KLASİK ANARŞİZM’DEN QUEER’E: EMMA GOLDMAN’IN FEMİNİZM ANLAYIŞINA DAİR BİR İNCELEME
Year 2019,
Volume: 16 Issue: 2, 73 - 106, 01.12.2019
Serhat Özkan
Abstract
Emma Goldman’ın görüşleri ışığında kadının kurtuluşunu inceleyen bu çalışma ataerkilliğin özgüllüğüne dikkat çekmeyi amaçlamaktadır. Öncelikle evlilik ve aile kurumunun feminist eleştirisi yapılmış, anarşizm ile feminizm arasındaki bağlantılar ele alınmış ve bir cinsiyetimizin var olduğu fikrinin anarşist ütopyanın önünde engel olup olmadığı tartışılmıştır
References
- ACKELSBERG Martha A, Free Woman of Spain: Anarchism and the Struggle for the Emancipation of Woman, AK Press, 2005
- AĞAOĞULLARI M. A- Zabcı F- Ergün R., “Kral-Devletten Ulus-Devlete”, İmge Kitabevi, Ankara, 2017
- AKAL Cemal Bali, İktidarın Üç Yüzü, Dost Kitabevi, Ankara, 2004
- AKGÜL Çiğdem, Militarizmin Cinsiyetçi Suretleri, Dipnot Yayınları, Ankara, 2011
- ALTHUSSER Louis, İdeoloji ve Devletin İdeolojik Aygıtları, (Çev. Alp Tümertekin), İthaki Yayınları, İstanbul, 2016
- AVRİCH, Paul, Anarşist Portreler, (Çev. Osman Akınhay), Agora Kitaplığı, İstanbul, 2012
- BAKUNİN Mikhail, Tanrı ve Devlet, (Çev. Remzi Çaybaşı), Belge Yayınları, İstanbul, 1998
- BENLİSOY Foti, ‘Anarşizm’, “Modern Siyasal İdeolojiler” (Der. Birsen Örs), İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul, 2007
- BERKTAY Fatmagül, Tarihin Cinsiyeti, Metis Yayınları, İstanbul, 2015
- BOTTICI Chiara, Imaginal Politics: Images Beyond Imagination and the Imaginary, Colombia University Press, 2014
- BORA Aksu, Kadınların Sınıfı: Ücretli Ev Emeği ve Kadın Öznelliğinin İnşası, İletişim Yayınları, İstanbul, 2010
- BROWN L. Susan, ‘Beyond Feminism: Anarchism and Human Freedom’, “Reinventing Anarchy, Again”, (Ed. Howard J. Ehrlich), AK Press, Edinburg-San Francisco, 1996
- BUTLER Judith, Cinsiyet Belası: Feminizm ve Kimliğin Altüst Edilmesi, (Çev. Başak Ertür), Metis Yayınları, İstanbul, 2016
- CONNEL R. W., Toplumsal Cinsiyet ve İktidar, (Çev. Cem Soydemir) Ayrıntı Yayınları, İstanbul, 2017
- DEGEN, Hans Jürgen, Anarşizmin Bugünü, (Çev. Neşe Ozan), Ayrıntı Yayınları, İstanbul, 1999
- DİREK Zeynep, Cinsel Farkın İnşası: Felsefi Bir Problem Olarak Cinsiyet, Metis Yayınları, İstanbul, 2018
- DÜZ Orhan, Yarın Çok Güzel Olacak Mı?:“Temel Metinlerle Anarşizm’in Dünü, Dedalus Yayınları, İstanbul, 2012, s.130-131
- ECEVİT Yıldız, “Toplumsal Cinsiyet Sosyolojisine Başlangıç”, Toplumsal Cinsiyet Sosyolojisi, Anadolu Üniversitesi Yayınları, Eskişehir, 2011
- EVREN, Süreyya, Anarşizmler, (Çev. Barış Yıldırım, Elmas Deniz),İletişim Yayınları, İstanbul, 2013
- FARROW, Lynne, ‘Feminism as Anarchism’, “Quiet Rumours: An
Anarcha-Feminist Reader”, Ak Press, 2012
- GEMIE, Sharif, Anarchism and Feminism: a historical survey, Woman’s
History Review, 1996, 5:3
- GITTINS, Diana, Aile Sorgulanıyor, Pencere Yayınları, (Çev. Tuna Erdem),
İstanbul, 2011
- GOLDMAN, Emma, Dans Edemeyeceksem Bu Benim Devrimim Değildir,
(Çev. Necmi Bayram), Agora Kitaplığı, İstanbul, 2006
- GOLDMAN, Emma, Hayatımı Yaşarken, C.II, (Çev. Emine Özkaya), Metis
Yayınları, İstanbul, 1997
- HALLOWAY, John, İktidar Olmadan Dünyayı Değiştirmek, (Çev. Pelin
Siral), İletişim Yayıncılık, 2003
- HARTMANN, Heidi, ‘Marksizmle Feminizmin Mutsuz Evliliği’, (Çev.
