Proplematic Pedagogical Paradigms Brought About by Squeezed and Accelerated Epistemologies: An Interdisciplinary Perspective

Year 2025, Issue: Van Gölü Havzası Özel Sayısı, 129 - 135, 30.10.2025

Mehmet Şirin Demir , Dündar Kerçin , Metin Taytaş

https://doi.org/10.53568/yyusbed.1679515

Abstract

Educational systems characterized by accelerated and squeezed epistemological paradigms of the 21st century, increasingly widespread and evident on both national and global scales, and having some negative effects on individuals' mental and physical processes, mechanisms and pedagogical well-being, have increasingly made the processes of effective epistemological access, acquisition and healthy epistemic construction problematic, made it difficult to understand digital information sources and repertoires, rapidly grew and expanded without digesting and utilizing from systemic reserves or manifestations, and prevented the healthy functioning of institutional, social and individual dialectical processes, and mediated the emergence of some blockages and disruptions in educational and training processes as well as the deterioration of educational well-being processes. As a result, individuals tend to consume knowledge in a short time without developing in-depth understanding and ways of thinking. This situation also prevents the knowledge from being constructed correctly and adapted to life and from going through a number of critical and analytical dialectical processes. In this study, in line with the postulates foreseen by the qualitative methodology and within the framework of a mixed method, the negative effects of compressed and accelerated epistemology on global pedagogies in general and national pedagogies in particular are examined.

Keywords

Pedagogy , education , Teaching , Epistemology

Sıkıştırılmış ve Hızlandırılmış Epistemolojilerin Doğurduğu Problematik Pedagojik Paradigmalar: Interdisipliner Bir Perspektif

Abstract

21.Yüzyılın hızlandırılmış ve sıkıştırılmış epistemolojik paradigmaları ile karakterize, gerek ulusal, gerekse küresel ölçekte giderek yaygınlaşıp belirginleşen ve bireylerin zihinsel ve bedensel süreç ve mekanizmaları ve pedagojik iyi-oluş durumları üzerinde birtakım olumsuz etkiler uyandıran eğitimsel sistemler etkili bir epistemik erişim, edinim ve sağlıklı bir epistemik inşaa süreçlerini artan bir biçimde problematik hale getirmiş, dijital bilgi kaynakları ve repertuarların doğru bir biçimde anlaşılmasını zorlaştırarak, sistemik rezerv ya da dışavurumları öğütülüp sindirilmeden, hızla büyüyüp genişleyerek, kurumsal, toplumsal ve bireysel diyalektik süreçlerinin sağlıklı bir biçimde işleyişini engellemiş, eğitim, öğretim süreçlerinde bir takım tıkanıklıklar ve aksaklıkların ortaya çıkmasına eğitimsel iyi-oluş süreçlerinin bozulmasına aracılık etmiştir. Bu durum, öğrenme ve öğretme süreçlerinin insanoğlunun bilişsel entelektüel süreç ve mekanizmalarının öngördüğü doğal işleyişin tamamen dışında sağlıksız bir biçimde gelişmesini, psikomotor becerilerinin takatinin kaldıramayabileceği denli oldukça problematik bir psikopatolojik epistemolojinin ortaya çıkışına da zemin hazırlamış, gereksiz ve anlamsız bir bilgi yüklenmesi ve zihin değişimi ile karakterize bir eğitimsel konjonktürün ortaya çıkmasına aracılık etmiştir. Sonuç olarak, bireyler derinlemesine anlayış ve düşünüş biçimlerini geliştirmeden, bilgiyi kısa sürede tüketme eğilimine girmektedirler. Bu çalışmada, nitelliksel metodolojinin öngördüğü postülatlar doğrultusunda ve karma bir yöntem çerçevesinde, sıkıştırılmış ve hızlandırılmış epistemolojinin, genel anlamda küresel, özel anlamda da ulusal pedagojiler üzerinde uyandırdığı olumsuz etkileri ele alınarak incelenmiştir.

Keywords

Pedagoji , Eğitim , Öğretim , Epsitemoloji

References

• Aypay, A., & Eryılmaz, A. (2011). Üniversite öğrencilerinde akademik tükenmişlik: Bir ölçek uyarlama çalışması. Eğitim ve Bilim, 36(160), 60–72.
• Bauman, Z. (2000). Liquid modernity. Polity Press.
• Baumeister, R. F., Vohs, K. D., & Tice, D. M. (2007). The strength model of self-control. Current Directions in Psychological Science, 16(6), 351–355. https://doi.org/10.1111/j.1467-8721.2007.00534.x
• Carr, N. (2011). The shallows: What the internet is doing to our brains. W. W. Norton & Company.
• Doğanay, A., & Sarı, M. (2020). Türkiye’de sınav odaklı eğitimin öğrenmeye etkisi: Derinlemesine bir inceleme. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 10(1), 1–24.
• Güleç, S., & Alkış, S. (2020). Türkiye’de ortaöğretim coğrafya müfredatlarının içerik yoğunluğu üzerine bir değerlendirme. Marmara Coğrafya Dergisi, (42), 153–170. https://doi.org/10.14781/mcd.746131
• MEB. (2023). PISA 2022 Türkiye Ön Raporu. Milli Eğitim Bakanlığı, Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü.
• OECD. (2022). PISA 2022 Results: Creative Problem Solving. OECD Publishing. https://doi.org/10.1787/9789264305274-en
• Pekrun, R., Goetz, T., Titz, W., & Perry, R. P. (2002). Academic emotions in students' self-regulated learning and achievement: A program of qualitative and quantitative research. Educational Psychologist, 37(2), 91–105. https://doi.org/10.1207/S15326985EP3702_4
• Peters, M. A. (2012). Education, philosophy and politics: Selected works. Routledge.
• Postman, N. (2006). Amusing ourselves to death: Public discourse in the age of show business. Penguin Books.
• Salmela-Aro, K., & Read, S. (2017). Study engagement and burnout profiles among Finnish higher education students. Burnout Research, 7, 21–28. https://doi.org/10.1016/j.burn.2017.11.001
• Schaufeli, W. B., & Salanova, M. (2007). Efficacy or inefficacy, that's the question: Burnout and work engagement, and their relationships with efficacy beliefs. Anxiety, Stress & Coping, 20(2), 177–196. https://doi.org/10.1080/10615800701217878
• Selwyn, N. (2016). Education and technology: Key issues and debates (2nd ed.). Bloomsbury.
• Sweller, J. (1988). Cognitive load during problem solving: Effects on learning. Cognitive Science, 12(2), 257–285. https://doi.org/10.1207/s15516709cog1202_4
• TIMSS. (2019). TIMSS 2019 International Results in Mathematics and Science. International Association for the Evaluation of Educational Achievement (IEA). https://timss2019.org/reports/
• Van Merrienboer, J. J. G., & Ayres, P. (2005). Research on Cognitive Load Theory and Its Design Implications for E-Learning. Educational Technology Research and Development, 53(3), 5–13. https://doi.org/10.1007/BF02504793