Türkiye'de Yabancı Dil Öğretmenliği Lisans Programlarının Kültürlerarası Yaklaşım Açısından İncelenmesi

Yıl 2019, Cilt: 9 Sayı: 3, 344 - 352, 01.12.2019

Çiğdem Kurt , Veda Aslım Yetiş

https://doi.org/10.2399/yod.19.006

Cited By: 3

Öz

Kültürlerarası iletişim beceresinin gün geçtikçe ivme kazandığı günümüz dünyasında toplumların; birbirini ötekileştirmeden karşılıklı olarak daha hoşgörülü olduğu barışçıl bir dünya için birçok ülkenin eğitim politikalarına ve özellikle de yabancı dil öğretmeni eğitimi programlarının içeriklerine kültürlerarasılığı dâhil ettiği görülmektedir. Bu doğrultuda, araştırmamızın genel amacı; Türkiye'de Eğitim Fakültesi Yabancı Dil Öğretmenliği programlarında yer alan derslerin ve özellikle de "Çocuklara Yabancı Dil Öğretimi" dersinin içeriklerini kültürlerarası yaklaşım açısından incelemektir. Bu genel amaç doğrultusunda, kriter örnekleme çerçevesinde belirlenen 1161 dersin içeriği, doküman tekniği ile incelenmiştir ve elde edilen veriler nitel içerik analizine tabi tutulmuştur. Araştırmanın sonucunda, kültürlerarasılık konusunu programdaki ders içeriklerine en çok dâhil eden Almanca Öğretmenliği programının ilk sırada, Fransızca Öğretmenliği programının ikinci sırada, İngilizce Öğretmenliği programının ise üçüncü sırada yer aldığı saptanmıştır. Ancak "Çocuklara Yabancı Dil Öğretimi" dersinin içeriğine odaklandığımızda, Almanca Öğretmenliği programında söz konusu derste kültürlerarasılığa değinilmemiştir. Fransızca Öğretmenliği programı ise, kültürlerarasılığı en çok "Çocuklara Yabancı Dil Öğretimi" dersinin içeriğine dâhil ettiği görülmüştür. Bu çalışma ile kültürlerarasılığa öğretmen eğitimi programlarında daha fazla yer verilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Çocuklara yabancı dil öğretimi, içerik analizi, kültürlerarasılık, kültürlerarası iletişim becerisi, yabancı dil öğretmeni eğitimi

Destekleyen Kurum

Anadolu Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Komisyonu

Proje Numarası

1607E572

The Analysis of Foreign Language Teaching Undergraduate Programs in Turkey in Terms of Intercultural Approach

Öz

In today's world where the intercultural communication skills are becoming increasingly important, many countries have included interculturalism in their education policies, particularly in the content of foreign language teacher education programs for a peaceful world where people are mutually more tolerant without alienating each other. In this respect, the general purpose of this research is to examine the contents of the courses, especially the course of "Teaching Foreign Language to Children", in the Foreign Language Education Programs in Turkey in terms of intercultural perspective. In line with this general purpose of the research, the content of the 1161 courses determined by criterion sampling was examined through document analysis in terms of intercultural approach and the data were subjected to qualitative content analysis. The results revealed that interculturalism has the highest amount of coverage respectively in the German Teaching Program, French Teaching Program, and English Teaching Program. However, regarding the content of the course "Teaching Foreign Language to Children", which is the focus of this study, there is no reference to interculturalism in the German Teaching Program. As such, it turns out that the French Teaching Program offers a content that is more focused on interculturalism in early foreign language teaching and learning compared to the two other programs. As a result, inclusion of the interculturalism in teacher education programs is considered an urgent need.

