Beşeri Kalkınma, Sosyal Dışlanma ve Yoksulluk İlişkisi Üzerine Bir Değerlendirme

Year 2019, Volume: 26 Issue: 1, 1 - 10, 19.03.2019

Adnan Erdal Dilek Özkan

https://doi.org/10.18657/yonveek.510966

Cited By: 2

Abstract

Ekonomi
literatüründe büyüme ve kalkınma kavramları birbiriyle karıştırılan kavramlar
arasında yer almaktadır. Aynı anlama geldiği düşünülse de ekonomik kalkınma
reel gelir artışına eşlik eden yapısal değişim ve dönüşümü ifade etmektedir.
Ekonomik kalkınmanın en temel amaçlarından olan beşeri kalkınma ise bireylerin
yaşam standartlarının yükseltilmesini ve yaşam kalitelerinin her açıdan
iyileştirilmesini ifade etmektedir. Beşeri kalkınmaya önem veriyor olmak beşeri
sermayenin öneminin farkına varıldığını da göstermektedir. Bu bağlamda beşeri
kalkınmanın gerçekleştirilmesi hususunda yaşanacak olumsuzluklar bireylerin
sahip oldukları yapabilirlik kapasitelerini kullanmaktan yoksun bırakılmalarına
ve yoksulluğun artışına yol açabilecektir.

Amartya
Sen, son yıllarda ekonomi literatürüne kalkınma konusuna ilişkin farklı bir
bakış açısıyla yeni fikirler getirmiştir. Sen’e göre kalkınmaya ulaşabilmek ve
sürdürülebilirliğini sağlayabilmek konusunda özgürlüklerin genişletilmesi bir
amaç olmaktadır.

 Bu çalışmada ekonomik kalkınma, beşeri
kalkınma ve beşeri sermaye arasındaki ilişki ile sosyal dışlanma, yoksunluk ve
yoksulluk bağlamında kuramsal bir yaklaşımla ele alınmaya çalışılmıştır.

Keywords

Beşeri Kalkınma, Sosyal Dışlanma, Yoksulluk

References

• BHALLA, A., & LAPAYRE, F. (1997). Social Exclusion: Towards an Analytical and Operational Framework. Development and Change(28), 413-433.
• BUĞRA, A. (2005). Yoksulluk ve Sosyal Haklar. Boğaziçi Üniversitesi Sosyal Politika Forumu. Sivil Toplum Geliştirme Merkezi.
• COMIM, F. (June 2001). Operationalizing Sen's Capability Approach. Conference Justice And Poverty: Examining Sen's Capability Approach, (s. 1-16).
• ÇETİN, M. (2005). Türkiye'de Beşeri Kalkınma: Karşılaştırmalı Bir Değerlendirme. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 19(2), 59-73.
• EKİM, B. (2007, Haziran). Sosyal Dışlanma İle Mücadelede Hak Temelli Yaklaşım: Avrupa Yoksulluk İle Mücadele Ağı. TES-İŞ Dergisi.
• GÖKÇEOĞLU BALCI, Ş. (2010, Mart). Yoksulluk ve Dayanışmayla Mücadelede Fransız Hukukundan Bir Örnek: Tutunma Geliri. İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi(42).
• GÜNDOĞAN, N. (2008, Ocak- Şubat). Türkiye'de Yoksulluk ve Yoksullukla Mücadele. ASO(Ankara Sanayi Odası) Dergisi.
• İNSEL, A. (2000, Güz). Özgürlük Etiği Karşısında İktisat Kuramı: Amartya Sen'in Etik İktisat Önerisi. Toplum Ve Bilim Dergisi(86), 7-21.
• KARAÇAY ÇAKMAK, H. (2006, Mart). Kalkınma İktisadında Temel İhtiyaçlar Etiği Yaklaşımı. İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi(34), 123-135.
• KARATAŞ, M., & ÇANKAYA, E. (2010/2, Güz). İktisadi Kalkınma Sürecinde Beşeri Sermayeye İlişkin Bir İnceleme. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi(3), 29-55.
• KUNDURACI, N. F. (2010). Yoksullukla Mücadele - Beşeri Sermaye İlişkisi. T.C. Başbakanlık Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Genel Müdürlüğü Yayınlanmış Sosyal Yardım Uzmanlık Tezi.
• ÖKTEN, Ş. (2007, Aralık). Gelişme ve Demokrasi: Kalkınmayla Demokratikleşme ya da Kalkınmanın Demokratikleştirilmesi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(2).
• ÖZYAKIŞIR, D. (2011, Haziran). Beşeri Sermayenin Ekonomik Kalkınma Sürecindeki Rolü: Teorik Bir Değerlendirme. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 6(1).PINAR, A. (2006). Maliye Politikası (Teori ve Uygulama). Ankara: Naturel Yayıncılık.
• ŞAHİN, T. (2010/1, Temmuz - Aralık). Sosyal Dışlanma ve Yoksulluk İlişkisi. Yardım ve Dayanışma Dergisi, 1(2).
• ŞEKER, F. (2009, Ocak - Haziran). Amartya Sen'in Kapasite Yaklaşımı. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi(32), 259-280.
• TÜRK, İ. (2007). Maliye Politikası Amaçlar-Araçlar ve Çağdaş Bütçe Teorileri. Ankara: Turhan Kitabevi.
• UZUN, A. M. (2003). Yoksulluk Olgusu ve Dünya Bankası. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 4(2), 155-173.
• YAVİLİOĞLU, C. (2002). Kalkınmanın Anabilimsel Tarihi ve Kavramsal Kökenleri. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 3(1), 59-77.
• YUMUŞAK, İ. G. (2008). Beşeri Sermayenin İktisadi Önemi ve Türkiye'nin Beşeri Sermaye Modeli. Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi(55), 1-48.
• YUNCU, D. L. (2005). İki Yoksulluk Yaklaşımı: A. Sen'in Yapabilirlikten Yoksunluk Teorisi ve Toplumsal Dışlanma Çerçevesinin Karşılaştırılması. Boğaziçi Üniversitesi Sosyal Politika Forumu Araştırma Raporu.