Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Fizik’e İlişkin Metaforik Algılarının İncelenmesi

Yıl 2019, Sayı: 35, 22 - 29, 02.09.2019

Cihat Demir , Sevil Demir

Öz

Bu araştırmada Fen
bilgisi öğretmen adaylarının Fizik’e ilişkin metaforik algılarını ortaya
çıkarmak amaçlanmıştır. Araştırmada
çalışma grubu 2017-2018 eğitim-öğretim yılının II. döneminde Dicle Üniversitesi
Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Fen Bilgisi Anabilim dalında öğrenim gören 60
öğretmen adayından oluşturmaktadır. Çalışmaya katılan öğretmen adaylarından
“Fizik …… ya/ye benzer, çünkü ……” cümlesinin tamamlamaları istenmiştir.
Verilerin analizi için içerik analizi tekniği kullanılmıştır. Araştırmada 60
öğretmen adayının 44 farklı metafor geliştirdiği belirlenmiş ve geliştirilen bu
metaforlar 11 farklı kategoride değerlendirilmiştir. Fen bilgisi öğretmen
adaylarının fizik için çoğunlukla görüş bildirdikleri tespit edilmiştir. Ayrıca
fen bilgisi öğretmen adaylarının fizik’e ilişkin kullandıkları metaforların
başında özellikle hayat, zor, formül, matematik ve uzay metaforları
gelmektedir.

Anahtar Kelimeler

Fizik, Fen bilgisi, metafor

Kaynakça

• Aykutlu, I. (2015). "Sınıf öğretmeni adaylarının fizik kavramına yönelik algılarının meteforlar aracılığıyla incelenmesi" Paper presented at the annual meeting of the Eleventh International Congress of Qualitative Inquiry, University of Illinois at Urbana-Champaign, Urbana, Illinois, May 20, 2015
• Aykutlu, I., Bezen, S. & Bayrak, C. (2017). Fizik öğretmen adaylarının ‘Fizik' kavramına yönelik metaforlarının değerlendirilmesi. “5. Uluslararası Öğretim Teknolojileri ve Öğretmen Eğitimi Sempozyumu” (İTTES), 11-13 Ekim 2017.
• Bıyıklı, Ç., Başbay, M., & Başbay, A. (2014). Ortaokul ve lise öğrencilerinin bilim kavramına ilişkin metaforları. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14 (1), 413-437.
• Cerit, Y. (2008). Öğretmen kavramı ile ilgili metaforlara ilişkin öğrenci, öğretmen ve yöneticilerin görüşleri. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6 (4), 693-712.
• Çelikten, M. (2006). “Kültür ve öğretmen metaforları.” Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(2): 269-283.
• Derman, A. (2014). Lise öğrencilerinin kimya kavramına yönelik metaforik algıları. Electronic Turkish Studies, 9(5), 749-776.
• Fidan, M. (2014). “Öğretmen adaylarının teknoloji ve sosyal ağ kavramlarına ilişkin metaforik algıları.” International Journal of Social Science, 25(1): 483-496.
• Güler, G.,Öçal, M. F. & Akgün, L. (2011). Pre-service mathematics teachers’ metaphors about mathematics teacher concept. Procedia Socialand Behavioral Sciences, 15, 327– 330.
• Güven B. & İleri S. (2006). İlköğretim öğrencilerinin sosyal bilgiler dersinde oluşturdukları metaforlara ilişkin inceleme. XV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, Muğla.
• Harman, G, & Çökelez, A. (2017). Okul öncesi öğretmen adaylarının kimya, fizik ve biyoloji kavramlarına yönelik metaforik algıları. Eğitim Bilimleri Dergisi, 46 (46), 75-95. DOI: 10.15285/maruaebd.280029.
• Kaku, M. & Thompson, J. 1995. Beyond Einstein: The Cosmic Quest for the Theory of the Universe. Oxford University Pres, Oxford.
• Karakoyun, F. (2017). Görsel sanatlar öğretmen adaylarının teknolojiye ilişkin metaforik algıları. International Journal of Eurasia Social Sciences. 8(28).CXXIV-CXXXVIII.
• Miles, M. B. & Huberman, A.M. (1994). Qualitative data analysis. Thousand Oaks, CA: Sage.
• Murray, K. & Moon, R. (2006). Intorducing metaphor. London: Routledge.
• Ocak, G. & Gündüz, M. (2006). Eğitim fakültesini yeni kazanan öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine giriş dersini almadan önce ve aldıktan sonra öğretmenlik mesleği hakkındaki metaforlarının karşılaştırılması. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(2), 293-310.
• Öztürk, Ç. (2007). Sosyal bilgiler, sınıf ve fen bilgisi öğretmen adaylarının “coğrafya” kavramına yönelik metafor durumları, Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD),8(2), 55- 69.
• Saban, A, Koçbeker, B.N. & Saban A. (2006).Öğretmen adaylarının öğretmen kavramına ilişkin algılarının metafor analizi yoluyla incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 6(2),461-522.
• Saban, A. (2004). Giriş düzeyindeki sınıf öğretmeni adaylarının “öğretmen” kavramına ilişkin ileri sürdükleri metaforlar, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(2),131-155.
• Saban, A. (2009). Öğretmen adaylarının öğrenci kavramına ilişkin sahip olduğu metaforlar,Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(2),281-326.
• Semerci, Ç. (2007) Program geliştirme kavramına ilişkin metaforlarla yeni ilköğretim programlarına farklı bir bakış, C.Ü. Sosyal Bilimler Dergisi, 31,125-140.
• Yapıcı, İ. (2015). Lise öğrencilerinin biyoloji kavramına ilişkin metaforik algıları. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 14 (55), 139-147. DOI: 10.17755/esosder.65823
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık, Ankara.