The Consequence of a Rejected Narration in the Virtual World: Establishment (Takhrij) and Analysis (Tahlil) of the Narration About the Prophet’s Marriage to Mary

Yıl 2024, Sayı: 63, 173 - 183, 28.03.2024

Recep Emin Gül

https://doi.org/10.53568/yyusbed.1438534

Öz

This study is about the narration about the marriage of the Prophet Muhammad (pbuh) and Mary, which was conveyed in a video shared on YouTube in 2022 and entered the agenda of Turkey with the sharing of a news site on Twitter in early 2023. The aim of the study is to draw attention to the fact that there may be problems regarding the authenticity and source of the narrations shared in the virtual world. In order to fulfill the aforementioned purpose, firstly the course of the narration in the virtual world was discussed, then the sources of the narration were identified and the narration was analyzed. When citing sources, only basic hadith sources were included; in the analysis, sanad and matn (text) criticism methods were applied. As a result of the study, it was determined that the post about the video containing the narration entered the agenda of Turkey in one day, was watched by more than four million people and caused reactions from different segments. After the establishment (takhrij), the narration is found in Taberani’s Mujam al-qebir and Mujam al-avsat and İbn al-Sünni’s Amal al-yavm ve al-layl, with five variants from Abu Umama, Sad b. Junadah, Aisah, Abu Hurayrah and Ibn Abu Rawwad has been detected. As a result of the criticism of the sanad and the matn (text), it was concluded that all variants of the narration were weak for different reasons and that they also had some problems in terms of text; therefore, it turned out that the narration was not authentic.

Anahtar Kelimeler

Hadith, Prophet Muhammad, Mary, Marriage, Virtual World.

Merdûd Bir Rivayetin Sanal Alemdeki Serencâmı: Hz. Peygamber’in Hz. Meryem ile Evleneceğine Dair Rivayetin Tahrîc ve Tahlîli

Öz

Bu çalışma, 2022 yılında YouTube üzerinden paylaşılan bir videoda aktarılan; ancak 2023 yılının başlarında Twitter’daki bir haber sitesinin paylaşımıyla Türkiye’nin gündemine giren Hz. Peygamber ile Hz. Meryem evliliğine dair rivayeti konu edinmektedir. Çalışmanın amacı sanal alemde paylaşılan rivayetlerin sıhhati ve kaynağı noktasında problemler olabileceğine dikkat çekmektir. Mezkûr amacı yerine getirebilmek için öncelikle ilgili rivayetin sanal alemdeki seyri ele alınmış, ardından ise rivayetin tahrîc ve tahlîli yapılmıştır. Tahrîc esnasında sadece temel hadis kaynakları kapsama dâhil edilmiş; tahlîlde ise senet ve metin tenkîdi yöntemleri uygulanmıştır. Çalışma neticesinde ilgili rivayeti içeren videoya dair paylaşımın bir günde Türkiye’nin gündemine girdiği, dört milyondan fazla kişi tarafından izlendiği ve farklı kesimlerin tepkisine sebep olduğu tespit edilmiştir. Yapılan tahrîc sonrasında rivayetin, Taberânî’nin Mu‘cemü’l-kebîr’i ve Mu‘cemü’l-evsat’ı ile İbnü’s-Sünnî’nin Amelü’l-yevm ve’l-leyle adlı eserlerinde, Ebû Ümâme, Sa‘d b. Cünâde, Hz. Aişe, Ebû Hüreyre ve İbn Ebî Revvâd’dan gelen beş tarikinin bulunduğu görülmüştür. Senet ve metin tenkîdi sonucunda ise rivayetin tüm senetlerinin farklı nedenlerle zayıf olduğu, metin açısından da bazı problemleri barındırdığı; dolayısıyla rivayetin sahih olmadığı ortaya çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler

