ÖRGÜTSEL BAĞLILIĞIN DUYGUSAL EMEK ÜZERİNE ETKİSİ: SAĞLIK SEKTÖRÜ ÇALIŞANLARI ÜZERİNDE BİR ARAŞTIRMA

Year 2020, Volume: 8 Issue: 2, 147 - 156, 31.10.2020

Gökçen Şenel Enver Aydoğan

https://doi.org/10.32705/yorumyonetim.751726

Abstract

Sağlık sektöründe yer alan örgütlerin amaçlarını gerçekleştirebilmeleri, bu sektörde sunulan hizmet düzeyinin kalitesine, müşterilerin bu hizmetten duydukları memnuniyete ve hizmeti alanlarla birebir yüz yüze iletişimde olan işgörenlerin göstermiş oldukları çabaya bağlıdır. Bu süreçte müşteri memnuniyetini daha da çok arttırmak için işgörenlerden duygularını da kullanmaları talep edilmektedir. Özellikle son yıllarda, hizmet sektörünün de hızla büyümesiyle duygusal emek kavramı birçok hizmet alanı ve mesleğin vazgeçilmez ve yaygın bir bileşeni olarak dikkat çekmektedir. Yöneticilerin ve çalışanların, farklılaşan çalışma şartlarına ve örgüt kültürlerine hemen adapte olabilmeleri, değişimi yakından takip edebilmeleri, içinde bulunulan ortamdan memnuniyet duyabilmeleri ve işlerine karşı oluşturdukları duygusal bağlılık düzeyini geliştirebilmeleri için kendi duygularını iyi tanımaları gerekmektedir.
Bu çalışmanın amacı, sağlık sektörü çalışanlarının, örgütlerine olan bağlılıklarının sergiledikleri duygusal emek üzerindeki etkisini ortaya koymaktır. Araştırmada kolayda örnekleme yöntemi tercih edilmiş ve Amasya ilinde bulunan İl Sağlık Müdürlüğüne bağlı sağlık kurumlarında görev yapan 343 sağlık çalışanı alan araştırması kapsamına dâhil edilmiştir. Öncelikle, araştırmada ele alınan değişkenlerle ilgili alan yazın incelenmiştir. Araştırmada kullanılan veriler, işgörenlerden veri toplama aracı olarak kullanılan anketlerle elde edilmiştir. Araştırma sonucunda ulaşılan bulgular örgütsel bağlılığın duygusal emek ve alt boyutları üzerinde etkili olduğunu göstermektedir. Çalışma, araştırmanın yapıldığı sağlık sektörüne, akademik hayatın aktörlerine ve sağlık verileri elde edilen kuruma yönelik değerlendirme ve önerilerle tamamlanmıştır.

