AKRABALIK KURUMUNA BETİMSEL BİR BAKIŞ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ

Yıl 2018, Sayı: 40, 349 - 368, 28.06.2018

Esra Ünsal Ocak

Öz

Bu çalışma akrabalığa dayalı grupların kendine has özelliklerini

incelemeyi amaçlamaktadır. Akrabalık yalnızca kan bağını değil aynı zamanda

evlilik ve ikametle ilgili bağları da kapsamaktadır. Bu makale, tarihsel ve

etnografik kaynaklardan verilen özellikle kırsal toplumlarla bağlantılı

örneklerin ışığında, her toplumda farklı işlevlere ve rollere sahip olan evlilik,

ikamet ve soy kavramlarına atfedilen anlamları incelemektedir. Çalışma, bu üç

ilkenin ayrı ayrı ele alınıp tartışılsalar da birbirlerinden ayrılamayacağını

kanıtlamaktadır. Her toplum, kiminle evlenileceği, kaç kişiyle evlenileceği ve

bir bireyin birden fazla eşle evlenmesine sebep olan gerekçeleri ya da mal

varlığının evlilik kurumundaki rolü ve farklı kültürlere sahip toplumlarda farklı

türden mal varlıklarının nasıl uygulandığı gibi ayırt edici unsurlara sahiptir.

Bahsi geçen bütün bu kuralların, saygınlık kazanmak veya ensesti önlemek ya

da sahip olunan toprakları genişletmek, vs gibi kültürel ve sosyal açıdan çeşitli

hedefleri vardır. Bu çalışmada, Türkiye örneğine de değinerek, kültürel

sistemin kuralları ile ortaya çıkan bütün bu hak ve yükümlülüklerin sebeplerine

dikkat çekilmiştir.

Anahtar Kelimeler

İçevlilik, Dışevlilik, İkamet, Soy, Türkiye’de Akrabalık

Kaynakça

• Altuntek, S. (2001). Türkiye Üzerine Yapılmış Evlilik ve Akrabalık Araştırmalarının Bir Değerlendirmesi. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, Vol. 18:2. 17-28. Develioglu, F. (1980). Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lügat. Ankara: Doğuş Matbaa. Duben, A. (1982). The Significance of Family and Kinship in Urban Turkey, in Çiğdem Kağıtçıbaşı et. al. (Eds). Sex Roles, Family and Community in Turkey. Indiana University, 73-99. _________ (1985). Turkish Families and Households in Historical Perspective. Journal of Family History, 75-95. Edis, Z. (2017). African-American Traditional Family In Lorraine Hansberry’s Work A Raisin In The Sun. The Journal Of Science Institute Van Yüzüncü Yıl University. 131-140. Eller, J. D. (2016). Cultural Anthropology. London & New York: Routledge. Ingoldsby, B.B., & Smith, S.D. (2006). Families in Global and Multicultural Perspectives. Thousand Oaks, Calif: Sage Publications. Johnson, H.M. (1960). Sociology: A Systematic Introduction. New York: Harcourt, Brace and World, Inc. Jones, C. (2011). Women’s Worth: A Western Misconception. University of Nebraska-Lincoln. Kloos, P. (1963). Matrilocal Residence and Local Endogamy: Environmental Knowledge or Leadership. American Anthropologist 65, 854-862. Kovancı, O. (2005). Kinship, Women’s Labor and Gender Relations in Turkey. Ankara: Faculty of Political Sciences in Ankara University. Kuper, A. (1982). Wives for Cattle: Bridewealth and Marriage in Southern Africa. International Library of Anthropology. London: Routledge and Kegan Paul. Leach, E. (1986). “Asymetric Marriage Rules, Status Difference, and Direct Reciprocity: Comments on an Alleged Fallacy”, Journal of Anthropological Research. Vol. 42. pp. 397-405. Levi-Strauss, C. (1969). The Elementary Structures of Kinship. Boston: Beacon Press. Murphy, R. F. & Kasdan, L. (1959). The Structure of Parallel Cousin Marriage. American Anthropologist, 17-29. Pasternak, B., Carol R. E., and Melvin E. (1997). Sex, Gender and Kinship: A Cross-Cultural Perspective. New Jersey: Prentice Hall. Parkin, R. (1997). Kinship: An Introduction to Basic Concepts. Malden, MA: Blackwell. Rodseth, L., Richard, W. W., Alisa, M. H & Barbara, B. S. (1991). The Human Community As a Primate Society. Current Anthropology 32, 221-241. Rudwick, S., & Posel, D. (2015). Zulu Bridewealth (Ilobolo) And Womanhood in South Africa, Social Dynamics: A Journal Of African Studies, Doi: 10.1080/02533952.2015.1060683. Versteegh, K. (2013). Your Place or Mine? Kinship, Residence Patterns and Language Change. Language Ecology for the 21st Century: Lisguistic Conflicts and Social Environments. Vandenbussche, W., Jahr, E. H., Trudgill, P. (Eds). University of Nijmegen. Oslo: Novus Press. 65-95. Willcox, W. F. (1892). The Philosophical Review. Vol.1:4. Duke University Press. 338-341. Yuksel, M. S. (2010). Levirate in Turkish Culture and Its Implementation Among The Timurids. International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish of Turkic. Vol. 5/3.