İktidar-Hegemonya İlişkisinde Algı Yönetimi

Yıl 2021, Sayı: 52, 93 - 108, 30.06.2021

Onur Bayrakcı

Öz

İktidarlar insanlığın var olduğundan beri kitleleri yönetmek için birtakım mekanizmalar kullanmıştır. Bu mekanizmalar arasında belki de en eskisi insanlık tarihi kadar eski olan algı yönetimidir. İktidarlar, iktidarlarını koruyabilmek için kitlelere birtakım mesajlar verir. Bu mesajların amacı aslında bir taraftan kitleleri yönetmek diğer taraftan ise hegemonya ilişkileri kurmaktır. Algı yönetimi tüm bunların tam merkezinde yer almaktadır. Algı yönetimi mekanizmaları çağdan çağa toplumdan topluma göre birtakım değişiklikler göstermiştir. İlk dönemlerde çoğunlukla kullanılan enstrümanlar devletin ya da topluluğun içinde gömülü olarak yer alan din, gelenek, göreneklerdir. Orta çağ Avrupa’sına baktığımızda hem din hem de feodalitenin zora dayalı baskısı varken, modern dönem de ise mümkün olduğunca yumuşak güçlerin kullanıldığı, rıza üretiminin daha önemli hale geldiği bir dönemdir. 1980’li yıllardan itibaren internet kullanımının öne çıkmasıyla algı yönetiminin yönü sosyal medya ve ana akım medyaya yönelmiş, kitlelere buradan mesajlar gönderilerek ya da iktidarların buralara sızarak algı yönetimini yaptıklarına şahit olunmuştur. Bu çalışmanın amacı algı yönetiminin önemini ve iktidar ve hegemonya ile olan ilişkisini göstermektir. Yöntem olarak nitel yaklaşım, anlama tekniğe olarak da literatür taraması yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler

İktidar, hegemonya, rıza, algı yönetimi, devletin ideolojik aygıtları

Perception Management in the Relationship of Power and Hegemony

Öz

Governments have used a number of mechanisms to rule the masses since humanity existed. Perhaps the oldest of these mechanisms is perception management, which is as old as human history. The rulers send a number of messages to the masses in order to maintain their power. The purpose of these messages is actually to manage the masses on the one hand and to establish hegemony relations on the other hand. Perception management is at the center of all of these. Perception management mechanisms have changed from age to age from society to society. The instruments mostly used in the early periods were religion, traditions and customs embedded in the state or society. When we look at medieval Europe, there is a forced pressure of both religion and feudalism, while the modern period is a period in which soft powers are used as much as possible and consent production has become more important. Since the 1980s, with the prominence of internet use, the direction of perception management has turned to social media and mainstream media, it has been witnessed that messages are sent to the masses or that the governments are doing perception management by infiltrating them. The aim of this study is to show the importance of perception management and its relationship with Powers and hegemony. Qualitative approach was used as a method, and a literature review was made as a comprehension technique.

Anahtar Kelimeler

Power, hegemony, consent, perception management, ideological apparatus of the state