Keywords

Duygusal Emek, Örgütsel Bağlılık, Duygusal Bağlılık, Sağlık Çalışanları

References

• Allen, N. J. and Meyer J. P. (1990). “The Measurement and Antecedents of Affective, Continuance and Normative Commitment to The Organization”. Journal of Occupational Psychology. 63(1), 1–18.
• Allen, N.J. and Meyer, J.P. (1996). “Affective, Continuance, and Normative Commitment to the Organization: An Examination of Construct Validity”. Journal of Vocational Behavior. 49, 252–276.
• Ashforth, B. E. and Humphrey, R. H. (1993). “Emotional Labor in Service Roles: The Influence of Identity”. Academy of Management Review, 18(1), 88-115.
• Basım, H. N. ve Beğenirbaş, M. (2012). “Çalışma Yaşamında Duygusal Emek: Bir Ölçek Uyarlama Çalışması”. Yönetim ve Ekonomi, 19(1), 77-90.
• Başbuğ, G., Ballı, E. ve Oktuğ, Z. (2010). “Duygusal Emeğin İş Memnuniyetine Etkisi: Çağrı Merkezi Çalışanlarına Yönelik Bir Çalışma”. Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, 58, 253-274.
• Benligiray, S. ve Sönmez, H. (2011). “Hemşirelerin Mesleki Bağlılıkları ile Diğer Bağlılık Formları Arasındaki İlişki: Örgüte Bağlılık, İşe Bağlılık ve Aileye Bağlılık”. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi. 18(1), 28-40.
• Çöp, S. (2008). Türkiye ve Polonya da turizm sektörü çalışanlarının örgütsel adalet ve örgütsel bağlılık algılarına ilişkin bir uygulama (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi) Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Deliveli, K. (2018). Öğretim elemanlarının duygusal emek davranışları ile örgütsel bağlılık algı düzeyleri arasındaki ilişki (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Adnan Menderes Üniversitesi, Aydın.
• Diefendorff, J. M., Croyle, M. H. and Gosserand, R. H. (2005). “The Dimensionality and Antecedents of Emotional Labor Strategies”. Journal of Vocational Behavior. 66(2), 339-357.
• Grandey, A. A. (2000). “Emotional Regulation in the Workplace: A New Way to Conceptualize Emotional Labor”. Journal of Occupational Health Psychology. 5(1), 95-110.
• Grandey, A. A. (2003). “When “The Show Must Go On”: Surface Acting and Deep Acting as Determinants of Emotional Exhaustion and Peer-Rated Service Delivery”. Academy of Management Journal. 46(1), 86-96.
• Gül, İ. (2018). Sağlık Kurumlarında Örgütsel Bağlılık Ve Örgütsel Değişime Açıklığın Örgüt Sağlığı Üzerindeki Etkisi: Afyonkarahisar İl Merkezi Hastanelerinde Bir Araştırma, Doktora Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta.
• Hochschild, A. R. (1983). The Managed Heart: Commercialism of Human Feeling. Berkeley, and Los Angeles: University of California Press.
• Hochschild, A. R. (2003). The Managed Heart: Commercialization Of Human Feeling.Berkeley, CA: University of California Press.
• Kruml, S. M. and Geddes, D. (2000). “Exploring The Dimensions of Emotional Labor the Heart of Hochschild’s Work”. Management Communication Quarterly. 14(1), 8-49.
• Meyer, J. P. and Allen, N. J. (1984). “Testing the" Side-Bet Theory" of Organizational Commitment: Some Methodological Considerations”. Journal of Applied Psychology. 69(3), 372-378.
• Meyer, J. P. and Allen, N. J. (1991). “A Three-Component Conceptualization of Organizational Commitment”. Human Resource Management Review. 1(1), 61-89.
• Meyer, J. P. and Allen, N. J. (1997). Commitment in the Workplace: Theory, Research and Application. London: Sage Publications.
• Morris, J. A. and Feldman, D. C. (1996). “The Dimensions, Antecedents and Consequences of Emotional Labor”. Academy of Management Review. 21(4). 986-1010.
• Mowday, R., Steers, R. and Porter, L. (1979). “The Measurement of Organizational Commitement”. Journal of Vocational Behavior. 14(2), 224-247.
• Özgen, I. (2010), Turizm İşletmelerinde Duygusal Emek. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Özgüleş, B. (2017). Algılanan Kurumsal İtibar ve İşe Bağlılığın Duygusal Emek Davranışı Üzerine Etkisi: Sağlık Çalışanları Örneği, Doktora Tezi, T.C. Haliç Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Öztürk, Y. K. (2018). Örgütsel Bağlılık ve Sağlık Çalışanlarının Örgütsel Bağlılık Düzeyleri (Cerrahpaşa Örneği), Yüksek Lisans Tezi, T.C. Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Polat, S. Ve Uğurlu, C. T. (2009). İlköğretim müfettişlerinin örgütsel bağlılık, mesleki tükenmişlik ve işten ayrılma niyetleri arasındaki ilişki. I. Uluslararası Türkiye Eğitim Araştırmaları Kongre Kitabı, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale.
• Rafaeli, A. and Sutton, R. I. (1987). “Expression of Emotion as Part of the Work Role”. Academy of Management Review. 12(1), 23-37.
• Sarıdede, U. ve Doyuran, Ş. (2004). Eğitim örgütlerinde örgütsel bağlılığın işten ayrılma niyetine etkisi. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, İnönü Üniversitesi, Malatya.
• Steinberg, R. J. and Figart, D. M. (1999), “Emotional Labor Since the Managed Heart”, The Annals of the American Academy of Political and Social Science, 561(1), 8-26.
• Töremen, F. ve Çankaya, İ. (2008). “Yönetimde Etkili Bir Yaklaşım: Duygu Yönetimi”. Afyon Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi. 1 (1), 33-47.
• Turhan, U. (2018). Otel İşletmelerinde Örgütsel Sosyalizasyonun, Duygusal Emek Ve Örgütsel Bağlılık Üzerindeki Etkileri: Muğla İlinde Bir Araştırma, Yüksek Lisans Tezi, T.C Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gaziantep.
• Wasti, S. A. (2000). Meyer ve Allen’in üç boyutlu örgütsel bağlılık ölçeğinin geçerlilik ve güvenirlilik analizi. VIII Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bildirisi, Nevşehir.
• Wharton, A. S. and Erickson, R. I. (1993). “Managing Emotions on the Job and At Home: Understanding the Consequences of Multiple Emotional Roles”. Academy of Management Review. 18(3), 457-486.
• Wharton, A. S. (1999). “The Psychosocial Consequences of Emotional Labor”. The Annals of the American Academy of Political and Social Science. 561(1), 158-176.
• Whyte, W. H. Jr. (1956). The Organization Man. New York, NY: Simon and Schuster.
• Yılmazer, A. ve Eroğlu, C. (2010). Davranış Bilimleri ve Örgütsel Davranış. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Yousef, D. A. (2000). “Organizational Commitment and Job Satisfaction as Predictors of Attitudes Toward Organizational Change In A Non-Western Setting”. Personnel Review. 29(5), 567-592.