Gülşad Aygen), “Kadının Görünmeyen Emeği” (Haz. G. A. Savran, N. T.
Demiryontan), Yordam Yayınları, İstanbul, 2012
- HEYWOOD, Andrew, Siyasi İdeolojiler, (Çev. A. Bayram, Ö.Tüfekçi,
H.İnanç vd.), Liberte Yayınları, İstanbul, 2014
- HOOKS, Bell, Feminizm Herkes İçindir, (Çev. E. Aydın, B. Kurt, Ş. Özgün,
A. Yıldırım), Bgst Yayınları, İstanbul, 2016
- KARADAL, Sema, Kadınlara Yönelik Baskının Kökeni ve Şiddet, Gelenek
Dergisi, Mart 2019
- KISSACK, Terence, Free Comrades: Anarchism and Homosexuality in the
United States, 1895-1917, AK Press, Oakland-Edinburgh, 2008
- KORNEGGER, Peggy, ‘Anarchism: The Feminist Connection’, “Quiet
Rumours: An Anarcha-Feminist Reader”, (Ed. Dark Star), AK Press,
Oakland, 2012
- KOYAMA, Emi, ‘Transfeminist Manifesto’, (Çev. Aligül Arıkan) “Queer
Tahayyül”, Der. Sibel Yardımcı, Özlem Güçlü, Sel Yayıncılık, 2013
- LEVENT, Hatice Yıldız, Toplumsal Cinsiyet Bağlamında Erkeklik
Gaziantep Örneği, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gaziantep,
2015
- MARSHALL, Peter, Anarşizmin Tarihi, (Çev. Yavuz Alogan), İmge
Kitabevi, İstanbul, 2003
- NEWMAN, Saul, Bakunin’den Lacan’a Anti-Otoriteryanizm ve İktidarın
Altüst Oluşu, (Çev. Kürşat Kızıltuğ), Ayrıntı Yayınları, İstanbul, 2001
- ÖNDÜL, Uluhan Berk, Queer Siyasette Post-Anarşizm ve Parrhesia
Pratikleri, Sayı: 138, Eylül-Ekim 2014
- ÖZTOP, Nevin (Haz.), Kadın Olma Halleri, Ayrıntı Basımevi, Ankara,
2009
- PETERSON, Spike, Sexing Political Identities/Nationalism as
Heterosexism, International Feminist Journal of Politics, Cilt 1 No. 1,
1999
- RAMAZANOĞLU, Caroline Ramazanoğlu, Feminizm ve Ezilmenin
Çelişkileri, (Çev. Mefkure Bayatlı), Pencere Yayınları, İstanbul, 1998
- SANCAR, Serpil, Erkeklik İmkansız İktidar, Metis Yayınları, İstanbul, 2009
- SANCAR, Serpil, Türk Modernleşmesinin Cinsiyeti: Erkekler Devlet,
Kadınlar Aile Kurar, İletişim Yayınları, İstanbul, 2014
- SANCAR, Türkan Yalçın, Türk Ceza Hukukunda Kadın, Seçkin Yayıncılık,
Ankara, 2013
- SELEK, Pınar, Sürüne Sürüne Erkek Olmak, İletişim Yayınları, İstanbul,
2008
- SHULMAN, Alix Kates (Ed.), “Socialism: Caught in the Political Trap”,
Red Emma Speaks: An Emma Goldman Reader, Prometheus Books, 1998
- STONE, Alison, Feminist Felsefeye Giriş, (Çev. Yonca Cingöz, Bilge
Tanrısever), Otonom Yayıncılık, 2016
- UYGUN Oktay, Devlet Teorisi, On İki Levha Yayınları, İstanbul, 2015
- VERGİN Nur, Siyasetin Sosyolojisi: Kavramlar, Tanımlar, Yaklaşımlar,
Bağlam Yayınları, İstanbul, 2017
- WARD, Colin, Eylemde Anarşi, (Çev. Deniz Güneri), Kaos Yayınları,
İstanbul, 2000, s.92
- WEISS, Penny A. and KENSINGER, Loreta (Ed.), Feminist Interpretations
