ANALYSIS OF ENERGY CONSUMPTION AND ENVIRONMENT RELATIONSHIP IN TURKEY WITH HIDDEN COINTEGRATION APPROACH

Year 2025, Issue: 68, 166 - 183, 27.06.2025

Nurevşan Sargın Karatekin , Nigar Alev

https://doi.org/10.53568/yyusbed.1608920

Abstract

Human beings have been interacting with the environment since ancient times. With the Industrial Revolution, energy consumption increased and its environmental impacts started to be felt. Increasing energy use day by day has brought environmental problems. It has become a threat to human life along with environmental impacts. However, energy is one of the primary factors for the continuation of life. In this study, the asymmetric relationship between energy consumption and environment is analysed for Turkey for the period 1990-2021. DF-GLS and Ng-Perron unit root analyses were performed and the variables were found to be stationary at first difference. The long-run relationship between the variables is analysed using the hidden cointegration test, which is one of the new generation tests. Causality relationships are also analysed by asymmetric causality test based on the hidden error correction model. The positive component of energy consumption, the positive component of carbon emissions and the positive component of economic growth are taken into account. Here, economic growth is included in the model as an explanatory variable. According to the findings, any change in the positive component of energy consumption causes a change in the positive component of carbon emissions and the positive component of economic growth. That is, the positive component of energy consumption is the asymmetric cause of the positive component of carbon emissions and economic growth. This study differs from previous studies by conducting asymmetric analysis. This asymmetric method sheds light on energy and environmental policies in line with the results.

Keywords

Energy Consumption, Environment, Economic Growth, Hidden Cointegration Test.

TÜRKİYE’DE ENERJİ TÜKETİMİ VE ÇEVRE İLİŞKİSİNİN SAKLI EŞBÜTÜNLEŞME YAKLAŞIMIYLA ANALİZİ

Abstract

İnsanoğlunun ilk çağlardan bu yana çevre ile etkileşim içerisinde olduğu ve Sanayi Devrimi ile birlikte enerji tüketiminin önemli ölçüde arttığı, bu durumun çevresel etkileri giderek daha belirgin hale getirdiği anlaşılmaktadır. Artan enerji kullanımı, çevresel sorunların yanı sıra insan yaşamını da tehdit eden bir boyut kazandırmıştır. Bununla birlikte enerji, yaşamın sürdürülebilmesi açısından kritik bir öneme sahiptir. Bu çalışmada, Türkiye’nin 1990-2021 dönemi için enerji tüketimi ile çevre arasındaki asimetrik ilişki incelenmiştir. Analizlerde DF-GLS ve Ng-Perron birim kök testleri kullanılmış ve değişkenlerin birinci farkında durağan olduğu belirlenmiştir. Uzun dönem ilişkisi, yeni nesil bir test olan saklı eşbütünleşme testi aracılığıyla analiz edilmiştir. Ayrıca, nedensellik ilişkileri, saklı hata düzeltme modeline dayalı asimetrik nedensellik testi ile değerlendirilmiştir. Çalışmada enerji tüketiminin, karbon emisyonları ve ekonomik büyüme gibi pozitif bileşenler üzerindeki etkisi incelenmiş ve ekonomik büyüme, modelde açıklayıcı bir değişken olarak yer almıştır. Elde edilen bulgular, enerji tüketimindeki değişimlerin karbon emisyonları ve ekonomik büyüme üzerindeki etkilerini ortaya koymakta; dolayısıyla enerji tüketiminin, bu iki bileşenin asimetrik bir nedeni olduğu sonucuna ulaşılmaktadır. Bu çalışma, asimetrik analiz yönteminin kullanılması bakımından literatürdeki önceki çalışmalardan ayrışmakta ve enerji ile çevre politikalarına yönelik önemli bulgular sunmaktadır.

