Sınıf Öğretmeni Adaylarının Demokratik Tutumlarının İncelenmesi

Year 2015, Volume: 12 Issue: 1, 128 - 144, 01.06.2015

Metin Elkatmış Veli Toptaş

Abstract

Bu çalışmanın temel amacı sınıf öğretmeni adaylarının demokratik tutumlarının farklı değişkenler açısından test edilmesidir. Araştırmada Kırıkkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Sınıf Öğretmenliği Anabilim Dalında öğrenim gören 157 öğretmen adayı örneklem grubuna alınmıştır. Veri toplamak için Gözütok tarafından geliştirilen “Demokratik Tutum Ölçeği” kullanılmıştır. Ölçekler aracılığıyla elde edilen veriler, ortalama, standart sapma, t testi, tek yönlü varyans analizi kullanılarak analiz edilmiş ve yorumlanmıştır. Araştırma sonunda sınıf öğretmeni adaylarının demokratik tutum düzeylerinin cinsiyete, öğretim türüne, mezun olunan lise türüne, ebeveyn eğitim durumu ile aile gelir düzeyi açısından istatiksel olarak anlamlı bir farklılığın olmadığı belirlenmiştir

Keywords

Sınıf Öğretmeni Adayı, Demokrasi, Tutum, Demokratik Tutum, Demokratik Tutum Ölçeği

Exploration Of Prospective Classroom Teachers’ Democratic Attitudes

Abstract

The current study aims at exploring the democracy attitudes of prospective classroom teachers in various dimensions. The participants of the study were 157 prospective teachers attending primary education department of a state university in central Anatolia. The data, gathered via an attitude scale of democracy developed by Gözütok, were analyzed and interpreted through descriptives, t-test and one-way Anova technique. The results revealed that the attitudes of prospective classroom teachers do not vary according to gender, instructional type, type of high school, parent educational background, and household income level

Keywords

Prospective Classroom Teachers, Democracy, Attitude, Democratic Attitude, Democratic Attitudes Scale