Kaynakça

• Althusser, L. (2017). İdeoloji ve Devletin İdeolojik Aygıtları (6 b.). Tümertekin, A. (Çev.). İstanbul: İthaki Yayınları.
• Apak, D. (2018). Soğuk Savaş Döneminde Algı Yönetimi ve Haber- Propaganda İlişkisi (1 b.). İstanbul: Kriter Yayınları.
• Baudrillard, J. (2016). Simgesel Değiş Tokuş ve Ölüm (4 b.). (O. Adanır, Çev.) İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi.
• Bauman, Z. (2017). Akışkan Modernite. Çavuş, S.O (Çev.). İstanbul: Can Yayınları.
• Bourdieu, P. (2000). Televizyon Üzerine (2 b.). T. Ilgaz (Çev.) İstanbul: YKY.
• Burawoy, M. (2015). Üretim Siyaseti Kapitalizm ve Sosyalizmde Fabrika Rejimleri (1 b.). Gümüşoluk, Ç. ( Çev.). Ankara: NotaBene Yayınları.
• Castells, M. (2008). Enformasyon Çağı: Ekonomi, Toplum ve Kültür Ağ Toplumun Yükselişi (2 b.). Kılıç, E. (Çev.). İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Castells, M. (2016). İletişim Gücü. Kılıç, E. (Çev.). İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Çakı, C. (2018). Propaganda. M. Karaca, & C. Çakı (Ed.) içinde, İletişim ve Propaganda (s. 13- 44). Konya: Eğitim Yayınevi.
• Çetin, B. N. (2014). Propaganda Olgusu ve Propagandanın Amerikanlaşması. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 24(2), 239- 265.
• Çoban, S. (2013). Hegemonya aracı ve İdeolojik Aygıt Olarak Medya. İstanbul: Perşömen Yayınları.
• Dural, A. B. (2012). Antonıo Gramscı ve Hegemonya. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 11(39), 309- 321, Erişim: https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/70351
• Eraslan, L. (2020). Sosyal Medya ve Algı Yönetimi. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Fontana, B. (2013). Hegemonya ve İktidar Gramsci ve Machiavelli Arasındaki İlişki Üzerine. Gayretli, O. (Çev.). İstanbul: Kalkedon Yayınları.
• Fontano, B. (2011). Hegemonya ve Retorik: Gramschi' de Siyasal Eğitim. C. Borg, J. Buttigieg ve P. Mayo (Ed.), Gramscı ve Eğitim içinde (s. 45- 66). İstanbul: Kalkedon Yayınları.
• Gönenç, Ö. (2018). Medyada Algı Yönetimi . İstanbul: DER Yayınları.
• Gramsci, A. (2018). Modern Prens Machiavelli, Siyaset ve Modern Devlet Üzerine (2 b.). Esin, P. (Çev.). Ankara: Dipnot Yayınları.
• Gültekin, M. (2020). Algı Yönetimi ve Manipülasyon (10 b.). İstanbul: Pınar Yayınları.
• Haberli, M. (2012). Yeni Bir Örgütlenme Biçimi Olarak Sanal Cemaatler. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi|, 1(3), 118- 134.
• Hobsbawm, E. ve Ranger, T. (2005). Geleneğin İcadı. (M. M. Şahin, Çev.) İstanbul: Agora Kitaplığı.
• Kırmızıgül, B. (2020). Post Truth Çağda Algı ve Algı Yönetimi Turizm Destinasyonalarında Algı Oluşturma. Ankara: Gazi Kitapevi.
• Korkmaz, İ. (2012- 2013, Ekim- Mart). Facebook Ve Mahremiyet: Görmek Ve Gözetle(N)Mek. Yalova Sosyal Bilimler Dergisi, (5), 107- 122.
• Köse, H. (2004). Bourdieu Medyaya Karşı. İstanbul: Papirüs Yayınevi.
• Kulak, Ö. (2017). Theodar Adorno: Kültür Endüstrisinin Kıskacında Kültür. İstanbul: İthaki Yayınevi.
• Maurice, H. (2018). Kolektif Hafıza (2.Baskı b.). (B. Barış, Çev.) Ankara: Heretik Yayınevi.
• Özer, N. P. (2019). Gazete Haberlerinde Manipülasyon 28 Şubat Örneği. Medeniyet ve Toplum Dergisi, 3(2), 213- 236.
• Saydam, A. (2019). İletişimin Akıl ve Gönül Pencersi Algılama Yönetimi (9 b.). İstanbul: Remzi Kitapevi
• Solmaz, E. (2020). Dijital İletişim Çağında Postmodern Gazetecilik. O. Bayrakcı (Ed.), Kelebek Etkisi Çalışma Yaşamımda Değişim Ve Dönüşüm içinde (s. 143- 166). İstanbul: Kriter Yayınevi.
• TDK. (2021, Ocak 02). Türk Dil Kurumu Sözlükleri. Ocak 02, 2021 tarihinde sozluk.gov.tr/: https://sozluk.gov.tr/ adresinden alındı
• Turan, K. (2017). Toplum Mühendisliği, SiyasetMühendisliği ve Algı Yönetimi. B. Karabulut (Ed.) Algı Yönetimi içinde (s. 97- 116). İstanbul: Alfa Yayınevi.
• Türk, M. S. (2017). Algı Yönetimi ve İletişim: Algının Ötesinde Bir Gerçeklik Var mı?. B. Karabulut (Ed.), Algı Yönetimi içinde (s. 13- 37). İstanbul: Alfa Basım Yayım.
• Vergin, N. (2012). Siyasetin Sosyolojisi (5 b.). İstanbul: Doğan Kitap