Keywords

Enerji Tüketimi, Çevre, Ekonomik Büyüme, Saklı Eşbütünleşme Testi

References

• Ahmad, Z., Ahmad, M., Rjoub, H., Kalugina, O. A., & Hussain, N. (2022). Economic Growth, Renewable Energy Consumption and Ecological Footprint: Exploring The Role of Environmental Regulations and Democracy in Sustainable Development. Sustainable Development, 30 (4), 595-605.
• Akhtar, M. Z., Khan, H. U. R., Sriyanto, S., Jabor, M. K., Rashid, A., & Zaman, K. (2022). How Do Industrial Ecology, Energy Efficiency, and Waste Recycling Technology (Circular Economy) Fit into China’s Plan to Protect the Environment? Up to Speed. Recycling, 7 (6), 83.
• Akram, R., Umar, M., Xiaoli, G., & Chen, F. (2022). Dynamic Linkages Between Energy Efficiency, Renewable Energy Along With Economic Growth and Carbon Emission. A case of MINT Countries An Asymmetric Analysis. Energy Reports, 8, 2119-2130.
• Asumadu-Sarkodie, S. & Owusu, P. A. (2016). Carbon Dioxide Emission, Electricity Consumption, Industrialization, and Economic Growth Nexus: The Beninese Case. Energy Sources, Economics, Planning, and Policy, 11 (11), 1089–1096.
• Bashir, M. F., Ma, B., Hussain, H. I., Shahbaz, M., Koca, K., & Shahzadi, I. (2022). Evaluating Environmental Commitments to COP21 and The Role of Economic Complexity, Renewable Energy, Financial Development, Urbanization, and Energy Innovation: Empirical Evidence From The RCEP Countries. Renewable Energy, 184, 541-550
• Boğa, S. (2020). Investigating The Asymmetry Between Economic Growth And Unemployment in Turkey: A Hidden Cointegration Approach. Journal of Economics Finance and Accounting, 7 (1), 22-33.
• Charfeddine, L., & Kahia, M. (2019). Impact of Renewable Energy Consumption and Financial Development on CO2 Emissions and Economic Growth in The MENA Region: A Panel Vector Autoregressive (PVAR) Analysis. Renewable Energy, 139, 198-213.
• Çukurçayır, M. A. (2002). Siyasal Katılma ve Yerel Demokrasi. Konya: Çizgi Kitabevi.
• Destek, M. A., & Sinha, A. (2020). Renewable, Non-Renewable Energy Consumption, Economic Growth, Trade Openness and Ecological Footprint: Evidence from Organisation for Economic Co-Operation and Development Countries. Journal of Cleaner Production, 242, 118537.
• Djellouli, N., Abdelli, L., Elheddad, M., Ahmed, R., & Mahmood, H. (2022). The Effects of Non-Renewable Energy, Renewable Energy, Economic Growth, and Foreign Direct Investment on The Sustainability of African Countries. Renewable Energy, 183, 676- 686.
• Elliott, G., Rothenberg, T., & Stock, J. H. (1996). Efficient Tests for an Autoregressive Unit Root. Econometrica, 64, 813-836.
• Granger, C. W. J. (1969). Investigating Causal Relations by Econometric Models and Cross-spectral Methods. Econometrica, 37(3), 424–438.
• Granger, C. W. J., & Yoon, G. (2002). Hidden Cointegration, Department of Economics Working Paper, San Diego: University of California.
• Hatemi-J, A. & Irandoust, M. (2012). Asymmetric Interaction Between Government Spending and Terms of Trade Volatility: New Evidence from Hidden Cointegration. Technique. J. Econ. Stud. 39 (3), 368-378.
• Hatemi-J, A. (2020). Hidden Panel Cointegration. Journal of King Saud University-Science, 32 (1), 507-510.
• Jin, T., & Kim, J. (2018). What is Better for Mitigating Carbon Emissions–Renewable Energy or Nuclear Energy? A Panel Data Analysis. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 91, 464-471.
• Keleş, R., & Hamamcı, C. (2005). Çevre Politikası. 5. Baskı. Ankara: İmge Kitabevi.
• Kesbiç, C., & Bozduman, E. T. (2021). Türkiye’de Sektör Bazında Enerji Tüketiminin Çevre Kirliliği Üzerine Etkisi. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19 (2), 289-299.
• Kapçak, S. (2024). Döngüsel Ekonomi Bileşenlerinin Ekolojik Ayak İzi Üzerindeki Etkisi: Panel Veri Analizi. Uluslararası Ekonomi İşletme ve Politika Dergisi, 8 (1), 124-138.
• Kapçak, S., & İşleyen, Ş (2024). The Relationship Between Renewable Energy, Agriculture And Carbon Emissions: The Case of Turkey. Border Crossing, 14 (1), 45-58.
• Koçak, E. (2024). Yenilenebilir Enerjinin Ekolojik Ayak İzi Üzerine Etkisi: Türkiye Örneği. Politik Ekonomik Kuram, 8 (1), 256-265.
• Li, R., Wang, X., & Wang, Q. (2022). Does Renewable Energy Reduce Ecological Footprint at the Expense of Economic Growth? An Empirical Analysis of 120 Countries. Journal of Cleaner Production, 346, 131207.
• Mengi, A., & Algan, N. (2003). Küreselleşme ve Yerelleşme Çağında Bölgesel Sürdürülebilir Gelişme: AB ve Türkiye Örneği. Ankara: Siyasal Kitabevi
• Ng, S. & Perron, P. (2001). Lag Length Selection and the Construction of Unit Root Tests with Good Size and Power. Econometrica, 69, 1529–1554.
• Souza, E. S., Freire, F. D. S., & Pires, J. (2018). Determinants of CO2 Emissions in the MERCOSUR: The Role of Economic Growth, and Renewable and Non-Renewable Energy. Environmental Science and Pollution Research, 25, 20769-20781.
• Tafti, M. A. D., & Mottaghitalab, A. (2017). Renewable Energy Consumption and Its Impact on Economic Growth of OPEC Members. International Journal of Chemoinformatics and Chemical Engineering, 6 (1), 39-47.
• Tekbaş, M., & Tutumlu, H. (2023). Ekonomik Büyüme, Ekonomik Karmaşıklık, Yenilenebilir Enerji Tüketimi ve CO2 Emisyonu İlişkisi: Türkiye Örneği. Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 11 (2), 124-141.
• Tiwari, A. K., Apergis, N., & Olayeni, O. R. (2015). Renewable and Non-Renewable Energy Production and Economic Growth in Sub-Saharan Africa: A Hidden Cointegration Analysis. Applied Economics, 47 (9), 861-882.
• Torun, M., & Yağış, O. (2023). Enerji Tüketimi, Çevre Kalitesi ve Finansal Gelişme Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: Panel Eşanlı Denklemler Sistemi Analizi. Yönetim Bilimleri Dergisi, 21, 767-788.
• Uçar, M., & Çoban, S. (2023). Ulaştırma Sektöründeki Enerji Tüketimi, Ekonomik Büyüme ve Çevresel Kalite İlişkisi. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi, 13 (1), 485-506.
• Uyanık, N. (2017). Uygulamalı Çevre Etkinliklerinin Ortaokul Öğrencilerinin Çevresel Tutum, Çevresel Davranış ve Çevre Sorunlarına İlişkin Görüşlerine Etkisi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Sakarya: Sakarya Üniversitesi/ Eğitim Bilimleri Enstitüsü.