References

• Akın, U. ve Özdemir, M. (2009). Öğretmen Adaylarının Demokratik Değerlerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi: Eğitim Bilimleri Fakültesi Örneği, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 42(2), 183-198.
• Bingöl, D. (2000). Demokratik Tutum ve Değerler Açısından Üniversite Gençliği. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 14(1), 129-157.
• Balcı, A. (2004). Sosyal Bilimlerde Araştırma: Yöntem Teknik ve İlkeler. Ankara: PegemA Yayımcılık.
• Bulut Serin, N. (2006a). Buca Eğitim Fakültesi Psikolojik Danışma ve Rehberlik Bölümü Öğrencilerinin (Okul Psikolojik Danışmanı Adayları) Demokratik Tutumları. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 19, 12-22.
• Bulut Serin, N. (2006b). Bir Grup Üniversite Öğrencisinin Demokratik Tutumları ile Çeşitli Değişkenler Arasındaki İlişkiler. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 45, 37-59.
• Büyükkaragöz, S. (1990). Ortaöğretimde Demokrasi Eğitimi (Öğretmen, Öğrenci ve Yöneticilerin Demokratik Tutum ve Davranışları. Konya: MEB Yayınları.
• Büyükkaragöz, S. ve Kesici, Ş. (1996). Öğretmenlerin Hoşgörü ve Demokratik Tutumları. Eğitim Yönetimi, 3, 353-365.
• Büyükkaragöz, S. ve Çivi, C. (1999). Genel Öğretim Metotları. İstanbul: Beta Yayım Dağıtım.
• Can, G. (1998). Çağdaş İnsanın Yetiştirilmesinde Aile ve Okulun Rolü. Gürhan Can (Ed.), Çağdaş Yaşam Çağdaş İnsan içinde (s. 113-132). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Çankaya, D. ve Seçkin, O. (2004). Demokratik Değerlerin Benimsenmesi Açısından Öğretmen ve Öğretmen Adaylarının Görüş ve Tutumları. Uluslararası Demokrasi Eğitimi Sempozyumu, Çanakkale.
• Demirtaş, H. (2004). Demokratik Sınıf Yönetimi ve Üniversite Öğrencilerinin Öğretim Elemanlarının Sınıf Yönetimi Tutum ve Davranışlarına İlişkin Görüşleri. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı (6–9 Temmuz), Malatya.
• Dilekmen, M. (2000). Sınıf Öğretmenliği Öğretmen Adaylarının Demokratik Tutumlarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. II. Ulusal Öğretmen Yetiştirme Sempozyumu, Çanakkale.
• Doğanay, A., Çuhadar, A., Sarı, M. (2004). Sosyal Bilgiler ve Sınıf Öğretmenlerinin Demokrasi Anlayışlarına İlişkin Algılarının Değerlendirilmesi. Uluslararası Demokrasi Eğitimi Sempozyumu, Çanakkale.
• Duman, T. ve Koç, G. (2004). Eğitim Fakültesi Öğrencilerinin Öğretim Elemanlarının Demokratik Tutum ve Davranışlarına İlişkin Görüşleri. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı (6–9 Temmuz), Malatya.
• Ektem Sönmez, I. ve Sünbül, A. M. (2011). Öğretmen Adaylarının Demokratik Tutumları Üzerine Bir Araştırma. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 31, 159-168.
• Ercoşkun, M. H. ve Nalçacı, A. (2008). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Empatik Beceri ve Demokratik Tutumlarının İncelenmesi. Milli Eğitim Dergisi, 180, 205-214.
• Ergün, M., Duman, T., Kıncal, R.Y. ve Arıbaş, S. (1999). İdeal Bir Öğretim Elemanının Özellikleri. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3, 1–11.
• Gemalmaz, M. S. (1987). İnsan Hakları Eğitiminin Temel İlkeleri Üstüne. ABECE, 19, 40–41.
• Genç, S. Z. ve Kalafat, T. (2007). Öğretmen Adaylarının Demokratik Tutumları İle Problem Çözme Becerilerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(22), 10-22.
• Gömleksiz, M. (1988). Demokratik Bir Sınıf Ortamı Açısından Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Öğretim Elemanları ve Öğrencilerinin Davranışlarının Değerlendirilmesi.
• (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe
• Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Gömleksiz, M. N. ve Kan, A. Ü. (2008). Eğitim Fakültesi ve Tezsiz Yüksek Lisans Programlarına Kayıtlı Öğretmen Adaylarının Demokratik Tutumlarının Değerlendirilmesi (Fırat Üniversitesi Örneği). Milli Eğitim Dergisi, 178, 44-64.
• Gözütok, F. D. (1995). Öğretmenlerin Demokratik Tutumları. Ankara: Türk Demokrasi Vakfı Yayınları.
• Kaptan, S. (1991). Bilimsel Araştırma ve İstatistik Teknikleri. Ankara: Tekışık Web Ofset.
• Kılıç, D. (2010). Changes in Democratic Attitudes of Trainee Teachers Over Time. Social Behavior and Personality, 38(9), 1211-1218.
• Kılıç, D., Ercoşkun, M. H. ve Nalçacı, A. (2004). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Demokratik Tutumları. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(2-3), 9-19.
• Küçükahmet, L. (1989). Demokrasi Eğitiminde Boyutlar ve Sorunlar (Panel I). Demokrasi İçin Eğitim, Ankara: Türk Eğitim Derneği Yayınları.
• Merey, Z., Kaymakçı, S. ve Kılıçoğlu, G. (2011). Öğrenci Konseyi Seçimlerinde Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Demokratik Tutumları (Gazi Üniversitesi Örneği). Milli Eğitim Dergisi, 191, 191-209.
• Nalçacı, A. ve Ercoşkun, M. H. (2006). Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Demokratik Tutumlarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Atatürk Üniversitesi Kâzım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 14, 241-257.
• Oğuzkan, F. (1989). Demokrasi Eğitiminde Öneriler (Panel II). Demokrasi İçin Eğitim, Ankara: Türk Eğitim Derneği Yayınları.
• Ömerustaoğlu, A. (2004). Felsefe Grubu Öğretmenliği ve Diğer Anabilim Dallarında Öğrenim Gören Öğrencilerin Demokratik Tutumlarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7, 216-226.
• San, C. (1985). Gençlik ve Demokrasi Eğitimi. Gençliğin Eğitimi ve Sorunları, Ankara: Türk Eğitim Derneği Yayınları.
• Saracaloğlu, S. A. (2001). Beden Eğitimi Öğretmeni Adaylarının Demokratik Tutumları. Ege Eğitim Dergisi, 1(1), 23-30.
• Saracaloğlu, S. A., Evin, İ. ve Varol, S. R. (2004). İzmir İlinde Çeşitli Kurumlarda Görev Yapan Öğretmenler İle Öğretmen Adaylarının Demokratik Tutumları Üzerine Karşılaştırmalı Bir Araştırma. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi, 4(2), 335-363.
• Tezcan, M. (1985). Eğitimcilerin Gençlere İlişkin Olumlu ve Olumsuz Tutumları. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 18(1–2), 111–119.
• Turan, M. ve Taşpınar M. (2004). Vatandaşlık ve İnsan Hakları Dersinin Öğrencilerin Demokrasi ve İnsan Haklarına İlişkin Görüşlerine Etkisi. Uluslararası Demokrasi Eğitimi Sempozyumu (20-21 Mayıs), Çanakkale.
• Üstünoğlu, Ü. (1991). Aile Eğitiminde Uygulanabilecek Farklı Yaklaşımlar. Aile Eğitimi Paneli, TC Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu Başkanlığı, Ankara.
• Yeşil, R. (2002). Okul ve Ailede İnsan Hakları ve Demokrasi Eğitimi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Yurtseven, R. (2003). Ortaöğretim Kurumlarında Çalışan Öğretmenlerin Demokratik Tutumları. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Çukurova Üniversitesi/Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Adana.