Klasik Gitar Eğitiminde Kullanılan Türk Halk Müziği Düzenlemelerinin Öğretim Elemanı Görüşleri Doğrultusunda İncelenmesi

Yıl 2023, Sayı: 59, 56 - 79, 31.03.2023

Murat Bozyiğit , Abdullah Semih Birel

https://doi.org/10.53568/yyusbed.1241344

Öz

Bu çalışmada, klasik gitar için yazılmış Türk Halk Müziği düzenlemelerinin, Türkiye’deki eğitim fakültelerine bağlı müzik eğitimi anabilim dallarındaki kullanım durumu saptanmaya çalışılmıştır. Bu araştırma betimsel bir çalışma olup, genel tarama modelindedir. Aynı zamanda durum saptamaya yönelik amaç doğrultusunda tür olarak “keşfedici” bir araştırmadır. Araştırma kapsamında klasik gitar öğretim elemanlarına uygulanan ankette; klasik gitar için yazılmış olan Türk Halk Müziği düzenlemelerinin tanınma durumu, müfredat içerisinde kullanılma durumu ve ders içeriğinde kullanılan bu düzenlemelerin hangi kriterler ya da beğeniler üzerine seçildiği, bu düzenlemelerin hangilerinin öğretim elemanının kendisi tarafından çalışıldığı / seslendirildiği ve öğrencilere çalıştırıldığı tespit edilmeye çalışılmıştır. Çalışma sonucunda, klasik gitar için yazılmış toplam 213 Türk Halk Müziği düzenlemesinin birçoğunun öğretim elemanları tarafından tanınmadığı, öğretim elemanlarının yarısından fazlası tarafından bilinen en yaygın türkü düzenlemelerinin toplam 40 adet olduğu tespit edilmiştir. Araştırma sonucuna göre ders içerisinde en yaygın kullanılan ve herkes tarafından bilinen tek düzenleme Ricardo Monayo’ya ait olan Kara Toprak adlı türkü düzenlemesidir. Türkü düzenlemelerinin seçiminde en çok müzikal beğeniye önem verildiği saptanmıştır. Öğretim elemanlarının gerek kendi repertuar çalışmaları için gerekse gitar derslerinde öğrencilerine çalıştırmak üzere çoğunlukla aynı klasik türkü düzenlemelerini tercih ettikleri tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Klasik gitar, Türk Halk Müziği, türkü düzenleme.

Investigation of Turkish Folk Music Arrangements Used in Classical Guitar Education According to The Opinions of Instructors

Öz

In this study, we aimed to evaluate the use of Turkish Folk Music arrangements composed for classical guitar in the music education departments affiliated with the education faculties in Turkey, their contribution to classical guitar education. This research is a descriptive study with a general survey model. At the same time, it is an "exploratory" research in line with the purpose of determining the situation. In the survey applied to classical guitar instructors within the scope of the research; The recognition status of Turkish Folk Music arrangements written for classical guitar, their use in the repertory and on which criteria or these appreciation of musical arrangements used during the lecture content were selected, and which of these arrangements were played / performed by the instructor himself and taught to students were attempted to detect. As a result of the study, it was concluded that most of the 213 Turkish Folk Music arrangements written for classical guitar are not recognized by the instructors, the most common folk song which are 40 pieces, these arrangements are known by more than half of the instructors. According to the results of the research, the only classical guitar folk song arrangement that is widely used in the course and known by everyone is the folk song arrangement called Kara Toprak, which belongs to Ricardo Monayo. It has been determined that the most importance is given to musical apretiation in the selection of folk song arangments. Also it has been concluded that the instructors mostly prefer the same classical folk song arrangements both for their own repertoire work and to teach their students in guitar lessons

Anahtar Kelimeler

Klasik gitar, Türk Halk Müziği, türkü düzenleme.

