Architectural Development of Van Yüzüncü Yıl University Campus and Buildings from Past to Present

Yıl 2022, Sayı: 58, 190 - 217, 31.12.2022

Güler Özyıldıran

https://doi.org/10.53568/yyusbed.1175773

Öz

Studies to establish a university in Van started in the first years of the Republic but the university was officially established in 1982, under the name Yüzüncü Yıl University (YYU). In its early development phase, the university administration foremost aimed to bring together qualified academic and administrative staff, recruit talented students, design an appropriate curriculum and research programs, and build the necessary spaces to accommodate education efficiently. This study records the physical and architectural development of the 40-year-old campus of Van YYU and aims to examine the architectural development of the campus and buildings since its first establishment, and to provide a documentation for further research on both university history and architectural history. It examines the foundation studies, as well as the developments afterwards in 10-year period. It refers to the studies and publications on the history of Turkish universities, Van YYU university catalogs and legal developments for the pre-establishment and foundation phase. The information given for the period 2000-2010 is based on the campus survey and photographic documentation made by the author; the period between 2010-2015 relies on the publications of Van Earthquakes, and the period of 2015-2022 is based on the author’s campus experiences and the photographic survey she made in 2022. The phases are illustrated and compared with photographs and past satellite images.

Anahtar Kelimeler

Campus design, educational buildings, university buildings, modern architecture, architectural history, Van Yüzüncü Yıl University

Geçmişten Günümüze Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Yerleşkesi ve Yapılarının Mimari Gelişimi

Öz

Van’da üniversite kurma çalışmaları cumhuriyetin ilk yıllarından itibaren başlamış ve 55 yıl sonra 1982 yılında Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) adıyla resmi olarak kurulmuştur. Bu tarihten sonra da nitelikli akademik ve idari kadroların oluşturulması, yetenekli öğrencilerin alınması, uygun eğitim ve araştırma programlarının kurgulanması ve tüm bu faaliyetlerin verimli şekilde gerçekleştirilebileceği mekanların oluşturulması hedefleri doğrultusunda üniversitenin gelişmesine yönelik çalışmalar devam etmektedir. Bu çalışma, 40 yılını tamamlayan Van YYÜ yerleşke ve yapılarının mimari gelişim süreçlerini incelemeyi ve belgelemeyi hedeflemektedir. Çalışma, kuruluş öncesi hazırlık çalışmalarını ve sonrasındaki süreci 10’ar yıllık dönemler halinde incelemektedir. Kuruluş öncesi ve kuruluş aşaması çalışmaları için Türkiye üniversiteler tarihini içeren yayınlar, Van ile ilgili kaynaklar, YYÜ katalogları ve ilgili mevzuatlar, yerleşke ve yapı bağlamında taranmıştır. 2000-2010 dönemindeki süreç, yazarın 2008 yılında yaptığı kampüs incelemesi ve fotoğraflama çalışmasına, 2010-2015 dönemi Van Depremleri hakkındaki literatüre, 2015-2022 dönemi ise yazarın kampüsteki deneyimlerine ve 2022 yılında yaptığı kampüs incelemesine ve fotoğraflama çalışmasına dayanmaktadır. Dönemler ve süreçler fotoğraflarla beraber geçmiş tarihli uydu görüntüleri üzerinden karşılaştırılmaktadır. Van YYÜ’nün 40 yıllık yerleşke ve yapı gelişimini inceleyerek kayıt altına alan çalışmanın, hem üniversite tarihi hem de Türkiye’deki yüksek öğretim yapıları hakkında yapılacak mimarlık tarihi çalışmalarına kaynak oluşturması beklenmektedir.

Anahtar Kelimeler

Kampüs tasarımı, eğitim yapıları, üniversite yapıları, modern mimarlık, mimarlık tarihi, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Campus design, educational buildings, university buildings, modern architecture, architectural history, Van Yüzüncü Yıl University