of Emma Goldman, The Pennsylvania University Press, Pennsylvania,
2007
- https://www.marxists.org/reference/archive/goldman/works/1914/marriagelove.htm (Erişim Tarihi: 06.06.2019)
- http://haber.sol.org.tr/yazarlar/aydemir-guler/erteleme-yok-237882(Erişim
Tarihi: 07.03.2019)
- http://www.birikimdergisi.com/guncel-yazilar/692/cirkin-bir-nefretideolojisi-olarak-feminizm#.XHJqUOgzY2w (Erişim Tarihi:
07.03.2019)
- https://dunyalilar.org/beyaz-orta-sinif-bir-annelik-fantezisi-newmomism.html/ (Erişim Tarihi: 04.04.2019)
- https://www.anarkismo.net/newswire.php?story_id=4068 (Erişim Tarihi:
05.03.2018)
- https://www.gazeteduvar.com.tr/yazarlar/2019/02/09/gulnur-acar-savranerkeklik-krizi-yok-patriarka-hala-cok-guclu/(Erişim Tarihi: 07.03.2019)
- http://anarsizm.org/postyapisalci-anarsizm-todd-may-ile-soylesi-2000/
(Erişim Tarihi: 25.03.2019)
- https://theanarchistlibrary.org/library/colin-wright-anarchism-feminism-andthe-individual (Erişim Tarihi 07.03.2019)
- http://dwardmac.pitzer.edu/Anarchist_Archives/Goldman/aando/emancipati
on.html (Erişim Tarihi: 07.03.2019)
- http://library.nothingness.org/articles/SA/en/display/358 (Erişim Tarihi:
07.03.2019)
- http://www.geocities.ws/anarsistbakis/makaleler/farmeremmagoldman.html#fn23 (Erişim Tarihi: 07.03.2019)
- http://www.geocities.ws/anarsistbakis/makaleler/farmeremmagoldman.html#fn23 (Erişim Tarihi: 07.03.2019)
- https://theanarchistlibrary.org/library/anonymous-anarchafeminist-manifesto
(Erişim Tarihi 07.03.2019)
- https://theanarchistlibrary.org/library/colin-wright-anarchism-feminism-andthe-individual (Erişim Tarihi: 07.03.2019)
- https://theanarchistlibrary.org/library/emma-goldman-marriage-and-love.pdf
(Erişim Tarihi: 01.04.2019)
- https://theanarchistlibrary.org/library/howard-j-ehrlich-toward-a-generaltheory-of-anarchafeminism#toc1 Erişim Tarihi (02.03.2019)
- https://www.marxists.org/reference/archive/goldman/works/1911/womansuffrage.htm (Erişim Tarihi: 07.03.2019)
FROM CLASSİCAL ANARCHİSM TO QUEER: ANARCO-FEMINISM UNDERSTANDING OF EMMA GOLDMAN
Year 2019,
Volume: 16 Issue: 2, 73 - 106, 01.12.2019
Serhat Özkan
Abstract
In this study by analyzing the emancipation of women in the light of Emma Goldman’s Works, it is aimed to draw attention to specificity of patriarchy. Firstly, marriage and family institutions are criticised from feminist perspective and then the relationship between anarchism and feminism is examined. Lastly, it is discussed whether the idea that biological sex exists could hinder the anarchist utopia
References
- ACKELSBERG Martha A, Free Woman of Spain: Anarchism and the Struggle for the Emancipation of Woman, AK Press, 2005