Kaynakça

• Aykar, A. (2014). Suzuki yönteminin Türk halk ezgileri kullanılarak başlangıç gitar eğitimine uygulanabilirliği [Yayınlanmamış Yüksek lisans tezi]. Necmettin Erbakan Üniversitesi.
• Çoğulu, T. (2011). Klasik gitar için yapılmış türkü düzenlemelerinde ve bestelerde bağlama çalım teknikleri. Folklor / Edebiyat Dergisi, 17 (68), 153-165.
• Daşer, O. (2007). Klasik gitar eğitiminde makamsal Türk halk ezgilerinin kullanımı [Yayınlanmamış Yüksek lisans tezi]. Gazi Üniversitesi.
• Doğru, L. (2022). Güzel Sanatlar Lisesi klasik gitar eğitimine yönelik Türk halk ezgileri kaynaklı materyal öneri ve uygulamaları [Yayınlanmamış Doktora tezi]. Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi.
• Elmas, Y. (1986). Gitarın biçim evrimi [Yayınlanmamış Doktora tezi]. Marmara Üniversitesi.
• Erhan, M. (2006). Uluslararası klasik gitar sanatçısı Ahmet Kanneci`nin ulusal ve uluslararası çalışmalarının ülkemiz gitar eğitimine katkılarının incelenmesi [Yayınlanmamış Yüksek lisans tezi]. Afyon Kocatepe Üniversitesi.
• Güzel, M. (1994). Türk Müziği ezgi ve dizilerinin gitara uygulanabilirliği [Yayınlanmamış Yüksek lisans tezi]. Marmara Üniversitesi.
• Güzel, M. (2003). Gitar tekniklerinin ülkemize özgü müzikal kaynaklardan yola çıkılarak öğretilmesi ve geliştirilmesi [Yayınlanmamış Doktora tezi]. Marmara Üniversitesi.
• Han, A. (2019). Türk Halk Müziği ezgilerinin caz armonisi ve stilleri bağlamında klasik gitarda kullanılabilmesine yönelik bir model önerisi [Yayınlanmamış Yüksek lisans tezi]. Erciyes Üniversitesi.
• İnalöz, M. A. (2020). Erzincan türkülerinin müzikal açıdan analizi ve gitar düzenlemeleri önerisi [Yayınlanmamış Yüksek lisans tezi]. Gazi Üniversitesi.
• Kanneci, A. (2001). Gitar için beste yapmış Türk bestecilerinin eğitimi ve yapıtlarının uluslararası gitar repertuarındaki yeri [Yayınlanmamış Yüksek lisans tezi]. Gazi Üniversitesi.
• Kasap, E. (2021). Mikrotonal gitarda makamsal müziğin çokseslendirilmesine ilişkin yaklaşımlar [Yayınlanmamış Yüksek lisans tezi]. Ordu Üniversitesi.
• Kaya, M. (2014). Klasik gitarın halk müziğinde kullanımının değerlendirilmesi [Yayınlanmamış Yüksek lisans tezi]. Trakya Üniversitesi.
• Öncel, M. B. (2021). Klasik gitar eğitiminde ulusal müziklere yer verilmesinin öğretim ilkeleri açısından değerlendirilmesi [Yayınlanmamış Yüksek lisans tezi]. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi.
• Özdağ, O. (2017). Türkiye’nin 81 ilinden o yöreye ait bir halk ezgisinin klasik gitara çoksesli olarak düzenlenmesi [Yayınlanmamış Sanatta Yeterlik tezi]. Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi.
• Özdek, A. (2013). Gitar eğitiminde makamsal nitelikli eserlerin seslendirilmesine yönelik hazırlanan alıştırmaların performansa etkisi [Yayınlanmamış Doktora tezi]. Erciyes Üniversitesi.
• Uludağ, A. K. (2012). Gitar eğitiminde Türk müziği içerikli akor ve kadans kurulumlarına yönelik farklı akortlarda konumlandırmalar ve etkililik düzeyleri [Yayınlanmamış Doktora tezi]. İnönü Üniversitesi.
• Pala, İ. (2020). Klasik gitar için 6 makamsal ezginin model bir çok seslendirme çalışması [Yayınlanmamış Yüksek lisans tezi]. İstanbul Okan Üniversitesi.
• Sala, B. A. (2016). Carlo Domeniconi’nin Anadolu halk müziği düzenlemelerinin analizi ve incelenmesi [Yayınlanmamış Yüksek lisans tezi]. İstanbul Teknik Üniversitesi.
• Tabak, C. (2016). Klasik gitar eğitiminin makamsal içerikli etüt ve eserlerle uygulanabilirliği [Yayınlanmamış Doktora tezi]. İnönü Üniversitesi.
• Yalçın, G. (2004). Halk müziğine dayalı gitar öğretimi [Yayınlanmamış Yüksek lisans tezi]. Selçuk Üniversitesi.
• Yeprem, S. (2007, Şubat 1). Türkiye’de gitar müziği çalışmaları [Sözlü sunum]. Türk gitar müziği çalışmaları konferansı, Ankara, Türkiye.
• Yöndem, S. (1998). Türkiye’deki mesleki müzik yüksek öğretim kurumlarında klasik gitara uyarlanmış türkü kaynaklı eğitim müziklerinin öğretiminde ve seslendiriminde karşılaşılan sorunlar ve çözüm önerileri [Yayınlanmamış Doktora tezi]. Gazi Üniversitesi.