı). İstanbul: İnkilâp Yayınları.
• Akay, A. (2013). Postmodernizmin ABC'si (2. Baskı). İstanbul: Say Yayınları.
• Aktulum, K. (2017). Müzik ve Metinlerarasılık -Müziklerarası/Göstergelerarası Etkileşimler ve Aktarımlar. İstanbul: Çizgi Kitabevi Yayınları.
• Anderson, P. (2021). Postmodernitenin Kökenleri (7. Baskı). (Çev. E. Gen) İstanbul: İletişim Yayınları.
• Andronoglou, I. ve Vamvakidou, I. (March-April 2021). A Postmodern Approach to Traditional Music Themes in the Guitar Repertoire as a Point of Interconnection between Different Communities. International Journal of Novel Research in Interdisciplinary Studies, 8(2), 1-7.
• Antmen, A. (2010). 20. Yüzyıl Batı Sanatında Akımlar (3. Baskı). İstanbul: Sel Yayıncılık.
• Arslan, A. (2017). Felsefeye Giriş (25. Baskı). Ankara: BB101 Yayınları.
• Arslan, Ö. A. (2021). Çokkültürlülük ve Müzik Bağlamında Lavta'nın Kökenlerine İlişkin Yaklaşımların ve Tanımlamaların Araştırılması: "Türk Lavtası" ve "Avrupa Lavtası" Örnekleri. (Yayımlanmamış doktora tezi). Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Attali, J. (2021). Gürültüden Müziğe (4. Baskı). (Çev. G. G. Türkmen) İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Bal, M. (2015). Postmodernizmin Düşünce ve Sanat Dünyasında Tanımı. Mavi Atlas(4), 120-135.
• Belting, H. (2020). Sanat Tarihinin Sonu -Modernizmden Sonra Sanat Tarihi (1. Baskı). (Çev. M. Tüzel) İstanbul: İletişim Yayınları.
• Chevassus, B. R. (2004). Müzikte Postmodernlik (1. Baskı). (Çev. İ. Usmanbaş) İstanbul: Pan Yayıncılık.
• Cook, N. (1999). Müziğin ABC'si (1. Baskı). (Çev. T. Doğan) İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
• Danto, A. C. (2024). Sanat Nedir (6. Baskı). (Çev. Z. Baransel) İstanbul: Sel Yayıncılık.
• Demirel, E. (2013). Müzikte Postmodernizm. Fine Arts, 8(4), 379-388.
• Demirel, E. (2015). Çağdaş Türk Bestecilerinde Postmodern Bir Eğilim Olarak Yeniden Yerellik. E-Journal Of New World Sciences Academy, 10(2), 84-99.
• Dinçer, A. (2012). Çağdaş 5 Türk Bestecisinin Postmodern Eserlerinin İncelenmesi. (Yayımlanmamış doktora tezi). T.C. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Müzikoloji Anabilim Dalı, İstanbul.
• Doltaş, D. (1990, Kasım). Edebiyatta Postmodernizm. Hürriyet Gösteri Sanat Edebiyat Dergisi (120).
• Emiroğlu, K. ve Aydın, S. (2009). Antropoloji Sözlüğü (2. Baskı). Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
• Ergun, D. (2015). 100 Soruda Sosyoloji Elkitabı (12. Baskı). Ankara: İmge Kitabevi.
• Ersoy, A. (2023). Sanat Kavramlarına Giriş (2. Baskı). İstanbul: Hayalperest Yayınevi.
• Esmer, H. (2007). XXI. Yüzyıla Doğru: Küreselleşme ve Dijital Çağ. B. Gülmez (Ed.), Kültür Tarihi içinde (239-259. ss.). Ankara: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Giddens, A. (2014). Modernliğin Sonuçları (6. Baskı). (Çev. E. Kuşdil) İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Gombrich, E. H. (2002). Sanatın Öyküsü (3. Baskı). (Çev. E. Erduran ve Ö. Erduran) İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Graf, M. (2023). Modern ve Çağdaş Sanat Kafası. İstanbul: Hayalperest Yayınevi.
• Hançerlioğlu, O. (1993). Toplumbilim Sözlüğü. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Harman, C. (2016). Halkların Dünya Tarihi -Taş Devri'nden Yeni Binyıla- (5. Baskı). (Çev. U. Kocabaşoğlu) İstanbul: Yordam Kitap.
• Heartney, E. (2025). Postmodernizm (1. Baskı). (Çev. E. B. Alpay) İstanbul: Hayalperest Yayınevi.
• Hodge, S. (2021). Modern Sanatın Kısa Öyküsü (1. Baskı). (Çev. D. Öztok) İstanbul: Hep Kitap.
• Karacaoğlu, E. (2011). Müzikte Yabancılaşma & Noir (1. Baskı). İstanbul: İmleç Kitap.