Kaynakça

• Alp, Ş. (2022). Van YYÜ Mimarlık ve Tasarım Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Şevket Alp’in 2022 Ağustos ayında yazar ile söyleşisi.
• Atun, H. (1982). Rektör Prof. Dr. Hakkı Atun’un Üniversiteyi İlk Açış Konuşması ve Verdiği İlk Ders, 18 Ekim 1982. Yüzüncü Yıl Üniversitesi 1982-1985. Van: Yüzüncü Yıl Üniversitesi Yayınları, ss.35-40.
• Atun, H. (1983). Rektör Prof. Dr. Hakkı Atun’un Eğitim Yüksekokulu İlk Mezuniyet Töreni Konuşması, 30 Temmuz 1983. Yüzüncü Yıl Üniversitesi 1982-1985. Van: Yüzüncü Yıl Üniversitesi Yayınları, ss.53-57.
• Atun, H. (1984-a). Rektör Prof. Dr. Hakkı Atun’un Üniversite 1984-1985 Eğitim Yılı Açılış Konuşması, 1 Ekim 1984. Yüzüncü Yıl Üniversitesi 1982-1985. Van: Yüzüncü Yıl Üniversitesi Yayınları, ss.27-33.
• Atun, H. (1984-b). Rektör Prof. Dr. Hakkı Atun’un Yeni Yerleşim Alanında (Kampüste) Temel Atma Töreni Konuşması, 1 Ekim 1984. Yüzüncü Yıl Üniversitesi 1982-1985. Van: Yüzüncü Yıl Üniversitesi Yayınları, ss.47-51.
• Atun, H. (1985). Rektör Prof. Dr. Hakkı Atun’un Fen-Edebiyat Fakültesi İlk Mezuniyet Töreni Konuşması, 14 Haziran 1985. Yüzüncü Yıl Üniversitesi 1982-1985. Van: Yüzüncü Yıl Üniversitesi Yayınları, ss.59-63.
• Atatürk Üniversitesi (2022). ATA Tarihçe. https://atauni.edu.tr/tr/ata-tarihce/kurumsal/ (Erişim tarihi: 27.08.2022).
• Arkitekt (1971). Diyarbakır Üniversitesi Kampüs Planlama Yarışması. Arkitekt, no.1971-02(342), ss.67-80.
• Battal, P (2014). Üniversite Arazi Sorunu Çözüldü. 2011-2014 Projeler Yatırımlar ve Faaliyetler. s.135.
• Çamaş, H. (1990). Yüzüncü Yıl Üniversitesi Veteriner Fakültesinin Kuruluu e Gelişimi Hakkında Bilgi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, cilt.1, no.1, ss.1-10.
• İTÜ (2012). Prof. Kemal Ahmet Aru 1912-2005: Doğumunun 100. Yılında Saygıyla Anıyoruz 2012. https://www.kemalahmetaru.itu.edu.tr/aru.pdf (Erişim tarihi: 27.08.2022).
• MEB, (1952). Doğu Üniversitesi Hakkında Rapor. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
• Çinici, B. & Çinici A. (1967). Orta Doğu Teknik Üniversitesi. Mimarlık, no.1967-05, ss.14-18.
• Özyıldıran, G. (2017). Moving Classrooms from a Disaster Relief Structure to a Permanent Faculty Building: Perceptions of Students of Architecture in Van. ARCHTHEO'17 XI. Theory and History of Architecture Conference, 3-4 Kasım 2017. İstanbul: DAKAM, ss.133-139.
• Özyıldıran, G. (2018). Doğu Anadolu Bölgesinin İlk Mimarlık Okulu: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Mimarlık Bölümü. International Culture, Art and Society Symposium,18-21 Ekim 2018. Van: Van YYÜ Güzel Sanatlar Fakültesi, ss.666-675.
• Özyıldıran, G. (2020). “Afet Yönetimi ve Üniversite Kampüsü: 2011 Van Depremleri ve Van YYÜ Kampüsü Örneği”. Resilience, cilt.4, no.1, ss.103-115. https://doi.org/10.32569/resilience.730791 (Erişim tarihi: 27.08.2022).
• Prota Mühendislik (2022). Van 100. Yıl Üniversitesi Kampüs Binalarının Deprem Performansının Tespiti ve Güçlendirilmesi. http://www.protamuhendislik.com.tr/TR/Projeler/van-100-yil-universitesi-kampus-binalarinin-deprem-performansinin-tespiti-ve-guclendirilmesi (Erişim tarihi: 07.09.2022).
• Sezen, L. (2008). Anılarıyla Bir Üniversitenin Kuruluş Sancıları. Ankara: Belen Ofset.
• Tokay, E., Tabanlıoğlu, H., Tayman, A., Çinici, B. (1966). Erzurum Atatürk Üniversitesi. Arkitekt, no.1966-03(323), ss.109-115.
• YÖK Atlas, (2022). Yükseköğretim Program Atlası. https://yokatlas.yok.gov.tr/ , (Erişim tarihi: 27.08.2022).
• Van YYÜ Eğitim Fakültesi (2022). Van YYÜ Eğitim Fakültesi Tarihçesi. https://www.yyu.edu.tr/Birimler/egitim/sayfalar/174 (Erişim tarihi: 27.08.2022).
• YYÜ (1985). Yüzüncü Yıl Üniversitesi 1982-1985. Van: Yüzüncü Yıl Üniversitesi Yayınları.
• YYÜ (1993). Van Kütüğü. Ankara: Türk Hava Kurumu Matbaası.
• YYÜ (1995). Yüzüncü Yıl Üniversitesi kataloğu 1995-1996.
• Van Valiliği (1998). Cumhuriyetin 75. Yılında Van. Ankara: Erk Yayıncılık.
• Van YYÜ (2020). Van YYÜ Master Planı Hazırlık Toplantısı Yapıldı. Haberler, 28 Temmuz 2020. https://www.yyu.edu.tr/haberler/van-yyu-master-plani-hazirlik-toplantisi-yapildi/7761 (Erişim tarihi: 07.09.2022).