Anahtar Kelimeler

Content analysis, foreign language teacher education, inter-culturalism, intercultural communication competence, teaching foreign language to children

Proje Numarası

1607E572

Kaynakça

• Abdallah-Pretceille, M., & Porcher, L. (1996). Education et communication interculturelle. Paris: PUF.
• Aslım Yetiş, V., & Elibol, H. (2014). L’interculturalité à travers les méthodes de français « Latitudes 1/2 » et « Alter Ego 1/2 ». Synergies Turquie, 7, 179–200.
• Aslım Yetiş, V., & Kurt, Ç. (2016). Intercultural sensitivity levels of Turkish pre-service foreign language teachers: Examples from Education Faculties of two universities in Turkey. Educational Research and Reviews, 11(17), 1719–1730.
• Atay, D., Kurt, G., Çamlıbel, Z., Ersin, P., & Kaslıoğlu, Ö. (2009). The role of intercultural competence in foreign language teaching. İnönü University Journal of the Faculty Education, 10(3), 123–135.
• Atun Ermağan, E., & Şavlı, F. (2015). Yabancı dil eğitiminde edebi metinler kullanımı. International Journal of Languages’ Education and Teaching, Special Issue, 885–893.
• Baltacı, A. (2018). Nitel araştırmalarda örnekleme yöntemleri ve örnek hacmi sorunsalı üzerine kavramsal bir inceleme. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(1), 231–274.
• Bastos, M. (2015). Le professeur interculturel: L’éducation interculturelle des professeurs de langues dans la formation continue. Paris: L’Harmattan.
• Beacco, J. C., & Byram, M. (2003). Guide for the development of language education policies in Europe: From Linguistic diversity to plurilingual education (Draft 1 rev.). Strasbourg: Council of Europe.
• Burwitz-Melzer, E. (2001) Teaching intercultural communicative competence through literature. In M. Byram, A. Nichols, & D. Stevens (Eds.), Developing intercultural competence in practice (pp. 29–43). Clevedon: Multilingual Matters.
• Byram, M. (2008). From foreign language education to education for Intercultural citizenship: Essays and reflections. Clevedon: Multilingual Matters.
• Byram, M., & Doyé, P. (1999). Intercultural competence and foreign language learning in the primary school. In P. Driscoll, & D. Frost (Eds.), The teaching of modern foreign languages in the primary school (pp. 139–152). London: Routledge.
• Conseil de l’Europe (1999). Tous différents, tous égaux - Kit pédagogique: Idées, ressources, méthodes et activités pour l’éducation interculturelle informelle des adules et des jeunes. Strasbourg: Conseil de l’Europe.
• Council of Europe (2001). Common European framework of reference for languages: Learning, teaching, assessment. Strasbourg: Cambridge University Press.
• Fontenay, H., Groux, D., & Leidelinger, G. (Eds.) (2011). Classe de langues et culture(s): Vers l’interculturalité? Paris: L’Harmattan.
• Gautheron-Boutchatsky, C., & Kok Escalle, M.-C. (2003). Retrouver le sens perdu ou les fausses identités du document authentiquement publicitaire. Dans La médiation et la didactique des langues et des cultures (pp. 44–57). Le Français dans le Monde (LFDM), Recherches et Applications, n° spécial, Janvier, Paris: CLE international.
• Groux, D. (1996). L’enseignement précoce des langues: Des enjeux à la pratique. Lyon: Chronique Sociale.
• Guillén Diaz, C. (2007). Pour la mise en place de l’interculturel en classe de LE. Etudes de Linguistique Appliquée, 146(2), 189–204.
• Huber, J., & Reynolds, C. (Eds.) (2014). Developing intercultural competence through education (Pestalozzi series No. 3). Strasbourg: Council of Europe Publishing.
• Hughes, G. (1983). Intercultural education in elementary and secondary schools. In D. Landis, & R. W. Brislin (Eds.), Handbook of intercultural training - Volume III: Area studies in intercultural training (pp. 21–54). New York, NY: Pergamon Press.
• İbrahimoğlu, Z. (2011). Değişen paradigmalar dünyasından nitel ve nicel araştırmalara bakmak: Felsefi yaklaşımlardaki dönüşümü anlamak. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 40(1), 44–52.