Hadis, Hz. Peygamber, Hz. Meryem, Evlilik, Sanal Alem

Kaynakça

• Buhârî, Muhammed b. İsmail. (1986). et-Târîhü’l-kebîr. (C. 2). Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye.
• Buhârî, Muhammed b. İsmail. (1986). et-Târîhü’l-kebîr. (C. 6). Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye.
• Buhârî, Muhammed b. İsmail. (1986). et-Târîhü’l-kebîr. (C. 1). Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye.
• Cumhuriyet. (2023, Şubat 1). İmam Konakcı, bu kez de Hz Muhammed’le Hz. Meryem’i nikahlıyor! “Diyanet niye susuyor?” Cumhuriyet. https://www.cumhuriyet.com.tr/siyaset/imam-konakci-bu-kez-de-hz-muhammedle- hz-meryemi-nikahliyor-diyanet-niye-susuyor-2027334
• Elbânî, M. N. (1992). Silsiletü’l-ehâdîsi’z-zaʿîfe ve’l-mevzûʿa ve eseruhe’s-seyyiʾü fi’l-ümme. (C. 14). Mektebetü’l- Maârif.
• Erul, B. (2004). Mesrûk b. Ecda’. İçinde Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi (C. 29, ss. 336-337). TDV Yayınları.
• Gül, R. E. (2022). Ateizm ve Hadis: Türkiye’deki Ateistlerin Hz. Peygamber ve Hadisler Hakkındaki Görüşleri. Palet Yayınları.
• Haber. (2023, Ocak 31). Halil Konakçı: “Allah, cennette Hz. Meryem ile Efendimiz Hz. Muhammed’i nikahlayacak.” Twitter. https://twitter.com/Haber/status/1620483493506744320
• Heysemî, Alî b. Ebî Bekr. (1994). Mecmaʿu’z-zevâʾid ve menbaʿu’l-fevâʾid. (C. 9). Mektebetü’l-Kudsî.
• İbn Adî, Abdullāh b. Adî. (1997a). el-Kâmil fî duafâi’r-ricâl (C. 3). Dârü’l-Kütübi’l-İlmiyye.
• İbn Adî, Abdullāh b. Adî. (1997b). el-Kâmil fî duafâi’r-ricâl (C. 7). Dârü’l-Kütübi’l-İlmiyye.
• İbn Adî, Abdullāh b. Adî. (1997c). el-Kâmil fî duafâi’r-ricâl (C. 2). Dârü’l-Kütübi’l-İlmiyye.
• İbn Ebî Hâtim, Abdurrahmân b. Muhammed. (1952a). el-Cerh ve’t-ta’dîl. (C. 3). Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye.
• İbn Ebî Hâtim, Abdurrahmân b. Muhammed. (1952b). el-Cerh ve’t-ta’dîl. (C. 5). Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye.
• İbn Ebî Hâtim, Abdurrahmân b. Muhammed. (1952c). el-Cerh ve’t-ta’dîl. (C. 6). Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye.
• İbn Ebî Hâtim, Abdurrahmân b. Muhammed. (1952d). el-Cerh ve’t-ta’dîl. (C. 9). Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye.
• İbn Ebî Hâtim, Abdurrahmân b. Muhammed. (1952e). el-Cerh ve’t-ta’dîl. (C. 7). Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye.
• İbn Hacer el-Askalânî, Ahmed b. Alî. (t.y.a). Tehzîbü’t-Tehzîb. (C. 9). Müessesetü’r-Risâle.
• İbn Hacer el-Askalânî, Ahmed b. Alî. (t.y.b). Tehzîbü’t-Tehzîb. (C. 12). Müessesetü’r-Risâle.
• İbn Hacer el-Askalânî, Ahmed b. Alî. (t.y.c). Tehzîbü’t-Tehzîb. (C. 7). Müessesetü’r-Risâle.
• İbn Hacer el-Askalânî, Ahmed b. Alî. (t.y.d). Tehzîbü’t-Tehzîb. (C. 3). Müessesetü’r-Risâle.
• İbn Hacer el-Askalânî, Ahmed b. Alî. (2002a). Lisânü’l-mîzân (C. 4). Mektebetü’l-Matbûʿâti’l-İslâmiyye.
• İbn Hacer el-Askalânî, Ahmed b. Alî. (2002b). Lisânü’l-mîzân (C. 5). Mektebetü’l-Matbûʿâti’l-İslâmiyye.
• İbn Hibbân, Muhammed b. Hibbân. (1975a). Sikât. (C. 8). Dâru’l-Fikr.
• İbn Hibbân, Muhammed b. Hibbân. (1975b). Sikât. (C. 5). Dâru’l-Fikr.
• İbn Hibbân, Muhammed b. Hibbân. (1992a). Kitâbü'l-Mecrûhîn mine’l-muhaddisîn ve’d-du’afâ’ ve’l-metrûkîn (C. 1). Dâru’l-Maʿrife.
• İbn Hibbân, Muhammed b. Hibbân. (1992b). Kitâbü'l-Mecrûhîn mine’l-muhaddisîn ve’d-du’afâ’ ve’l-metrûkîn. (C. 3). Dâru’l-Maʿrife.
• İbn Kesîr, İsmâil b. Ömer. (1990). el-Bidâye ve’n-nihâye. (C. 2). Mektebetü’l-Meʿârif.
