EGS (DNR) Tabanlı Öğretimin Sindirim Süreci ve Sindirim Sistemi ile İlgili Anlama Şekillerinin Geliştirilmesine Etkisi

Year 2020, Volume: 17 Issue: 1, 1356 - 1390, 25.12.2020

Nazihan Ursavaş Sabiha Odabaşı Çimer

https://doi.org/10.33711/yyuefd.838436

Abstract

Bu çalışmada, Etkileşim (Duality), Gereklilik (Necessity) ve Sorgulama (Repeated Reasoning) (EGS) prensiplerine dayanan öğretim yönergesinin, sindirim süreci ve sindirim sistemi konusunun öğretim sürecine uygulanarak etkisinin araştırılması amaçlanmıştır. Çalışma özel durum yöntemine uygun olarak yürütülmüştür. Etkileşim basamağında 13 biyoloji öğretmen adayı ile çalışılarak anlama şekilleri elde edilmiştir. Gereklilik basamağında ise üç biyoloji öğretmen adayı ile derinlemesine uygulamalar gerçekleştirilerek hem öğretmen adaylarının anlama şekillerinde bir değişim meydana getirilmeye hem de EGS tabanlı öğretimin etkisi belirlenmeye çalışılmıştır. Veri toplama aracı olarak Durum Belirleme Testi, yarı-yapılandırılmış mülakat, bireysel rapor ve video kayıtları kullanılmıştır. Verilerin analizinde içerik analizi yöntemiyle temalar oluşturulmuştur. Temalara ilişkin elde edilen anlama şekilleri yeterli, yetersiz, yanlış, yüzeysel ve kavram yanılgılı kategorilerinde değerlendirilmiştir. Araştırmadan elde edilen bulgular doğrultusunda öğretmen adaylarının sindirim süreci ve sindirim sistemi hakkında en fazla yüzeysel ve yetersiz anlama şekillerine sahip oldukları, bunu kavram yanılgılı anlama şekillerinin takip ettiği ve en az yanlış anlama şekillerine sahip oldukları belirlenmiştir. Uygulamalar sonrasında yüzeysel, yetersiz, yanlış ve kavram yanılgılı istenmeyen anlama şekillerinin yeterli anlama şeklinde değiştiği, EGS tabanlı öğretim yönergesinin öğrencilerin anlama şekillerinin değiştirilmesinde olumlu etkisinin olduğu ortaya konmuştur. Bu nedenle farklı biyoloji konularının öğretiminde veya farklı dersler kapsamında EGS tabanlı öğretime yer verilebilir.