• Karakaya, F. (2003). Lavta. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi içinde (Cilt 27, 113-114. s.) Ankara: İSAM Yayınları.
• Kuspit, D. (2022). Sanatın Sonu (5. Baskı). (Çev. Y. Tezgiden) İstanbul: Metis Yayınları.
• Manav, Ö. ve Nemutlu, M. (2012). Müzikte Alımlama (1. Baskı). İstanbul: Pan Yayıncılık.
• Marshall, G. (2005). Sosyoloji Sözlüğü (2. Baskı). (Çev. O. Akınhay ve D. Kömürcü) Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
• McCarthy, D. (2024). Pop Art (1. Baskı). (Çev. E. B. Alpay) İstanbul: Hayalperest Yayınevi.
• Michels, U. ve Vogel, G. (2021). Müzik Atlası. (Çev. S. Uçar) İstanbul: Alfa Yayınları.
• Özgüden, İ. (1966). Müzik Rehberi. İstanbul: Kitapçılık Limited Ortaklığı Yayınları.
• Özkişi, Z. G. ve Akıncı, A. (2010). Leo Brouwer'ın Bestecilik Dili ve Dönemleri. Akademik Araştırmalar Dergisi 12(46), 223-244.
• Powell, J. (2022). Yeni Başlayanlar İçin Postmodernizm (1. Baskı). (Çev. M. F. Biçici) İstanbul: Genç Tuti-Nefes Yayıncılık.
• Rychter, M. (2019). Postmodern Music and its Future. Eidos -A Journal For Philosophy Of Culture, 3(9), 43-56. doi:10.14394/eidos.jpc.2019.0030
• Say, A. (2002). Müzik Sözlüğü (1. Baskı). Ankara: Müzik Ansiklopedisi Yayınları.
• Selanik, C. (2010). Müzik Sanatının Tarihsel Serüveni (2. Baskı). İstanbul: Doruk Yayınları.
• Shiner, L. (2018). Sanatın İcadı -Bir Kültür Tarihi (5. Baskı). (Çev. İ. Türkmen) İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Sim (Ed.), S. (2020). Routledge Postmodernizm Rehberi. (Çev. M. Erkan ve A. Utku) Nobel Yayınları.
• Smith, P. ve Riley, A. (2021). Kültürel Kurama Giriş (2. Baskı). (Çev. S. Güzelsarı ve İ. Gündoğdu) Ankara: Dipnot Yayınları.
• Şen, Ü. S. (2010). Sanat Eğitimde Bilimsel Araştırma Yöntemlerinin Kullanılması. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(1), 343-360.
• Şeylan, G. (2016). Postmodernizm (5. Baskı). Ankara: İmge Kitabevi Yayınları.
• Tanilli, S. (1987). Yüzyılların Gerçeği ve Mirası İnsanlık Tarihine Giriş (XVI. ve XVII. Yüzyıllar) (1. Baskı). İstanbul: Say Yayınları.
• Uşen, Ş. (2012). Müzikte Postmodernizm. Orkestra Dergisi. Sayı: 423, 27-52.
• Uşen, Ş. ve Sazlı, K. (2018). Luciano Berio: "Sequenza I" ve "Sequenza IXa" daki Kaleidoskopik Öğeler. Uluslararası Hakemli İletişim ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, 6(19), 65-91.
• Uzunoğlu, M. (2019). Yapıbozumcu Çağdaş Sanat Pratikleri. YEDİ: Sanat, Tasarım ve Bilim Dergisi(21), 21-31.
• Uzunonat, E. N. ve Beller, A. (2025). John Cage ve Fluxus Sanat Hareketinin Doğuşu. Yegah Musicology Journal, 8(1), 373-396.
• Wood, P. (2025). Kavramsal Sanat (1. Baskı). (Çev. B. Bayrak) İstanbul: Hayalperest Yayınevi.
• Yamaner, G. (2007). Postmodernizm ve Sanat -mimarlık, sinema, edebiyat, tiyatro, tasarım (1. Baskı). Ankara: Algı Yayıncılık.
• Yazıcı, A. (2018). 17. ve 18. Yüzyıl Sanat ve Estetik Anlayışı. A. İnam (Ed.), Estetik ve Sanat Felsefesi içinde (98-127. ss.) Eskişehir: T.C. Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Yetişken, H. (2009). Estetiğin ABC'si (3. Baskı). İstanbul: Say Yayınları.
• Yıldırım, C. (2012). Bilim Tarihi (21 Baskı). İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Yıldız, İ. E. (2020). Postmodernizm Kavramı Üzerine. R. Şahiner (Ed.), Çağdaş Sanatta Postmodernizm, Neo-Avangardizm ve Sinizm (1. Baskı) içinde (19-32 ss.). Ankara: Ütopya Yayınevi.