• İclî, Ahmed b. Abdillah. (1985). Ma’rifetü’s-sikât min ricâli ehli’l-ilm ve’l-hadîs ve mine’d-du’afâ ve zikri mezâhibihim ve ahbârihim. (C. 2). Mektebetü’d-Dâr.
• İndependent Türkiye. (2023, Şubat 2). Konakçı’nın “nikah” iddiasına ilahiyatçılar tepkili: Dinde yeri yok, halkımız itibar etmesin. İndependent Türkiye. https://www.indyturk.com/node/606326/haber/konak%C3%A7%C4%B1n%C4%B1n-nikah-iddias%C4%B1na- ilahiyat%C3%A7%C4%B1lar-tepkili-dinde-yeri-yok-halk%C4%B1m%C4%B1z-itibar
• İslam Soru ve Cevap. (2008, Mart 22). الأحاديث الواردة في زواج النبي صلى الله عليه وسلم في الجنة من مريم بنت عمران ، وآسية بنت مزاحم ، وكلثوم أخت موسى عليه السلام. İslam Soru ve Cevap. https://islamqa.info/ar/answers/111279
• İslamweb. (2010, Kasım 27). هل سيتزوج نبينا في الجنة مريم وآسية وماشطة بنت فرعون. İslamweb. https://www.islamweb.net/ar/fatwa/143523
• Konakcı, H. (2022, Ocak 8). Hz Meryem Annemiz Tertemizdir. YouTube. https://www.youtube.com/watch? v=BYkpJ7_np4c&t=2s
• Konakcı, H. (2023, Temmuz 28). Peygamber efendimiz ile Hz Meryem annemizin cennette evleneceğini anlatan hadisi şerif hakkında. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=iJkrklipumM
• Mizzî, Yûsuf b. Abdirrahmân. (1980a). Tehzîbü’l-Kemâl fî esmâi’r-ricâl. (C. 31). Müessesetü’r-Risâle.
• Mizzî, Yûsuf b. Abdirrahmân. (1980b). Tehzîbü’l-Kemâl fî esmâi’r-ricâl. (C. 15). Müessesetü’r-Risâle.
• Mizzî, Yûsuf b. Abdirrahmân. (1980c). Tehzîbü’l-Kemâl fî esmâi’r-ricâl. (C. 7). Müessesetü’r-Risâle.
• Mustafa Öztürk Arşivi. (2023, Şubat 2). Hz. Muhammed—Hz. Meryem Evliliği mi? YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=wV9MoEfm4Sg
• Odatv. (2023, Ocak 31). Olaylı imamdan yeni çıkış... “Allah cennette Hz. Meryem’i Hz. Muhammed ile nikahlayacak”. Odatv. https://www.odatv4.com/guncel/olayli-imamdan-yeni-cikis-allah-cennette-hz- meryemi-hz-muhammed-ile-nikahlayacak-269108
• Onedio. (2023, Şubat 1). İmam Halil Konakçı: “Allah, Cennette Hz. Meryem ile Hz. Muhammed’i Nikahlayacak”. Onedio. https://onedio.com/haber/imam-halil-konakci-allah-cennette-hz-meryem-ile-hz-muhammed-i- nikahlayacak-1125456
• Sorularla İslamiyet. (2006, Ağustos 1). Hz. Meryem’in cennette Peygamber Efendimizle evleneceği doğru mudur? Sorularla İslamiyet. https://sorularlaislamiyet.com/hz-meryemin-cennette-peygamber-efendimizle- evlenecegi-dogru-mudur
• Taberânî, Süleymân b. Ahmed. (1983a). el-Mu’cemü’l-kebîr. (C. 8) Mektebetü’l-Ulûm ve’l-Hikem.
• Taberânî, Süleymân b. Ahmed. (1983b). el-Mu’cemü’l-kebîr. (C. 6) Mektebetü’l-Ulûm ve’l-Hikem.
• Taberânî, Süleymân b. Ahmed. (1995). el-Muʿcemü’l-evsat. (C. 3). Dâru’l-Harameyn.
• Uğur, M. (1991). A’meş. İçinde Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi (C. 3, s. 54). TDV Yayınları.
• Yağcı, H. (2023). Hadis Kaynaklarında Hz. Meryem. İçinde H. Temiztürk & H. İ. Delen (Ed.), Hz. Meryem (ss. 63-90). Ensar Neşriyat.
• Yeniçağ. (2023, Şubat 1). Halil Konakçı Allah adına konuşuyor: Hz. Meryem ve Hz. Muhammed evlenecek. Yeniçağ Gzetesi. https://www.yenicaggazetesi.com.tr/hz-meryem-ve-hz-muhammed-evlenecek-halil- konakci-allah-adina-konusuyor-624932h.htm
• Zehebî, Muhammed b. Ahmed. (1963a). Mîzânü’l-iʿtidâl fî nakdi’r-ricâl (C. 2). Dârü’l-Ma’rife.
• Zehebî, Muhammed b. Ahmed. (1963b). Mîzânü’l-iʿtidâl fî nakdi’r-ricâl (C. 4). Dârü’l-Ma’rife.
• Zehebî, Muhammed b. Ahmed. (1963c). Mîzânü’l-iʿtidâl fî nakdi’r-ricâl (C. 3). Dârü’l-Ma’rife.
• Zehebî, Muhammed b. Ahmed. (2009a). el-Muğnî fi’d-du‘afâ (C. 1). İdâretü İhyâi’t-Türâs.
• Zehebî, Muhammed b. Ahmed. (2009b). el-Muğnî fi’d-du‘afâ (C. 2). İdâretü İhyâi’t-Türâs.