Keywords

EGS tabanlı öğretim, biyoloji eğitimi, sindirim sistemi, anlama şekli

References

• Atıcı, T. ve Bora, N. (2004). Suggestions and evaluation of teaching methods that are used for biology education in secondary education. Journal of Social Sciences, University of Afyon, 6(2), 51-64.
• Baguena, X. M. and Olivan, M. P. (2000). Interactions between students’ conceptions of the digestive system and the teaching process. A.Vidal (Ed.), Proceedings of the III Conference of European Researchers in Didactic of Biology. Santiago de Compostela, Spain, 101-111.
• Banet, E. and Nunez, F. (1988). Ideas de los alumnos sobre la digestion: Aspectos Anatomicos. Ensenanza de las Ciencias, 6(1), 30-37.
• Bhattacharyya, G. and Bodner, G. M. (2005). It gets me to the product: How students propose organic mechanism. Journal of Chemical Education, 82(9), 1402-1407.
• Bergman, EM, de Bruin, AB, Herrler, A, Verheijen, IW, Scherpbier, AJ and van der Vleuten, CP (2013). Students’ perceptions of anatomy across the undergraduate problem-based learning medical curriculum: A phenomenographical study. BMC Med Educ 13(152).
• Brickhouse, N. W. (1990). Teachers’ beliefs about the nature of science and their relationship to classroom practice. Journal of Teacher Education, 41(3), 53-62.
• Carvalho, G. S., Dantas, C., & Clément, P. (2004, August). Conceptions of digestion and their possible evolution: a study on primary school teachers and trainee teachers in Portugal. Oral Communication at the Fifth Conference European researches in Didactik of Biology- ERIDOB, 2002, Patras.
• Carvalho, G. S., Silva, R., & Clément, P. (2007). Historical analysis of Portuguese primary school textbooks (1920–2005) on the topic of digestion. International Journal of Science Education, 29(2), 173–19. Carvalho, G. S., Silva, R., Lima, N., Coquet, E., & Clement, P. (2004). Portuguese primary school children’s conceptions about digestion: Identification of learning obstacles. International Journal of Science Education, 26(9), 1111-1130.
• Cohen, L., Manion, L., & Morrison, K. (2007). Research Methods in Education, 6th ed. NewYork: Routledge.
• Creswell, J. W. (2007). Qualitative inquiry and research design choosing among five approaches. Thousand Oaks, CA: Sage Publications Inc.
• Çakıcı, Y. (2005). Exploring Turkish upper primary level pupils’ understanding of digestion. International Journal of Science Education, 27(1), 79-100.
• Çimer, A. (2004). A study of Turkish biology teachers’ and students’ views of effective teaching in schools and teacher education. Unpublished doctorate dissertation, The University of Nottingham School of Education, Nottingham, U.K.
• Çimer, A. (2012). What makes biology learning difficult and effective: Students’ views. Educational Research and Reviews, 7(3), 61-71.
• Çoban, G. Ü. ve Ergin, Ö. (2008). İlköğretim öğrencilerinin feni öğrenme yaklaşımları. Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(2), 271-293.
• Duncan, R. G., & Reiser, B. J. (2007). Reasoning across ontologically distinct levels: Students’ understandings of molecular genetics. Journal of Research in Science Teaching, 44(7), 938-959.
• Duffy, A. M. (2006). Students’ ways of understanding aromaticity and electrophilic aromatic substitution reactions. Unpublished doctorate dissertation. University of California, San Diego, California.
• Efendioğlu, A. ve Yanpar-Yelken, T. (2010). Programmed ınstruction versus meaningful learning theory in teaching basic structured query language (SQL) in computer lesson. Computers & Education, 55(3), 1287-1299.
• Grotzer, T. A., & Basca, B. B. (2003). Helping students to grasp the underlying causal structures when learning about ecosystems: How does it impact understanding? Journal of Biological Education, 38(1), 16-29.
• Grotzer, T. A., & Perkins, D. N. (2000). The teaching of intelligence: A performance conception, In R. Sternberg (Ed.) Handbook on Intelligence. New York: Cambridge University Press.
• Güngör, B. ve Özgür, S. (2009). İlköğretim beşinci sınıf öğrencilerinin sindirim sistemi konusundaki didaktik kökenli kavram yanılgılarının nedenleri. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi (EFMED), 3(2), 149-177.
• Hakim, A., Liliasari, Kadarohman, A., & Syah, Y. M. (2016). Improvement of student critical thinking skills with the natural product mini project laboratory learning. Indonesian Journal of Chemistry, 16, 315-321.
• Hakim, A., & Jufri, A. W. (2018). Natural products laboratory project: Isolation and structure elucidation of piperin from piper nigrum and andrographolide from andrographis paniculata. Journal of Turkish Science Education, 15, 15-28.
• Harel, G. (1998). Two dual assertions: The first on learning and the second on teaching (or vice versa). The American Mathematical Monthly, 105, 497-507.
• Harel, G. (2001). The development of mathematical induction as a proof scheme: A model for DNR-based instruction. In S. Campbell; R. Zaskis (Eds.). Learning and Teaching Number Theory. In C. Maher (Eds.), Journal of Mathematical Behavior (pp.185-212), New Jersey: Ablex Publishing Corporation,
• İlhan, S. (2012). Ortaöğretim biyoloji-12 ders kitabı. (2. baskı). Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• Kwen, B. H. (2005, December). Teachers’ misconceptions of biological science concepts as revealed in science examination papers, International Education Research Conference, Australian Association for Research in Education, Parramatta.
• Lazarowitz R. & Penso, S. (1992). High school students’ difficulties in learning biology concepts. Journal of Biological Education, 26(3), 215-224.
• Lim, K. H. (2006). Students’ mental acts of anticipating in solving problems involving algebraic inequalities and equations. Unpublished dissertation, San Diego State University.
