KÜLLERİNDEN DOĞACAK KAYIP BİR DEĞER: MITRIP FAYIK (FAİK ERENER)

Yıl 2018, Sayı: 40, 107 - 124, 28.06.2018

Mehmet Murat Oto

Öz

Van halk müziği kültürüne emek veren en önemli kişilerden biri Faik

Erener’dir. Van Nüfus Müdürlüğü kayıtlarına göre Faik Erener 1893 yılında

doğmuş, 1971 yılında vefat etmiştir. Günümüzde öne çıkan birçok Van

türküsünün bestecisi, kaynak kişisi ya da aktarıcısı olan Faik Erener, daha önce

çaldığı kabak kemane çalgısı gibi keman çalgısını dizine koyarak çalması ile

ünlenmiştir. Yaşadığı dönemde sesinin güzelliğinden dolayı “Van Bülbülü”

olarak da anılan Faik Erener halk arasında “Mıtrıp Fayık” lakabıyla

tanınmaktadır.

Bu araştırmada, ağırlıklı olarak TRT kurumunun Van türkü

derlemeleri arşiv kayıtlarından yararlanılmıştır. Ayrıca bu çalışma Van’da

Faik Erener hakkında bilgi sahibi kişilerin görüşleri yanında ulaşılabilinen

akrabalarından derlenen bilgilerin de bir araya getirilmesiyle hazırlanmıştır.

Van’da yüzyıllardır yerleşik olarak yaşayan Mıtrıplar’ın Van halk kültürüne

özelde ise müzik kültürüne çok büyük hizmetleri olmuştur. Bu araştırmanın

amacı ve hedefi; Anadolu’nun emekçi ve çilekeş bir toplumsal grubu olan

Mıtrıplar’ın Van müzik kültürüne katkısının ne kadar derin ve önemli

olduğunu Faik Erener’in kimliği ve yaşantısı özelinde ortaya koymaktır. Diğer

yandan unutulmuş bir değer olan Faik Erener’in yeniden yaşayan bir değer

hâline dönüşmesini sağlamayı amaçlamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Mıtrıp, Kemançe, Keman, Türkü

Kaynakça

• Öztuna, Y. (2000). Türk Musikisi Kavram ve Terimleri Ansiklopedisi. Ankara. Atatürk Yüksek Kurumu Atatürk Kültür Merkezi Yayını: 245. ISBN: 975-16-1501-1. Oto, M. M. (2013). Geçmişten Geleceğe Van Türküleri-1 (Sözlü Kırık Havalar). ISBN: 978-975-978-605-85807. İstanbul: Mavi Fikirler Yayınevi. Oto, M. M. (2016). Van Müzik Kültürü. Yılmaz ÖNAY, Davut TATLI (Editörler). Van Kültür ve Turizm Envanteri III. Halk Kültürü- I. (Dil ve Anlatım-Halk Edebiyatı-Müzik Kültürü). Van: Van Valiliği İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü yayınları. S. 243-372 Caferoğlu, A. (1995). Anadolu İlleri Ağızlarından Derlemeler. İlk basım 1951. Ankara: Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Türk Dil Kurumu Yayınları Sayı: 591. ISBN: 975-16- 0699-3. Levendoğlu, F. (1993). Van’ımız Folklorumuz. Van: Van Kültür ve Dayanışma Vakfı yayınları. Kurum İçi Basılı Olmayan Kaynaklar Sun, Muammer., Akın, Cenan (1967). Türkiye Radyo Televizyon Kurumu 1. Folklor Derlemesi Tutanakları. Ankara. TRT Arşivi Bant Kayıtları (1967). Türkiye Radyo Televizyon Kurumu 1. Folklor Derlemesi Van Derlemesi Bant Kayıtları. Kayıtlar: Muammer Sun, Cenan Akın. Van. TRT Arşivi Bant Kayıtları (1950). Konservatuar Derlemeleri. Kayıt: Muzaffer Sarısözen, Halil Bedii Yönetken. Van. Sözlü Görüşmeler-Kaynak Kişiler Abbas GÜVEN (2005). Van. Doğum: 1926, Ölüm: 2012. Çetin EBEPERİ (2018). Van. Doğum: 1955 Fevzi LEVENDOĞLU (2005). Van. Doğum: 1927, Ölüm: 2012. Kubilay ALTAYLI (2008). İstanbul. Doğum: 1937. Yaşıyor. Muammer SUN (2008). Ankara. Yaşıyor. Mustafa SOLMAZ (2005). Van. Doğum: 1929. Yaşıyor. Nazif ÇİLİNGİR (2008). İstanbul. Doğum: 1916. Yaşıyor. Mehmet BAĞDATLI (2005). Van. Doğum: 1950. Yaşıyor. Suvaroğlu Ailesi (2018)