IAN MCEWAN’IN SOLAR VE RACHEL CARSON’IN SESSİZ BAHAR ROMANLARININ EKOELEŞTİREL BİR BAKIŞ AÇISIYLA İNCELENMESİ

Yıl 2018, Sayı: 39, 51 - 76, 27.03.2018

Hasan Boynukara , Burcu Tütak

Öz

Bu çalışmanın amacı Amerikan edebiyatından Rachel Carson’ın

Sessiz Bahar (1962) ve İngiliz edebiyatından Ian McEwan’ın Solar (2010) adlı

eserlerin ekoeleştirel bir bakış açısıyla karşılaştırmalı bir yöntemin

kullanılarak incelenmesidir.

Çalışmamıza konu olan yazarlar, günümüzde çevresel tahribatların ve

doğaya verilen zararların boyutlarını ortaya koymada etkili bir yol olarak

ortaya çıkan ekoeleştirinin olanaklarını kullanmışlardır. Bu nedenle

çalışmamızın birinci bölümünde ekoeleştiri kuramının tanımı, tarihsel içeriği

ve ekoeleştirel yaklaşımlar üzerinde durularak kurama ilişkin kavramsal bir alt

yapı oluşturulmuştur. Diğer bölümlerde ise ekoeleştirinin yöntem, teknik ve

bakış açısına göre incelenen romanlardan elde edilen veriler tasnif edilmiştir.

Buna göre Sessiz Bahar ve Solar edebi metinlerde çevreye insan faktörüyle

gelen tahribatın yanı sıra çevre sorunlarına bağlı insanın ödediği bedellere de

dikkat çekilmesi gerektiği düşüncesinden yola çıkmaktadır.

Çevresel nedenlere bağlı sağlık sorunlarının gittikçe ciddileştiği

günümüzde Rachel Carson ve Ian McEwan’ın yaptığı uyarılar gelecek

kuşaklar için oldukça önem arz etmektedir. Bu bağlamda çalışmamızın asıl

önemi, çevreye karşı oldukça duyarlı olan bu iki yazarın hangi çevresel

sorunlara değindiklerini ve bu sorunlara karşı ne gibi çözüm önerileri

geliştirdiklerini tespit etmektir. Ayrıca ortaya koyacağımız bu çalışma; çevre,

çevresel sorunlar ve ekoeleştiri ile ilgili yapılan diğer çalışmaları

destekleyeceği gibi bu alanda çalışacak araştırmacılar için önemli bir kaynak

niteliğinde olacaktır.

Anahtar Kelimeler

Amerikan ve İngiliz edebiyatı, Ekoeleştiri, Rachel Carson, Ian McEwan

Kaynakça

• Abrams, M. H. and Harpham, G. G. (2009). A Glossary of Literary Terms. Canada: Wadsworth Cengage Learning. Akıllı, S. ve Şahiner, M. (2013). Yeşil Bir Bakış Açısından Edebiyat Eleştirisi: Eko-Eleştiri, Kırsal Çevre Yıllığı, Kırsal Çevre Ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği, Ankara. ss. 7-16. Aksoy, Ö. (2014). Oktay Rifat’ın Şiirlerinde Doğa Farkındalığı: Çevreci Eleştiri Işığında Bir Okuma. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. Birkerts, S. (1996) Only God Can Make a Tree: The Joys and Sorrows of Ecocriticism. The Boston Book Review. 06.01.2018. <http://www.asle.org/wpcontent/ uploads/ASLE_Primer_Birkerts.pdf >. Branch, M. (1994). Ecocriticism: The Nature of Nature in Literary Theory and Practice. Weber Studies, 11(1), p.41-45. Carson, R. (2011). Sessiz Bahar. (çev. Ç. Güler). Ankara: Palme Yayıncılık. Çetiner, S. (2012). Sessiz Bahar Ne Diyor(du)?. TarlaSera, 18-21. Evernden, N. (1996). Beyond Ecology. C.Glotfelty and H. Fromm (Ed.). Ecocriticism Reader. Athens: Georgia UP, 92-104. Glotfelty, C. and Harold F. (Ed.) (1996). The Ecocriticism Reader: Landmarks in Literary Ecology. Athens, Georgia: The University of Georgia Press. Heise, Ursula H. (1997). Science and Ecocriticism. The Boston Book Review. 06.1.2018, http://www.asle.umn.edu/archive/intro/heise.html. Kroeber, K. (1994). Ecological Literary Criticism. New York: Columbia UP. Love, Glen A. (1996). Revaluing Nature: Toward an Ecological Criticism. C. Glotfelty and H. Fromm (Ed.). The Ecocriticism Reader: Landmarks in Literary Ecology. Athens, Georgia: The University of Georgia Press, p. 225-241. Manes, C. (1996) Nature and Silence. C. Glotfelty and H. Fromm (Ed.). The Ecocriticism Reader: Landmarks in Literary Ecology. Athens, Georgia: The University of Georgia Press, p. 15-29. McEwan, I. (2010). Solar. (çev. K. Güney). İstanbul: Turkuvaz Kitap. Oppermann, S. (2009). Ekoeleştiri (PEN Türkiye’nin “GreenPEN” projesi bağlamında 17 Nisan 2009’da düzenlenen paneldeki sunum) http://www.pen.org.tr/files/GreenPEN%20Ekoeleştiri%20Prof .%20Dr.%20Serpil%20Opperman.pd Oppermann, S. (2012). Ekoeleştiri: Çevre ve Edebiyat Çalışmalarının Dünü ve Bugünü. S. Oppermann (Ed.). Ekoeleştiri Çevre ve Edebiyat. Phoenix Yayınevi, s. 9-58. Özdağ, U. ve Alpaslan, G. G. (2010). Türkiyat Araştırmalarında Yeni Bir Alan: Çevreci Eleştiri. 3.Uluslararası Türkiyat Araştırmaları Sempozyumu Bildiriler Kitabı. II, 641-651. Slovic, S. (1999). Giving Expression to Nature. Environment 41 (2): 25-32. Temel, Ö. P. (2010). Ekoeleştiri Kuramı Işığında Stefano Benni’nin Margherita Dolcevita ve Terra Adlı Eserlerinde Vurguladığı Doğa Öğesi ve Yazarın Çevreci Düşünceleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. White, L. Jr. (1996). The Historical Roots of Our Ecological Crisis. C. Glotfelty and H. Fromm (Ed.). The Ecocriticism Reader: Landmarks in Literary Ecology. Athens, Georgia: The University of Georgia Press, p.3-14.