- AĞAOĞULLARI M. A- Zabcı F- Ergün R., “Kral-Devletten Ulus-Devlete”, İmge Kitabevi, Ankara, 2017
- AKAL Cemal Bali, İktidarın Üç Yüzü, Dost Kitabevi, Ankara, 2004
- AKGÜL Çiğdem, Militarizmin Cinsiyetçi Suretleri, Dipnot Yayınları, Ankara, 2011
- ALTHUSSER Louis, İdeoloji ve Devletin İdeolojik Aygıtları, (Çev. Alp Tümertekin), İthaki Yayınları, İstanbul, 2016
- AVRİCH, Paul, Anarşist Portreler, (Çev. Osman Akınhay), Agora Kitaplığı, İstanbul, 2012
- BAKUNİN Mikhail, Tanrı ve Devlet, (Çev. Remzi Çaybaşı), Belge Yayınları, İstanbul, 1998
- BENLİSOY Foti, ‘Anarşizm’, “Modern Siyasal İdeolojiler” (Der. Birsen Örs), İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul, 2007
- BERKTAY Fatmagül, Tarihin Cinsiyeti, Metis Yayınları, İstanbul, 2015
- BOTTICI Chiara, Imaginal Politics: Images Beyond Imagination and the Imaginary, Colombia University Press, 2014
- BORA Aksu, Kadınların Sınıfı: Ücretli Ev Emeği ve Kadın Öznelliğinin İnşası, İletişim Yayınları, İstanbul, 2010
- BROWN L. Susan, ‘Beyond Feminism: Anarchism and Human Freedom’, “Reinventing Anarchy, Again”, (Ed. Howard J. Ehrlich), AK Press, Edinburg-San Francisco, 1996
- BUTLER Judith, Cinsiyet Belası: Feminizm ve Kimliğin Altüst Edilmesi, (Çev. Başak Ertür), Metis Yayınları, İstanbul, 2016
- CONNEL R. W., Toplumsal Cinsiyet ve İktidar, (Çev. Cem Soydemir) Ayrıntı Yayınları, İstanbul, 2017
- DEGEN, Hans Jürgen, Anarşizmin Bugünü, (Çev. Neşe Ozan), Ayrıntı Yayınları, İstanbul, 1999
- DİREK Zeynep, Cinsel Farkın İnşası: Felsefi Bir Problem Olarak Cinsiyet, Metis Yayınları, İstanbul, 2018
- DÜZ Orhan, Yarın Çok Güzel Olacak Mı?:“Temel Metinlerle Anarşizm’in Dünü, Dedalus Yayınları, İstanbul, 2012, s.130-131
- ECEVİT Yıldız, “Toplumsal Cinsiyet Sosyolojisine Başlangıç”, Toplumsal Cinsiyet Sosyolojisi, Anadolu Üniversitesi Yayınları, Eskişehir, 2011
- EVREN, Süreyya, Anarşizmler, (Çev. Barış Yıldırım, Elmas Deniz),İletişim Yayınları, İstanbul, 2013
- FARROW, Lynne, ‘Feminism as Anarchism’, “Quiet Rumours: An
Anarcha-Feminist Reader”, Ak Press, 2012
- GEMIE, Sharif, Anarchism and Feminism: a historical survey, Woman’s
History Review, 1996, 5:3
- GITTINS, Diana, Aile Sorgulanıyor, Pencere Yayınları, (Çev. Tuna Erdem),
İstanbul, 2011
- GOLDMAN, Emma, Dans Edemeyeceksem Bu Benim Devrimim Değildir,
(Çev. Necmi Bayram), Agora Kitaplığı, İstanbul, 2006
- GOLDMAN, Emma, Hayatımı Yaşarken, C.II, (Çev. Emine Özkaya), Metis
Yayınları, İstanbul, 1997
- HALLOWAY, John, İktidar Olmadan Dünyayı Değiştirmek, (Çev. Pelin
Siral), İletişim Yayıncılık, 2003
- HARTMANN, Heidi, ‘Marksizmle Feminizmin Mutsuz Evliliği’, (Çev.