• Kelly, M. (2011). Second language teacher education. In J. Jackson (Ed.), The Routledge handbook of language and intercultural communication (pp. 409–421). London: Routledge.
• Kızılaslan, İ. (2010). Yabancı dil öğretmen yetiştirme sürecinde kültürlerarasılık. Milli Eğitim, 185, 81–89.
• Kızıltepe, Z. (2015). İçerik analizi nedir? Nasıl oluşmuştur? In F. N. Seggie, & Y. Bayyurt (Eds.), Nitel araştırma yöntem, teknik, analiz ve yaklaşımları (s. 253–266). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Lazar, I., Huber-Kriegler, M., Lussier, D., Matei, G. S., & Peck, C. (2007). Développer et évaluer la compétence en communication interculturelle: Un guide à l’usage des enseignants de langues et des formateurs d’enseignants. Graz: Conseil de l’Europe.
• Lussier, D. (2013) Approche systémique pour évaluer la compétence de communication interculturelle. In E. Huver, & A. Ljalikova (Eds.), Évaluer en didactique des langues/cultures: continuités, tensions, ruptures. Collection Recherches et applications, Revue Le Français dans le Monde, (No 53, pp. 92–104). Paris: CLE International.
• Miles, M. B., & Huberman, A. M. (2015). Genişletilmiş bir kaynak kitap: Nitel veri analizi (S. Akbaba Altun & A. Ersoy, Çev. Ed.). Ankara: Pegem Akademi.
• Nacar Logie, N. (2004). Yabancı dil öğretiminde kültürel becerinin oluşturulmasının önemi ve budunbilimsel boyut. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(1), 173–180.
• Porcher, L., & Groux, D. (2003). L’apprentissage précoce des langues. Paris: Presses Universitaires de Paris.
• Rosen, E. (2009). Perspective actionnelle et approche par les tâches en classe de langue. Le Français dans le Monde - Recherches et Applications, 45, 487–498.
• Rosen, E., & Reinhardt, C. (2007). Le point sur le Cadre européen commun de référence pour les langues. Paris: CLE International.
• Sowa, E. (2014). Addressing intercultural awareness-raising in the young learner EFL classroom in Poland: some teacher perspectives. In S. Rich (Ed.), International perspectives on teaching English to young learners (pp. 104–122). London: Palgrave Macmillan UK.
• TEDMEM (2018). 2017 Eğitim değerlendirme raporu. Ankara: Türk Eğitim Derneği (TED).
• Tekin, Ö. F. (2017). Bilim felsefesinde ilgi kayması: Popper-Kuhn. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi-ASOS, 5(56), 473–493.
• TTKB (2017a). İngilizce dersi (İlkokul ve ortaokul 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar) öğretim programı. Ankara: MEB. 7 Aralık 2017 tarihinde <http://mufredat.meb.gov.tr> adresinden erişildi.
• TTKB (2017b). Ortaöğretim Almanca dersi öğretim programı. Ankara: MEB. 7 Aralık 2017 tarihinde <http://mufredat.meb.gov.tr> adresinden erişildi.
• TTKB (2017c). Ortaöğretim Fransızca dersi öğretim programı. Ankara: MEB. 7 Aralık 2017 tarihinde <http://mufredat.meb.gov.tr> adresinden erişildi.
• Ünal, D. Ç. (2005). Yabancı dil öğretiminde edebi metinler: Yenilikçi yaklaşımlara geçiş süreci ve gerekçeleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29, 203–212.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (9. baskı). Ankara: Seçkin Yayınevi.
• YÖK (2007). Eğitim fakültesi öğretmen yetiştirme lisans programları. Ankara: YÖK. 7 Aralık 2017 tarihinde <https://www.yok.gov.tr/Documents/ Yayinlar/Yayinlarimiz/egitim fakultesi-ogretmen-yetistirme-lisans-programlari.pdf > adresinden erişildi.
• YÖK (2017). Öğretmen strateji belgesi 2017–2023. Ankara: Öğretmen Yetiştirme Genel Müdürlüğü. 7 Aralık 2017 tarihinde <http://oygm. meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2017_06/09140719_Strateji_Belgesi_ Resmi_Gazete_sonrasY_ilan.pdf> adresinden erişildi.
• Zacharias, N. (2005). Developing intercultural competence through literature. Celt: A Journal of Culture, English Language Teaching & Literature, 5(1), 27–41.
• Zarate, G., Gohard-Radenkovic, A., Lussier, D., & Penz, H. (Eds.). (2003). Médiation culturelle et didactique des langues. Strasbourg: CELV/ Éditions du Conseil de l’Europe.