• Maskiewicz, A. L. (2006). Rethinking biology ınstruction: the application of DNR-based instruction to the learning and teaching of biology. Unpublished doctorate dissertation, University of California, San Diego, California.
• Mintzes, J. J., Wandersee, J. H., & Novak, J. D. (2001). Assessing understanding in biology. Journal of Biological Education, 35(3), 118-124.
• Morgil, İ. ve Yörük, N. (2006). Cross-age study of the understanding of some concepts in chemistry subjects in science curriculum. Journal of Turkish Science Education, 3(1), 15-27
• Odabaşı Çimer, S., Ursavaş, N. (2012). Student teachers’ ways of thinking and ways of understanding digestion and the digestive system in biology. International Education Studies, 5(3), 1-14.
• Oflaz, G. (2016). Matematik eğitiminde bir model: DNR tabanlı öğretim. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 5(5), 36-41.
• Oflaz, G. (2017). DNR tabanlı öğretim hakkında öğrenci görüşleri. International Journal of Innovative Research in Education, 4(3),112-119.
• Özatlı, N. (2006). Öğrencilerin biyoloji derslerinde zor olarak algıladıkları konuların tespiti ve boşaltım sistemi konusundaki bilişsel yapılarının yeni teknikler ile ortaya konması, Yayımlanmamış doktora tezi, Balıkesir Üniversitesi, Balıkesir.
• Özay Köse, E., & Gül, Ş. (2016). Sınıf öğretmeni adaylarının biyoloji bilgilerini günlük yaşamla ilişkilendirme düzeyleri. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(1), 84-103
• Lieu, R. M., Gutierrez, A., & Shaffer, J. F. (2018). Student Perceived Difficulties in Learning Organ Systems in an Undergraduate Human Anatomy Course. HAPS Educator, 22(1), 84-92.
• Özgür, S. ve Çıldır Pelitoğlu, F. (2008). İlköğretim 6. snıf öğrencilerinin “sindirim sistemi” konusu ile ilgili didaktik kökenli kavram yanılgılarının incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri/ Educational Sciences: Theory and Practice, 8(1), 117- 159.
• Özkan, F. (2017). 7. sınıf sindirim sistemi konusunda iki aşamalı test geliştirilerek kavram yanılgılarının tespit edilmesi, Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Erciyes Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Kayseri.
• Öztaş, H., Özay, E., & Öztaş, F. (2003). Teaching cell division to secondary school students: An investigation of difficulties experinced by Turkish teachers, Journal of Biological Education, 38(1), 13-15.
• Preece, J., & Janvier, C. (1992). A study of the interpretation of trends in multiple curve graphs of ecological situations. School Science and Mathematics, 92, 299-306.
• Prokop, P., & Frančovičová, J. (2006). Students’ ideas about the human body: Do they really draw what they know? Journal of Baltic Science Education, 2(10), 86-95.
• Ramadas, J., & Nair, U. (1996). The system idea as a tool in understanding conceptions about the digestive system. International Journal of Science Education, 18(3), 355- 368.
• Reiss, M. J., Tunnicliffe, S. D., Andersen, A. M., Bartoszeck, A., Carvalho, G. S., Chen, S. Y., Jarman R., Jonsson, S., Manokore, V., Marchenko, N., Mulemwa, J., Novikova, T., Otuka, J., Teppa, S., & Van Rooy, W. (2002). An international study of young peoples’ drawings of what is inside themselves. Journal of Biological Education, 36(2), 1-7.
• Saygın, Ö. A. ve Salman, N. G. S. (2006). Yapılandırıcı öğretim yaklaşımının biyoloji ders konularını öğrenme başarısı üzerine etkisi: Canlılığın temel birimi hücre. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1 (26), 51, 64.
• Schoon, K. J., ve Boone, W. J. (1998). Self-efficacy and alternative conceptions of science of elementary teachers. Science Education, 83(5), 553-568.
• Sezen Vekli, G. ve Çimer, A. (2017). Probleme dayalı bilgisayar destekli öğrenme materyalinin öğrencilerin problem çözme becerisi algılarındaki gelişime etkisi. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 12 (24), 809-830.
• Subaşı, M. ve Özay Köse, E. (2017). The effect of DNR based instruction on gifted students’ scientific ways of understanding and ways of thinking. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi (EFMED), 11(2), 409-431.
• Subaşı, M. ve Özay Köse, E. (2019). Üstün yetenekli öğrencilere bağışıklık sistemi konusunun öğretiminde EGS tabanlı öğretim yönergesinin etkisi. İlköğretim Online, 18(1), 8-23.
• Tamir, P. and Zohar, A. (1991). Anthropomorphism and teleology in reasoning about biological phenomena. Science Education, 75, 57-67.
• Tekkaya, C. (2002). Misconceptions as barrier to understanding biology. Hacettepe University Journal of Education, 23, 259-266.
• Tekkaya, C., ve Balcı, S. (2003). Öğrencilerin fotosentez ve bitkilerde solunum konularındaki kavram yanılgılarının saptanması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24, 101-107.
• Ursavaş, N. ve Odabaşı-Çimer, S. (2015). Biyoloji eğitiminde yeni bir yaklaşım: EGS tabanlı öğretim. Journal of Theory and Practice in Education/ Eğitimde Kuram ve Uygulama, 11, 261-290.
• Vural, B. (2004). Öğrenci Merkezli Eğitim ve Çoklu Zeka. İstanbul: Hayat Yayıncılık.
• Warburton, E. C. (2008). Changes in dance teachers’ beliefs about critical-thinking activities. Journal of Education and Human Development, 2(1), 1-16.
• White, P. A. (2000). Naïve analysis of food web dynamics: A study of causal judgment about complex physical systems. Cognitive Science, 24(4), 605-650.
• Yıldız, F. ve Şengül, S. (2017). DNR tabanlı öğretimin 8. sınıf öğrencilerinin anlama ve düşünme yollarına etkisinin incelenmesi (The investigation of the effect of DNR-based instruction on 8th grade students' ways of understanding and thinking). International Journal of Social Science, 56(3), 83-130.
• Yip, D. Y. (1998). Teachers’ misconceptions of the circulatory system. Journal of Biological Education, 32(3), 207–216.