Gülşad Aygen), “Kadının Görünmeyen Emeği” (Haz. G. A. Savran, N. T.
Demiryontan), Yordam Yayınları, İstanbul, 2012
- HEYWOOD, Andrew, Siyasi İdeolojiler, (Çev. A. Bayram, Ö.Tüfekçi,
H.İnanç vd.), Liberte Yayınları, İstanbul, 2014
- HOOKS, Bell, Feminizm Herkes İçindir, (Çev. E. Aydın, B. Kurt, Ş. Özgün,
A. Yıldırım), Bgst Yayınları, İstanbul, 2016
- KARADAL, Sema, Kadınlara Yönelik Baskının Kökeni ve Şiddet, Gelenek
Dergisi, Mart 2019
- KISSACK, Terence, Free Comrades: Anarchism and Homosexuality in the
United States, 1895-1917, AK Press, Oakland-Edinburgh, 2008
- KORNEGGER, Peggy, ‘Anarchism: The Feminist Connection’, “Quiet
Rumours: An Anarcha-Feminist Reader”, (Ed. Dark Star), AK Press,
Oakland, 2012
- KOYAMA, Emi, ‘Transfeminist Manifesto’, (Çev. Aligül Arıkan) “Queer
Tahayyül”, Der. Sibel Yardımcı, Özlem Güçlü, Sel Yayıncılık, 2013
- LEVENT, Hatice Yıldız, Toplumsal Cinsiyet Bağlamında Erkeklik
Gaziantep Örneği, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gaziantep,
2015
- MARSHALL, Peter, Anarşizmin Tarihi, (Çev. Yavuz Alogan), İmge
Kitabevi, İstanbul, 2003
- NEWMAN, Saul, Bakunin’den Lacan’a Anti-Otoriteryanizm ve İktidarın
Altüst Oluşu, (Çev. Kürşat Kızıltuğ), Ayrıntı Yayınları, İstanbul, 2001
- ÖNDÜL, Uluhan Berk, Queer Siyasette Post-Anarşizm ve Parrhesia
Pratikleri, Sayı: 138, Eylül-Ekim 2014
- ÖZTOP, Nevin (Haz.), Kadın Olma Halleri, Ayrıntı Basımevi, Ankara,
2009
- PETERSON, Spike, Sexing Political Identities/Nationalism as
Heterosexism, International Feminist Journal of Politics, Cilt 1 No. 1,
1999
- RAMAZANOĞLU, Caroline Ramazanoğlu, Feminizm ve Ezilmenin
Çelişkileri, (Çev. Mefkure Bayatlı), Pencere Yayınları, İstanbul, 1998
- SANCAR, Serpil, Erkeklik İmkansız İktidar, Metis Yayınları, İstanbul, 2009
- SANCAR, Serpil, Türk Modernleşmesinin Cinsiyeti: Erkekler Devlet,
Kadınlar Aile Kurar, İletişim Yayınları, İstanbul, 2014
- SANCAR, Türkan Yalçın, Türk Ceza Hukukunda Kadın, Seçkin Yayıncılık,
Ankara, 2013
- SELEK, Pınar, Sürüne Sürüne Erkek Olmak, İletişim Yayınları, İstanbul,
2008
- SHULMAN, Alix Kates (Ed.), “Socialism: Caught in the Political Trap”,
Red Emma Speaks: An Emma Goldman Reader, Prometheus Books, 1998
- STONE, Alison, Feminist Felsefeye Giriş, (Çev. Yonca Cingöz, Bilge
Tanrısever), Otonom Yayıncılık, 2016
- UYGUN Oktay, Devlet Teorisi, On İki Levha Yayınları, İstanbul, 2015
- VERGİN Nur, Siyasetin Sosyolojisi: Kavramlar, Tanımlar, Yaklaşımlar,
Bağlam Yayınları, İstanbul, 2017
- WARD, Colin, Eylemde Anarşi, (Çev. Deniz Güneri), Kaos Yayınları,
İstanbul, 2000, s.92
- WEISS, Penny A. and KENSINGER, Loreta (Ed.), Feminist Interpretations
of Emma Goldman, The Pennsylvania University Press, Pennsylvania,
2007
- https://www.marxists.org/reference/archive/goldman/works/1914/marriagelove.htm (Erişim Tarihi: 06.06.2019)
- http://haber.sol.org.tr/yazarlar/aydemir-guler/erteleme-yok-237882(Erişim
Tarihi: 07.03.2019)
- http://www.birikimdergisi.com/guncel-yazilar/692/cirkin-bir-nefretideolojisi-olarak-feminizm#.XHJqUOgzY2w (Erişim Tarihi:
07.03.2019)
- https://dunyalilar.org/beyaz-orta-sinif-bir-annelik-fantezisi-newmomism.html/ (Erişim Tarihi: 04.04.2019)
- https://www.anarkismo.net/newswire.php?story_id=4068 (Erişim Tarihi:
05.03.2018)
- https://www.gazeteduvar.com.tr/yazarlar/2019/02/09/gulnur-acar-savranerkeklik-krizi-yok-patriarka-hala-cok-guclu/(Erişim Tarihi: 07.03.2019)
- http://anarsizm.org/postyapisalci-anarsizm-todd-may-ile-soylesi-2000/
(Erişim Tarihi: 25.03.2019)
- https://theanarchistlibrary.org/library/colin-wright-anarchism-feminism-andthe-individual (Erişim Tarihi 07.03.2019)
- http://dwardmac.pitzer.edu/Anarchist_Archives/Goldman/aando/emancipati
on.html (Erişim Tarihi: 07.03.2019)
- http://library.nothingness.org/articles/SA/en/display/358 (Erişim Tarihi:
07.03.2019)
- http://www.geocities.ws/anarsistbakis/makaleler/farmeremmagoldman.html#fn23 (Erişim Tarihi: 07.03.2019)
- http://www.geocities.ws/anarsistbakis/makaleler/farmeremmagoldman.html#fn23 (Erişim Tarihi: 07.03.2019)
- https://theanarchistlibrary.org/library/anonymous-anarchafeminist-manifesto
(Erişim Tarihi 07.03.2019)
- https://theanarchistlibrary.org/library/colin-wright-anarchism-feminism-andthe-individual (Erişim Tarihi: 07.03.2019)
- https://theanarchistlibrary.org/library/emma-goldman-marriage-and-love.pdf
(Erişim Tarihi: 01.04.2019)
- https://theanarchistlibrary.org/library/howard-j-ehrlich-toward-a-generaltheory-of-anarchafeminism#toc1 Erişim Tarihi (02.03.2019)
- https://www.marxists.org/reference/archive/goldman/works/1911/womansuffrage.htm (Erişim Tarihi: 07.03.2019)